Hoe leren we kinderen om te gaan met de verschillende

Hoe leren we kinderen om te gaan met de
verschillende media?
Veel kinderen vertoeven dagelijks op Hyves, You Tube, MSN of Habbo Hotel. Kent u ze en
weet u wat voor invloed ze hebben op uw kind? Accrete werkt samen met u aan de
ontwikkeling van uw kind. Daarom staan we volgend schooljaar graag samen met u stil bij
de vraag hoe kinderen verantwoord kunnen omgaan met de digitale wereld. In dit artikel
staan we hierbij stil en nodigen wij u uit vragen over dit onderwerp aan ons voor te leggen.
De introductie binnen Accrete van de mediacoach vormt hierin een belangrijk steunpunt.
Ook zijn rol komt hierin naar voren.
De invloed van media
We ontwikkelen ons naar een hypertechnologische samenleving. Kinderen zitten nu al
gemiddeld 4,5 uur per dag voor het scherm, zeven dagen per week. Uit onderzoek is
gebleken dat kinderen niet alleen bewust maar ook onbewust door de ‘social media’
worden beïnvloed. Zo staat in veel Amerikaanse gezinnen de tv de hele dag aan zonder
dat er bewust naar gekeken wordt. De programma’s zijn vaak niet geschikt voor de
leeftijd van de kinderen, terwijl ze er wel wat van meekrijgen.
Er zijn verschillende fases in het leven van kinderen waarin ze extra gevoelig zijn voor
de effecten van de media. Kinderen tot 9 jaar maken nog niet altijd verschil tussen
fantasie en realiteit en kleuters kunnen extreem bang zijn voor figuren uit tekenfilms.
Jonge tieners kunnen weer extra gevoelig zijn voor pornografie, wat gevolgen kan
hebben voor hun houding tegenover seksualiteit en vrouwen. En kinderen die veel
online zijn hebben onbeperkte toegang tot het (mobiele) internet, zonder enige vorm
van begeleiding. Behalve de vraag of het voor kinderen gezond is om zoveel uren te
besteden aan deze media, is het ook de vraag of de informatie die op hen afkomt wel zo
goed is, of ze daar geestelijk wel aan toe zijn.
Daarbij speelt ook mee dat, omdat kinderen via zoveel verschillende media informatie
krijgen aangeboden ze meer drukte in hun hoofd ervaren. Kinderen hebben daardoor in
toenemende mate concentratieproblemen en moeite om zich te focussen op een ding.
Adviezen
Vanwege deze effecten presenteerde de Raad voor Cultuur al in juli 2005 het rapport
`Mediawijsheid, de ontwikkeling van nieuw burgerschap’. Hierin staat dat het niet meer
gaat om media-educatie maar om mediawijsheid: het leren bewust, kritisch en actief te
bewegen in een gemedialiseerde wereld. Het gaat dus niet om het afschermen of
beschermen van kinderen voor negatieve invloeden, maar om het leren zij met de
(nieuwe) media kunnen omgaan.
Daarnaast verscheen er in maart 2011 het advies ‘Onderwijs vormt’ van de
Onderwijsraad, dat Accrete ook erg aanspreekt. Hierin wordt nadrukkelijk de aandacht
gevraagd om vorming weer op de agenda te plaatsen van scholen, zeker nu
maatschappelijke instituties die hierin vroeger een belangrijke rol vervulden, zoals
gezin, kerk en school, sterk aan betekenis hebben ingeboet.
Het antwoord van Accrete
Accrete wil graag gehoor geven aan dit verzoek van de Onderwijsraad vanuit haar
christelijke identiteit en is van mening dat het leren omgaan met media hieraan een
belangrijke bijdrage levert. Daarom start Accrete het komend schooljaar met het
vormgeven van mediawijsheid. Onze organisatie neemt hierin ook de voordelen van het
digitale tijdperk mee en past haar manier van lesgeven hierop aan door het onderwijs
zoveel mogelijk te verbinden met het dagelijkse leven van de kinderen, bijvoorbeeld
door interactief les te geven.
De eerste stap
Aan de slag gaan met mediawijsheid in niet eenvoudig. Er blijkt een digitale kloof te zijn
tussen leerkrachten en de kinderen. Daarom heeft Accrete Rob van Ockenburg in 2010
de mogelijkheid geboden de opleiding Media Coach te volgen, een post hbo-opleiding
voor mensen in het onderwijs. Hij is hiermee de eerste mediacoach binnen Accrete en
zal projecten initiëren om de mediawijsheid van de kinderen, ouders en leerkrachten te
verbeteren. Zo heeft hij recent op Kindcentrum De Wiedekieker in Sint Jansklooster nog
een presentatie gegeven over cyberpesten. Directeur Inge Renes was hierover heel
enthousiast: “Zowel ouders als leerkrachten hebben hier veel aan gehad.”
De volgende stap
Volgend jaar wil Accrete dat alle medewerkers zich verdiepen in mediawijsheid. Daar
wil ze ook de ouders graag bij betrekken. Ouders zijn immers het belangrijkste
voorbeeld voor kinderen. Daarom is het van belang dat ook zij weten waar hun kind mee
bezig is en wat de effecten van het mediagebruik op hun kind kunnen zijn. Ouders
worden door kennis en vaardigheden vaak door hun kind voorbij gestreefd, met het
gevaar dat ze vergeten dat hun kind op sociaal-emotioneel vlak nog kind is en daarbij de
steun van de ouders hard nodig heeft. Ze weten nog niet hoe ze beelden of gedrag
moeten herkennen, interpreteren, waarderen en verwerken. Ze moeten leren dat niet de
media bepalen wat je doet maar dat jij bepaalt wat je met alle aangeboden media doet.
Onze vraag aan u
Accrete wil in 2012 schoolbreed een mediaweek organiseren waarbij wij ook ouders
willen betrekken. Daarvoor vragen wij u om adviezen en tips, zodat we samen de
kinderen van de toekomst kunnen ondersteunen. U kunt die mailen naar [email protected]
Handige tips voor ouders (apart kader)
Tips
Bron: www.mediarakkers.nl
TOP TIP:Houd de lijnen open!
Het belangrijkste advies aan ouders is: blijf met uw kind erover praten! Sluit u niet af en
keur het mediagedrag van uw kinderen niet zonder meer af, maar toon juist interesse!
Wanneer u regels stelt zonder naar uw kinderen te luisteren, zullen zij achter gesloten
deuren (of bij vriendjes of vriendinnetjes thuis) hun eigen gang gaan, met alle risico’s
vandien.
De belangrijkste reden voor kinderen om u niet te vertellen dat zij via MSN worden
gepest, is dat zij bang zijn dat u regels en beperkingen zult invoeren wat betreft hun
mediagedrag. Zij zijn bang dat u zult zeggen; “Ga dan ook niet steeds naar MSN, maar ga
eens lekker buiten spelen!”.Kortom: maak de media een onderwerp van gesprek en
vraag regelmatig of het allemaal wel goed gaat.
TIP 1: Zorg dat u op de hoogte bent van de favoriete tv-programma's en websites
van uw kinderen.
Heeft u enig idee waar uw kinderen naartoe gaan wanneer zij op internet zitten? En naar
welke programma’s zij kijken? Het is belangrijk om interesse te tonen voor de
mediavoorkeuren van uw kinderen. Op deze manier kunt u deze bespreekbaar maken. U
kunt zich beter enigszins verdiepen in waar deze programma’s of websites over gaan en
welke thema’s daarin aan de orde komen. Kijk eens met uw kinderen mee. Zet eens een
tweede stoel bij de computer en laat u uitleggen hoe MSN of een internetspel werkt.
Waarom zijn uw kinderen zo enthousiast over deze programma’s en websites? Laat hen
het u eens uitleggen en leer van uw kinderen! Zij zijn de experts!
TIP 2: Laat uw kinderen vertellen over hun media-avonturen!
Wanneer u regelmatig vraagt aan uw kinderen: "Goh, laat eens zien wat je precies doet
op deze site of wat je leuk vindt aan dit tv-programma", dan nodigt u hen uit daarover te
vertellen in hun eigen woorden. Op deze manier wordt het voor hen makkelijker om met
u te komen praten wanneer er tijdens een chat sessie iets gebeurt wat niet door de
beugel kan. Zorg dat de deur altijd open staat om met u te praten, ook over minder leuke
zaken!
TIP 3: Geef het goede voorbeeld!
Wanneer u niet wilt dat uw kinderen langer dan 2 uur achter elkaar naar de televisie
kijken, doe dat dan zelf ook niet. Het gedrag van ouders is nog steeds de belangrijkste
invloedfactor wat betreft mediagedrag van kinderen. Zij zullen uw gedrag kopiëren, hoe
jong zij ook zijn.
TIP 4: Spreek regels af!
Let goed op het mediagedrag van uw kinderen. Wanneer u denkt dat zij te veel achter de
tv zitten, stel dan eens een tv-loze dag in. Wanneer u niet wilt dat uw kind in het
weekend vroeger opstaat dan normaal om maar achter de computer te kunnen zitten,
spreek met hen af dat er niet voor 9 uur wordt gecomputerd. Praat met uw kind over
verslavingen in het algemeen; dat het niet prettig is om ergens afhankelijk van te zijn en
dat het niet leuk is dat je een vervelend gevoel krijgt als ‘iets’ niet kan. Laat hen
nadenken over hun eigen gedrag en vraag ze mee te denken over manieren om het
gedrag binnen de perken te houden. Een uur per dag achter de computer? Prima, maar
laat hem of haar dan zelf het uur bepalen.