Lerend veranderen - Bouwend Nederland

Leren(d) samenwerken
Frank Stiksma MSc
Bouwend Nederland regio Randstad Noord
Heerhugowaard, 22november 2013
1
Mijn fascinatie: leren(d) veranderen
op het snijvlak tussen ‘techniek’ en
‘intermenselijk’.
2
Mijn motto
Ambities, strategische
opgaven
Klant centraal
Betere (keten)samenwerking
Kwaliteitsverbetering
STRATEGISCH
OPERATIONEEL
Vertrouwen, openheid
Concrete activiteiten en gedragingen
Wat betekent dit voor uw onderlinge
samenwerking? En, voor u
persoonlijk?
3
Factoren die samenwerking beïnvloeden
• De waan van de dag
• Leergedragingen
• ‘Unfinished business’,
‘oud zeer’
• Gespreksniveaus
• Gespreksonderwerpen
• Kwaliteit
gespreksvaardigheden
• Ingesleten routines
• Paradigma’s
• Effectieve
gedragspatronen
• Erkenning/miskenning
• Tijdstructurering
• Onuitgesproken
gedachten en het
daadwerkelijke gesprek
4
Gespreksniveaus en -onderwerpen
Vakinhoudelijke zaken
Procedure, proces
Interactie, communicatie
Persoon, team
5
De kracht van gespreksvaardigheden,
de kunst van het verbinding maken
6
Gespreksvaardigheden
•
•
•
•
•
•
•
Optimaal afgestemd op de gesprekspartner.
Actief luisteren.
Open vragen.
Elkaar feedbacken.
Concretiseren.
Samenvatten.
Hummen.
7
Effectieve gedragspatronen en
persoonseigenschappen
8
Samenwerken = concreet handelen (1)
• Geeft anderen ruimte om een mening of idee in te
brengen.
• Laat de ander uitspreken.
• Vraagt anderen om feedback over het eigen
functioneren.
• Toont begrip voor afwijkende visies, ideeën,
omgangsvormen en gewoonten.
• Past zijn gedrag aan op dat van de gesprekspartner.
9
Samenwerken = concreet handelen (2)
• Verandert van gedragslijn als het gewenste effect
in gevaar is.
• Gebruikt waar nodig verschillende
communicatiestijlen.
• Accepteert suggesties ter verbetering.
• Zet zich in voor bereiken voor win-winoplossingen.
• Benadert anderen op een ontspannen en
vriendelijke manier.
10
Onuitgesproken gedachten en
gevoelens in het gesprek
11
Emoties, gevoelens: bv.
iritaties, zorgen, blij,
ontevreden.
Gedachten.
Paradigma/zienswijze
De invloed van
normen, gespreksvaardigheden,
gespreksniveaus,
miskenning
Emoties, gevoelens: bv.
iritaties, zorgen, blij,
ontevreden.
Gedachten.
Paradigma/zienswijze
Emoties en gemoedstoestanden hebben een informatieve functie.
12
Leren
Leren: actie en reflectie
•
•
•
•
•
•
•
Reflectie op proces en prestatie.
Elkaar feedback geven.
Experimenteren.
Informatiedeling.
Communicatie van fouten.
Gezamenlijke analyse van fouten.
Gezamenlijk betekenis geven.
Onderliggende dynamiek: kwaliteit van dialoog, deling,
gespreksvaardigheden, openheid, reflectieve instelling,
informatievariëteit.
14
Wat stimuleert en belemmert leergedrag?
• Waan van de dag regeert.
Bestaande routines diep
verankerd.
• De technische inhoud
bindt.
• Weinig reflectie op
interactie.
• Onveiligheid in onderlinge
samenwerking.
• Kritiek ontvangen is lastig.
• Kennisdeling leidt tot
meer innovatieve
technische oplossingen.
• Kwaliteit
gespreksvaardigheden
varieert sterk.
• ‘Wij hebben gelijk en daar
zul je het mee moeten
doen’.
• ‘Dingen zijn niet
uitgewerkt dus hoef ik
niks te doen’.
15
Miskenning
• Miskenning: het onbewust negeren van
informatie die relevant is voor de oplossing
van een probleem.
• Miskennig van eigen en andermans
mogelijkheden, oplossing van een probleem,
het bestaan van de ander.
16
Vragen aan jullie over samenwerking
• Vraag 1: Welke opdrachtgever/opdrachtnemer vertrouw je volledig? En
welke niet? Waar ervaar je de verbinding? Waar niet?
• Vraag 2: Noem een concrete situatie waaruit blijkt dat sprake is van
wederzijds vertrouwen. En benoem een situatie waarin sprake was van
het nodige wantrouwen ?
• Vraag 3: Hoe beïnvloedde je de situatie?
Wat zei je, wat deed je, wat dacht je, welk gespreksniveau koos je?
• Vraag 4: Welke stap is nodig om de samenwerking verder te verbeteren?
17