MOGELIJK TOEKOMSTIG BELGISCH BELEID EREMOORDEN ! ? Voorstellen van het Instituut 2010-2014 Marijke Weewauters Adviseur Instituut voor de gelijkheid Diensthoofd federaal steunpunt geweld op vrouwen van vrouwen en mannen INHOUD : 1. Instituut 2. Geschiedenis 3. NAP voorstellen federaal 4. NAP Luik 3 eergerelateerd geweld 5. Eerste wetenschappelijk onderzoek 6. Aanbevelingen 2 1. INSTITUUT • Autonoom overheidsbedrijf met rechtspersoonlijkheid • Sinds 2003 (voordien dienst gelijke kansen) • Strijd tegen discriminatie op basis van geslacht • Specifiek mandaat inzake gendergeweld. 3 1. INSTITUUT 2006 : STEUNPUNT VOOR GEWELD OP VROUWEN Gecreëerd bij het Instituut ! Rol: ondersteunen, coördineren en evalueren van het nationaal actieplan geweld op vrouwen stimuleren van de samenwerking en informatieuitwisseling tussen de partners en stakeholders in de interdepartementale werkgroep en in de expertenwerkgroep(en) eigen initiatieven en acties 4 2. Geschiedenis 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Onderzoeken gedwongen huwelijken M/V Affaire saaida (burgelijke partijstelling Instituut) Advies senaat 2008 (2004 eerste) Werkgroep Instituut rond aanbevelingen senaat > NAP Project met VZW ‘zijn’ Onderzoek samen met FOD BZ 5 3. NAP 1. 2001: eerste federaal actieplan inzake partnergeweld; seksueel geweld; geweld op het werk en vrouwenhandel 2. 2004-2007: tweede actieplan - alle regeringen - enkel partnergeweld 3. 2008: derde federaal actieplan 4. 2010: vierde ‘belgische’ actieplan 6 3 NAP. INSTITUUT 2010: gecoördineerde acties van alle regeringen - partnergeweld - EERGERELATEERD GEWELD - gedwongen huwelijken - genitale verminking 7 4. NAP Luik 5: EERGERELATEERD GEWELD • Twee pilootprojecten én stuurgroep door justitie • Wetenschappelijk onderzoek naar fenomeen in B (instituut+ BZ) • Hoe opnemen in registratiesysteem (IFG) om statistische opvolging te verzekeren ? (just) • Studie Benchmarking buitenland (just) • Ontwikkelen van gezamelijke actiepistes (instituut en 8 IDWG) 5. Eerste Belgisch wetenschappelijk onderzoek • Eerst onderzoek om fenomeen af te bakenen. BZ en Instituut november 2010-2011 • Wat is ? Waar (cultuur) ? Hoe ? Wie ? Wat zijn de risico’s ? • Wie wordt er mee geconfronteerd ? Politie, medici, hulpverling, onderwijs • Wat kunnen we er aan doen ? Andere aanpak ? Rode vlaggen; vroegdetectie + culturele bemiddelaars ? Preventie ? Wet ? Hulpverlening ? 9 6. Concrete Aanbevelingen • Zaak van iedereen ! • Andere aanpak is noodzakelijk, maar complex • Verschillen: (mogelijke) collectiviteit, wie is de (echte) dader ? ((deel v.d.) familie ? Binnenland ? buitenland, ? Gemeenschap ?), dader is soms ook slachtoffer, levenslange dreiging, continuum van (geweld)daden etc….. • EGG is een vorm van IFG, maar beoogt een andere aanpak 10 6. Concrete aanbevelingen 6. Concrete Aanbevelingen 2 sporenbeleid • 1 pragmatische naar politie, justitie, (eerste lijns-)hulpverlening, sholen etc,, • 1 via ‘andere wegen’ naar betrokken gemeenschappen. Niet stigmatiseren. ! (goede kant van de eer) 11 6. Concrete Aanbevelingen ontwerp strategisch actieplan • 1 deskundigheidsbevordering = secundaire preventie (kennis en herkennen) • Aanpak van risicofactoren (= primaire preventie) • Signaleren en pro actieve multidisciplinaire aanpak • Aanpak van ‘daders’ en opvang en bescherming van slachtoffers • Participatieve aanpak met betrokken gemeenschappen ! Zonder geen kans op slagen ! 12 • 4 P’s = policy, preventie, prosecution, protection Voorbeelden: 1. Policy = coördinatie, Lec, netwerken, registratie 2. Prosecution = wetgeving ?, col’s, checklist, keten 3. Primaire preventie = integratie, inburgeringscursus, sensibiliseren op maat van doelgroepen via zelforganisaties, sensibiliseren van jongeren op school (project KBS en mechelen) 4. Secundaire preventie: bemiddeling, kennis, rode vlaggen 13 5. Opvang • Specifieke Opvangmogelijkheden ? ? • Inbedden in bestaande structuren….MAAR • Diversiteit en interdisciplinair • Tolken • Residentiele geheime en lange termijn opvang van minderjarigen (doorgangshuizen) • Mannelijke slachtoffers 14 Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen Ernest Blerot straat 1 B – 1070 Brussel E-mail: [email protected]: http://igvm-iefh.belgium.be/