Toelichting aspecten Mens, Aarde en Geld 1.0

Toelichting aspecten Mens, Aarde en Geld
1.0
INLEIDING EN DOEL
Deze toelichting geeft inzicht in de drie aspecten van Aardevol; Mens, Aarde en Geld. Onder ieder aspect zijn enkele
thema’s onder gebracht die verdere invulling geven aan het aspect. Afhankelijk van ambities en wensen hoeft niet op alle
aspecten van Aardevol altijd maximaal gescoord te worden. Het is van belang naar een zo optimaal mogelijke mix van
Mens, Aarde en Geld te werken, met een zo groot mogelijk maatschappelijk rendement.
MENS
De mens is het voornaamste aspect binnen Aardevol. Dit zijn de hersenen en handen die het project uitdenken en maken.
Welke mensen zetten we waarvoor in? Zijn er mogelijkheden om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in te zetten,
of leerwerktrajecten? Hoe gaan we om met nieuwe toetreders op de arbeidsmarkt, en hoe met studenten? Allen
verdienen een eerlijke kans. Schenk vooral ook aandacht aan het aanwezige personeel, ook zij zijn waardevol. Hoe creëren,
of behouden we vreugde in ons werk. De juiste man op de juiste plek is de sleutel. Het benutten van aanwezige passies
en talenten maakt dat het maximale wordt bijgedragen aan het project dat we samen maken.
Onder het aspect Mens zijn een aantal thema’s geformuleerd om gestructureerd inhoud te geven aan de ‘Mens’ in het
project.
Thema
Social return
Toelichting
Social return, het vergroten van de arbeidsparticipatie. Biedt het project ruimte voor
stagiaires, leerwerktrajecten, mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? Hoe zetten we
daarnaast eigen personeel in? Hoe kan een opdrachtgevende organisatie sociaal
ondernemen door bewust mensen aan het werk te helpen? Denk na over het invullen van de
SROI verplichting en welke vrijheden hierbij gewenst zijn. Tools als de PSO-ladder kunnen
bijdragen aan het ontzorgen van de opdrachtgever bij de invulling van de SROI opgave.
Lokale werkgelegenheid
Op welke manier kan lokale werkgelegenheid ingezet, of gestimuleerd worden in het uit te
voeren werk. Het behoud van kennis, kunde en werkgelegenheid is waardevol voor iedere
regio. Regionale ingenieursbureaus en aannemers hebben lokale kennis wat een voordeel
kan zijn voor het project. Hoe zijn bureaus, aannemers en lokale kennis in te zetten in het
werk dat we maken.
Partners
Partners versterken je werk. Gezamenlijk kun je meer uit het project halen. Er zijn veel
stichtingen en verenigingen die zich vaak kosteloos willen inzetten voor het project en zo het
resultaat optimaliseren. Onderwijsinstellingen denken graag mee in het oplossen van
moeilijke vraagstukken, of het aandragen van innovatieve ideeën. In de directe omgeving van
het project dat je maakt kunnen ondernemers kennis inbrengen of voor meerwaarde van je
project zorgen. Hoe meer partnerships hoe groter het maatschappelijk rendement van je
project, co-creatie hebben we het dan over. Co-creatie zorgt daarnaast voor dat kennis wordt
gedeeld en we elkaar opleiden.
Leefomgeving
De leefomgeving van de mens is bepalend in onder andere het geluk dat de mens ervaart.
Op welke manier beïnvloedt het project de leefomgeving van de mens. Kan onderzoek
uitsluitsel bieden over de plus- en minpunten in de beleving, en hoe kunnen ze vervolgens
worden benut/aangepakt? Het project dat we uitvoeren kan met beperkte extra inzet veel
opleveren voor de leefomgeving (waardecreatie). Mogelijk kan geluidsoverlast beperkt
worden, fijnstof afgevangen, hittestress beperkt. Naast deze feitelijkheden kunnen ook
andere problemen als sociale veiligheid inzichtelijk en misschien verholpen worden.
1
AARDE
De aarde is een belangrijke schakel in onze projecten. Beseffen we wel hoe we met haar omgaan? Voeren we goed
rentmeesterschap over haar? Met het aspect Aarde in Aardevol willen we een bijdrage leveren aan dit rentmeesterschap.
Door bewust te kijken naar wat generaties voor ons hebben gecreëerd en er de waarde van in te zien hebben we de
mogelijkheid er lessen uit te trekken. Hoe gaan we om met hergebruik van materialen, welke waarde hebben ze nog voor
ons project, of voor een ander? Op welke manier kan CO2 bespaard worden in de aanleg en vooral ook in de gebruiksfase?
Is er beleid dat richting geeft aan de mogelijke oplossingen dan is dat een begin. Veel aannemers en ingenieursbureaus
hebben ideeën hoe CO2 kan worden bespaard. Het bewust nadenken over materiaalgebruik kan nieuwe kansen bieden
voor oude materialen, duurzaam, of lokaal geproduceerde producten (circulaire economie). Onder alle omstandigheden
zal aandacht voor de te leveren kwaliteit noodzakelijk zijn. Kwaliteit zit in het totale projectproces, zowel het programma
van eisen, het ontwerp, de contractstukken als de uitvoering van het werk zelf zijn een schakel in de kwaliteit van het
eindproduct.
Onder het aspect Aarde zijn een aantal thema’s geformuleerd om gestructureerd inhoud te geven aan de ‘Aarde’ in het
project.
Thema
Bestaande waarde
Toelichting
Een goed vertrekpunt voor een project is het in beeld hebben van de huidige situatie, de
bestaande waarde. Een waardescan geeft inzicht in het gebruik van de openbare ruimte,
knelpunten en goede punten. Waarde van aanwezige materialen is te bepalen. Door in een
vroeg stadium een waardescan uit te voeren, ontstaat de mogelijkheid bewust keuzes te
maken ten aanzien van de geïnventariseerde waarde, wat behouden we en wat niet.
Energie/CO2 footprint
Om de aarde te sparen is het kijken naar energieverbruik van groot belang. Energie die niet
hoeft te worden aangeboord, hoeft ook niet te worden opgewekt. Energiegebruik beperken
in de aanleg is een eerste aanzet, alleen grote winst is te behalen in de gebruiksfase. Zijn er
kansen binnen het project om energiegebruik te beperken? Hoe gaan we om met afval? Is
het te gebruiken als grondstof, kan het ingezet worden als biomassa? Is het mogelijk om in
het project energie op te wekken, of de uitgestoten CO2 te compenseren met bijvoorbeeld
groen?
Materiaalgebruik
Voorop staat dat materialen die goed zijn, hergebruikt worden. Zijn ze niet toepasbaar in het
bestaande werk, zijn ze dan te gebruiken in andere projecten? Zijn nieuwe materialen lokaal
te produceren, van lokaal gewonnen grondstoffen (waarbij we afval ook zien als grondstof
(ladder van Lansink)? Is verduurzaming van materiaal noodzakelijk, of zijn er andere
oplossingen? Kies altijd voor een materiaal passen bij het gebruik van de locatie.
Kwaliteit
Wat we ook maken, de kwaliteit ervan moet passen bij de gestelde levensduur. Wanneer
innovaties van de markt gewenst zijn, zullen we marktpartijen meer vrijheid gunnen. Kunnen
marktpartijen de vastgestelde basiskwaliteit overstijgen en daarmee meer kwaliteit bieden?
Het is van groot belang dat geboden vrijheden ook met verantwoordelijkheden gepaard
gaan. Marktpartijen hebben aan te tonen dat wat zij leveren daadwerkelijk gelijkwaardig of
beter is qua kwaliteit. Afhankelijk van de manier waarop samengewerkt wordt, kan extra
aandacht voor kwaliteit noodzakelijk zijn.
2
GELD
Derde aspect binnen Aardevol is Geld. Met geld kunnen we het project realiseren, het is dus noodzakelijk. Belangrijk is dat
het in te zetten geld wat oplevert, rendement. Het geld kan slechts één keer ingezet worden en daarmee is het verstandig
dit goed in te zetten. Zoals bij de voorgaande aspecten opvalt reikt het doel van een project vaak verder dan de primaire
aanleiding ervan. Het is van groot belang dat bij een akkoord over een integrale aanpak ontkokering van individuele
belangen en budgetten plaatsvindt (loskomen van het hokjes denken). Het grootste rendement van het geld is te behalen
door te kiezen voor het alternatief met het grootste maatschappelijk rendement, ook al zijn opbrengsten hiervan pas later
te verwachten. Uiteraard zal het gekozen alternatief moeten passen binnen het beschikbare budget.
Onder het aspect Geld zijn een aantal thema’s geformuleerd om gestructureerd inhoud te geven aan ‘Geld’ in het project.
Thema
Baten openbare ruimte
Toelichting
Op welke manier kan het in te zetten geld meerwaarde opleveren voor de openbare ruimte?
Of anders gezegd, wat zijn de baten van de openbare ruimte? Door de juiste inzet van
middelen en de juiste maatregelen kan het gebruik van de openbare ruimte versterkt worden
en het vestigingsklimaat voor bewoners en/of bedrijven een boost krijgen. Zie hier ook de
link ontstaan met het thema leefomgeving onder het aspect Mens. Je project kan hiermee
direct wat opleveren voor de openbare ruimte (denk ook aan sponsoring van bedrijven), of
indirect door een gunstiger vestigingsklimaat.
Beheer en onderhoud
Rendement op het geld kan het best in een breder perspectief bekeken worden. Een grote
post in de totale levenscyclus van objecten, zo niet de grootste, is beheer en onderhoud. Het
loont dus om in het project te kiezen voor een maatregel of alternatief met lage
onderhoudskosten, dan wel onderhoudsarm te ontwerpen (Total cost of ownership). In de
voorbereiding van het project kunnen bewoners/bedrijven aangespoord worden om een
stukje zelfbeheer van de openbare ruimte te verzorgen. Veelal kan de inrichting dan ook wat
meer aan de wensen van de bewoners/bedrijven worden aangepast. Beheer en onderhoud
is dus een belangrijke schakel in de projecten die we uitvoeren.
3