Van cijfers naar kennis voor de volksgezondheid Fons van der Lucht Verkenningen Volksgezondheid RIVM Van cijfers naar kennis | 15 oktober Inhoud 1. Vooraf 2. Van data naar informatie 3. Kennis: - Waarop inzetten - Waar en bij wie - Andere kansen 4. Landelijk en lokaal Van cijfers naar kennis | 15 oktober Informatiefilosofie besluiten nemen oordeel geven / interpreteren selecteren / samenvoegen / transform ordenen De kunst van het opruimen: Ursus Wehrli Van ‘Noise’ naar Data Van Data naar Informatie - Selecteren - Samenvoegen - Transformeren - Visualiseren Ordenen Ordening door context te geven ● Vergelijking – In de tijd – Met andere gemeenten – Met een (beleids-)norm – Met andere kenmerken (bijv.: rangorde van ziekten) ● Door te plaatsen in conceptueel model 6 Van cijfers naar kennis | 15 oktober Determinanten schema’s: VTV model (1993-2010) 7 Determinanten van gezondheid |2015 VTV-model als uitgangspunt 8 Determinanten van gezondheid |2015 Twee cijfers 79.9 83.3 9 Determinanten van gezondheid |2015 Levensverwachting 2014 Mannen:79.9 Vrouwen:83.3 10 Determinanten van gezondheid |2015 11 Van cijfers naar kennis | 15 oktober Levensverwachting blijft stijgen ● 2000-2011: 3 jaar toename elke week een weekend erbij ! ● Ook in 2013 en 2014 stijging ● Tot 2030 verdere stijging, maar minder hard dan afgelopen 10 jaar 12 Vergrijzing een probleem? Willingness to pay & ability to pay "De stijging van de levensverwachting was een verdere tegenvaller." (www.cpb.nl/publicatie/nieuw-pensioencontract-onvermijdelijk) Wat bepaalt levensverwachting ● ● ● ● 14 Sterfte Maar waaraan? Wat zijn de risicofactoren voor deze ziekten? En kun je daar wat aan doen? Van cijfers naar kennis | 15 oktober 15 Van cijfers naar kennis | 15 oktober Meeste ziektelast door psychische stoornissen, harten vaatzieken en kanker Leefstijl en omgeving – Roken verantwoordelijk voor 13% van de ziektelast – Gevolgd door overgewicht, inactiviteit en ongezonde voeding – Trends: roken daalt, andere leefstijlfactoren stabiel – Leefomgeving: 5% door arbeidsomstandigheden en milieu – Leefomgeving ook positief effect 17 Determinanten van gezondheid |2015 Waar en bij wie ● ● ● ● 18 Mannen versus vrouwen Sociaal-economische status NL t.o.v. EU-landen Naar regio of gemeente Van cijfers naar kennis | 15 oktober Sociaaleconomische verschillen zijn groot … … en worden mogelijk groter 19 20 Van cijfers naar kennis | 15 oktober Krijgen we er gezonde jaren bij? ● 2000-2011: 3 jaar toename elke week een weekend erbij ! ● Ook in 2013 en 2014 stijging ● Tot 2030 verdere stijging, maar minder hard dan afgelopen 10 jaar 21 Aantal chronisch zieken neemt toe Meer mensen met ziekte, beperkingen stabiel - Aantal mensen met ziekte stijgt tot 7 miljoen in 2030 - Vooral door vergrijzing, vroegopsporing, betere overleving - Het aantal mensen met beperkingen blijft stabiel op 1,6 miljoen 23 Ziekte en participatie ● Veel chronisch zieken werken ● Beperking en minder goede ervaren gezondheid vormen belemmering voor arbeidsparticipatie ● Twee derde van de chronisch zieken heeft geen beperkingen en voelt zich gezond 24 We worden gezonder en zieker ● In blijven zetten op gezondheidsbevordering en ziektepreventie ● Maar ook inzetten op functioneren en kwaliteit van leven – Verbinding sociaal domein ● Context: Maatschappelijke opgaven – Gezondheid – Participatie – Autonomie – Betaalbaarheid 25 Van cijfers naar kennis | 15 oktober Publieke gezondheid landelijke en lokale verantwoordelijkheid ● De nieuwe preventiecyclus: 26 Van cijfers naar kennis | 15 oktober De vier partijen voor een betrouwbare publieke gezondheid 27 Van landelijke gegevens naar lokale informatie 28 Van cijfers naar kennis | 15 oktober GGD: naar lokale kennis ● Regionale informatie – Gezondheidsatlas – Kindermonitor ● Naar regionale en lokale kennis – Waar landelijk beleid volgen? – Wat is specifiek voor regio/gemeente? – Waar zitten de doel-/risicogroepen? ● Nota Gezondheidsbeleid 29 Van cijfers naar kennis | 15 oktober Ik wens u veel wijsheid toe! besluiten nemen oordeel geven / interpreteren selecteren / samenvoegen / transform ordenen