De Didactische Analyse van Partituren - KU Leuven-blog

De didactische analyse van partituren
A.
Basisschema voor de analyse van de partituur
“Nuit d’étoiles” – C. Debussy
1. Macroscopisch
A. Claude Debussy
1. Historische situering:
Geboren op 22 augustus 1862 in Saint-Germain-en-Laye, Frankrijk en overleden in Parijs op
25 maart 1918
2. Muzikaal historische betekenis:
Claude Debussy is de belangrijkste componist uit de impressionistische stijlperiode.
3. Betekenis vanuit het instrument:
B. Titel
“Nuit d’étoiles”: De poëzie van De Banville omvat een beschrijving van een sterrennacht.
C. Stijlperiode
(Vroeg)impressionisme
D. Vorm
algemene structuur van het werk (vorm, thema’s, sequensen, imitaties, herhalingen,
reëxposities…)
Strofisch lied: ABA’B’A
E. Uitgave
De uitgave van mijn partituur is een nette, opnieuw uitgeschreven versie door Yipartitions
voor IMSLP
2. Microscopisch
A. De titel van het lied houdt een verwijzing in naar de poëzie.
1. 6/8
2. Allegro
3. Niet weergegeven op de partituur.
4. Es
B. Metriek en maat
Het lied heeft een duidelijke metriek, die gerespecteerd moet worden. Toch moet het lied
mooi lyrisch gezongen worden. Morendo’s, A tempo’s en ritenuto’s worden aangegeven op
de partituur. In maat 57 treffen we de aanduiding “Animé” aan.
C. Melodisch verloop
De fraseringen omvatten steeds vier maten. Hiertussen kan de leerling ademen. De
tessituur van het werk is niet erg groot: de ambitus reikt van d’ tot g”.
D. Ritmisch verloop
Het lied heeft een eenvoudig ritmisch verloop. Het bestaat uit gepunteerde vierden, vierde
en achtste noten.
E. Harmonisch verloop
Vooral in het B’ vinden al duidelijke impressionistische kenmerken terug. De melodie
moduleert naar b. Het lied is echter mooi tonaal.
F. Dynamisch verloop
Het dynamisch verloop wordt aangegeven met zowel tekens als p, mf en f, als crescendo en
descrescendo-aanduidingen in de zangpartij. Ook worden aanduidingen als diminuendo
gebruikt.
G. Rolverdeling met begeleiding
Af en toe wordt de melodie meegespeeld door de begeleiding. Bijgevolg is het belangrijk
dat de leerling het tempo respecteert en niet te veel vrijheden hierin neemt.
3. Inhoud
A. Formuleer met trefwoorden en/of beelden de muzikale inhoud:
Lyrisch, elegant, licht en emotioneel. Veel mensen linken het lied aan het schilderij “De
Sterrennacht” van Vincent Van Gogh.
B.
Leg een lijst aan van treffende adjectieven die op het stuk van toepassing kunnen zijn:
Strofisch, herkenbaar en geladen.
C. Aanspreekbaarheid, zeggingskracht, verhaal, taal, gemoedstoestanden, expressie,
Interpretatie, algemeen karakter, stijl:
De interpretatie van dit stuk is van groot belang. De Franstalige tekst bevat een
emotionele lading waar over nagedacht moet worden.
B.
Didactische gegevens
1. Bepaling van de doelgroep / leeftijdscategorie
Omwille van de lading van de tekst is het lied geschikt voor zangers vanaf 15 jaar. Ik zou het
lied bv. situeren in L3 aangezien een kunstlied tot het examenrepertoire in het leerplan
behoort.
2. Plaatsing in de programmatie
Voor niet-professionele zangers zijn de liederen van Debussy een dankbare instap in de
stijlperiode.
3. Instrumentaal technische vereisten. Moeilijke plaatsen: vingerzettingen, grepen
(maak enkele oefeningen voor de leerling om die plaatsen in te studeren)
Om het lied te kunnen uitvoeren moeten de leerlingen een goede adembeheersing hebben.
Ook is een uitbreiding van de tessituur vereist.
4. Muzikaal-technische vereisten
De leerling moet in staat zijn om legato-zinnen te zingen en om al een bepaalde mate van
muzikaliteit in het stuk te leggen.
5. Psycho-technische vereisten
Om een goede interpretatie te kunnen vormen moet een leerling zich kunnen inleven in de
emotionele lading van de tekst. Daarom is het lied niet geschikt voor kinderen.
6. Samenspel-technische vereisten
De leerling en de begeleider moeten het metrum respecteren. De zanger kan zich niet te veel
vrijheden permitteren om het samenspel gelijk te kunnen houden.
7. Vaststellen van lesinhouden en indeling in verschillende leerfases
A. Aanbieding
Als leerkracht zing ik het lied een eerste maal voor, waarbij ik mezelf begeleid.
B. Verwerking
De leerling oefent het stuk gedurende de volgende week. Hierbij maakt hij of zij gebruikt van
media als YouTube of van een piano, als de leerling hiervan de basisprincipes kent.
C. Verinnerlijking en afwerking
Tijdens de komende lessen werk ik met de leerling aan muzikale, zangtechnische en
interpretatieve vaardigheden. De leerling noteert en houdt de gegeven suggesties indachtig
tijdens het oefenproces.
8. Besluit - beoordeling van de bruikbaarheid:
Het lied kan gelden als initiatie van de impressionistische stijl. Het lied omvat geen al te grote
ambitus en de tekst is geschreven in de toegankelijke Franse taal. Het volgt een eenvoudig en
logisch melodisch verloop, waardoor een leerling het notenbeeld gemakkelijk zou moeten
kunnen instuderen. Om deze redenen heeft het lied een didactische waarde voor de lagere
graad.
http://petrucci.mus.auth.gr/imglnks/usimg/3/3a/IMSLP102834-PMLP39276Nuit_d___toiles.pdf