hier - Kruispunt Diaconaal Deventer

Verslag Kruispunt Diaconaal Café , 27 maart 2017
De barmhartige staat van het land
Het Kruispunt Diaconaal Café stond in het teken van “barmhartigheid en onbarmhartigheid in
de samenleving”. Met de keuze voor dit thema wilde de kerngroep aanhaken bij de
verkiezingsuitslag en wat die betekent voor ons land. Ruim veertig mensen waren aanwezig in
de Ichtuskerk in Colmschate, in meerderheid vertegenwoordigers van de bij Kruispunt
aangesloten kerken. Voorzitter Sape Braaksma opende de avond en heette in het bijzonder
welkom gastspreker Sjirk Kuiper en wethouder Jan-Jaap Kolkman van Deventer.
Waarna gezamenlijk “Samen op de aarde” werd gezongen (Nieuwe liedboek nummer 993).
Sjirk Kuiper begon zijn verhaal met zichzelf voor te stellen. Hij is opgeleid als
theoloog/godsdienstleraar, maar stapte al spoedig over naar de journalistiek en was hij
werkzaam bij diverse dagbladen. Daarna was hij woordvoerder van de ChristenUnie, en sinds
enige jaren geeft hij als hoofdredacteur leiding aan het Nederlands Dagblad.
Kuiper nam de aanwezigen mee terug naar de verkiezingen van 2010, die gevolgd werden
door een spannende kabinetsformatie, vooral op sociaal vlak. Gewerkt werd toen aan een
coalitie van CDA, PvdA en CU, waarbij sociaal gezien CU en PvdA dicht bij elkaar lagen.
Het motto van de CU was toen “niet de Zalmnorm maar de Psalmnorm (ps. 72)”. Dit was
tekenend voor de sociale inbreng van christenen in de samenleving, en dat zie je ook terug bij
de kerken. Aan de hand van een rapport van de Universiteit van Nijmegen schetste Kuiper de
betekenis van de kerk in de samenleving, die met name sinds de invoering van de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning (2006) is gegroeid. In zijn woonplaats Franeker zag Kuiper
de laatste 20 jaar een verschuiving van de rol van de kerk, van vooral liturgisch naar sterk
maatschappelijk betrokken. Die rol is vooral te zien op diaconaal vlak, in het recht doen aan
zwakkeren in de samenleving. Want van de overheid mag je recht verwachten, aldus Kuiper,
maar van de kerk barmhartigheid en het je stem verheffen tegen onrecht.
Kuipers verhaal was aanleiding voor discussie met de zaal. Gespreksleider Laetitia van der
Lans vroeg de aanwezigen over welk onrecht in de samenleving zij zich zorgen maken.
Verschillende reacties kamen naar voren: sommigen maken zich zorgen over groepen in de
samenleving die niet meetellen. Anderen over weinig kansen voor mensen in armoede en uit
de psychiatrie. Er zijn zorgen over de “Amerikanisering” van de democratie, waarbij de
meerderheid +1 zijn wil aan de rest oplegt. Over de tweedeling in de samenleving. Over dat
mensen weinig contact hebben met andersdenkenden. Over het milieuvraagstuk.
Welke van die thema’s vragen van de kerk vooral om zijn stem te verheffen? De discussie
daarover leidde ook tot een kleurig beeld. Dat moet zich richten op duurzaamheid en groen.
Op het tegenaan van de individualisering en op het samenwerken binnen groepen (de kerk zou
1
een verbindende schakel moeten zijn tussen overheid en gemeenschap). Hierbij wordt
geconstateerd dat de kerken veel potentie hebben om zich hiervoor in te zetten, want
Kerkleden zijn als christen aanspreekbaar, kerken beschikken over geld, en over veel
vrijwilligers die te mobiliseren zijn.
Initiatieven van Kruispunt in Deventer
Na de pauze verschoof de aandacht naar concrete plannen van Kruispunt in Deventer, op drie
gebieden. Ten eerste is er aandacht voor armoede. Bram de Borst (Thuiskerk) heeft cijfers uit
een armoederapport van het Sociaal Cultureel Planburo vertaald naar de Deventer situatie, wat
een indicatie geeft van hoeveel mensen in de stad het financieel moeilijk hebben.
Bereikbaarheid van een kerkelijk steunpunt of spreekuur in de wijk is voor deze groep van
belang. De Borst gaf aan dat in de wijk Colmschate Noord de kerk niet of nauwelijks
zichtbaar aanwezig is. Hij doet een oproep aan de leden om mee te denken over kerkelijke
presentie in die wijk.
Een tweede thema is een kerkelijk noodfonds. Hannie Wisselink (Meester Geertshuis) en
Martin van der Velden (PGD) hebben zich hierover gebogen, en pleiten ervoor om het
noodfonds van het Meester Geertshuis te transformeren tot een gezamenlijk noodfonds van
alle kerken in de stad. Zij werken dit idee uit tot een concreet voorstel dat aan de leden van
Kruispunt zal worden voorgelegd. Ook hier worden leden gevraagd actief mee te denken in
een werkgroepje.
Wethouder Kolkman wijst erop dat ook de (burgerlijke) gemeente Deventer een noodfonds
heeft, waarop echter niet voor alle zaken een beroep kan worden gedaan. Het gemeentelijk en
het kerkelijk noodfonds kunnen elkaar goed aanvullen.
Het derde thema waarop Kruispunt een rol wil spelen, is de afstemming van diaconale
activiteiten in de stad rondom feestdagen, maar ook wat betreft wekelijkse activiteiten zoals
maaltijden. Linda Burgers vertelt dat er reeds agenda’s van kerkelijke activiteiten bestaan,
maar dat die met elkaar moeten worden verbonden.
Op deze drie gebieden wordt concreet gewerkt aan afstemming en versterking van het
diaconale werk in Deventer.
Hiermee kwam een einde aan een goede Kruispunt-avond, die werd besloten met het samen
zingen van “Samen op weg te gaan”, op de wijze van “God save the Queen”. Waarna
gelegenheid was tot napraten met een hapje en een drankje.
Tonnie Meijer / Henk-Jan Gosseling
April 2017
2