Media en de ziekte van Alzheimer Janne Papma 19 september 2014 Alzheimercentrum • • www.alzheimercentrumzwn.nl [email protected] / [email protected] Alzheimer in de media Presentatie • Hoe werken onze hersenen • De ziekte van Alzheimer • De ziekte van Alzheimer in de media De Hersenen • De hersenschors wordt de cortex genoemd • Er is een functieverdeling • Opgebouwd uit zenuwcellen (neuronen) Neuronen/zenuwcellen • Bijna 100 miljard neuronen in de hersenen. • De cellichamen vormen de ‘grijze stof’ (cortex) en de axonen de ‘witte stof’. Leren en Geheugen • Voor leren en het geheugen is de hippocampus belangrijk • Als je leert worden er verbindingen gemaakt tussen hersengebieden De hippocampus Wat is dementie? Dementie is een verzamelnaam Dementie wordt veroorzaakt door het verlies van zenuwcellen in de hersenen. • Geheugen, oriëntatie, taal, emotie, persoonlijkheid, oplossen van problemen en het plannen kunnen aangedaan zijn. Vormen van dementie • Dementie wordt veroorzaakt door verschillende hersenziekten • Vormen van dementie: ‐ Ziekte van Alzheimer ‐ Vasculaire dementie ‐ Lewy body dementie ‐ Frontotemporale dementie Voorkomen dementie op oudere leeftijd • Dementie kan op vroege leeftijd starten; maar meeste gevallen op oudere leeftijd. De ziekte van Alzheimer • Meest voorkomende vorm van dementie. • Begint met geheugenproblemen, daarna ook: ‐ taalproblemen ‐ problemen met motoriek ‐ planning & organisatie Alois Alzheimer (1864-1915) Pathologie (aard van de ziekte) • De ziekte van Alzheimer wordt veroorzaakt door het afsterven van neuronen (zenuwcellen). • In de neuronen vormen zich ‘tangles’ van tau eiwit waardoor de neuronen sterven. • Buiten de neuronen worden ‘plaques’ gevormd; bestaande uit het amyloid beta eiwit, dode neuronen en andere eiwitten. Progressie van de ziekte • Ziekte begint in de hippocampus. • Daarna verspreiding van ziekte naar andere delen van de cortex waar ook neuronen afsterven. • Gevolg is verschrompeling van de hersenen. De ziekte begint al veel eerder… Of nog veel eerder… Geboorte: genen Erfelijkheids/genen onderzoek • Aantal bekende familiegenen (jonge dementie) Amyloid beta Tau eiwit Onderzoeken bij Alzheimer • Ingewikkelde ziekte • Verschillende momenten van de ziekte Heel moeilijk om algemene uitspraken over te doen. Maar….. Alzheimer in de media Van muis naar mens Alzheimer voorspellen… • Er zijn goede testen bij mensen met Alzheimer: Verhaal van patiënt en mantelzorger, scans, neuropsychologisch onderzoek, ruggenprik Leefstijl Risicofactoren • • • • • • • Te weinig bewegen Diabetes Overgewicht Hoge bloeddruk op middelbare leeftijd Roken Depressie Geestelijke inactiviteit Toekomst? • Kennis samenvoegen • Meer onderzoek doen naar het ontstaan • Patiënten met dementie en mantelzorgers zo goed mogelijk ondersteunen en informeren Vragen? www.alzheimercentrumzwn.nl [email protected]