PowerPoint-presentatie

Verplichte practica
natuurwetenschappen
Materie, energie en leven
1. Microscopisch onderzoek van cellen
2. Galvanische cellen: bouwen van
verschillende cellen met verschillende
metaalkoppels, meten van de bronspanning
3. Wet van Ohm
Verplichte practica
natuurwetenschappen
Gezondheid en voeding
4. Voorbeeld: Concentratie van azijnzuur bepalen in
tafelazijn
Practica natuurwetenschappen
Twee vrij te kiezen practica
Totaal:
zes practica voor de derde graad!
Geluid heeft een medium
nodig
Verbind twee blikken dozen met een touw.
Het touw wordt stijf gespannen tussen de twee blikken dozen.
Geen geluid zonder medium
Plaats een wekker onder een stolp
en
zuig de lucht weg met een vacuümpomp.
Grenzen van het zichtbare licht
Golflengte van rood licht:
l ~ 700 nm
Vergelijk de draaisnelheid van de
vleugeltjes als de radiometer van
Crookes belicht wordt met resp.
rood licht
en
UV-licht
Golflengte van blauw licht:
l ~ 500 nm
•Verduister het lokaal.
•Belicht een lichtgevoelige plaat met resp.
rood licht
en
blauw licht
•Doof de lichtbron.
Optische witmakers
Benodigdheden:
een zwarte trui, een UV-lamp
Werkwijze:
Belicht een gewassen zwarte trui met UV-licht.
Waarneming:
Op de trui zie je kleine fluorescerende stippen.
Werking van sunblock onderzoeken
http://www.thuisexperimenteren.nl/science/sunblock/zonnebrandcreme.htm
Experiment: Experimenteel zonneproducten vergelijken
Benodigdheden :
Een strook papier, een fluorescerende stift, zonneproducten (total block,
beschermingsfactor 3), aftersun, glycerine
Werkwijze:
•Trek met de stift twee dikke strepen op het papier.
•Breng op één van de strepen verschillende zonneproducten aan.
•Verduister het lokaal en maak een foto.
•Bekijk het resultaat op de foto.
Wat stel je vast?
Het fluorescerend effect treedt niet op bij
zonneproducten met een zekere beschermingsfactor
Fluorescentie van tonic
Benodigdheden :
Tonic, keukenzout, UV-lamp
Werkwijze:
•Bekijk de kleur van de tonic
•Verduister het lokaal en richt een UV-lamp op de tonic.
•Wat neem je waar i.v.m. de kleur?
Waarneming:
Onder UV licht en in het donker verschijnt er een blauwe
fluorescerende kleur.
Zijn alle zuren even sterk?
Benodigdheden:
Azijnzuuropl. (1 M), HCl-opl. (1 M),
bakpoeder, twee flesjes of erlenmeyers,
Werkwijze:
•Doe eenzelfde hoeveelheid bakpoeder in elke ballon.
•Meet eenzelfde hoeveelheid HCl-oplossing en CH3COOH-oplossing,
telkens 1mol/liter af en giet in de flesjes of erlenmeyers.
•Bevestig de ballonnen aan de erlenmeyers.
•Laat gelijktijdig de inhoud van de ballonnen in de erlenmeyers
terechtkomen.
•Neem waar dat de ballon zich het snelst vult in de opstelling met het
sterke zuur.
HCl
Het azijnzuurgehalte in tafelazijn
in acht stappen bepalen
Stap 1
Doe met behulp van een meetspuitje 1 ml azijn in een erlenmeyer en voeg
10 ml water toe.
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 2
Voeg een paar druppels fenolftaleïne-indicator toe.
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 3
Neem een zuiver meetspuitje. Vul het met NaOH-oplossing 0,10 mol/l en
lees het beginvolume af. ............... ml.
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 5
Kwispel de erlenmeyer om alles goed te mengen.
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 6
Als de oplossing nog geen kleur heeft, herhaal dan 4 en 5 totdat er wel
een fuchsia kleur zichtbaar wordt.
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 7
Stop de toevoeging van NaOH-oplossing als er een blijvende fuchsia
kleur ontstaat.
Het azijnzuurgehalte bepalen
Stap 8
Lees het eindvolume in de injectiespuit af. ............ ml. Het toegevoegde
volume NaOH-oplossing is dus: ................. ml.
Bepaling van het gehalte calciumcarbonaat in
maagtabletten
Experiment: Clinistix®
Benodigdheden :
Clinistix® , 0,02 M glucose-opl., 0,02 M sucrose-opl.,
0,02 M lactose-opl., 0,5 M HCl-opl.,
0,5 M NaOH-opl.,gedeïoniseerd water (70 °C)
Werkwijze:
Steek een teststrookje in volgende oplossingen:
a) een glucoseoplossing (0,02 mol/l);
b) een sucroseoplossing (0,02 mol/l);
c) een lactoseoplossing (0,02 mol/l);
d) een zuuroplossing (HCl 0,5 mol/l gedurende 2 minuten) en daarna
in een glucoseoplossing;
e) een base-oplossing (NaOH 0,5 mol/l gedurende 2 minuten) en
daarna in een glucoseoplossing;
f) gedurende 2 minuten in gedeïoniseerd water op een temperatuur
van 70°C en daarna in een glucoseoplossing;
Experiment: Clinistix® (vervolg)
Waarneming en verklaring:
De Clinistix® reageert alleen met glucose. Zuren en basen
vernietigen het enzym op de teststrook. Ook hoge temperaturen
zijn nefast voor de werking
van het enzym.
Experiment: Hoe werkt Maalox®?
Benodigdheden :
Een horlogeglas, HCl-opl 0,01 M, indicatorpapier
Werkwijze:
•Doe een weinig HCl-opl in het horlogeglas.
•Meet de pH van de HCl-opl. met een stukje indicatorpapier.
•Voeg een beetje vloeibare Maalox® toe, roer.
•Meet de pH opnieuw.
Waarneming en verklaring:
De pH moet stijgen. Door toevoegen van Maalox® wordt de
oplossing minder zuur.
Experiment:
Hoe werkt zuurstofwater?
Benodigdheden :
Een erlenmeyer (100 ml), 20 ml waterstofperoxide 3 %, een spatel,
mangaandioxide, een gloeiende houtspaander
Werkwijze:
•Doe de waterstofperoxide in de erlenmeyer.
•Voeg met de spatel een beetje mangaandioxide toe.
•Breng een gloeiende houtspaander in de erlenmeyer.
Waarneming en verklaring:
Na het inbrengen van het mangaandioxide begint het
reactiemengsel te bruisen (exotherm). De gloeiende houtspaander
zal ontvlammen. Dit duidt op het vrijkomen van zuurstofgas.
m&m™ en het verval van
atomen
Opdracht: Simuleer het verval van atomen met behulp van m&m’s
en stel dit verval grafisch voor op millimeterpapier.
Benodigdheden: m&m™ snoepjes (50 per groepje leerlingen), een
afsluitbare plastic zak, grafiekpapier
Werkwijze:
1. Doe 50 m&m™ snoepjes in de plastic zak, sluit de zak en schud
zachtjes (10 s)
2. Giet de snoepjes uit en tel de snoepjes met de m&m™ kant
naar boven. Dit zijn de vervallen atomen. Vul het aantal in de
tabel in.
3. Doe de snoepjes met de m&m™ kant naar beneden terug in de
plastic zak. Herhaal 1. en 2.
4. Vul de tabel verder aan.
5. Zet de gegevens in een grafiek.