Notitie Aan Van Datum Onderwerp Gegadigden deelname "Burgers aan het stuur" Jeroen den Uyl 24 september 2010 Informatie Experiment "Burgers aan het stuur" Zet u de burger aan het stuur? In het experiment “Burgers aan het stuur” gaan gemeenten taken loslaten. Burgers nemen de taken over. En dat is meer dan meepraten of meebeslissen. U weet wel dat burgers veel zelf kunnen, maar hoe bereik je dat ze het ook gaan doen? Hoe breng je ze in de juiste conditie dat ze zelf verantwoordelijkheid nemen? En als je denkt dat je dát weet, hoe ga je dan om met de staande organisatie; hoe beïnvloed je het politieke systeem, dat bij de minste of geringste incidenten op basis van (oude) reflexen de verantwoordelijkheid weer terug wil nemen? In de kern gaat het over vertrouwen in de burger, de burger die veel meer kan dan je denkt. Dat vraagt een nieuw vertrouwen, van politiek bestuur en ambtelijk systeem in burgers, en van directeuren in hun frontlinies medewerkers, en van raadsleden in wethouders etc. Burgers aan het stuur is niet eenvoudig. Maar het is wel nodig. Het zorgt voor krachtige, zelfstandige en betrokken burgers en voor een betere relatie tussen overheid en burger. Gemeenten faciliteren de burger in plaats van dat deze gepamperd wordt en doordat de gemeente geen taken meer doet die door de burger gedaan kan worden, kan dit besparingen opleveren. Wist u dat oplossingen die door burgers worden bedacht vaak goedkoper zijn? Visie op burgerparticipatie gaat zo hand in hand met slim bezuinigen. U krijgt er bovendien een externe oriëntatie van uw ambtelijke organisatie en politiek systeem voor terug. Experiment We weten niet zo goed hoe het moet; er is weinig ervaring. Daarom zetten we een experiment op dat bestuurders en ambtenaren met lef ondersteunt om burgers aan het stuur te zetten. We creëren een leernetwerk van gemeenten die hun voornemens aanscherpen en van elkaar leren wat er bij komt kijken om uitvoering te geven aan het experiment. We onderzoeken met elkaar welke taken onder welke condities zich er voor lenen. Voor die gemeenten die willen bezuinigen, kijken we naar de verdienmogelijkheden. Maar we kijken ook naar de noodzakelijke flankerende investeringen. We nemen de geleerde lessen van burgerparticipatie mee. WWI en BZK brengen hun expertise in. Voor gemeenten die de sprong willen wagen zijn zogenaamde Changelabs beschikbaar die alle sleutelfiguren uit uw eigen organisatie en in het lokale veld bewust maken van wat het betekent om burgers aan het stuur te zetten en wat zij dan met elkaar moeten veranderen. In de Changelabs zitten alle probleemhouders (degenen die het willen doorbreken, maar ondertussen ook tot nu toe het systeem in stand houden) bij elkaar: de wethouder, ambtenaren, instellingen, bepalende stakeholders, burgers e.d. Deze beproefde techniek maakt de benodigde systeemwijziging mogelijk. De Changelabs worden begeleid door procesbegeleiders van Twynstra Gudde en WWI. Leren doet vaak pijn en vraagt lef In dit experiment gaan we niet voor de schoonheidsprijs. Fouten maken mag en die zullen dus ook zeker gemaakt worden. Inzicht in wat niét werkt is evenzeer belangrijk. We zijn bezig een drastische herordening aan te brengen en dat zal niet zonder vallen en opstaan gaan. Deelnemende gemeenten hebben het lef hun leringen met elkaar te delen en het experiment zal er op gericht zijn die veilige omgeving te behartigen en te versterken. Wat levert het u op? U verdiept uw eigen ambitie om burgers aan het stuur te zetten. U krijgt een beter beeld van de opgave. U leert van anderen en u geeft anderen inspiratie. Na afloop zal er een proces zijn doorgemaakt waarin uw aanvankelijke beelden van wat er moet gebeuren, verdiept en gedeeld zijn. U heeft met de deelnemende gemeenten het vertrouwen opgebouwd dat ook daarna voor u van waarde is. U heeft de kennis bij Twynstra Gudde, WWI en BZK ontsloten voor uw eigen praktijk. Indien u er voor kiest om ook een Changelab in te zetten zult u de kracht van dit instrument ervaren. We voorzien dat uw inzet om burgers aan het stuur te zetten door een Changelab een belangrijke voorwaarde is, die de verdere implementatie vergemakkelijkt. Duur van het project We gaan uit van een korte overzichtelijke looptijd van 6 maanden waarin 4 bijeenkomsten worden gepland. Er is uiteraard een mogelijkheid voor verlenging. De Changelabs worden in de tussentijd georganiseerd en de bevindingen daaruit worden in het leernetwerk verwerkt. Kosten en nadere informatie De ministeries van WWI en BZK dragen bij in de kosten waardoor u slechts een geringe financiële bijdrage hoeft te leveren. Deelname aan de Leergroep kost per gemeente € 4.000,- ex btw. De kosten voor een Changelab (normaliter € 35.000,-, exclusief locatiekosten) worden met een sterke reductie aangeboden voor de eerste 4 gemeenten die zich aanmelden. Vragen? Op 19 oktober 2010 organiseert Twynstra Gudde een informatiebijeenkomst voor bestuurders, ambtelijke opdrachtgevers of andere geïnteresseerden. Voor informatie kunt u contact opnemen met Jeroen den Uyl [email protected] 06-0610543056 2/3 LEERGROEP Informatiebijeenkomst Gemeente A Startbijeenkomst Bijeenkomst 2 Bijeenkomst 3 Bijeenkomst 4 Wat & Hoe Spelregels Praktijken vergelijken Praktijken vergelijken Praktijken vergelijken Changelab Gemeente B Changelab Gemeente C Changelab Gemeente D Changelab Etc Groepleercurve Leercurve individuele gemeente 3/3 N T B