Griffie Commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid Datum commissievergadering : 28 oktober 2005 DIS-stuknummer : : : : : : Behandelend ambtenaar Directie/afdeling Nummer commissiestuk Datum Bijlagen 1131821 T.M.J. van de Schoot Economie en Mobiliteit EMG-0375 20 september 2005 1 Onderwerp: Actieprogramma Innovatie: Uitvoering technostartersbeleid Voorstel van GS aan PS: X Ter bespreking in het kader van uw X vertegenwoordigende rol kaderstellende rol controlerende rol uitvoerende rol Opmerkingen van het Presidium/Griffie: Griffier van Provinciale Staten, namens deze, mr. J.W.L.M. Zwepink Bijlage: 1. Resultaten provinciaal technostartersbeleid Notitie ten behoeve van de commissie voor Commissie Economie, Mobiliteit en Grote Stedenbeleid 1 Inleiding Tijdens de behandeling van het Actieprogramma Innovatie, dat door u d.d. 2 juni 2005 is vastgesteld, hebben we met u afgesproken dat u actief wordt geïnformeerd over de concrete projecten uit het actieprogramma. Inmiddels hebben we het speerpunt technostartersbeleid concreet uitgewerkt in lijn met het Actieprogramma Innovatie. Aangezien het technostartersbeleid een majeur onderdeel is van het Actieprogramma Innovatie leggen we onze uitwerking ter bespreking aan u voor. Uw opmerkingen zullen worden betrokken bij onze eindafweging met betrekking tot dit speerpunt. Zoals afgesproken op uw vergadering d.d. 9 september 2005 zal de secretaris tevens naar een geschikt moment zoeken voor een werkbezoek over dit onderwerp. 2 Technostarters Nieuwe startende ondernemingen zijn belangrijk voor de Brabantse economie. Ze zijn een bron van nieuwe ideeën, groeikracht en werkgelegenheid. Uit onderzoek van EIM (2002) is gebleken dat met name de technostarters van grote betekenis zijn voor de arbeidsproductiviteits- en werkgelegenheidsgroei. Ze kunnen jaarlijks 0,4-0,5 % extra bijdragen aan de groei van de arbeidsproductiviteit en creëren een werkgelegenheidsgroei die vier keer hoger is dan bij ‘reguliere’ starters. Daarnaast vormen technostarters vaak een brug om de nieuwste kennis en technologie uit de kennisinstellingen over te brengen naar de markt. Uit onderzoek van het ministerie van Economische Zaken komt naar voren dat technostarters te maken hebben met een groot aantal knelpunten. De belangrijkste is een gebrek aan kapitaal. Technostarters hebben vaak te maken met hoge (financiële) risico’s in de beginfase van hun bedrijf. Financiers kunnen de toekomstige waarde van een technologie moeilijk bepalen. Vanwege dit risico en het relatief lage rendement blijken financiers nauwelijks geïnteresseerd te zijn in het investeren in deze starters. Ook blijkt uit het onderzoek dat bij technostarters behoefte is aan goede aansluiting bij netwerken, coaching, begeleiding en ondersteuning o.a. bij het verwerven van octrooien. 3 Actieprogramma Innovatie: technostartersbeleid Gelet op het bovenstaande hebben we in het Actieprogramma Innovatie het stimuleren en ondersteunen van technostarters aangemerkt als een belangrijk speerpunt. In het Actieprogramma Innovatie is aangegeven dat we het aantal succesvolle technostarters in 2010 met 50% willen vergroten ten opzichte van 2004, door meer ondersteuning, netwerken en risicokapitaal beschikbaar te stellen aan (potentiële) technostarters. Bij de uitvoering bouwen we voort op de succesvolle ervaringen en projecten, die we sinds 2003 hebben opgedaan. Ook sluiten we aan op het technostartersprogramma TechnoPartner van het ministerie van Economische Zaken. In bijlage I zijn de resultaten van ons technostartersbeleid van de afgelopen jaren uiteengezet. Tevens is in deze bijlage aandacht besteed aan het Actieprogramma Innovatie en het technostarterprogramma van het ministerie van Economische Zaken. 4 Uitvoeringsprogramma technostarters 2005 - 2007 Om het technostartersbeleid, conform het Actieprogramma Innovatie uit te voeren, heeft NV BOM in overleg met ons een uitvoeringsprogramma technostarters 2005 - 2007 opgesteld, met de volgende onderdelen: a) het ondersteunen van initiatieven in de preseedfase1, gericht op: - het opsporen, ondersteunen en coachen van technostarters - het vergroten van de kennisexploitatie bij kennisinstellingen, door het verwerven en te gelde maken van octrooien - het verstrekken van preseed middelen aan technostarters, waarmee de technostarters voor de start van de onderneming de financiële mogelijkheden krijgen om het bedrijfsidee uit te werken tot een marktrijp product b) het realiseren van een seedfonds2 door: - het opzetten en beheren van een nieuw seed kapitaalfonds, waarmee geïnvesteerd kan worden in de eerste risicovolle startfase van technostarters. Resultaat van het uitvoeringsprogramma is dat jaarlijks aan ca. 20 technostarters preseed kapitaal en aan ca. 6 technostarters seed kapitaal zal worden verstrekt. Tevens moet het aantal octrooien bij kennisinstellingen verdubbelen. Met het uitvoeringsprogramma verwacht NV BOM een totale investeringsimpuls van ongeveer € 18 miljoen in technostarters-stimulering te genereren. De totale bijdrage aan het Bruto Nationaal Product in 2010 wordt hiermee geschat op € 100 – 200 miljoen. Financiering van de provincie voor deze technostarters activiteiten is van groot belang. In verband met het lage rendement en hoge risicoprofiel zijn nauwelijks andere (private) partijen te vinden, die preseed kapitaal of seed kapitaal beschikbaar stellen. Veel technostarters vinden hun oorsprong in de kennisinstellingen. Door de bekostigingssystematiek van het ministerie van OCenW hebben kennisinstellingen (met name universiteiten en hogescholen) zelf niet of nauwelijks middelen voor het opsporen, begeleiden en ondersteunen van technostarters en het verwerven van octrooien. NV BOM beschikt over brede expertise op het gebied van technostarters(beleid), onder meer door de kennis en ervaring van de technostarterscoördinator en het beheer van diverse startersfondsen. We hebben daarom ingestemd met uitvoeringsprogramma technostarters van NV BOM en in principe besloten om voor de periode 2005-2007 hiervoor een bijdrage van € 2,5 miljoen in te zetten. NV BOM kan op basis van jaarlijkse werkplannen en begrotingen een beroep doen op deze bijdrage. 5 Budgetsubsidie aan NV BOM voor deelname aan Technospurt van Incubator 3+ Voor het eerste jaar van het uitvoeringsprogramma heeft NV BOM inmiddels een werkplan 2005 opgesteld, waarin o.a. is aangegeven dat NV BOM voor € 1.245.135,- wil deelnemen aan het project Technospurt van de stichting Incubator 3+ (een samenwerkingsverband van Technische Universiteit Eindhoven, Fontys Hogescholen, TNO Industrie, Philips, Rabobank, Syntens, NV Rede en NV BOM). We hebben in principe besloten om met het werkplan van NV BOM in te stemmen en hiervoor een bijdrage van € 1.245.135,- te verstrekken. Het project Technospurt heeft een totale omvang van € 4,9 miljoen. Als eerste in Nederland heeft Incubator 3+ in het kader van de TechnoPartner regeling ook een subsidie van € 2,45 miljoen van het Ministerie van Economische Zaken gekregen. Het restant wordt gefinancierd door de andere partners binnen Incubator 3+. In het project Technospurt wordt tot en met 2008 aan ongeveer 300 technostarters, ondersteuning, coaching en begeleiding aangeboden. Ook worden preseed leningen verstrekt aan technostarters en wordt het opsporen, aanvragen en te gelde maken van octrooien gestimuleerd. Verwacht wordt dat in 2010 ongeveer 150 technostarters zijn uitgegroeid tot een nieuwe onderneming. Hiervan moeten 15 initiatieven zijn 1 Preseed heeft betrekking op de fase voor de start van de onderneming 2 Seed kapitaal heeft betrekking op de eerste fase na start van de onderneming uitgegroeid tot een succesvol bedrijf met meer dan 25 medewerkers. De totale bijdrage aan het Bruto Nationaal Product wordt geschat op € 137,5 miljoen! 's-Hertogenbosch, 20 september 2005 Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant