Ontwikkeling emotionele intelligentie Sommige adolescenten zij heel intelligent. Bij een IQ van 135 of meer spreken we van hoogbegaafdheid. Met hoogbegaafdheid bedoelt men vaak hoogbegaafdheid op het cognitieve vlak. Als hoogbegaafde leerlingen te weinig uitgedaagd worden op school, kan dat makkelijk leiden tot vervelingen en daarvan afgeleide problemen als ordeverstoring en onderpresteren. Ook kan cognitieve hoogbegaafdheid met zich meebrengen dat de leerlingen in hun eigen wereld leven en weinig sociale contacten hebben. Een hoge rationele intelligentie blijkt dus geen garantie voor een succesvolle schoolloopbaan. Naast het gebruiken van emotie bij het handelen voorwaarde voor succes. Darwin zal al dat emotie naast cognitie onontbeerlijk is om te overleven. Emoties en emotionele intelligentie. Het woord emotie komt van het Latijnse ‘émover’ en betekent ‘doen bewegen’ of ‘opjagen’. Emoties brengen iets teweeg in het lichaam, ze leiden tot een gemoedstoestand. Denk maar aan wat emoties als angst, boosheid of blijheid doem. Emotionele opwinding duurt meestal betrekkelijk kort, zet aan tot actie en ebt weer weg. In de wetenschap heeft het begrip emotie onderzoeker in beweging gezet en dat heeft geleid tot veel gegevens en theorieën op diverse gebieden. We hebben daardoor kennis over kenmerken van emoties gekregen. We noemen vier kenmerken: 1. Emoties hebben een motivationele eigenschap, ze zetten aan tot gedrag. Het zijn een soort handelingsplannen. Bijvoorbeeld: een sterk gevoel van angst kan leiden tot vluchten of tot vechten of tot tijdelijke verlamming. 2. Emoties moeten opgewekt worden, ze ontstaan niet vanzelf. Aan emoties gaan altijd bepaalde prikkels vooraf. Die kunnen van buitenaf komen, zoals bij het zien van een slang, maar ook binnenuit zoals gedachten aan iemand die we aantrekkelijk vinden. De neuroloog LeDoux ontdekte dat emoties op twee manieren opgewekt kunnen worden in de amygdale (dit is een gebied in de hersenen dat belangrijk is voor het verwerken van emotionele prikkels), namelijk via een korte en een lange route. De korte route verloopt zonder tussenkomst van cognitieve centra in de hersenen. In noodgevallen, als direct handelen vereist is, treedt automatisch de korte route in werking. LeDoux spreekt dan van ‘gijzeling van het denkende brein’, dat wil zeggen: in het emotionele brein wordt bijvoorbeeld bij ernstig gevaar als dit het ware in een files de noodtoestand uitgeroepen, en de rest van het brein komt in dat teken te staan. en letterlijk voordat je het weet heb je gehandeld. Mensen hebben achteraf het gevoel dat ze niet weten wat hen bezielde. Men zegt dan dat iemand in een vlaag van woede, vrees of verstandsverbijstering gehandeld heeft. Iemand ziet een slang. In de beschrijving van Goleman: “dit visueel signaal loopt eerst van het netvlies naar de thalamus, waar het vertaals word in hersentaal. Het grootste gedeelte van de boodschap gaat dan naar de visuele hersenschors. Daar wordt deze geanalyseerd kan worden; als die reactie emotioneel is, gaat er een signaal naar de amygdala om de emotioneel centra te activeren. Maar een kleiner deel van het oorspronkelijke signaal gaat rechtstreek van de thalamus naar de amygdale, wat een vluggere maar minder precieze reactie mogelijk maakt. Zo kan de amygdale met een emotionele reactie beginnen voordat de corticale (cognitieve) centra volledig g=begrepen hebben wat er gebeurt”. De lange route is de standaardroute en deze leidt tot een emotionele reactie die beter doordacht en nauwkeuriger is omdat er immers cognitieve centra bij betrokken zijn. 3. Emoties leiden tot veranderingen in het lichaam, zowel fysiologisch als neurologisch. Dat is duidelijk te zien als iemand rood aanloopt bij boosheid. Die veranderingen hebben een duidelijke functie voor het gedrag dat mogelijk gaat volgen. 4. Er bestaat een relatie tussen emotie en cognitie. Het zien van een spin is voor de een angstaanjagend en doet de ander niets. Blijkbaar kan eenzelfde prikkel verschillende reactie oproepen bij mensen. Daaruit kunnen we concluderen dat het gevoel, angst in dit geval, de subjectieve beleving van de prikkel is. Dat betekent dat de persoonlijke betekenis die iemand aan een prikkel geeft (spin is wel of niet bedreigend), de cognitieve verwerking dus, voor een deel bepaalt of en welke emotie opgewekt wordt. Dit geven word ook bij de rationeel motieven training gebruikt. Emoties helpen ons om passend op onze omgeving te regeren. We voelen aan hoe we in een situatie het best kunnen handelen. Leerkrachten weten meestal hoe ze adequaat op een situatie moeten reageren als een leerling bijvoorbeeld een grote mond geeft. Jongeren weten vaak niet met tact te reageren ene geven een grote mond terug of slaan erop los. Hoe belangrijk emoties voor de mens zijn blijkt wel uit het grote arsenaal aan gelaatsuitdrukkingen waarover de mens beschikt. Zelfs een kleine verandering in pupilgrootte geeft een aanwijzing voor de manier waarop iemand ergens op reageert. Er bestaan een ziektebeeld dat ‘affectieve blindheid’ wordt genoemd. Het ontstaat als de amygdala gescheiden wordt van de rest van de hersenen. De amygdale is de specialist in emotionele aangelegenheden en speelt een rol bij het ontstaan van agressie, angst en herinneringen. De amygdala maakt deel uit van het lymbische systeem in de hersenen dat het gevoelsleven regelt. Mensen bij wie de amygdala niet meer functioneert, verliezen alle belangstelling, ze worden als het ware blind voor andere mensen, ze herkenen hun eigen familie niet meer en blijven onverschillig onder emoties van andere. Het libiche systeem is niet alleen betrokken bij emotie maar ook bij herinnering. Een ander onderdeel, de hypothalamus, reguleert een verscheidenheid aan emotionele en gemotiveerde gedragingen inclusief eten, drinken, temperatuursbeheersing en seksuele opwinding. Volgen de psychologe Eviline Crone is bij veertienjarige de hersenschors nog niet volledig ontwikkeld. Dit heeft gevolgen voor wat ze denken en voelen, want dit deel van de hersenen speelt een belangrijke rol bij denkprocessen als denken op de langere termijn, zoals: wat ga ik plannen voor later, welke studie ga ik nu doen voor later? Omdat jongeren hier nog weinig mee bezig zijn speelt het denken aan de gevolgen voor later bij veel jongeren nog nauwelijks een rol. De emoties die de jongeren toelaten zijn dikwijls emoties die voor hen van belang zijn op korte termijn, in het hier en nu. Dat bedenkend dat ze bijvoorbeeld gaan roken omdat ze daarmee nu scoren bij vrienden. Voor de gevlogen die roken voor de gezondheid later kan hebben zijn ze blind. Of gaan ze stunts uithalen waardoor ze een kick krijgen en die indruk op leeftijdsgenoten maken waarbij ze de gevaren niet onder ogen willen zien. Bekend zijn in dit verband het racen met brommers of auto’s, vaak met alcohol op, waarbij veiligheidsaspecten uit het oog worden verloren. Volgens het Nationaal Kompas Volksgezondheid is het aantal verkeersongevallen bij jongeren tussen 15 en 24 jaar dan ook het hoogst in vergelijking met andere leeftijdsgroepen. Het geven dat emoties het denken kunnen beïnvloeden is belangrijk voor onderwijs. Denk maar aan de invloed die angst kan uitoefenen op het cognitief presenten. De uitdaging is om een sterk evenwicht te vinden tussen hoofd (cognitie) en hart (emotie). Bron: boek: identiteitsontwikkeling en leerlingbegeleiding, van der wal . Emotionele ontwikkeling Emoties zijn bepaalde gevoelens, die een ander kan waarnemen en meebeleven, zoals angst, boosheid, plezier, opwinding, teleurstelling en blijheid. Stimulering door: respecteren van de gevoelens van een kind het benoemen van de emotie, zodat het kind het onderscheid in gevoelens leert helpen van het kind met het verwerken van een negatieve ervaring belonen van positief gedrag. Bron:http://www.hetdorpje.nl/beleid3.php#cogn Emotionele intelligentie Emotionele intelligentie is het vermogen om je eigen gevoelens en die van anderen te herkennen. Ga je als ouder goed met je eigen emoties om en leid je zelf een evenwichtig leven, dan geef je het goede voorbeeld. Ontwikkelt je kind emotionele intelligentie, dan heeft hij op school minder moeite met leerstof, loopt minder kans om te worden gepest, krijgt meer zelfvertrouwen en gaat gemakkelijker met anderen om. Wat is emotionele intelligentie? Een emotioneel intelligent kind kent zichzelf goed, kan zich goed inleven in anderen en kan goed samenwerken. Andere kenmerken van een hoge emotionele intelligentie zijn zelfbeheersing, goed kunnen luisteren, doorzettingsvermogen en het kunnen oppikken van ongeschreven regels. Hoe kun je helpen? Als ouder kun je je kind helpen zich te ontwikkelen in emotionele intelligentie. Door betrokken te zijn bij je kind en er voor hem te zijn, leg je een goede basis. Het is goed om voor stabiliteit en structuur te zorgen. Je kunt hem vertellen dat je trots op hem bent, maar probeer daarbij wel realistisch te blijven. Je hoeft je kind niet voortdurende de hemel in te prijzen. Je kunt je kind helpen door zijn reflectievermogen te stimuleren, dat wil zeggen hem te confronteren met zijn gedrag en gevoelens en hem te vragen waarom hij iets doet. Is je kind in de puberteit, dan is het verstandig om goed te kijken naar wat je kind drijft. Zelf ben je vaak vooral gespitst op zijn schoolprestaties en rapportcijfers, maar je kind is waarschijnlijk veel meer bezig met zijn eigen leefwereld. Het is prettig voor hem dat je daar begrip voor hebt en belangstelling voor hem hebt. Bron: http://cjg.haren.nl/kind-Emotionele-intelligentie