Productbeschrijving Welbevinden op school MtP, november 2016 Welbevinden verwijst naar de sociaal emotionele ontwikkeling van leerlingen: hun emoties, de beleving hiervan, hoe ze deze uiten, hun zelfvertrouwen, sociale vaardigheden en relaties. Wanneer scholen deze ontwikkeling gericht ondersteunen vergroot dit te betrokkenheid van leerlingen bij school, werkt het positief op gezondheidskeuzes en verbetert het de leerprestaties. Bovendien kan het psychische problemen op latere leeftijd voorkomen. De school de plek is waar jongeren een groot deel van hun tijd doorbrengen en is daarom een goede context voor het aanbieden van preventieve programma’s. De basis voor een effectieve aanpak is een positief pedagogisch schoolklimaat.1 Het gaat bij dit product om bij te dragen aan de grotere thematiek van sociale veiligheid, weerbaarheid, mentale fitheid en dergelijke. Doel Het realiseren van een actueel, up-to-date en adequaat ondersteuningsaanbod voor scholen passend bij hun vragen over werken aan Welbevinden. Dit doen we samen met scholen en lokale, regionale en landelijke partners. Hoe sluit het aan bij speerpunten en ambities uit de Meerjarenstrategie? Bij de speerpunten: Partner op het gebied van gezonde jeugd. Het product sluit aan bij de behoeften van scholen; het thema Welbevinden en sociale veiligheid staat met 38% op de 2e plek als het gaat om verzoeken om ondersteuning bij het werken aan Gezonde School op PO. Van alle VO scholen vraagt 41% ons om ondersteuning bij dit thema. Het ROC Nijmegen heeft voor alle 4 locaties het themacertificaat psychosociale gezondheid aangevraagd dit najaar. Scholen PO en VO zijn volop bezig met de aangescherpte wetgeving Sociale Veiligheid per augustus 2016. Bereiken van kwetsbare groepen. We gaan ons primair richten op kwetsbare groepen. We willen onder andere de signaleringskracht vergroten en adequaat handelen nog beter mogelijk maken. Rol als verbinder. Met dit product dragen we bij aan het beter afstemmen van vraag en aanbod. En maken we beter gebruik maken van beschikbare kennis van scholen en partners. Bij de ambities (partner op het gebied van gezonde jeugd/het organiseren van preventie in het sociaal domein/samenwerken aan sociale veiligheid/betrouwbare bijdrage aan een veilige en gezonde leefomgeving): Met dit product dragen scholen en organisaties samen bij aan het bevorderen van welbevinden op school met als basis een positief pedagogisch schoolklimaat. Jongeren zijn de volwassenen van de toekomst. Een goed ontwikkeld mentaal vermogen biedt een gunstig vooruitzicht op het vinden van uitdagend werk, een succesvolle carrière en een beter inkomen. Meer in het algemeen bevordert een goed mentaal vermogen maatschappelijke participatie en sociale betrokkenheid.2 Doelgroep Scholen PO, SO, V(S)O en MBO. 1 Lammers, J.. Keij, M. et al., Wat w erkt in het bevorderen van het psychisch w elbevinden van kinderen en jongeren op school?, Trimbos Instituut en Pharos, 2016. Binnenkort w w w .w elbevindenopschool.nl online. 2 Linden, van der D. et al, Mentaal vermogen: jongeren, Trimbos Instituut, 2009. Beoogde resultaten We ondersteunen alle scholen bij het werken aan Welbevinden op school. De criteria van het themacertificaat Welbevinden van de Gezonde School kunnen hierbij richtinggevend zijn. De behoefte van school staat centraal. In gesprekken horen we de roep om (door-)ontwikkeling van een aantal bouwstenen. Door of met collega-instellingen en ook vanuit de GGD zelf. Waar nodig in samenspraak met gemeenten. Bijvoorbeeld een training voor onderwijspersoneel in het signaleren van psychische problemen bij kinderen en jongeren, een teambijeenkomst visievorming en keuze van een methode Sociaal Emotionele Ontwikkeling. Een platform Welbevinden op school. We organiseren activiteiten waarbij we (landelijke) kennis delen, het aanbod in de regio dichter bij scholen brengen, we scholen (elkaar laten) inspireren, ervaringen uitwisselen etc. Denk aan een werkwijze zoals SchoolsOUT. Werkwijze We ondersteunen alle scholen bij het werken Welbevinden. De vragen van scholen staan hierbij centraal. Met regionale en lokale partners brengen we het aanbod richting scholen beter in beeld. We brengen vraag en aanbod dichter bij elkaar. We organiseren activiteiten, zodat we beter gebruik maken van beschikbare kennis van partners én scholen. En ontwikkelen ontbrekende bouwstenen die nodig zijn om effectief aan Welbevinden op school te kunnen werken. Welke bestaande bouwstenen worden benut? De kennis, ervaring en aanbod van scholen, partners en onszelf op dit thema. Het regionale en landelijke netwerk in de regio op dit thema. Wat is nieuw aan het product? Onze huidige menukaart Welbevinden (illustratie VO) is een overzicht van vooral het landelijk aanbod op collectieve preventie. Graag maken we sterker de verbinding met het aanbod van lokale en regionale partners. Het product maakt het beter mogelijk dat alle partijen het juiste doen op het juiste moment! Zie Mo telt mee!. Welke competenties hebben we (nog niet) in huis? Benodigde competenties hebben we in huis. Wat is de geschatte realisatietermijn? We ondersteunen nu al scholen i.s.m. partners. Dit blijft een continue proces. Welke interne afdelingen zijn betrokken? Met name JGZ en GL. Met bijdragen van Veilig Thuis en MBZ. Welke externe partners zijn betrokken? Lokaal en regionaal: Scholen voor PO, SO, V(S)O en MBO. Partners als Maatschappelijk werk, Pro Persona, Indigo Gelderland, MEE Gelderse Poort, welzijnsorganisaties, Politie, HALT, Bibliotheek etc. Gemeenten. Landelijk: GGD NL, Centrum Gezond Leven, Trimbos Instituut, Pharos, Stichting School en Veiligheid, Onderwijsraden, SLO, NJI, NCJ etc. Welke randvoorwaarden zijn nodig? Menskracht, kennis, netwerk. We besteden nu 8 uur per week aan dit product. Dit willen we opschalen naar minimaal 24 uur per week. In welke fase zit het product: ontwikkelfase of uitvoeringsfase? We voeren nu al uit. En ondersteunen scholen. En ontwikkelen in co-creatie met partners en scholen continue passend aanbod. Dit willen we intensiever gaan doen.