Het vmbo-examen in 2018 SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Herziening examenprogramma en syllabus Albert van der Kaap http://histoforum.net http://histoforum.net/examen http://histoforum.net/geschiedenisvmbo/ http://histoforum.net/staatsinrichtingvmbo/ Aanleiding voor de herziening • Het onderdeel ‘Staatsinrichting’ staat los van het Historisch Overzicht. Daarom is het moeilijk om er vragen in historisch perspectief over te stellen. • De verrijkingsdelen van GL/TL staan (te) los van de andere examenonderdelen. Doel van de herziening Meer horizontale en verticale samenhang in het programma, waarbij: • de totale omvang van de examenstof min of meer hetzelfde blijft; • overlap tussen de verschillende onderdelen zoveel mogelijk wordt vermeden; • het onderdeel staatsinrichting inhoudelijk niet wezenlijk verandert, maar wel in een historisch kader wordt geplaatst. De oude situatie De nieuwe situatie Herziening examenprogramma en syllabus 1. Geschiedenis en staatsinrichting van Nederland van 1848-1914: • Een introductie op de (werking van de) staatsinrichting van Nederland: begrippen die leerlingen moeten kennen om de politieke geschiedenis van Nederland en de wereld en het functioneren van het politieke bestel te begrijpen. • De wording van de Nederlandse staatsinrichting in zijn historische context. • Geen rechtsspraak (behalve Trias Politica). Herziening examenprogramma en syllabus 2. De geschiedenis van Europa (en de wereld) en geschiedenis en staatsinrichting van Nederland vanaf 1900. • Staatsinrichting en geschiedenis van Nederland geïntegreerd en per periode gekoppeld aan de geschiedenis van Europa (en de wereld). • De verrijkingsstof (S.U. en deel van Indonesië) geïntegreerd. • Het conflict Israël en de Arabische wereld is verplaatst van het centraal examen naar het schoolexamen. • Er zijn enkele gebeurtenissen en ontwikkelingen toegevoegd aan het onderdeel interbellum (jaren twintig in Duitsland en de buitenlandse politiek van Duitsland in de jaren dertig). Oud en nieuw GTL GL/TL Niet meer in de nieuwe syllabus Nieuw in de nieuwe syllabus Algemeen Elementen uit het dagelijks leven in de verschillende periodes. Staatsinrichting Eindterm 5 (over rechtspraak). 1848-1914 Enkele begrippen: formatie, regeerakkoord, handtekeningen, publicatie. W.O. I Gebeurtenissen en ontwikkelingen in Nederland als context voor staatkundige ontwikkelingen. dodendraad Interbellum Enkele gebeurtenissen in de jaren twintig in Duitsland. Enkele gebeurtenissen in de buitenlandse politiek van Duitsland in de jaren dertig. W.O.II Een enkele gebeurtenis in W.O.II 1945-1989 Enkele gebeurtenissen tijdens de Koude Oorlog. Een enkele ontwikkeling in Nederland in deze periode. Een enkel begrip uit deze periode. Vanaf 1990 Kritiek op gezagsdragers en de oliecrisis (1973). Europese grondwet. Oud en nieuw GTL GL/TL Niet meer in de nieuwe syllabus Verrijkingsdelen De volgende aspecten van het onderdeel Indonesië als voorbeeld van dekolonisatie (1942-1949): • houding Japan en nationalisten ten opzichte van elkaar en van Nederland(ers) tijdens Tweede Wereldoorlog • verschillen in toekomstvisie van de Nederlandse regering (Verenigde Staten van Indonesië als federale staat in een unie met Nederland) en van de Indonesische nationalisten (Republiek Indonesië als onafhankelijke eenheidsstaat) • het Indonesisch- Nederlands conflict 19451949 • nationalistische beweging en vrijheidsstrijd/ • aanwezigheid Nederlandse dienstplichtige militairen Het hele verrijkingsdeel 'De brandhaard Israël/Palestina (1945-1979). Nieuw in de nieuwe syllabus Oud en nieuw KB KB Niet meer in de nieuwe syllabus Nieuw in de nieuwe syllabus Algemeen Elementen uit het dagelijks leven in de verschillende periodes. Staatsinrichting Eindterm 5 (over rechtspraak) 1848-1914 Enkele begrippen: formatie, regeerakkoord W.O. I Interbellum W.O.II 1945-1989 Vanaf 1990 Kritiek op gezagsdragers en de oliecrisis (1973) Europese grondwet Gebeurtenissen en ontwikkelingen in Nederland als context voor staatkundige ontwikkelingen. Een enkel begrip m.b.t. Nederland tijdens W.O.I. Een enkele gebeurtenis in W.O.II Enkele gebeurtenissen tijdens de Koude Oorlog. Een enkele ontwikkeling in Nederland in deze periode. Oud en nieuw BB BB Niet meer in de nieuwe syllabus Algemeen Elementen uit het dagelijks leven in de verschillende periodes. Eindterm 5 (over rechtspraak). Enkele begrippen: formatie, regeerakkoord. Staatsinrichting 1848-1914 W.O. I Interbellum W.O.II 1945-1989 Vanaf 1990 Nieuw in de nieuwe syllabus Enkele gebeurtenissen en ontwikkelingen in Nederland als context voor staatkundige ontwikkelingen. Een enkel begrip m.b.t. Nederland tijdens W.O.I. Een enkele begrip m.b.t. Nederland tijdens de crisis. Een enkele gebeurtenis in W.O.II. Een enkele gebeurtenis tijdens de Koude Oorlog. Een enkele ontwikkeling in Nederland in deze periode. Een enkel begrip uit deze periode. Moeilijk of eenvoudig? Een propagandaposter (1943) Gebruik de bron 1p Wie gaf opdracht tot het maken van deze propagandaposter uit 1943? En wie wordt als de ware Nederlander voorgesteld? A De Duitse bezetter gaf de opdracht. De man op de achtergrond stelt de ware Nederlander voor. B De Duitse bezetter gaf de opdracht. De man op de voorgrond stelt de ware Nederlander voor. C Het Nederlandse verzet gaf de opdracht. De man op de achtergrond stelt de ware Nederlander voor. D Het Nederlandse verzet gaf de opdracht. De man op de voorgrond stelt de ware Nederlander voor. Eindexamen vmbo 2015 1e tijdvak Hoogleraar Hans Renders (RUG): 'echt onbenulligheid ten top! Wat een simplistische vraag De praktijk: • moeilijkste vraag uit het examen • p-waarde .24 • meisjes .21 • jongens .26 • 58% antwoord D • 54% van de jongens • 63% van de meisjes Moeilijk of eenvoudig? Soevereiniteitsoverdracht Op 27 december 1949 ondertekende de Nederlandse regering de soevereiniteitsoverdracht. Veel Indonesiërs vonden dat Indonesië al langer een soevereine staat wás. Ter verdediging van hun mening verwezen zij naar een bepaalde gebeurtenis uit het verleden. Naar welke gebeurtenis verwezen deze Indonesiërs? Bron: Opdracht uit het vmbo-tl examen 2014 Begrijpend lezen, p-waarde .22 Soevereiniteitsoverdracht Op 27 december 1949 ondertekende de Nederlandse regering de soevereiniteitsoverdracht. Veel Indonesiërs vonden dat Indonesië al langer een soevereine staat wás. Ter verdediging van hun mening verwezen zij naar een bepaalde gebeurtenis uit het verleden. Naar welke gebeurtenis verwezen deze Indonesiërs? Bron: Opdracht uit het vmbo-tl examen 2014 Moeilijk of eenvoudig? Glasnost Een bewering: De glasnost van Gorbatsjov heeft bijgedragen aan het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Geef een historische verklaring waaruit blijkt dat de bewering juist is. Gebruik daarbij de volgende begrippen in een juiste samenhang: vrijheid van meningsuiting, communistische partij en nationalisme. Bron: Opdracht uit het vmbo-tl examen 2014 Redeneervragen, p-waarde .39 Glasnost Een bewering: De glasnost van Gorbatsjov heeft bijgedragen aan het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Geef een historische verklaring waaruit blijkt dat de bewering juist is. Gebruik daarbij de volgende begrippen in een juiste samenhang: vrijheid van meningsuiting, communistische partij en nationalisme. Bron: Opdracht uit het vmbo-tl examen 2014