Het kwaliteitsinstituut Spreker | PlaatsMarjolein | datum de Booys | Utrecht | 25 oktober 2012 Diana Delnoij, Kwaliteit is goed, maar … Zorguitgaven als aandeel BBP Bron: rapport Taskforce Beheersing Zorguitgaven, juni 2012 Meer kwaliteit, lagere kosten Wat is nodig? Eenduidige beschrijving van wat goede zorg is, zodat: Patiënten weten waarop zij recht hebben; Patiënten goed onderbouwde keuzes kunnen maken (als zij dat willen); Verzekeraars kunnen inkopen op kwaliteit zonder reputatieschade; Zorgverleners weten waaraan hun prestaties afgemeten zullen worden. Taken kwaliteitsinstituut Ondersteunen totstandkoming professionele (kwaliteit)standaarden en opname daarvan in openbaar register Ondersteuning bij verspreiding en implementatie van kwaliteitstandaarden en best practices Organiseren transparantie over uitkomsten voor burgers, verzekeraars, aanbieders en toezichthouders Bevorderen van gepast gebruik Wat er al is: • • • • • www.artsennet.nl: meer dan 1200 richtlijnen, protocollen, standaarden, leidraden en consensusbijeenkomsten; Kwaliteitskoepel Orde Medisch Specialisten Oncoline IKNL Databank Richtlijnen V&VN KNGF Richtlijnen, KNOV Standaarden etc. Zorgstandaarden: • 4 gereed • 14 in de pijplijn • • • • • Patiëntenhandleiding Richtlijnontwikkeling (CBO, NPCF) Inventarisatie patiëntenparticipatie in richtlijnontwikkeling (ZonMw) 57 ZiZo indicatorensets 29 CQI meetinstrumenten ….. • Cliënten spreken zich uit in: • • • • • • Richtlijnen en zorgstandaarden Ontwikkeling CQ-indexen ZiZo-indicatoren Overheids- en beleidsorganen Keurmerken en patiëntenwijzers ……….. INITIATIEVEN VAN PATIËNTENORGANISATIES Kwaliteitsinstituut als regisseur? • Meerjarenagenda • • • Toetsingskader • • • Thema’s/onderwerpen voor ontwikkeling standaarden inclusief indicatoren; Prioritering door Adviescommissie Kwaliteit; Eisen te stellen aan richtlijnen, zorgstandaarden en zorgmodules Eisen te stellen aan indicatoren en meetinstrumenten Register • ‘Goedgekeurde’ standaarden en indicatoren Positie Kwaliteitsinstituut Visie op kwaliteitsinstrumenten Kwaliteitsstandaarden en indicatoren meer: • • • Integraal en aansluitend bij de zorgvraag Gericht op voor de patiënt/cliënt relevante uitkomsten (goal-oriented outcomes1) Bewezen effectief, veilig, patiëntgericht en doelmatig 1. Reuben DB, Tinetti ME. Goal-oriented patient care--an alternative health outcomes paradigm. N Engl J Med. 2012 Mar 1;366(9):777-9 Uitgaan van de vraag (≠diagnose) • • 1,3 miljoen Nederlanders hebben meer dan één chronische ziekte; 1 op de 3 mensen van 75 en ouder heeft meer dan één chronische ziekte. Bron: Nationaal Kompas Volksgezondheid Integraal Aandacht voor: • Preventie en zelfmanagement; • Geen schotten tussen sectoren; • Relatie zorg, welzijn, wonen, werken; • Relatie kwaliteit en doelmatigheid. Voor de patiënt/cliënt relevante uitkomsten? Bijv. ervaren lichamelijk functioneren na een operatie, vergeleken met vóór de operatie Spataderen (2008) Staaroperatie (2010) Staaroperatie (2007) Spataderen (2009) Rughernia (2009) Heup of knieoperatie (2010) Heup of knieoperatie (2007) 0% 10% 20% Slechter 30% 40% 50% Zelfde 60% 70% 80% 90% Beter Bron: CQ-index, gepubliceerd op www.gezondheidszorgbalans.nl 100% Structuur, proces of uitkomst? • Tevredenheid van patiënten wordt vooral verklaard door proceskenmerken (bejegening, communicatie) en veel minder door uitkomsten (Rademakers, Delnoij, de Boer, 2011) • IVF-patiënt neemt genoegen met 10% lagere kans op zwangerschap in ruil voor vriendelijke dokter (Van Empel, Dancet, Koolman et al, 2011) • Uit literatuurreview blijkt: de kiezende patiënt wil meer weten dan alleen uitkomsten (Victoor, Delnoij, Friele & Rademakers, 2012) Beter proces = betere uitkomst • Ziekenhuizen waar patiënten tevredener zijn over de ontslagprocedure hebben minder heropnames; ook na correctie voor klinische kwaliteit (Boulding, Glickman, Mannery et al, 2011) • Patiëntgerichte zorg leidt tot significant betere overleving 1 jaar na hartinfarct (Meterko, Wright, Lin et al, 2010) Cliënteninbreng in instrumenten kwaliteitsinstituut • Meerjarenagenda: • programmering & prioritering • Toetsingskader: • • Kwaliteitsstandaarden Meetinstrumenten & Indicatoren • Register • Informatie voor patiënten/cliënten over “wat is goede zorg”? • Transparantie • Informatie voor patiënten/cliënten over “waar kan ik die goede zorg vinden?” Inbreng cliëntenperspectief Zes “gouden vragen” aan ontwikkelaars van standaarden & meetinstrumenten: 1. Zijn de relevante organisaties van patiënten, cliënten en mantelzorgers gehoord? 2. Wie zijn er gehoord? (niveaus van representativiteit, diversiteit) 3. Hoe zijn ze gehoord? (welke kwalitatieve en kwantitatieve methoden) 4. Wanneer zijn ze gehoord? (in welke fase van het traject) 5. Wat is het resultaat van de cliënteninbreng? (zijn er aanpassingen of wijzigingen gedaan) 6. Op welke wijze is/wordt er met de cliënten en cliëntenorganisaties gecommuniceerd? Bron: The Elephant’s Child, Rudyard Kipling Dank voor uw aandacht. Houdt u ons bij de les? Bijvoorbeeld via: • • [email protected] of Kwaliteitsinstituut op LinkedIn