Bodem en RO nu en onder de Omgevingswet Bodemdag FUMO, Grou mr. Trynke Rodenhuis Rho Adviseurs, Leeuwarden 12 november 2015 Inleiding/programma • Huidige relatie bodem / ro • Kader Omgevingswet • Positie bodem in/om omgevingsplan Huidige gang van zaken bodem / ro Reactief • In toelichting motiveren dat bodem milieuhygiënisch gezien geschikt is voor de beoogde ontwikkeling • Zonodig bodemonderzoek en eventueel sanering Bodemthema’s Noord-Fryslân • • • • • • • • Bodemopbouw Friese zeekleigebied Delfstoffenwinning (zout, gas) Bodemdaling (ook door inklinking van veen) Verzilting (zeespiegelstijging en zoute kwel) Inlaat zout water Archeologie Geothermie Etc.. Stedelijk gebied • • • • • • • • • Kabels en leidingen Warmte-koude opslag Riolering /mestvergisting Kleinschalige waterzuivering Archeologie Bodemkwaliteit Grondwater(druk) Ondergrondse infrastructuur Ondergronds bouwen Huidige instrumenten ro voor bodem Planvorming: • (Thematische) Structuurvisie / masterplan (bijv. WKO) • Bodemtoets / bodemparagraaf • Ruimtelijke onderbouwing omgevingsvergunning • Integrale gebiedsontwikkeling (proces) Uitvoering Kansen van de ondergrond benutten • • • • • Boustienen t.b.v. Bodemvisie (2010-2012) Bodemsanering -> Duurzaam bodembeheer Bodem -> ondergrond Platte benadering -> 3D/lagenbenadering Belemmeringen -> kansen Kader omgevingswet (1) • Doel is ‘veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit’ • Zomer 2015 wetsvoorstel ingediend bij EK • Wet met AMvB’s (AMvB Omgevingsbesluit, AMvB Kwaliteit van de leefomgeving, AMvB Activiteiten in de leefomgeving) • Grote delen Wet milieubeheer geïntegreerd, Wet bodembescherming en overige delen Wm later (aanvullingswet) Kader omgevingswet (2) • Instrumenten onder Omgevingswet: Omgevingsvisie, Programma, Decentrale regelgeving, Algemene rijksregels voor activiteiten, Omgevingsvergunning, Projectbesluit • Inwerkingtreding Ow verwacht begin 2019 Bodem in de Omgevingswet • Bodem onderdeel van fysieke leefomgeving • Definitie bodem: het vaste deel van de aarde met de zich daarin bevindende vloeibare en gasvormige bestanddelen en organismen • Enkele specifieke bepalingen mbt bodemverontreiniging in algemene rijksregels Bodem in de Omgevingswet Artikel 4.22 (rijksregels milieubelastende activiteiten) 1. a. b. c. De in artikel 4.3 bedoelde regels over milieubelastende activiteiten worden gesteld met het oog op: het waarborgen van de veiligheid, het beschermen van de gezondheid, het beschermen van het milieu, waaronder het beschermen van de kwaliteit van lucht, bodem en de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen, het zuinig gebruik van energie en grondstoffen en een doelmatig beheer van afvalstoffen. Bodem in de Omgevingswet 2. De regels strekken er in ieder geval toe dat: a. b. c. d. e. f. g. h. alle passende preventieve maatregelen tegen verontreiniging worden getroffen, alle passende preventieve maatregelen ter bescherming van de gezondheid worden getroffen, de beste beschikbare technieken worden toegepast, geen significante verontreiniging wordt veroorzaakt, het ontstaan van afvalstoffen zo veel mogelijk wordt voorkomen en de ontstane afvalstoffen doelmatig worden beheerd, energie doelmatig wordt gebruikt, maatregelen worden getroffen om ongevallen te voorkomen en de gevolgen daarvan te beperken, bij de definitieve beëindiging van activiteiten maatregelen worden getroffen om significante nadelige gevolgen voor het milieu te voorkomen. Aanvullingswet bodembescherming (1) • Aanvullingswetten: wetgevingstraject voor beleidsvelden die tzt ook in de Omgevingswet worden opgenomen • 7 oktober 2015 TK geïnformeerd over beleidsontwikkelingen op het gebied van bodem, geluid, ammoniak en veehouderij • Uitgangspunt blijft goede bodemkwaliteit door voorkomen en opruimen verontreinigingen • Preventieve algemene regels ter voorkoming verontreiniging in uitvoeringsbesluit Omgevingswet • Algemene regels aanpak verontreiniging (minder vaak vergunning) Aanvullingswet bodembescherming (2) • Bevoegd gezag naar gemeente • Normering blijft gelijk aan Wet bodembescherming, wel meer aandacht voor bestaand gebruik en risico’s mens • Gebiedsgerichte beleidsvrijheid gemeente tussen maximale waarde en voorkeurswaarde tav bodemkwaliteit voor ontwikkelingen Conclusie nieuw wettelijk kader • Basisprincipes Wet bodembescherming grotendeels overeind • Vooral kleinere gemeenten meer bodemtaken • Bodem en ondergrond volwaardig en integraal in omgevingsplan en omgevingsvisie Nieuwe rol bodem(adviseurs) • Bodem als onderdeel omgevingsplan • Bodem als kwaliteit/omgevingswaarde benutten in planvorming • Ondergrond als “ordenend principe” • Minstens zo belangrijk: organisatorische aspecten Organisatorische aspecten Omgevingsplan Informatievoorziening ondergrond • • • • • • • • • • BIDON DINO-BLK Open data Inspire / Nationaal Georegister Basisregistratie ondergrond 1-1-2017 Laan van de leefomgeving Informatiehuis bodem en ondergrond STRONG PDOK Etc (middagprogramma) Slot Grond voor bodem in het omgevingsplan?