De Kopten in Egypte Het christendom aan de Nijl Het zou de evangelist Marcus zijn die het christendom in Egypte heeft gepredikt, en vanaf dan zijn de Egyptische en Bijbelse werelden steeds zeer vervlochten geweest. In het Oude Testament wordt er meer dan zevenhonderd keer naar Egypte verwezen, terwijl de heilige familie volgens de overlevering vele maanden in de Nijlvallei heeft vertoefd. Vandaag vormen de Kopten, de christenen van Egypte, een minderheid van zo'n tien miljoen zielen, en is hun cultuur nog steeds in volle bloei. In deze cursus peilen we naar de oorsprong van het Koptische geloof en het specifieke ervan. We zien verbanden tussen het faraonisch geloof en het Koptische, tussen hun kunst en die van hun voorouders, en tussen de faraonische religieuze feesten en de christelijke kermissen. Dit alles wijst op het enge samenzijn van het heidense met het christelijke. Er komen ook talrijke aspecten aan bod die het christendom in onze contreien hebben beïnvloed zoals het ontstaan van de kloosters. Docent: Peter De Smet Gent, De Cirk, Zebrastraat 34 4 donderdagen van 10:00 tot 12:30 uur en van 14:00 tot 16:30 uur - 24/4/2014 8/5/2014 - 15/5/2014 - 22/5/2014 Cursusgeld: Leden 80 euro* / Niet -leden 92 euro* Met hard copy syllabus: Leden 84 euro / Niet-leden 96 euro *: digitale syllabus gratis inbegrepen De kopten in Egypte vandaag We hebben het over de huidige situatie van de Kopten in het licht van de Arabische Lente. Wegens het toenemende aantal aanslagen en pesterijen hebben nog nooit zoveel christenen hun geboorteland moeten ontvluchten. In het licht van de nieuwe machtsverhoudingen is het onderwerp van het christendom in het Nabije Oosten en de verhouding tot de Islam dan ook bijzonder relevant en actueel. Docent: Amin Makar Gent, Geuzenhuis, Kantienberg 9 1 donderdagavond van 19:30 tot 22:00 uur - 12/6/2014 Cursusgeld: Leden 10 euro / Niet –leden 12 euro Bij deze lezing hoort geen syllabus Libië, een tumultueuze geschiedenis Van de prehistorie tot de val van Khadaffi In deze cursus wordt de fascinerende geschiedenis van Libië toegelicht aan de hand van archeologische gegevens en historische bronnen. Het verhaal begint ca. 12.000 jaar geleden in de uitgestrekte woestijn waar duizenden rotsschilderingen en gravures een beeld scheppen van de leefwereld van de prehistorische mens. De rijkdom van de Griekse, Punische, Romeinse en Byzantijnse sites (Cyrene, Sabratha, Leptis Magna, Ptolemaïs en Apollonia) illustreren het belang van Libië in de Oudheid. Het recente verleden komt uitgebreid aan bod, zo zullen onder meer Libië als Italiaanse kolonie, de Libische onafhankelijkheid en het tijdperk van de beruchte leider Khaddafi de nodige aandacht krijgen. Docente: Sophie Dralans Berchem, Zaal Stanislas, Grote Steenweg 75 3 maandagavonden van 19:30 tot 22:00 uur - 5/5/2014 - 12/5/2014 - 19/5/2014 van 19:30 tot 22:00 uur Gent, De Cirk, Zebrastraat 34 3 woensdagavonden van 19:30 tot 22:00 uur - 7/5/2014 - 14/5/2014 - 21/5/2014 Brussel, Jubelparkmuseum/Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis Jubelpark 10 3 vrijdagvoormiddagen van 10:15 tot 12:45 uur - 9/5/2014 - 16/5/2014 - 23/5/2014 In samenwerking met de educatieve en culturele dienst van de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis. Cursusgeld: Leden 31,5* / Niet –leden 36 euro Met hard copy syllabus: Leden 33,50 euro / Niet-leden 38 euro *: digitale syllabus gratis inbegrepen Libië vandaag Na de opstanden in Tunesië en Egypte in 2011 begon ook de onrust in Libië. De betogingen tegen het regime van Khaddafi ontaardden al snel in geweld en een militair conflict waarin Westerse landen met steun van de Navo tussenkwamen. Na 7 maanden van luchtbombardementen, wonnen de rebellen de revolutie. Intussen is Khaddafi er niet meer. Libië heeft verkiezingen gehouden, heeft een voorlopige regering die al maandenlang werkt aan een nieuwe grondwet en probeert nieuwe structuren, nieuwe instellingen en een nieuwe levenswijze op te bouwen. Met zeer wisselend succes. Milities, stammen en bendes maken van Libië een erg onveilig land. Er is veel meer geweld op straat dan onder Khaddafi, er worden aanslagen gepleegd (ondermeer op de Amerikaanse ambassade), nieuwe bewindvoerders worden zomaar ontvoerd door gewapende bendes, de wetteloosheid lijkt te regeren. Intussen happen de hervormingsgezinden naar adem om van Libië het welvarende land te maken dat het kan zijn met z’n vele gas- en olie-inkomsten. Waarom kwamen de Westerse landen – van alle Arabische opstanden - alleen in dit conflict tussenbeide? Wat stelt de huidige regering voor? Blijft Libië één land of dreigt het uit elkaar te vallen? En waarom blijven de milities en de stammen zo sterk staan? Komt er een einde aan de chaos in Libië? Docente: Inge Vrancken Gent, De Cirk, Zebrastraat 34 1 dinsdagavond van 19:30 tot 22:00 uur - 27/5/2014 Berchem, Zaal Stanislas, Grote Steenweg 75 1 maandagavond van 19:30 tot 22:00 uur - 2/6/2014 Brussel, Gemeenschapscentrum De Markten, Oude Graanmarkt 5 1 woensdagavond van 19:30 tot 22:00 uur - 4/6/2014 Cursusgeld: Leden 10 euro / Niet –leden 12 euro Bij deze lezing hoort geen syllabus De 'Apocalyps van Johannes' Wat betekent 'Het einde der tijden'? De ‘Apocalyps’ of de ‘Openbaring’ van Johannes is het laatste boek van de Bijbel waarin aan de hand van een aantal visioenen de eindtijd aangekondigd wordt. De tekst is ontzettend rijk aan symbolen, maar ondanks de vele analyses blijft het een zeer gesloten en mysterieus boek. Zo blijven volgende vragen bestaan: wie was de schrijver? Voor wie schreef hij het? Wat is de betekenis van de draak, van het beest, van de 7 zegels, van de 7 trompetten, enz.. We gaan nader in op de 'Openbaringsliteratuur' in zijn geheel en zoeken naar de wortels van de eindtijdgedachte. De Apocalyps van Johannes werd in het vroege christendom zeker niet overal aanvaard. Een mogelijke verklaring hiervoor is dat de tekst niet overeenstemde met het geloof in die tijd. We schetsen het verhaal aan de hand van de gravures van Dürer en van miniaturen van de oudste Vlaamse Openbaring. Afsluiten doen we met een link naar de muziekliteratuur die gebruik maakt van de 'Openbaring van Johannes': het 'Requiem'. Docent: Armand De Roose Aalst, Cultuurcentrum De Werf, Molenstraat 51 1 donderdag van 10:00 tot 12:30 uur en van 14:00 tot 16:30 uur - 24/4/2014 Berchem, Zaal Stanislas, Grote Steenweg 75 2 woensdagavonden van 19:30 tot 22:00 uur - 23/4/2014 - 30/4/2014 Mechelen, Restaurant De Kraanbrug, Persoonshoek 9 1 dinsdag van 11:00 tot 13:00 uur en van 14:00 tot 17:00 uur - 13/5/2014 Brussel, Gemeenschapscentrum De Markten, Oude Graanmarkt 5 1 dinsdag van 10:00 tot 12:30 uur en van 14:00 tot 16:30 uur - 27/5/2014 Cursusgeld: Leden 21* euro / Niet -leden 24 euro Met hard copy syllabus: Leden 23 euro / Niet-leden 26 euro *: digitale syllabus gratis inbegrepen De heksenvervolgingen De heks volgens de gerechtelijke archieven Heksen spreken tot de verbeelding. We kennen ze vooral uit de sprookjes. In sommige landen is ‘hekserij’ vandaag nog steeds een misdrijf, maar gelukkig is dit in onze streken al lang niet meer het geval. Hier was rond 1600 de heksenvervolging op haar hoogtepunt. Mannen, maar vooral vrouwen, werden wegens tovenarij voor de rechtbank gedaagd. Onder tortuur gingen ze over tot bekentenissen: dat ze een contract hadden gesloten met de duivel; dat ze met kruiden en spreuken buren en dieren ziek had gemaakt; dat ze gedanst hadden tijdens een nachtelijke heksensabbat… Al klinken die zaken ‘fantastisch’, enkele eeuwen geleden waren deze telasteleggingen voor honderden mensen bittere ernst. In de gerechtelijke archieven zijn vele sporen ervan bewaard: de dagvaardingen, de verhoren onder marteling, de ‘heksenproeven’, de mensonterende terechtstellingen… Georges Martyn belicht de juridische aspecten van de heksenprocessen en kadert ze in de middeleeuwse en vroegmoderne samenwerking van kerk en staat. Het publiek leest mee in de bikkelharde vonnissen en krijgt een beeld van de vermaledijde heksen uit onze streken. Sommige griffiers portretteerden de veroordeelden in de gerechtsregisters, maar we vinden ook afbeeldingen in gravures en oude schilderijen. De lessen worden met dit rijke illustratiemateriaal ondersteund. Docent: Georges Martyn Aalst, Cultuurcentrum De Werf, Molenstraat 51 4 dinsdagnamiddagen van 14:00 tot 16:30 uur - 22/4/2014 - 29/4/2014 - 6/5/2014 13/5/2014 Lier, Academie Lier, Koepoortstraat 1 4 dinsdagnamiddagen van 14:00 tot 16:30 uur - 27/5/2014 - 10/6/2014 - 17/6/2014 24/6/2014 Cursusgeld: Leden 41* euro / Niet -leden 47 euro Met hard copy syllabus: Leden 44 euro / Niet-leden 50 euro *: digitale syllabus gratis inbegrepen The Stuarts Een verhaal van macht en grootsheid De Stuarts kennen we misschien nog het beste als de barokvorsten die over Engeland heersten. In werkelijkheid waren de Stuarts de koningen van Schotland en werd hun familienaam gespeld als ‘Stewart’. Een van de voornaamste exponenten was trouwens Mary Stuart, beter bekend als Mary Queen of Scots. Pas in 1603, bij de dood van de laatste Tudorvorst, Elisabeth, werd James VI van Schotland ook James I van Engeland. Shakespeare schreef meteen zijn Macbeth. De hoogdagen van de Stuarts lagen in de 17de eeuw. Als koningen van Engeland, Schotland en Ierland moesten ze voor niemand onderdoen. Inigo Jones en Christopher Wren bouwden in hun naam. Rubens en Van Dyck reisden naar Engeland en John Blow en Henry Purcell bezongen hun roem. Toen Queen Anne aan het begin van de 18de eeuw kinderloos stierf, betekende dit nog niet het einde van de dynastie. De Hannoverians volgden de Stuarts op, maar pretendenten volgden elkaar op. Beroemd werd Bonnie Prince Charles’ poging om de tronen van zijn voorouders te heroveren. Hij werd verslagen te Culloden in 1746. In deze vier delen beschrijven we hoe de Stuarts aan de macht kwamen, wie ze waren en hoe ze weer ten onder gingen. We hebben het over Queen Mary die koningin van Frankrijk, Engeland, Schotland en Ierland had kunnen worden. We hebben het over de listige koning James I en zijn heksenvervolgingen, over de Engelse burgeroorlog, over de grote brand van Londen, over de maitresses van Charles II en over de Glorious Revolution die een Nederlander op de troon bracht. Het tijdperk van de Stuarts was turbulent en onstabiel, maar het was ook een tijdperk van ongekende pracht en praal. Docent: David Vergauwen Gent, De Cirk, Zebrastraat 34 4 dinsdagvoormiddagen van 10:00 tot 12:30 uur - 6/5/2014 - 13/5/2014 - 20/5/2014 27/5/2014 Brugge, Hof van Watervliet, Oude Burg 27 4 dinsdagnamiddagen van 14:00 tot 16:30 uur - 6/5/2014 - 13/5/2014 - 20/5/2014 27/5/2014 Berchem, Zaal Stanislas, Grote Steenweg 75 4 donderdagvoormiddagen van 10:00 tot 12:30 uur - 8/5/2014 - 15/5/2014 22/5/2014 - 5/6/2014 Cursusgeld: Leden 41* euro / Niet -leden 47 euro Met hard copy syllabus: Leden 44 euro / Niet-leden 50 euro *: digitale syllabus gratis inbegrepen