les 1.1 en instap

De Verenigde
Staten en hun
federale
overheid
1865-1965
Centralisatie
en reformatie
§ 1.1
Instap
• Hoofdvraag
– Ontwikkeling van de VS tot supermogendheid met
burgerrechten issues
– Drie ontwikkelingen staan centraal
1) de industrialisatie en haar gevolgen
2) ontwikkeling van de burgerrechten, m.n. die van
zwarten
3) Buitenlandse politiek, die kenmerkt werd door
expansie
– De Rol van de oriëntatiekennis! (bekend
verondersteld)
Oriëntatiekennis
• De Verlichting
– Rationalisme
– Vooruitgangsdenken
– Democratische
• Democratische revoluties
– Franse Revolutie
– De Opstand
– VS
• Kolonialisme & Slavernij
– Plantages
– Abolitionisme
• Industriële Revolutie
– Andere middelen van bestaan
– Slechte woon-werkomstandigheden
Staatsinrichting
• De Amerikaanse grondwet
– Wat wil je liever één tiran 5000 mijlen ver weg of 5000
tirannen dicht bij huis? Oftewel hoe moet het nieuwe
bestuur eruit zien / geregeld zijn?
– De losse federatie van vlak na de
onafhankelijkheidsstrijd (1776) werkte niet
• Iedere staat vaarde teveel haar eigen koers, waardoor
overeenstemming over zaken die weldegelijk centraal
geregeld dienden te worden nauwelijks tot stand kwamen
– In een twee jaar durend proces smeedde de
Founding Fathers een grondwet waarmee
uiteindelijk alle staten konden leven (1787)
Thirteen Stars
Staatsinrichting
• De Amerikaanse grondwet
– Kan niet gewijzigd worden; wel aangevuld door
amendementen.
– In de eerste tien amendementen werden de
burgerrechten vastgelegd (1791)
– Bestuurlijke kern
• Een federale overheid
• Trias politica
– uitvoerende (president) (vetorecht) (langzaam toenemende invloed, 20e
eeuw)
– wetgevende (Congres) (mogelijkheid impeachment)
» Congres
» Senaat (2 afgevaardigden per staat)
» Huis van Afgevaardigden (grootte staat)
– rechtelijke macht (o.a. Hoge Gerechtshof)
Judical Branch
=
hooggrechtshof
Legislative Branch
=
Congress
Executive Branch
=
President/
Regering
(Witte Huis)
Tweepartijenstelsel
•
Democraten versus Republikeinen
Hun ideeën over bestuur en hun aanhang
veranderde door de tijd (zie boek)
–
Deze zaken zijn daarbij opmerkelijk
1. Een democraat uit het Zuiden hoeft niet dezelfde
denkbeelden te hebben als zijn/haar partijgenoot in het
Noorden; hetzelfde gold voor de Republikeinen
2. Door de tijd heen zijn de Republikeinen van progressief
conservatief geworden; en voor veel democraten gold het
omgekeerde proces