Toepassen hoofdstuk 4 (havo) 1 Deze Franse koning kan gezien

Toepassen hoofdstuk 4 (havo)
1 Deze Franse koning kan gezien worden als grondlegger van de absolute monarchie. Hij
regeerde in de 17e eeuw; onder zijn leiding groeide Frankrijk uit tot één van de
machtigste landen van Europa. Dat kwam onder meer door de mercantilistische politiek
die zijn ministers voerden.
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
1
Om wie gaat het?
A Hendrik II
B Lodewijk XII
C Hendrik IV
D Lodewijk XIV
2 Hier zie je Franse hugenoten op de vlucht naar Nederland: een prent van Jan Luyken
uit omstreeks 1690.
Wat was de oorzaak van deze massale vlucht uit Frankrijk?
A De economische crisis die toen in Frankrijk woedde.
B De inval van Spaanse en Oostenrijkse troepen in Frankrijk.
C De intrekking van het Edict van Nantes door Lodewijk XIV.
D De oproep aan alle protestanten van Europa om de Nederlandse Republiek te
verdedigen tegen de dreigende inval van Fransen en Spanjaarden.
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
2
3 Hier zie je de Staten-Generaal bijeen in de Grote Zaal (later ‘ridderzaal’) in Den Haag
in 1651, om na het overlijden van Willem II te overleggen over het bestuur van de
Republiek. Omdat het een belangrijke bijeenkomst betrof, waaraan honderden regenten
uit alle gewesten deelnamen, sprak men van de 'Grote Vergadering'.
Wat was de uitkomst van deze ‘Grote Vergadering’?
A Besloten werd om de zoon van Willem II, de jonge Willem III, als stadhouder te
benoemen.
B Besloten werd om de soevereiniteit over de Noordelijke Nederlanden weer terug te
geven aan de Spaanse koning.
C Besloten werd geen stadhouder meer aan te stellen. Daarmee begon het Eerste
Stadhouderloze Tijdperk.
D Besloten werd om Johan de Witt als nieuwe stadhouder te benoemen.
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
3
4 Hier zie je de vernietiging van de Engelse vloot bij Chatham, niet ver van Londen: een
schilderij van Peter van de Velde uit 1667. Als teken van overwinning heeft het
Nederlandse schip vooraan vlaggen gehesen die op de Engelsen zijn buitgemaakt.
Wiens naam is onlosmakelijk met de ‘tocht naar Chatham’ verbonden?
A Jan Pieterszoon Coen
B Michiel de Ruyter
C Maarten Harpertszoon Tromp
D Piet Hein
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
4
5 Hier zie je een borstbeeld van Johan de Witt, de raadspensionaris van Holland. Tijdens
het eerste Stadhouderloze Tijdperk leidde hij de Republiek samen met zijn broer
Cornelis. Hij had vooral oog voor de belangen van Holland. De vloot werd daarom
versterkt en het landleger verwaarloosd. Dit kwam de broers duur te staan toen de
Republiek door buitenlandse machten werd aangevallen en bijna kopje onder ging. Johan
en Cornelis kregen de schuld en werden door een woedende Oranjemenigte gelyncht.
Het jaar waarin dit gebeurde wordt het Rampjaar genoemd. Wanneer was dat?
A 1651
B 1672
C 1745
D 1795
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
5
6 In het Rampjaar trok Lodewijk XIV bij Lobith de Rijn over. Dat zie je op dit schilderij.
Helemaal rechts zie je de koning op zijn paard.
Lodewijk slaagde er niet in Holland in te nemen. Hoe kwam dat?
A In Parijs dreigde een staatsgreep, waardoor de koning halsoverkop naar zijn land terug
moest.
B Eenmaal de Rijn gepasseerd, werd hij direct verslagen door Engelse troepen, die toen
aan de kant van de Republiek vochten.
C Door de Hollandse Waterlinie.
D Door zeer strenge vorst stierven veel van zijn manschappen en kwam de bevoorrading
van zijn leger in gevaar. Het Franse leger moest zich noodgedwongen terugtrekken.
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
6
7 In 1690 versloeg stadhouder Willem III de Engelse koning Jacobus II in de Slag aan de
Boyne. Twee jaar eerder hadden tegenstanders van Jacobus de hulp ingeroepen van
Willem III, die na enkele militaire successen in 1689 tot koning van Engeland, Schotland
en Ierland werd uitgeroepen.
Als koning ondertekende Willem III de 'Bill of Rights', waarin de rechten van het Engelse
parlement werden vastgelegd. Voor de Britten is dit een belangrijke historische
gebeurtenis. Hoe wordt deze gebeurtenis ook wel genoemd?
A Home Rule
B Magna Charta
C Glorious Revolution
D Reform Act
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
7
8 Hier zie je de visie van een tekenaar op de toestand van de Nederlandse economie. Op
welke periode heeft deze tekening betrekking?
A op de tweede helft van de 15e eeuw
B op de tweede helft van de 16e eeuw
C op de tweede helft van de 17e eeuw
D op de tweede helft van de 18e eeuw
© Noordhoff Uitgevers B.V.
Geschiedeniswerkplaats Republiek / havo / toepassingstoets / hoofdstuk 4
8