Persbericht 7 juni 2011 De Belg blijft presteren ondanks werkdruk en stress: burn-out op de loer? Maar liefst 6 op 10 Belgen ervaart stress op het werk Oorzaken zijn de gestegen werkdruk en werkintensiteit Brussel, 7 juni 2011. Recent onderzoek1 van sociale dienstengroep Securex, specialist inzake personeelsbeheer, toont aan dat maar liefst 61% van de Belgische werknemers geregeld tot zeer vaak stress ervaart op het werk, wat significant meer is dan een jaar geleden (54%). De belangrijkste oorzaken van de toegenomen stress blijken een stijging van de werkdruk en werkintensiteit door allerlei crisismaatregelen, het veranderingsbeleid en negatieve percepties omtrent het management. Uit de studie komt ook naar voor dat ondanks de werkdruk en stress, Belgische werknemers nog steeds een hoge productiviteit vertonen. Een gevaarlijke combinatie, volgens Securex. Ligt er een burn-out op de loer? Actiepunten voor de leidinggevenden van Belgische bedrijven zijn vooral het uitwerken van een stress- en retentiebeleid. Meer stress en geen productiviteitsverlies: een gevaarlijke combinatie? Belgische werknemers ervaren meer stress dan vorig jaar … Begin 2011 voelt maar liefst 61% zich geregeld tot zeer vaak gestrest op het werk tegenover 54% begin 2010. Ook de emotionele uitingen van werkstress zijn toegenomen in vergelijking met vorig jaar. Belgische werknemers zijn vaker kortaf tegen hun omgeving (31% vs 23% in 2010), worden sneller kwaad (30 vs 25%) en voelen zich neerslachtiger (32% vs 28%). …en zijn meer gestrest dan hun zuider- en noorderburen Uit de studie blijkt dat 55% van de Franse werknemers geregeld tot zeer vaak werkstress ervaart (vs 61% in België), en dat onze Nederlandse buren zich niet gemakkelijk laten opjagen op het werk (47%). 1 Deze studie gebeurde in het kader van de meest recente ZebraZone benchmarkonderzoeken in België, Nederland en Frankrijk. De data werden verzameld in januari 2011, met online enquêtes bij grote onderzoekspanels in de verschillende landen. Met de jaarlijkse benchmarkonderzoeken willen we onder meer de tevredenheid, gezondheid, stress, motivatie en betrokkenheid van de loontrekkende werknemer in kaart brengen. Zo krijgen bedrijven een helder beeld van actuele ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van een bepaald land en kunnen ze de bedrijfseigen resultaten vergelijken met up-to-date arbeidsmarktgegevens. Het onderzoek is gebaseerd op bedrijfsonafhankelijke representatieve steekproeven van 1015 Belgische, 2008 Nederlandse en 2101 Franse respondenten, allemaal werknemers in loonverband. Om de representativiteit van de steekproeven te garanderen hielden we rekening met verschillende relevante sociodemografische kenmerken. Voor België en Frankrijk: geslacht, leeftijd, statuut en regio. Omdat het onderscheid volgens statuut in Nederland niet bestaat, werd hier het opleidingsniveau gebruikt. We zorgden ervoor dat de verdeling van de steekproeven overeen stemde met de verdelingen op de Belgische, Nederlandse en Franse arbeidsmarkt (bv. voor België: volgens gegevens van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en de Algemene Directie Statistiek en Economische Informatie (ADSEI) van de FOD Economie). 1 Persbericht 7 juni 2011 … maar vertonen géén productiviteitsverlies Belgische werknemers voelen zich, in vergelijking met vorig jaar, even productief, even gemotiveerd en even betrokken: Maar liefst 93% van de Belgische werknemers denkt dat zijn leidinggevende tevreden is over zijn werk; 80% van de Belgische werknemers is tevreden met zijn prestaties; 93% vindt zijn werk zeer zinvol; 86% is trots dat hij voor zijn organisatie werkt; 86% voelt zich gemotiveerd voor zijn werk. Stijging van de werkdruk grootste oorzaak van toegenomen stress… Bijna de helft van de Belgische werknemers (48%) werkt geregeld tot zeer vaak tegen de klok om deadlines te halen (vs 42% in 2010) en 42% heeft onvoldoende tijd om zijn werk af te maken (vs 34% in 2010). 57% heeft teveel werk (vs 44% in 2010) en 37% doet meer overuren dan hij zou willen (vs 30% in 2010). … en vooral teweeggebracht door de crisis van de voorbije jaren De langdurige crisismaatregelen, waarbij leidinggevenden ontslagen werknemers en langdurig zieken niet vervingen en werknemers het werk van collega’s lieten overnemen bovenop hun eigen werkzaamheden, hebben de werkdruk natuurlijk doen toenemen. Ook de angst om ontslagen te worden tijdens de crisis kan aan de oorzaak liggen van extra prestatiedruk. Bovendien zijn Belgische werknemers in vergelijking met vorig jaar minder tevreden over het management en over de communicatie, de informatie en de ondersteuning die ze krijgen van het management bij veranderingen in de organisatie. De focus lag de voorbije jaren op ‘survival’ om de organisatie draaiende te houden. Nu de economie zich herstelt, verwachten medewerkers weer meer aandacht van het management. Belang van een stress- en een retentiebeleid Uit deze studie blijkt dus dat Belgische werknemers meer stress en emotionele stressreacties ondergaan dan vorig jaar, terwijl hun productiviteit hoog blijft. Enerzijds bestaat het gevaar dat werknemers die door de aanhoudende crisis geleerd hebben om die stress een plaats te geven, nu plots wél eens zouden kunnen bezwijken onder de massale en opgekropte werkstress van de voorbije jaren. Een gezonde dosis stress werkt motiverend, maar te veel stress is slecht voor de werknemers en dus voor de onderneming. Securex raadt organisaties aan om een (proactief) stressbeleid in te voeren om de gevolgen van stress en de hieraan gekoppelde kost het hoofd te bieden. Anderzijds dienen organisaties een degelijk retentiebeleid uit te werken. Werknemers bleven tijdens de crisis trouw aan hun werkgever en presteerden goed uit angst voor jobverlies. 2 Persbericht 7 juni 2011 Nu de arbeidsmarkt heropleeft en een nieuwe ‘war for talent’ in het vooruitzicht is, zou het wel eens kunnen dat hier binnenkort verandering in komt. Gezien het aantal openstaande vacatures en de groeiende opportuniteiten op de markt zullen sommige werknemers nu wel de stap durven zetten naar een andere werkgever met een stijging van het vrijwillig verloop en de algemene kost als gevolg. 1. Leidinggevenden dienen waakzaam te zijn voor burn-out signalen 22% van de Belgische werknemers heeft regelmatig psychische klachten zoals onzekerheid, depressie of angst, en 19% ervaart hinder op het werk door psychische klachten. Belangrijk is wel dat ook lichamelijke klachten, zoals pijn of rugklachten, kunnen wijzen op een burn-out. 24% van de Belgische werknemers ervaart lichamelijke pijn bij de uitvoering van zijn job. Opvallend is dat Belgische werknemers – in vergelijking met de zuider- en noorderburen - het meest klagen over aandoeningen aan de rug, schouders, armen, etc. (35% vs 28% in Frankrijk en Nederland). Productiviteit mag dus niet als (enige) maatstaf van psychisch welzijn genomen worden. Vaak zijn het net de best presterende individuen in een organisatie die het meest gebukt gaan onder stress en het risico lopen plots uit te vallen. Werkgevers moeten aandacht besteden aan het praten met en het luisteren naar de medewerkers en tussen de regels door lezen. 2. Leidinggevenden dienen de work-life-balance te verbeteren 53% van de Belgische werknemers vindt dat zijn organisatie hem onvoldoende stimuleert bij het vinden van een goede work-life-balance (vs 46% in 2010). Bedrijven zullen naast puur financiële beloningen nog andere motivatoren in de strijd moeten gooien om talentvolle werknemers te behouden. Initiatieven als glijdende werkuren, parttime- en telewerk alsook coaching winnen meer en meer aan belang. In vergelijking met 2010 zijn Belgen meer gestrest, maar een stuk gezonder… Begin 2011 verklaarde bijna driekwart van hen dagelijks te ontbijten (tov. slechts 63% in 2010). Op dat vlak doen Belgen het nu even goed als Nederlanders (eveneens 72%) en beter dan de Fransen (66%). De markantste positieve evolutie is echter het rookgedrag van Belgische werknemers. Begin 2010 verklaarde nog 32% dagelijks 2 of meer sigaretten te roken, terwijl dit percentage nu maar liefst gedaald is naar 15%. In Frankrijk wordt nog steeds het meest gerookt (44%) en in Nederland rookt momenteel nog 38% dagelijks 2 of meer sigaretten. 3 Persbericht 7 juni 2011 Belgische werknemers scoren wel onvoldoende op de categorieën sport en fruit eten. Nog geen derde doet gemiddeld 3 keer per week een inspannende activiteit die ten minste 20 minuten duurt. Slechts 42% van de Belgische werknemers voldoet eveneens aan de norm om gemiddeld 2 of meer stukken fruit per dag te eten (vs 48% in 2010)2. Securex Securex biedt specifieke expertise, adviezen en innovatieve oplossingen in alle domeinen van het beheer van het menselijk kapitaal en gelooft rotsvast dat voor de groei van een onderneming niets belangrijker is dan zijn medewerkers. De baseline luidt dan ook ‘human capital matters’. Het zopas verkregen Investors in People certificaat bewijst dat het bedrijf al met zijn eigen personeel begint. Tot zijn klantenportfolio behoren particulieren, starters en zelfstandigen, maar ook kleine, middelgrote en grote ondernemingen en openbare besturen. De Securex Groep steunt op 6 kerncompetenties: HR Services, Health & Safety, HR Insurance, HR Consulting, Social Admin en HR Research. Securex biedt een brede waaier aan producten en diensten, gaande van een ziekenfonds voor particulieren, loonadministratie en aangepaste verzekeringsproducten tot en met specifiek advies op het vlak van talent management, preventie en welzijn op het werk, rekrutering en HR interim management voor bedrijven en zelfstandigen. Securex behaalde in 2009 een omzet van 226 miljoen euro. De Groep is actief in België, Frankrijk en Luxemburg en telt 1.600 medewerkers verdeeld over 29 regionale kantoren. Zij verzorgen de dienstverlening voor meer dan 150.000 particulieren en bedrijven, voor meer dan 110.000 zelfstandigen en zowat 5.400 bevoorrechte partner-boekhouders, -makelaars en -accountants. Perscontacten Securex Bo De Ridder - Press Relations Tel. 02 729 92 78 - E-mail: [email protected] Thierry Constant – Group Communication Manager Tel. 02 729 94 11 – E-mail: [email protected] Sint-Michielswarande 30 1040 Brussel Interel Belgium Isabelle Roels & Stéphanie Deleul Tel. 02 761 66 30 – 44 E-mail: [email protected] – [email protected] Tervurenlaan 402 1150 Brussel 2 Mogelijke initiatieven die bedrijven kunnen nemen om sport te promoten zijn: sport- en cultuurcheques, bedrijfskortingen voor een sportabonnement, in groep deelnemen aan sportwedstrijden of het stimuleren van medewerkers om per fiets of te voet naar het werk te komen. 4