Bevolking China vmbo-kgt34 | PDF-versie

Bevolking China vmbo-kgt34
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
21 november 2016
Licentie
CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie
Webadres
https://maken.wikiwijs.nl/82649
Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is
hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave
Bevolking China
Vooraf
Stap1
Stap2
Stap3
Stap4
Stap5
Stap6
Over dit lesmateriaal
Pagina 1
Bevolking China vmbo-kgt34
Bevolking China
Vooraf
Leerdoelen
China heeft de meeste inwoners van de wereld. De grootste groep binnen de bevolking is die van de
Han-Chinezen. Daarnaast zijn er nog 56 officiële etnische minderheden. Om de bevolkingsgroei en
bevolkingsdichtheid binnen de perken te houden heeft China maatregelen genomen die hard
ingrijpen in het dagelijks leven van de gemiddelde Chinees.
Aan het eind van deze opdracht:
Kun je omschrijven dat er verschillende etnische volken in China wonen: dat de grootste groep
de Han-Chinezen zijn en dat er veel etnische minderheden zijn.
Kun je uitleggen dat door de niet vrije huisvesting in China, het aantal mensen dat in de
landbouw werkt in China langzamer afneemt dan in veel andere landen.
Kun je omschrijven wat wordt bedoeld met de éénkindpolitiek en kun je omschrijven waarom
China jaren lang een éénkindpolitiek heeft gevoerd.
Kun je omschrijven hoe het staat met de vergrijzing in China en kun je een voorbeeld geven
van de negatieve gevolgen van de vergrijzing.
Eindproduct
Als eindproduct van deze opdracht speel je samen met een groep van vier leerlingen een
fotodominospel.
Beoordeling
Samen met je klasgenoten ga je na of je de leerdoelen hebt behaald.
WerkwijzeGroepsgrootte
Stap 1 tot en met stap 4 doe je alleen of met z’n tweeën.
Het eindproduct, het fotodominospel (stap 5), speel je samen met een groep van vier klasgenoten.
Tijd
Pagina 2
Bevolking China vmbo-kgt34
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.
Benodigdheden
Een set met dominostukken:
Dominospel.doc
kn.nu/ww.9e6ea95 (doc, maken.wikiwijs.nl)
Stap1
Bevolkingsgroei
Aan het begin van onze jaartelling telde de wereld zo’n 200 miljoen inwoners, van wie 60 miljoen
Chinezen. Terwijl de wereldbevolking langzaam steeg tot 500 miljoen inwoners in 1650, veranderde
er in China aanvankelijk niet zo veel. Pas onder de Ming-dynastie (1368-1644) steeg het aantal
inwoners en verdrievoudigde het tot zo’n 180 miljoen.
Rond 1850 had de wereld 1 miljard inwoners, waarvan 430 miljoen Chinezen.
Daarna steeg de wereldbevolking sneller dan de bevolking van China:
Wereld
China
1959
3 miljard
0,65 miljard
1993
5 miljard
1,15 miljard
2012
7 miljard
1,30 miljard
China is altijd het land geweest met de meeste inwoners. Rond 1850 waren van elke 5 inwoners op
de wereld er 2 een Chinees. Nu ligt die verhouding ongeveer op 1 op de 5. Die koppositie moet het
naar verwachting opgeven aan India. De bevolking van India groeit sneller dan die van China en in
het huidige tempo is India in 2028 het land met de meeste inwoners.
De groei van de wereldbevolking ligt op 1,2% per jaar. In India is dat 1,3% en in China 0,44%. In
Pagina 3
Bevolking China vmbo-kgt34
Nederland ligt de groei op 0,29%.
Onder de heerschappij van de communistische leider Mao, vanaf 1949 tot zijn dood in 1976, was het
motto: ‘Hoe meer mensen, hoe beter’. Zijn opvolgers hebben dat beleid laten varen en streven naar
een bevolkingsgroei van 0%. China zal naar verwachting nog groeien naar 1,6 miljard inwoners in
2060. Dan zal de Chinese regering de gewenste groei van 0% hebben bereikt.
Vraag
Waarom heeft China niet aan Mao’s motto vastgehouden? Wat zou het gevolg zijn geweest?
Stap2
Han en de rest
De bevolking van China duiden we meestal met de term Chinezen aan, maar dat is niet helemaal
correct. Van alle inwoners behoort 92% tot de Han-Chinezen. De andere 8% bestaat uit 56 officieel
erkende etnische volken. De grootste niet-Han-groep is de Zhuang met 20 miljoen, de kleinste is
Hezhe en telt maar 1500 mensen.
De Chinese bevolking is niet gelijkelijk over het land verspreid. Ruwweg kun je zeggen dat maar één
derde van het land bewoonbaar is. Daar zijn verschillende redenen voor. In Tibet vind je de hoogste
bergen van de wereld en is de bodem grotendeels onvruchtbaar. Ten noorden en noordoosten van
Tibet liggen enkele grote woestijnen en helemaal in het noorden bij het Russische Siberië vind je
eindeloze naaldbossen. Het zijn dunbevolkte streken.
De grootste bevolkingsconcentraties vind je in de kustgebieden en in de vruchtbare valleien van de
rivieren Huang He (Gele Rivier) en Chang Jiang. Daar vind je ook de meeste Han-Chinezen.
Van alle inwoners woont ongeveer de helft op het platteland en de helft in de steden, maar de
verschillen zijn groot. Bijna alle etnische minderheden zijn op het platteland in de binnenlanden te
vinden (naast uiteraard ook veel Han-Chinezen). Het zuidoosten van het land is voor meer dan 80%
verstedelijkt.
We spreken ook over niet-Chinese streken, aangezien veel nationale minderheden langs de
grensgebieden wonen en vaak behoren tot volken die ook in de buurstaten wonen. Je kunt denken
aan de Chinese Russen (een etnische minderheid aan de grens met Rusland) en de Menggu (een
volk dat wij kennen als Mongolen, aan de grens met Mongolië).
Als je in je atlas kijkt (Grote Bosatlas, 54e editie, kaart 161A), zie je dat de bevolkingsdichtheid langs
Pagina 4
Bevolking China vmbo-kgt34
de grenzen overal heel gering is (vaak minder dan 1 per km²), terwijl in het zuidoosten die dichtheid
vaak boven de 200 per km² is. De dichtheid is het grootst in Sjanghai met gemiddeld bijna 4.000 per
km², en in de drukste wijk wonen zelfs 19.000 op een km², het dichtstbevolkte gebied van de wereld.
De stad telt meer dan 20 miljoen inwoners, meer dan er in heel Nederland zijn.
Om te voorkomen dat hele streken nog verder ontvolken en de verstedelijking elders verder oploopt
heeft China geen vrije huisvestiging. Je mag pas naar een stad verhuizen als je een werkvergunning
hebt.
Vraag
In elk land van de wereld neemt het aantal mensen dat werkt in de landbouw af. In China verloopt die
afname trager dan elders. Hoe komt dat?
Stap3
Eenkindpolitiek
Tussen 1850 en 1950 groeide de Chinese bevolking met 150 miljoen. De toename met de volgende
150 miljoen mensen duurde maar 15 jaar. Nog ten tijde van Mao -in 1970- werd de eerste maatregel
ter beperking van het aantal geboorten uitgevaardigd: Chinese koppels werden aangemoedigd om
laat te trouwen en niet meer dan twee kinderen te krijgen. Deze politiek was zeer effectief: binnen
tien jaar was het geboortecijfer gehalveerd. Maar volgens de Chinese communistische partij was dit
nog niet genoeg.
In 1979 werd de eenkindpolitiek in het leven geroepen. Een Chinees koppel mocht maar één kind
krijgen. Het krijgen van een tweede kind was strafbaar. Koppels die de hoge boetes niet konden
betalen, belandden in de gevangenis.
In de steden was deze politiek succesvol, mede door betere anticonceptiemiddelen, maar ook door
het grote aantal (336 miljoen!) abortussen. Op het platteland was er veel minder controle en was de
eenkindpolitiek daardoor ook minder succesvol.
In 2013 is de eenkindpolitiek versoepeld. De politiek gold altijd al alleen voor Han-Chinezen. De
etnische minderheden waren van de eenkindpolitiek vrijgesteld.
Er zijn meer uitzonderingen bijgekomen:
Pagina 5
Bevolking China vmbo-kgt34
Uitzonderingen:
Chinese koppels waarin een van de partners buitenlander is of uit een minderheidsgroepering
komt, mogen meer dan een kind hebben zonder boetes.
Boeren op het platteland mogen twee kinderen hebben als het eerste kind een meisje is.
Wanneer een koppel een gehandicapt kind krijgen, mogen ze een tweede kind nemen.
Wanneer beide ouders uit een eenkindgezin afkomstig zijn is een tweede kind toegestaan.
Een koppel krijgt geen boete als er een meerling wordt geboren.
De eenkindpolitiek geldt per koppel en niet per persoon. Een Chinees kan dus zonder boete
een kind krijgen wanneer hij of zij al een kind bij een eerdere partner heeft.
Gevolgen
Een jongen houdt de familienaam in stand en wordt beter in staat geacht geld te verdienen en voor
zijn ouders te zorgen. Veel ouders wilden daarom graag een jongen krijgen. Veel meisjes die werden
geboren werden gedood of te vondeling gelegd. Ook werden er veel selectieve abortussen gepleegd
sinds het geslacht van het ongeboren kind met echoscopie kan worden vastgesteld.
In 1964 werden er 105 jongens geboren op elke 100 meisjes. Sinds het gebruik van de echoscopie 1979- is dat gestegen naar 119 jongens op 100 meisjes in 1992. Tegenwoordig is het verboden om
de uitkomst van een echoscopie aan de ouders door te geven.
Gevolgen:
Scheeftrekking van de verhouding jongens-meisjes.
Nu al merken veel Chinese jongemannen dat ze maar moeilijk een partner kunnen vinden.
‘Lastige kinderen’.
Omdat ze het enige kind zijn en vaak ook het enige kleinkind worden veel kinderen verwend.
Vergrijzing.
Om een bevolking in stand te houden moeten volgens statistische inzichten 10 gezinnen 22
kinderen krijgen. Er komen steeds meer ouderen en steeds minder jongeren die hen kunnen
onderhouden.
Vragen:
1. Als Chinese kinderen worden geadopteerd, gebeurt dat meestal door buitenlanders en niet
door Chinezen zelf. Hoe zou dat komen?
2. Geef twee redenen waarom het trouwen met een niet-Han-Chinese of buitenlandse vrouw in
China populair is.
3. Kijk naar de grafiek over de bevolkingsopbouw hierboven. Schrijf op wat je eruit kunt aflezen.
Stap4
Pagina 6
Bevolking China vmbo-kgt34
Vergrijzing
In de jaren ‘50 en ’60 van de vorige eeuw werden er heel veel kinderen in China geboren (denk even
terug aan Mao’s motto ‘Hoe meer mensen, hoe beter’ in Stap 1). In de jaren daarna daalde het
geboortecijfer drastisch door de eenkindpolitiek. Dat zorgde ervoor dat China een snel verouderend
land werd.
Maar er zijn meer redenen waardoor China vergrijst. Door betere hygiënische omstandigheden en
door betere medische voorzieningen steeg de gemiddelde levensverwachting met grote sprongen. In
1930 bedroeg de gemiddelde levensverwachting maar 24 jaar(!), nu ligt dat gemiddeld op 75 jaar
(vrouwen 77, mannen 73).
In 2033 zullen er meer bejaarde Chinezen (van 65 jaar of ouder) zijn dan actieve Chinezen. Wie
moet al die bejaarden verzorgen? Traditioneel verzorgen in China de kinderen hun ouders, maar veel
bejaarden op het platteland moeten het zonder hulp doen omdat hun kinderen naar de steden zijn
vertrokken.
De toegenomen levensverwachting gaat gepaard met meer chronische ziektes, met name dementie
is een steeds groter probleem. Vooral vrouwen worden getroffen. Zij leven langer dan mannen. Van
iedereen van 85 jaar of ouder is driekwart vrouw. In de leeftijdsgroep 65-69 jaar heeft 2,6%
dementie, maar in de 95-99 jaar is dat al 60,5%. En 100 worden is ook in China geen uitzondering
meer…
Vraag
Geef twee redenen waarom veel bejaarde Chinezen moeilijk hulp kunnen krijgen.
Stap5
Pagina 7
Bevolking China vmbo-kgt34
Extra opgaven Bevolking en ruimte China
Voor je aan de afsluiting van deze opdracht begint,
maak je eerst de volgende toets.
Vergelijk, na het beantwoorden van de vragen, jouw antwoorden met de goede antwoorden.
Heb je vragen fout, zorg dan dat je begrijpt waarom je antwoord niet goed is.
Bevolking China
kn.nu/c94yk
1 van 7
China is het land met de meeste inwoners van de wereld.
Op dit moment woont ongeveer 1 op de 5 mensen in China.
Over ongeveer 20 zal het aantal inwoners van een ander land naar verwachting groter zijn dan
het aantal inwoners van China.
Welk land is dit?
a. Verenigde Staten
b. Indonesië
c. Brazilië
d. India
2 van 7
De bevolking van China duiden we meestal met de term Chinezen aan, maar er is niet één
groep Chinezen.
In China wonen ruim 50 officieel erkende etnische volken.
Tot welke etnische groep behoren de meeste Chinezen?
Pagina 8
Bevolking China vmbo-kgt34
a. Han-Chinezen
b. Zhuang-Chinezen
c. Hezhe-Chinezen
3 van 7
Van alle inwoners van China woont ongeveer de helft op het platteland. De verstedelijking
verloopt in China anders dan in veel andere landen. Binnen China zijn er grote verschillen; de
verstedelijking is niet overal gelijk.
Welke woorden moeten worden ingevuld?
Als je in China van het platteland naar de stad wilt verhuizen, moet je …1… hebben.
De meeste steden vind je in …2… van China.
a. 1 = een huis in de stad, 2 = het zuidoosten
b. 1 = een huis in de stad, 2 = de grensgebieden
c. 1 = een werkvergunning, 2 = het zuidoosten
d. 1 = een werkvergunning, 2 = de grensgebieden
4 van 7
In 1979 werd in China de éénkindpolitiek in het leven geroepen.
Hieronder zie je een aantal uitspraken over deze politiek.
Welke uitspraken zijn waar?
a. De éénkindpolitiek was op het platteland succesvoller dan in de steden.
b. De éénkindpolitiek heeft ertoe geleid dat er meer jongens dan meisjes werden geboren.
c. De éénkindpolitiek heeft tot gevolg gehad leidt tot China snel vergrijst.
5 van 7
In 1979 werd in China de éénkindpolitiek in het leven geroepen. Ieder koppel mocht maar één
kind krijgen.
In 2013 is de éénkindpolitiek versoepeld.
Na 1979 is het aantal inwoners van China ondanks de éénkindpolitiek toch nog gestegen. Geef
een reden waarom de omvang bevolking in die periode toch nog gestegen is.
6 en 7
Sinds 1979 is de één-kind-politiek in het leven geroepen van de Chinezen.
Waarom willen Chinese koppels liever een jongen dan een meisje krijgen?
Geef aan welke stellingen juist zijn.
Meerdere antwoorden mogelijk.
Pagina 9
Bevolking China vmbo-kgt34
a. Een jongen houdt de familienaam in stand.
b. Een jongen wordt beter in staat geacht geld te verdienen.
c. Een jongen wordt meer geaccepteerd in de Chinese cultuur.
d. Een jongen wordt beter in staat geacht voor zijn ouders te zorgen.
7 van 7
China is, mede door de éénkindpolitiek, een snel verouderend land.
Omschrijf een probleem dat zich voor gaat doen als gevolg van de toenemende vergrijzing.
Stap6
Fotodomino
Dit spel speel je met een groepje van vier leerlingen. De docent legt drie sets van twaalf
dominostukken op een stapel, er zijn dus zesendertig stukken. Iedereen trekt daar vier
dominostukken uit. Je zult zien dat een dominostuk uit een foto en een begrip bestaat. Degene die
het eerst het stuk met het begrip ‘verhouding jongens-meisjes’ heeft, mag beginnen. Als niemand het
stuk heeft, krijgt iedereen een extra stuk net zo lang tot er iemand mag beginnen.
De eerste keer dat er een begrip op tafel komt, leg je de anderen van de groep uit wat het begrip te
maken heeft met het thema van de opdracht: ‘De bevolking van China’. Dat geldt ook voor het
beginstuk!
Als je geen dominostukken meer hebt, ben je winnaar.
Pagina 10
Bevolking China vmbo-kgt34
Over dit lesmateriaal
Colofon
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
21 november 2016 om 13:30
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons
Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de
voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk
medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken
te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO
theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO
gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
Leerinhoud en
Bevolkingskenmerken; Aardrijkskunde; Bevolking en ruimte;
doelen
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
leerlijn, rerrangeerbare
Gebruikte Wikiwijs Arrangementen
content, VO. (z.d.). Extra opgaven vmbo-kgt34.
https://maken.wikiwijs.nl/90910/Extra_opgaven_vmbo_kgt34
Pagina 11
Bevolking China vmbo-kgt34