Hieronder staat een tabel, met de basis voor een gezonde voeding. Product Categorie Brood Aardappelen Groente Fruit Melk / Melkproducten Kaas Vlees, vis, kip, ei, of Tahoe en tempé Vleeswaren Halvarine op brood Margarine voor bereiding Vocht Kinderen 4-12 jaar 3-5 sneetjes 1-4 stuks 2-3 groentelepels 1-2 vruchten Tieners 12-20 jaar 5-8 sneetjes 4-6 stuks 3-4 groentelepels 2 vruchten Volwassenen 2-3 glazen 2-3 glazen 2-3 glazen 0,5-1 plak 65-100 gram rauw 50-75 gram gaar 0,5-1 plak 5 gram per snee 1-2 plakken 100 gram rauw 75 gram gaar 1-2 plakken 5 gram per snee 1-2 plakken 100 gram rauw 75 gram gaar 1-2 plakken 5 gram per snee 15 gram 15 gram 15 gram 1,5 liter 1,5 liter 1,5 liter 5-7 sneetjes 3-5 stuks 3-4 groentelepels 2 vruchten Als je eet volgens de tabel hierboven krijg je wel voldoende voedingsstoffen binnen maar niet voldoende energie. Om die energie aan te vullen is er nog ruimte voor tussendoortjes. Het beste is om te kiezen voor tussendoortjes die het minste vet en zouten bevatten. Het is belangrijk om alle voedingsstoffen binnen te krijgen. Het voedingscentrum heeft een voedingswijzer met tien spelregels samengesteld. De voedingswijzer bevat vier groepen voedingsmiddelen die we dagelijks nodig hebben. Als je elke dag iets uit elke groep nuttigt, krijg je alle voedingsstoffen binnen die je lichaam nodig heeft. De grote groepen bevatten plantaardige voedingsmiddelen. Deze voedingsmiddelen moeten de basis van je voeding vormen, o.a. omdat plantaardige voedingsmiddelen rijk zijn aan zetmeel en voedingsvezel. Hieronder zie je de voedingswijzer, met de 10 spelregels voor een gezonde voeding; 1. Eet gevarieerd 2. Let op vet 3. Eet ruimschoots brood en aardappelen 4. Eet volop groente en fruit 5. Houd je gewicht op peil 6. Wees zuinig met zout 7. Drink veel, maar wees voorzichtig met alcohol 8. Eet niet de hele dag door 9. Ga hygiënisch en veilig met je voedsel om 10. Lees wat er op de verpakking staat VOEDINGSSTOFFEN De belangrijkste voedingsstoffen die we binnen moeten krijgen zijn in te delen in zes groepen: eiwitten (proteïnen), koolhydraten, lipiden, water, mineralen (zouten) en vitamines. Maar wat deze stoffen nu precies doen staat hieronder weergegeven. Eiwit Is nodig voor de opbouw en het onderhoud van al onze lichaamscellen Vet Geeft ons energie (calorieën), zorgt voor transport van vitamine A, D en E en vormt een beschermend laagje rond onze belangrijke organen. Daarnaast maakt vet het eten lekker, het is een smaakdrager. Vet: verzadigd en onverzadigd Van vet kennen we de verzadigde vorm, die kan het cholesterolgehalte in het bloed verhogen en dat vergroot de kans op ziekten aan hart- en bloedvaten. En onverzadigd vet kan die kans juist weer verminderen. Het meest bekende onverzadigde vet is linolzuur. Vet, dierlijk en plantaardig Behalve van vis zijn de vetten van dierlijke oorsprong vooral verzadigd. Behalve van kokos zijn de vetten van plantaardige herkomst onverzadigd. Hoe vloeibaarder het vet hoe beter. Koolhydraten Van koolhydraten kennen we suiker(s) en zetmeel als onze belangrijkste energiebron. Suikers komen voor in de suikerpot, maar ook in fruit, groente en melk, zetmeel in brood, aardappelen, rijst en pasta's. Voedingsvezel Voedingsvezel is ook een koolhydraat, maar is slecht of niet verteerbaar. Daardoor levert het ons geen calorieën. Voedingsvezel heeft wel een heel belangrijke taak; het stimuleert de darmwerking en zorgt voor een goede stoelgang. Vitamine A Is nodig voor het gezichtsvermogen, voor de groei en verhoogt onze weerstand tegen infecties. Caroteen Dit is eigenlijk een 'voor' vitamine A. In het lichaam wordt caroteen omgezet in vitamine A. Vitamine B Er zijn meerdere soorten B-vitamines. Ze hebben allemaal een eigen speciale functie bij de stofwisseling. Ze komen vaak samen voor in dezelfde voedingsmiddelen, maar wel in verschillende verhoudingen. Vitamine C Is nodig voor de weerstand, het bevordert de opname van ijzer uit de voeding en houdt tanden, botten en bloedvaten gezond. Vitamine D Deze vitamine zorgt ervoor dat kalk in de botten word vastgelegd Vitamine E Helpt mee beschadiging van de (weefsel)cellen te voorkomen IJzer IJzer is een belangrijke stof voor ons bloed Kalk Voor botten en tanden is kalk onmisbaar Vocht We bestaan voor 60 % uit water. We kunnen geen dag zonder vocht. Door middel van vocht worden alle voedingsstoffen in het lichaam aan- en afgevoerd. Daarnaast zorgt water ervoor dat ons lichaam op temperatuur blijft. VETTEN Er bestaan heel veel verschillende soorten vetten. Zo heb je: Verzadigde vetten Trans - onverzadigde vetten Enkelvoudig – onverzadigde vetten Meervoudig – onverzadigde vetten Verzadigde vetten moet je proberen zo min mogelijk te gebruiken. Je kunt deze vetten vinden in: volle melk taart snacks chocola roomijs Enkelvoudig – onverzadigde vetten zijn goed voor je, deze moet je gewoon gebruiken.Je kunt deze vetten vinden in: pindakaas noten olijfolie avocado Meervoudig – onverzadigde vetzuren (linoleenzuur)zijn de beste vetten die er zijn. Deze vetten zorgen zelfs voor een vermindering van het ontstekingsproces, en voor het versterken van het immuunsysteem. Deze vetten zijn te vinden in: vette vis (zalm, makreel, haring) Eieren Plantaardige voedingsmiddelen (walnoten, lijnzaad)