Spoelen colostoma (AP)

onbewaakte kopie
Heelkundige en overige handelingen stoma 264
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
Spoelen colostoma (AP)
Omschrijving
Gereedmaken spoelsysteem. Inbrengen conus in stoma en toedienen spoelvloeistof. Na enige tijd wordt de
darminhoud geleegd. Verzorgen stoma.
Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling:
Mag zelfstandig verricht worden door:
Aandachtspunten
–
Verricht de handeling in verwarmde omgeving en met spoelvloeistof op lichaamstemperatuur.
–
De cliënt kan tijdens de handeling op het toilet zitten of op een stoel voor het toilet waarbij de buisfolie in
het toilet hangt.
–
Bepaal voor het spoelen de loop van de darmen (door toucheren).
–
Spoel op een vast tijdstip, liefst ’s morgens omdat de darmperistaltiek dan op gang komt. Het is ook
mogelijk om ’s avonds (2 à 3 uur na laatste maaltijd) te spoelen.
–
Gebruik bij volwassenen 1 liter spoelvloeistof, bij kinderen 15-20 ml per kilo lichaamsgewicht.
–
Het hoogteverschil tussen spoelvloeistofreservoir en de stoma mag niet meer zijn dan 50-60 cm.
–
Het spoelen duurt ongeveer 1 uur.
–
Bevorder de darmwerking door lichte masssage van de buik.
–
Spoel niet bij diarree.
Complicaties tijdens de handeling
Kramp in de darmen.
Vloeistof loopt niet in de darmen.
Vloeistof loopt onmiddellijk terug na
het verwijderen van de conus.
Vloeistof loopt niet terug.
Cliënt voelt zich niet goed.
Conus stuit op weerstand.
Handelwijze
Stop het spoelen, wacht tot kramp voorbij is, masseer zn. de buik.
Controleer of spoelvloeistof de goede temperatuur heeft en juiste
inloopsnelheid. Hang het reservoir eventueel lager.
Herstart het spoelen.
Laat cliënt ontspannen door rustig adem te halen.
Laat cliënt andere houding aannemen of verander richting van conus.
Trek conus terug en laat wat vloeistof in toilet lopen.
Hang het reservoir hoger als de druk te laag is.
Houd de conus tegen de stoma gedrukt, zodat de vloeistof zijn weg
vindt langs de ontlasting in de darm.
Laat de cliënt ontspannen, verhoog niet de hoeveelheid vloeistof
maar breng schoon opvangmateriaal aan.
Wanneer de vloeistof te langzaam is ingelopen zorg dan een
volgende keer voor snellere inloop.
Waarschuw de arts bij een vernauwd stoma.
Stop met spoelen.
Probeer de conus nog een keer in te brengen.
Als dit niet lukt, stop de handeling en waarschuw arts.
Benodigdheden
–
spoelset: reservoir (irrigator) met maatverdeling,
toevoerslang met rolklem en conus
–
zo nodig: draaggordel evt. met steunplaat
–
buisfolie / spoelzak / sleeve
–
wasknijpers om buisfolie / spoelzak / sleeve af te
sluiten
–
voorgeschreven spoelvloeistof (± 1 liter water)
© Vilans 27-02-2013
ROC Mondriaan
–
–
–
–
–
–
stomazakje of afdekmateriaal voor na het spoelen
2 paar handschoenen
schort
washand (1 droge en vochtige) en handdoek voor
cliënt
horloge
afvalbak
Spoelen colostoma (AP): 1 (van 3)
onbewaakte kopie
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
Heelkundige en overige handelingen stoma 265
Werkwijze
1 Pas handhygiëne toe.
2 Maak een schoon werkveld en zet de benodigdheden daarop binnen handbereik en zorg dat de ruimte op
temperatuur is.
3 Maak het spoelsysteem gereed.
a Sluit zo nodig de toevoerslang met de conus aan op het reservoir.
b Sluit de rolklem van de toevoerslang.
c Vul het reservoir met de voorgeschreven vloeistof. Zorg dat vloeistof op lichaamstemperatuur is.
d Hang het reservoir op met de onderkant ongeveer op schouderhoogte van de cliënt.
4 Trek de handschoenen en het schort aan.
5 Verwijder het stomazakje of ander afdekmateriaal van de stoma.
6 Ga het verloop van de darm na, door toucheren.
a Maak de pink van de hand nat met leidingwater (dient als glijmiddel).
b Steek de pink voorzichtig in de stoma en voel hoe de darm loopt.
c Trek de pink terug.
7 Trek (een) nieuwe handschoen(en) aan.
8 Bevestig de buisfolie / spoelzak / sleeve op de huid van de cliënt.
Indien draaggordel, eventueel met steunplaat, wordt gebruikt:
a Maak de juiste perforatieopening in de buisfolie.
b Bevestig de steunplaat aan de draaggordel.
c Plak de buisfolie / spoelzak / sleeve op de steunplaat.
d Doe de draaggordel om bij de cliënt. Zorg ervoor dat de steunplaat zich goed rondom de stoma bevindt.
e Bepaal de juiste lengte van de buisfolie; kort de buisfolie zo nodig in.
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
Indien de buisfolie direct op de huid wordt bevestigd:
a Maak de juiste perforatieopening in de buisfolie.
b Verwijder de beschermfolie en plak de buisfolie / spoelzak / sleeve op de huid om de stoma heen.
c Bepaal de juiste lengte van de buisfolie; kort de buisfolie zo nodig in.
Laat de cliënt de houding aannemen waarin gespoeld gaat worden.
Hang het uiteinde van de buisfolie / spoelzak / sleeve in het toilet of in een emmer.
Open de rolklem van de toevoerslang en ontlucht de slang en de conus.
Maak de conus nat met water.
Breng de conus voorzichtig, via de bovenzijde van de folie / spoelzak / sleeve, in de stoma met een
draaiende beweging.
Open de rolklem en laat de helft van de vloeistof inlopen in ± 15 minuten.
Sluit de rolklem en trek de conus uit de stoma. Hang de conus over het reservoir.
Rol de buisfolie / spoelzak / sleeve aan de bovenkant op (om spatten te voorkomen) en wacht totdat de
darminhoud afloopt via de buisfolie.
Herhaal, na ± 10 minuten, de stappen 12 t/m 16 om de andere helft van de vloeistof in te brengen.
Sluit, indien gewenst, de buisfolie / spoelzak / sleeve aan boven- en onderkant met wasknijpers af.
Verwijder als alle darminhoud is afgelopen (± 30 minuten nadat de tweede keer vloeistof is ingebracht) de
buisfolie / spoelzak / sleeve van de steunplaat of de huid, rol de folie / spoelzak / sleeve op en werp het
weg. Verwijder, indien aanwezig, de draaggordel.
Verzorg de huid.
a Maak de huid rond de stoma schoon met een washand met warm water.
b Dep de huid goed droog met de handdoek.
c Controleer de huid op roodheid, zwelling en irritatie.
d Breng zo nodig huidbeschermingsmiddelen en/of opvulmateriaal aan.
Bevestig het nieuwe systeem of dek de stoma af.
Trek de handschoenen en het schort uit.
© Vilans 27-02-2013
ROC Mondriaan
Spoelen colostoma (AP): 2 (van 3)
onbewaakte kopie
Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen
23
24
25
Heelkundige en overige handelingen stoma 266
Ruim de overige materialen op: maak, indien van toepassing, steunplaat en draaggordel schoon.
Pas handhygiëne toe.
Noteer de handeling, tijdstip, hoeveelheid vloeistof en bevindingen.
© Vilans 27-02-2013
ROC Mondriaan
Spoelen colostoma (AP): 3 (van 3)