onbewaakte kopie Heelkundige en overige handelingen stoma 328 Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Spoelen slijmfistel of afvoerend deel dubbelloops stoma Omschrijving Bepalen verloop van de darmen. Inbrengen spoelvloeistof in slijmfistel / stoma. De spoelvloeistof stroomt rectaal uit. Opdracht tot voorbehouden of risicovolle handeling: arts Mag zelfstandig verricht worden door: Aandachtspunten – Verricht de handeling in verwarmde omgeving en met spoelvloeistof op lichaamstemperatuur. – Op voorschrift arts kunnen medicijnen worden toegevoegd aan de spoelvloeistof. – Bepaal voor het spoelen de loop van de darmen (door toucheren). – De spoelvloeistof kan op een later tijdstip na de handeling via het rectum uitstromen. Het verdient aanbeveling om opvangmateriaal (inlegluier) te gebruiken. – De hoeveelheid spoelvloeistof is afhankelijk van de lengte van de darm tussen slijmfistel en anus. Wanneer de cliënt aangeeft aandrang te voelen, wordt het spoelen gestopt. – De kleur van het slijm kan, vooral als het lang in de darm heeft gezeten, donker tot bruin zijn. Complicaties tijdens de handeling Vloeistof loopt niet in. Vloeistof loopt onmiddellijk terug na het verwijderen van de conus. Conus stuit op weerstand. Benodigdheden – 50 ml spuit – voorgeschreven hoeveelheid spoelvloeistof – schort – bakje om tussentijds de conus in te leggen – inlegluier – washand en handdoek voor de cliënt – opvangsysteem (één- of tweedelig) voor na het spoelen © Vilans 09-04-2013 Associatie van Zelfstandige High Care Hospices Handelwijze Laat de cliënt ontspannen door rustig adem te halen. Laat de cliënt een andere houding aannemen. Houd de conus tegen de slijmfistel gedrukt, zodat de vloeistof de goede kant op gaat. Probeer de conus nog een keer in te brengen. Als dit niet lukt, stop de handeling en waarschuw arts. – – – – – – – conus met katheter 2 paar handschoenen opvangbakje voor slijm onderlegger po of toilet warm water afvalbak Spoelen slijmfistel of afvoerend deel dubbelloops stoma: 1 (van 2) onbewaakte kopie Protocollen Voorbehouden, Risicovolle en Overige handelingen Heelkundige en overige handelingen stoma 329 Werkwijze 1 Pas handhygiëne toe. 2 Maak een schoon werkveld en zet de benodigdheden daarop binnen handbereik en zorg dat de ruimte op temperatuur is. 3 Controleer de spoelvloeistof/ het medicijn op de volgende aspecten. - naam en geboortedatum cliënt - vervaldatum - kleur en substantie - toedieningwijze 4 Vergelijk de spoelvloeistof/ het medicijn met de toedienlijst. - soort - dosering - toedieningstijdstip 5 Vul de spuit met de spoelvloeistof. Zorg dat de vloeistof op lichaamstemperatuur is. 6 Trek de handschoenen en het schort aan. 7 Verwijder het stomazakje of ander afdekmateriaal van de stoma. 8 Ga het verloop van de darm na, bijvoorbeeld door toucheren. a Maak de pink van de hand nat met leidingwater (dient als glijmiddel). b Steek de pink voorzichtig in de slijmfistel en voel hoe de fistel loopt. c Trek de pink terug. 9 Trek (een) nieuwe handschoen(en) aan. 10 Laat de cliënt de houding aannemen waarin gespoeld gaat worden (op toilet of po). 11 Leg de onderlegger ter bescherming over de benen en vraag de cliënt het opvangbakje onder de fistel te houden. 12 Sluit de spuit aan op de katheter met de conus en ontlucht katheter en conus. 13 Maak de conus nat met water. 14 Breng de conus voorzichtig in de slijmfistel (afvoerend deel van de dubbelloops stoma) met een draaiende beweging; houd rekening met de loop van de fistel. 15 Spuit langzaam en zonder kracht de spoelvloeistof in de slijmfistel. 16 Stop met spoelen wanneer de cliënt aangeeft aandrang te voelen. 17 Trek de conus uit de slijmfistel en leg de conus met katheter in het daarvoor bestemde bakje. 18 Vraag de cliënt de vloeistof even op te houden en dan voorzichtig te persen. 19 Herhaal stap 12 t/m 16 totdat de spoelvloeistof die terug komt helder van kleur is. 20 Verzorg de huid. a Maak de huid rond de stoma schoon met een washand met warm water. b Dep de huid goed droog met de handdoek. c Controleer de huid op roodheid, zwelling en irritatie. 21 Bevestig het nieuwe systeem. 22 Laat de cliënt de rest van de dag een inlegluier gebruiken. 23 Trek de handschoenen en het schort uit. 24 Ruim de materialen op: maak de conus met katheter huishoudelijk schoon. 25 Pas handhygiëne toe. 26 Noteer de handeling, tijdstip, hoeveelheid vloeistof en bevindingen. © Vilans 09-04-2013 Associatie van Zelfstandige High Care Hospices Spoelen slijmfistel of afvoerend deel dubbelloops stoma: 2 (van 2)