Rectaal darmspoelen bij kinderen

Adviezen en tips: Rectaal darmspoelen bij kinderen
Er zijn kinderen bij wie het defeceren ofwel het poepen niet zonder problemen gaat.
Sommige kinderen hebben last van obstipatie, anderen juist van incontinentie van
ontlasting. Ook kunnen kinderen last hebben van hele harde of juist dunne ontlasting.
Deze problemen kunnen verschillende oorzaken hebben. Soms is de oorzaak onbekend
en soms kennen we de oorzaak zoals bijvoorbeeld aangeboren darmafwijkingen
(anusatresie), neurologische problemen (spina bifida), een korte darm of de Ziekte van
Hirschsprung.
Wanneer het poepen echt problemen geeft zal in eerste instantie geprobeerd worden met
voedingsadviezen, poeptraining en/of medicatie een oplossing te vinden. Wanneer
gewenste resultaten echter uitblijven kan het zijn dat darmspoelen voor het kind een
uitkomst biedt.
De indicatie voor het darmspoelen wordt door de behandelend arts gesteld. In de
meeste ziekenhuizen zal de instructie, nazorg en begeleiding gebeuren op de
polikliniek, door de kinderstoma- of continentieverpleegkundige.
Darmspoelen kan op verschillende manieren. Er wordt verschil gemaakt tussen spoelen met
een slangetje ofwel canule, spoelen met een conus of spoelen met een balloncanule
(Peristeen). De hoeveelheid te gebruiken spoelvloeistof wordt, afhankelijk van het gewicht
van het kind, afgesproken door de arts.
Bij zuigelingen of kinderen die (nog) niet kunnen zitten wordt in principe gebruik gemaakt
van een canule. Het spoelen gebeurt bij voorkeur terwijl het kind op de linkerzijde ligt. Het is
niet altijd mogelijk om kinderen op de linkerzijde te laten liggen. Het kind kan dan op de rug
liggen. Het is belangrijk ervoor te zorgen dat uw kind niet teveel afkoelt. Ook kan het prettig
zijn te zorgen voor wat afleiding in de vorm van speeltjes, muziek, boekjes e.d. Het spoelen
neemt ongeveer 30 tot 45 minuten in beslag.
Bij grotere kinderen die goed en lang genoeg kunnen zitten op het toilet, kan men spoelen
met behulp van een conus en een spoelsysteem, of een balloncanule met een spoelzak.
Hierbij kan gebruik gemaakt worden van een daarvoor bestemde (elektrische) spoelset. Het
kind moet actief bezig zijn met defeceren, maar enige afleiding is wel prettig. Ook deze
manier van spoelen duurt ongeveer 30 tot 45 minuten.
NB spoelen met een balloncanule mag alleen na goedkeuring van de behandelend arts en
na ‘aanmeten’ door de kindercontinentieverpleegkundige.
Aanvankelijk is het nodig om dagelijks te spoelen. Later kan dit eventueel worden
afgebouwd naar om de dag of nog minder. Dit alles gaat in overleg met de behandelend
arts of continentieverpleegkundige.
Problemen:
Er zit bloed bij de ontlasting
Kijk of uw kind een scheurtje (fissuur) of een aambei bij de anus heeft. Als dit het
geval is, zorg dan voor voldoende vaseline of plantaardige olie aan conus/canule
Uw kind heeft diarree en verhoging (koorts)
U stopt met spoelen omdat uw kind waarschijnlijk een darminfectie heeft. Als uw kind
Landelijke commissie kinderstomaverpleegkundigen
Auteur UMCN, Januari 2012
Herziene versie VUmc, september 2014
24 uur geen ontlasting meer heeft gehad, dan pas weer starten met spoelen
Uw kind verliest tussentijds ontlasting of bruin water
Het is mogelijk dat u te weinig of juist te veel spoelt. Neem contact op met de
verpleegkundige, zij bespreekt met u wat u kunt doen.
Het water wil er niet inlopen
Waarschijnlijk zit er een keuteltje voor de opening van de conus of de canule. Vraag uw kind
om te proberen deze eruit te persen of probeer de keutel met een toiletpapiertje te
verwijderen.
Als de ontlasting steeds te hard is kan het ook nodig zijn (meer)laxeermiddel te geven.
Het kan echter ook zijn dat de zak te laag hangt, waardoor het water er niet inloopt.
Soms helpt het om de stand van de conus of de canule iets te veranderen.
De ontlasting is erg hard
Neem contact op met de verpleegkundige. Zij bespreekt met u wat u er aan kunt
doen.
Er komt geen water terug
Waarschijnlijk heeft uw kind te weinig gedronken. De darmen ‘hebben dorst’.
Spoel nogmaals met de helft van de afgesproken hoeveelheid water.
Neem contact op met uw kindercontinentieverpleegkundige
Landelijke commissie kinderstomaverpleegkundigen
Auteur UMCN, Januari 2012
Herziene versie VUmc, september 2014