wat was wanneer.qxp - Boudewijn Drechsler

Wat was wanneer ?
Ongeveer weten we het wel; maar hoe zat het nu
precies met die archeologische perioden?
Een overzicht van Steentijd tot nu.
De Steentijd – 2000 v. Chr.
Paleolithicum: Tot 8000 v. Chr.
De archeologische `kalender’ begint met het
Paleolithicum. Paleolithicum is een Grieks
De Steentijd
woord dat bestaat uit Paleo, wat ‘oud’ betekent, en Lithos, ‘steen’. De Oude Steentijd
Daarmee begint in ons land de
dus.
Romeinse Tijd die tot ongeveer 400 n. Chr zou
duren. De Romeinen brachten het schrift
Mesolithicum: 8000 – 5500 v. Chr.
mee en maakten een begin met de geschre-
Tienduizend jaar geleden kwam er een einde
ven geschiedenis van de Lage Landen: de
aan de afwisseling van ijstijden en warmere
prehistorie is voorbij.
perioden. Vanaf dat moment spreken archeologen van het Mesolithicum of MiddenSteentijd (Meso betekent ‘midden’ en lithos
De IJzertijd
‘steen’).
Neolithicum: 5500 – 2000 v. Chr.
De Jonge Steentijd of Neolithicum (neo
betekent ‘nieuw’ en lithos betekent ‘steen’)
begint in ons land als de mensen met landbouw beginnen.
De Middeleeuwen: 500 – 1500 n. Chr.
Vroege Middeleeuwen (500 – 1000 n.Chr.)
Nadat de Romeinen onze streken in de 5e
eeuw hadden verlaten, bevond Nederland
zich waarschijnlijk enige tijd in een machtsvacuüm. Er is niet veel bekend over wat zich
hier in de 5e en 6e eeuw afspeelde. De
schaarse archeologische vondsten uit deze
De Romeinse Tijd
periode doen vermoeden dat de bevolkings-
De Bronstijd: 2000 – 800 v. Chr.
dichtheid sterk afnam en de economie klein-
De Bronstijd dankt zijn naam aan de intro-
schalig en zelfvoorzienend was.
ductie van brons, een legering van koper en
tin. Op het eerste gezicht lijkt dat een grote
Late Middeleeuwen (1000 – 1500 n. Chr.)
technologische vooruitgang. Dat is echter
De snelle bevolkingsgroei uit de 9e en 10e
schijn: brons is vrij zacht, en heeft een
eeuw zette in de Late Middeleeuwen door. Er
beperkte gebruikswaarde.
werden steeds meer gebieden in gebruik
genomen: bossen werden gekapt, venen ont-
De IJzertijd: 800 – 15 v. Chr.
gonnen en door de aanleg van dijken werd
De IJzertijd is het tijdperk van belangrijke
de loop van rivieren gereguleerd.
technologische vernieuwingen. Het is tevens
het laatste prehistorische tijdperk van
De Nieuwe Tijd: 1500 n. Chr. tot nu.
Nederland.
In de 16e eeuw ontstaat Nederland zoals we
dat nu nog kennen. Onder leiding van Willem
van Oranje wordt strijd gevoerd tegen de
De Romeinse Tijd: 15 v. Chr. – 500
n. Chr.
Spanjaarden. De steden ontwikkelen zich als
Rond 50 v.Chr krijgen de bewoners van
Nederlanden. De opkomst van de burgerij
Nederland te maken met de grootschalige
vindt zijn hoogtepunt in de Gouden Eeuw en
veldtochten van de Romeinse legers.
het ontstaan van de VOC.
autonome economische centra van de