Basilicum

Basilicum
Basilicum genovese
Roodbladige basilicum
Thaise basilicum
Officiële naam: Ocimum basilicum
In ons klimaat een eenjarige plant die behoort tot de familie van de lipbloemen. De naam is terug te
voeren op het Oudgrieks, waar “Basileus” koning betekent. Dit is ook terug te vinden in de
alternatieve naam “Koningskruid”. Er zijn zeker 150 basilicumvarianten, waaronder een
basilicumvariëteit die van oorsprong uit Zuid-Amerika komt. De meest bekende basilicum is de
Basilicum Genovese, bekend van de pesto en de pasta. Maar ook rode basilicum, citroenbasilicum
en Thaise basilicum zijn regelmatig verkrijgbaar. De smaken van de verschillende soorten
verschillen enigszins van elkaar, dus genoeg om uit te proberen.
Standplaats en verzorging:
Basilicum groeit het beste op een warme en zonnige plaats, beschut tegen wind, vorst en snikhete
middagzon. De grond het liefst goed gedraineerd maar wel vochtig (geen natte voeten).
De bloemen kunnen afgeknipt worden omdat deze in ons land nooit rijp worden en zaad
produceren. Het afknippen van de bloemen heeft als voordeel, dat de plant zijn bossige vorm blijft
houden en meer blaadjes krijgt om te oogsten.
Basilicum is prima in potten te kweken, zolang de grond voldoende vochtig gehouden wordt. Teveel
plantjes in een pot zorgen echter voor een kort leven. Ze staan liever in een humusrijke volle grond
op een warm plekje buiten. Plant basilicum bij voorkeur in de buurt van tomaten of selderij (goede
buren). Ook bieslook en komkommer zijn prima. Echt slechte buren heeft basilicum eigenlijk niet.
Geef de plant altijd 's middags water, niet 's avonds. De bladeren bij heet weer besproeien.
Basilicum kan ook als spruitgroente worden gekweekt.
Oogsten:
Pluk iedere keer een paar blaadjes van elke plant. Als de planten te hoog en slungelig worden, knip
dan gewoon de toppen er af. Basilicum kan gedroogd worden, maar verliest dan veel van zijn
smaak. Als je altijd van basilicum wilt genieten kun je beter af en toe zelf wat zaaien in een potje en
het zaad laten kiemen op de vensterbank. Week het zaad een paar uur voor in water en strooi het
gewoon boven op de grond voor het beste resultaat. Jonge blaadjes kunnen worden geoogst als de
plant ongeveer 10-15 cm hoog is.
Gebruik in de keuken:
Voor culinaire toepassingen wordt het blad van Basilicum gebruikt.
Je kunt het blad het beste fijnstampen met olie of met de vingers verscheuren en dan fijnhakken
om het toe te voegen aan gerechten.
Je kunt de bladeren ook de laatste minuten toevoegen aan gekookte gerechten. Laat het niet
meekoken, dan verliest het zijn smaak snel.
Het kruid smaakt ook lekker gestrooid over salades en gesneden tomaten. De rijke pittige geur van
basilicum vult knoflook goed aan.
Basilicum wordt veel gebruikt in mediterrane gerechten en om azijnsoorten op smaak te brengen.
De belangrijkste toepassing is in de Italiaanse keuken in pastagerechten en in de beroemde pesto
genovese (fijngestampte basilicum, knoflook met olijfolie, pijnboompitten en Parmezaanse kaas).
Basilicum past goed in de volgende gerechten:
Lamsvlees, Kalfsvlees, Kip, Salades, Tomaten-, Groente- en Kippensoep.
Medicinaal:
Aan basilicum worden de volgende werkingen toegeschreven: urinedrijvend, koortsverlagend,
kalmerend, ontsmettend, schimmelwerend en krampstillend.
Basilicum kan verlichting geven bij verkoudheid, hoesten, astma, verstopte bijholten, hoofdpijn,
artritis, reumatiek en koorts. Basilicumolie dood maag-darmparasieten en wordt daarom
aanbevolen bij darmklachten, parasieten en buikpijn. Basilicum kan als thee worden gedronken.
Daarnaast kan het worden geïnhaleerd, als massageolie of kompres worden gebruikt.
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Overige toepassingen
Basilicum op de vensterbank verdrijft vliegen. Om muggen te weren kun je het sap van de blaadjes
over je huid smeren. Het verlicht de pijn bij insectenbeten.
Het geurige kruid is ook één van de ingrediënten van de befaamde elixir 'Chartreuse' gemaakt door
de monniken van het Kartuizerklooster in de Franse Alpen in de buurt van Grenoble.
Voor een geestelijke oppepper: wrijf de blaadjes tussen de vingers en snuif de geur op die vrij komt.
Heerlijk!
Deze informatie wordt u aangeboden in het kader van de Nationale Tuinweek door de
vereniging Groei en Bloei afdeling Emmen en omstreken, een vereniging van
tuinliefhebbers bij u in de buurt. De planten zijn beschikbaar gesteld door Intratuin. Meer
weten over onze activiteiten? Bezoek onze website: www.emmen.groei.nl.