arbeider of bediende

ST
A
TU
VOOR EEN «OPWAARTSE» HARMONISERING
VAN DE STATUTEN.
De BBTK is niet gekant tegen een harmonisering van de statuten van arbeiders
en bedienden. Op voorwaarde dat deze toenadering plaatsvindt in het
kader van overleg tussen sociale partners (werkgevers en vakbonden).
En voor zover het niet de bedoeling is om de rechten verbonden aan het
bediendestatuut te beperken, maar wel om beide statuten te verbeteren
door de verworvenheden van elk statuut te vrijwaren.
T
ARBEIDER OF BEDIENDE ?
U
EXPRESSO
HUIDIGE TOESTAND
Heeft het onderscheid tussen
de twee statuten nog zin ?
Wat zijn de grootste verschillen
tussen beide statuten ?
Dit onderscheid dateert uit een tijd
toen er grote verschillen bestonden
tussen de «manuele beroepen» en
de «kantoorberoepen». Vandaag is
het onderscheid tussen handen- en
hoofdarbeid kleiner geworden. En het
aantal arbeiders neemt af, terwijl het
aantal bedienden alsmaar toeneemt.
Dit heeft onder meer te maken met
de verschuiving van een industriële
economie naar een diensteneconomie.
Het is dus logisch dat de twee statuten
naar elkaar toegroeien.
Het bediendestatuut is op drie
vlakken gunstiger dan dat van
arbeiders : langere opzeggingstermijnen
geen tijdelijke werkloosheid om
economische redenen en geen
«carensdag». Naast deze grote
verschillen zijn er ook nog andere,
die soms gunstiger zijn voor arbeiders,
zoals een kortere proefperiode,
een voordeliger berekeningswijze
van het vakantiegeld, enz. Voor meer
details hieromtrent, zie volgende blz.
Zijn er in de praktijk al
toenaderingen tussen de statuten
geweest ?
Na verloop van tijd krijgen werknemers
met een arbeidsovereenkomst voor
arbeiders steeds vaker een bediendecontract, al dan niet tengevolge van
wijzigingen aan de inhoud van hun
taken. In verscheidene sectoren
hebben groepen arbeiders bovendien
via overleg een gelijkaardig statuut
verkregen als dat van de bedienden,
onder meer wat de opzeggingstermijnen
betreft.
HET STANDPUNT VAN DE BBTK
Als het de bedoeling is om te evolueren naar een verbeterd statuut voor iedereen met behoud van
de sociale vooruitgang die de bedienden hebben verworven, is de BBTK voorstander van de
harmonisering van de statuten. Evenwel zonder de fundamentele verworvenheden van ieder
statuut uit te hollen. Dus een «opwaartse» harmonisering ! Over deze harmonisering moet degelijk
overleg worden gepleegd tussen vakbonden en werkgevers, wat vervolgens in wetteksten moet
worden omgezet. Concreet vindt u hierna het standpunt van de BBTK over een aantal punten.
Opzeggingstermijnen
Wanneer bedienden worden ontslagen,
genieten ze langere opzeggingstermijnen.
Een bediende heeft op dit ogenblik
recht op een opzeggingstermijn
(of een gelijkwaardige verbrekingsvergoeding) van 3 maanden per schijf
van 5 jaar anciënniteit. Bovendien kan
een bediende met een brutojaarloon
van meer dan € 27.597 bij zijn
ontslag een bijkomende termijn
onderhandelen die soms zeer lang
is (op basis van het gekende» Claeysrooster»). Deze termijnen zijn veel
korter voor arbeiders.
Wij willen een harmonisering van de
opzeggingstermijnen, met die van de
bedienden als referentie.
Tijdelijke werkloosheid
Volgens de huidige wetgeving mag
een onderneming haar bedienden,
technici of kaderleden niet in tijdelijke
werkloosheid om economische redenen
(te weinig werk) plaatsen. Tijdelijke
werkloosheid is voor bedienden en
arbeiders echter wel mogelijk in geval
van «overmacht» (een gebeurtenis
buiten het bedrijf om). In dat geval is
specifieke voorafgaande toelating van
de RVA (die geval per geval beoordeelt)
vereist. Voor arbeiders is tijdelijke
werkloosheid toegestaan in geval van
een technische stoornis of slecht weer.
De huidige reglementering over tijdelijke
werkloosheid in geval van overmacht
zou voor arbeiders en bedienden
geharmoniseerd kunnen worden, maar
dan wel met bijkomende voorwaarden
omtrent de na te leven procedures en
de inkomensgarantie. Maar er kan
geen sprake van zijn dat de werkgevers
economische werkloosheid mogen
toepassen op bedienden.
Arbeiders/bedienden : huidige toestand
BEDIENDEN
ARBEIDERS
Opzeggingstermijn
3 maanden per schijf
van 5 jaar anciënniteit.
En bijkomende termijnen
vanaf een brutojaarloon
van € 27.597
Veel kortere termijnen
Tijdelijke werkloosheid
Enkel in geval van
overmacht (met voorafgaande
toelating van de RVA)
Mogelijk om economische
redenen alsook bij
technische stoornis
of slecht weer
Carensdag
Enkel van toepassing tijdens
de proefperiode of CBD van
minder dan 3 maanden
Van toepassing bij
ziekteverlof van minder
dan 14 dagen
Betaling van het loon
Maandelijks
Over het algemeen
om de 2 weken
Vakantiegeld
Berekend op het loon
van de maand waarin de
vakantie wordt opgenomen
Berekend op het volledige
loon (premies inbegrepen)
ontvangen in het voorgaande
jaar
Gewaarborgd loon in geval
van arbeidsongeschiktheid
Eerste maand ten laste
van de werkgever
7 eerste dagen ten laste
van de werkgever
Proefperiode
1 tot 12 maanden
7 tot 14 dagen
Carensdag
In geval van ziekte ondergaan de
arbeiders een zogenaamde «carensdag» :
de eerste dag afwezigheid wordt niet
betaald bij een ziekteperiode van minder
dan 14 dagen. Dit is tevens het geval
voor bedienden in proefperiode of
met een contract van bepaalde duur
van minder dan 3 maanden.
Het principe van de «carensdag» moet
worden afgeschaft. In geval van absenteïsme bestaan er wettelijk bepaalde
controle-instrumenten (medische controle).
Maandelijkse betaling
van het loon
Momenteel worden arbeiders meestal
om de twee weken betaald, met
regelmatige voorschotten. Bedienden
worden maandelijks betaald.
Iedere werknemer zou per maand moeten
worden betaald zoals in het bediendestelsel. Dit mag in geen geval leiden
tot enig loonverlies. Daarom is ook
de registratie van de arbeidstijd van
primordiaal belang. Op die manier zullen
misbruiken inzake overwerk aangepakt
kunnen worden. De regel over de
toekenning van een voorschot op het
loon (die vaker voorkomt bij arbeiders)
moet behouden kunnen blijven.
opneemt. Het is dus minder voordelig
dan dat van de arbeider.
De BBTK stelt voor dat het enkel
vakantiegeld van alle werknemers door
de werkgever zou worden betaald (zoals
ook het loon maandelijks wordt gestort)
en dat het dubbel vakantiegeld zou
worden betaald via een paritair beheerde
vakantiekas, en zou worden berekend
op het volledige loon van het vakantiedienstjaar (premies en variabele
loonelementen inbegrepen).
Vakantiegeld
Het vakantiegeld van arbeiders wordt
gestort door een patronale vakantiekas
(waaraan alle werkgevers bijdragen).
Het enkel en het dubbel vakantiegeld
worden berekend op het volledige loon
dat tijdens het vakantiedienstjaar werd
ontvangen (eindejaarspremie en andere
jaarlijkse premies inbegrepen).
Het (enkel en dubbel) vakantiegeld
van bedienden wordt daarentegen
rechtstreeks door de werkgever betaald.
Het dubbel vakantiegeld wordt berekend
op basis van het loon van de maand
waarin de werknemer zijn hoofdverlof
Gewaarborgd loon in geval
van arbeidsongeschiktheid
Voor bedienden wordt de eerste
maand volledig ten laste genomen
door de werkgever. Daarna wordt het
loon vervangen door een vergoeding
betaald door het ziekenfonds.
Voor arbeiders vallen enkel de eerste
7 dagen ten laste van de werkgever.
Het gewaarborgd maandloon moet op
een zelfde manier worden uitbetaald,
wat veronderstelt dat de arbeiders
overstappen naar het bediendestelsel.
Proefperiode
De proefperiode is korter voor arbeiders :
7 tot 14 dagen tegenover 1 tot 12
maanden voor bedienden. Bovendien
bedraagt de opzeggingstermijn tijdens
de proefperiode 7 dagen voor een
bediende en 0 dagen voor een arbeider.
Daarentegen heeft het steeds systematischer gebruik van opeenvolgende
contracten van bepaalde duur tot
gevolg dat steeds meer bedienden
in een vorm van «permanente proefperiode» terechtkomen.
De BBTK stelt voor dat men tot een proefperiode van maximum zes maanden zou
komen voor alle werknemers, ongeacht
de aard en het aantal opeenvolgende
contracten. Zodoende zou de proefperiode
van arbeiders worden verlengd, maar
doordat de periode van 6 maanden geldt
voor alle aan de werknemer aangeboden
contracten (bijvoorbeeld verscheidene
opeenvolgende CBD’s), zou een nieuw
evenwicht tot stand komen. De BBTK
verdedigt tevens het feit dat het contract
van onbepaalde duur de regel en onzekere
contracten de uitzondering moeten zijn.
ONZE GEWESTELIJKE AFDELINGEN
SAMENGEVAT
OPWAARTSE HARMONISERING VAN DE STATUTEN
EN SOCIALE VOORUITGANG
Wij blijven voorstander van een harmonisering van het statuut van arbeiders
en bedienden. Op voorwaarde :
1. dat deze harmonisering naar boven toe gebeurt ;
2. dat ze plaatsvindt via sociaal overleg (d.w.z. via onderhandelingen tussen
werkgevers en vakbonden) ;
3. dat de opzeggingstermijnen van bedienden gevrijwaard worden ;
4. dat de economische werkloosheid voor bedienden niet wordt ingevoerd.
Het arbeidersstatuut moet worden verbeterd : verlenging van de opzeggingstermijnen,
afschaffing van de «carensdag» bij ziekte, verhoging van de inkomensgarantie
bij tijdelijke werkloosheid...
Het bediendestatuut moet worden verbeterd : beperking van het gebruik van
onzekere contracten, individuele werkzekerheid, individueel recht op outplacement
ten laste van de werkgever en zonder aan de opzeggingstermijn te raken, herziening
in beperkende zin van het begrip «leidinggevend en vertrouwenspersoneel»,
verbetering van de wetgeving inzake collectief ontslag, enz.
Het is niet door het statuut van de bedienden af te bouwen dat we dat van
de arbeiders zullen verbeteren. Integendeel.
• AALST-DENDERMONDE-RONSEOUDENAARDE
Houtmarkt 1
9300 Aalst
Tel. 053/72 78 42-43
E-mail : [email protected]
• ANTWERPEN
Van Arteveldestraat 9-11
2060 Antwerpen
Tel. 03/220 69 00
E-mail : [email protected]
• BRUGGE
Zilverstraat 43
8000 Brugge
Tel. 050/44 10 21
E-mail : [email protected]
• BRUSSEL-HALLE-VILVOORDE
Rouppeplein 3 (3de en 4de verdieping)
1000 Brussel
Tel. 02/519 72 11
E-mail : [email protected]
Edingensesteenweg 16
1500 Halle
Tel. 02/356 06 76
E-mail : [email protected]
Mechelsesteenweg 253
1800 Vilvoorde
Tel. 02/252 43 33
E-mail : [email protected]
• GENT
Ons Huis
Vrijdagmarkt 9
9000 Gent
Tel. 09/265 52 70
E-mail : [email protected]
• HASSELT-LIMBURG
Prins Bisschopssingel 34/1
3500 Hasselt
Tel. 011/26 09 00
E-mail : [email protected]
• KORTRIJK
Conservatoriumplein 9, b2
8500 Kortrijk
Tel. 056/26 82 43
E-mail : [email protected]
Verantwoordelijke uitgever : Erwin De Deyn, Hoogstraat 42, 1000 Brussel – Niet op de openbare weg gooien a.u.b.
• LEUVEN
Maria-Theresiastraat 99
3000 Leuven
Tel. 016/31 62 50
E-mail : [email protected]
• MECHELEN
H. Consciencestraat 33
2800 Mechelen
Tel. 015/42 11 60
E-mail : [email protected]
• OOSTENDE-ROESELARE-IEPER
J. Peurquaetstraat 1, b12
8400 Oostende
Tel 059/70 27 29
E-mail : [email protected]
• SINT-NIKLAAS (WAASLAND)
Mercatorstraat 90
9100 Sint-Niklaas
Tel. 03/776 36 76
E-mail : [email protected]
• TURNHOUT-KEMPEN
Grote Markt 48
2300 Turnhout
Tel. 014/40 03 75
E-mail : [email protected]
EXPRESSO IS EEN UITGAVE VAN DE BBTK (BOND DER BEDIENDEN, TECHNICI EN KADERS) – JUNI 2006
Bezoek onze website
www.bbtk.org