Herstelondersteunende zorg binnen de ggz

Workshop
herstel- en krachtgericht werken
Studiedag beschermd wonen, 15 april 2014
Ursula Drexhage
coördinator herstel (RIWIS), gemeenteraadslid
berkelland, ervaringsdeskundige
Diana Koolman, cliënt bij Riwis
Ellen de Haan, beleidsadviseur GGZ Nederland
Programma
•
•
•
•
Herstelondersteunende zorg binnen de ggz (Ellen
de Haan)
Wat is herstel? (Ursula Drexhage)
Wat betekent het om te herstellen?
Herstelverhaal door Diana Koolman
Wat kunnen gemeenten doen om de eigen kracht
te bevorderen?
Programma
•
Herstelondersteunende zorg binnen de ggz
(Ellen de Haan)
•
•
Wat is herstel? (Ursula Drexhage)
Wat betekent het om te herstellen? Herstelverhaal door
Diana Koolman
Wat kunnen gemeenten doen om de eigen kracht te
bevorderen?
•
Over wie gaat het?
•
•
•
•
mensen met een (ernstige) psychische
aandoening (EPA)
Psychiatrische aandoening (DSM IV)
Ziekte is langdurend, vaak levenslang
Impact is groot op het hele leven
(wonen/werk/sociale relaties/inkomen/etc)
Symptomen en klachten wisselen in ernst
en intensiteit
4,8 van iedere 1000 mensen
heeft een ernstige psychische
aandoening
Herstelondersteunende
zorg:
een paradigma
shift binnen de
ggz
Van ziektebeeld naar
mensbeeld
•
tekst
Vragen stellen in plaats van
antwoorden geven
•
tekst
Onophoudelijk vertrouwen
Ondersteuning op alle
levensgebieden
Nothing about us without us
Programma
•
Herstelondersteunende zorg binnen de ggz (Ellen de Haan,
GGZ Nederland)
•
Wat is herstel?
Ursula Drexhage, ervaringsdeskundige en
coördinator Herstel bij RIWIS Zorg en welzijn
•
•
Wat betekent het om te herstellen? Herstelverhaal door
Diana Koolman
Wat kunnen gemeenten doen om de eigen kracht te
bevorderen?
Wat is Herstel?
Studiedag Beschermd wonen
15 april 2014
Ursula Drexhage
Diana Koolman
Programma
Uitleg HEE begrippen
Herstelactiviteiten
Eigen Verhaal
Vragen
Herstel
Empowerment
Ervaringsdeskundigheid
Empowerment (eigen kracht)
• Bij machte maken:methodieken van hulpverleners
gericht op de emancipatie van cliënten
• Bij machte raken:strategieën om eigen kracht te
ontdekken en te gebruiken, keuzemogelijkheden te
ontdekken en bronnen aan te boren om keuzes uit te
voeren
Empowerment
• Empowerment betekent, dat mensen met psychische
beperkingen de controle over hun leven herwinnen
(eigen kracht)
• Eigen keuzes kunnen maken en toegang krijgen tot
hulpbronnen om die keuzes uit te voeren
• Herstel vereist Empowerment en leidt tot Empowerment
Ervaringsdeskundigheid
•Ervaringen
(individueel)
•Ervaringskennis
(het delen van ervaringen met anderen)
•Ervaringsdeskundigheid
(boven ervaringskennis uitstijgen)
• Wat is Ervaringsdeskundigheid
Het leren van eigen en andermans ervaringen
om te leven met een psychische beperking en
de gevolgen daarvan.
Dit om te zetten in kennis en deze te gebruiken
om de positie van mensen met een psychische
beperking te verbeteren.
Herstel
• Wat is Herstel?
• Herstel is het je ontworstelen aan de identiteit van
psychiatrische cliënt. Ik ben niet een psychische
beperking ik heb een beperking
• Herstel is niet hetzelfde als genezing
• Herstel is uitgaan van eigen kracht rekening houdend
met de beperking
• Herstel is een intens en uniek doorlopend proces van
verandering
•
•
•
•
•
Herstel betekent
Leren leven met je beperking
Uniek proces
Gaat uit van het eigen(levens) verhaal
Regie in eigen handen
Jij bepaalt doel en tempo
•
•
•
•
•
•
Waar moet je van Herstellen?
Ziekte
Stigma
Ziekmakende bijwerkingen van opname
en behandeling
Gebrek aan zelfbepaling
Laag zelfbeeld
Verstoorde dromen
• Herstelfasen
volgens Cheryl Gagne
Fase 1: Je bent overweldigd door je klachten en lijdt
daaronder.
Fase 2: Je worstelt met je klachten en met je
afhankelijkheid.
Je verliest je diverse rollen bij opname.
Fase 3: Je kan goed leven met je klachten en je
zelfstandigheid.
Fase 4: Je beheerst je klachten en risico’s. Herkend
wanneer het de verkeerde richting op gaat.
•
•
•
•
•
•
•
Foto’s met een verhaal
Presentaties
Website www.mijnherstel.nl
HEE informatie
Herstel Werkgroepen
Individuele contacten met cliënten
Ondersteuning cliënt gestuurde initiatieven
Tenslotte
http://www.yo
utube.com/watch?v=Hzgzim5m7oU
Programma
•
Herstelondersteunende zorg binnen de ggz (Ellen de Haan,
GGZ Nederland)
•
Wat is herstel? (Ursula Drexhage, ervaringsdeskundige en
coordinator Herstel bij RIWIS Zorg en welzijn)
•
Wat betekent het om te herstellen?
Herstelverhaal door Diana Koolman
•
Wat kunnen gemeenten doen om de eigen kracht te
bevorderen?
Programma
•
•
•
•
Herstelondersteunende zorg binnen de ggz (Ellen de Haan,
GGZ Nederland)
Wat is herstel? (Ursula Drexhage, ervaringsdeskundige en
coordinator Herstel bij RIWIS Zorg en welzijn)
Wat betekent het om te herstellen? Herstelverhaal door
Diana ….
Wat kunnen gemeenten doen om de eigen
kracht te bevorderen?
Wat kunnen gemeenten doen?
•
•
•
•
Bij het bepalen van benodigde ondersteuning, ruimte
maken om het verhaal te horen van mensen
Client zelf de regie geven over het
ondersteuningsplan: WRAP (Wellness Recovery
Action Plan)
Wederkerigheid: Cliënten vragen wat ze zelf in
kunnen brengen. Uitgaan van talenten en
mogelijkheden maar wel rekening houdend met de
beperking.
Maatwerk: aansluiten bij ieders eigen mogelijkheden
op dat moment!
Wat kunnen gemeenten doen?
• De persoon niet alleen vanuit de zorgvraag benaderen
maar breed kijken ook op de andere beleidsterreinen
(werk/inkomen)
• Buiten de gebaande kaders denken als het om
participatie gaat
• Faciliteren van zelfhulp en lotgenotencontact
• Opzetten van Herstelwerkgroepen(herstelwerkgroepen
zijn bewezen effectief)
• Ontmoetingsmogelijkheden creëren
• Inzetten ervaringsdeskundigen in begeleiding,
voorlichting en advies. Bijvoorbeeld bij
keukentafelgesprekken
Wat kunnen gemeenten doen?
• Samenwerken met familie en betrokken organisaties om
een goed steunsysteem op te zetten
• Mantelzorgers ondersteunen
• Voorlichting en training:
– Vrijwilligers trainen om met mensen met een ggz problematiek
om te gaan
– Medewerkers gemeentelijke organisatie (wmo loket, wijkteams)
– aan burgers en organisaties wat het vooroordeel kan wegnemen
• Stimuleren en faciliteren van cliënteninitiatieven
• Ervaringsdeskundigen in Wmo Raad
• Creatief zijn
Vragen?