Top margin 1

IP/01/616
Brussel, 26 april 2001
Telewerken: Diamantopoulou juicht Europese
overeenkomst inzake telewerken in de handel toe
Commissaris Anna Diamantopoulou van werkgelegenheid juichte vandaag
de tussen de sociale partners1 gesloten Europese overeenkomst inzake
richtsnoeren voor telewerken in de handel toe. De handel is met 23 miljoen
werknemers ofte wel 16% van de totale beroepsbevolking de grootste sector
in de EU. De overeenkomst bevat concrete richtsnoeren voor het regelen van
telewerken via collectieve overeenkomsten of andere regelingen op nationaal
en ondernemingsniveau. Zij bepaalt dat telewerkers op dezelfde voorwaarden
in dienst moeten zijn van het bedrijf als de andere werknemers en dezelfde
rechten moeten genieten op het gebied van arbeid, beloning en
carrièremogelijkheden.
Diamantopoulou begroette de overeenkomst met de woorden: “De sociale partners
in de handel hebben de duidelijke boodschap doen uitgaan dat optreden op
communautair niveau kan bijdragen tot de invoering van een kader voor nieuwe
vormen van werkorganisatie, zoals telewerken. Door de sluiting van deze Europese
overeenkomst laten de sociale partners in de handel zien dat de uit
werkgelegenheidsoogpunt grootste particuliere sector in Europa klaar is voor de
uitdagingen van de kennismaatschappij en zich ten volle inzet voor de verbetering
van het werkgelegenheidspotentieel en het concurrentievermogen in Europa. Ik
hoop van harte dat andere sectoren en de sociale partners op centraal niveau in dit
akkoord inspiratie zullen vinden.” De overeenkomst bevat ook richtsnoeren voor de
mededeling van de concrete arbeidsvoorwaarden en gegevensbescherming;
privacy; gezondheid en veiligheid van apparatuur en telewerkplek; compensatie voor
ontstane kosten; deelname aan vakbondsactiviteiten en sociale contacten met het
bedrijf en de andere werknemers.
Zie ook SPEECH/01/186.
1
De Europese sociale partners in de handel, Eurocommerce (werkgevers) en Uni-Europa
commerce (vakbonden) bestrijken alle bedrijfsgrootten en een groot aantal
ondernemingen en werknemers.
ANNEXE
Europese Overeenkomst inzake richtsnoeren voor
telewerken in de handel
1. De Europese sociale partners in de handel, EUROCOMMERCE en UniEuropa Commerce, zetten zich in voor de ontwikkeling van het Europese
kader voor de arbeidsvoorwaarden en -verhoudingen in hun bedrijfstak,
voornamelijk via een vrijwillige sociale dialoog en de sluiting van
Europese kaderovereenkomsten.
2. Vanwege zijn dynamische rol in de Europese economie en in reactie op
de structurele en technologische ontwikkelingen, de veranderende vraag
van de consument, de behoeften en verwachtingen van de werknemers
en de behoefte aan nieuwe kwalificaties, is de detail- en groothandel
voortdurend bezig zijn functies verder te ontwikkelen. Dit geldt ook voor
de werkorganisatie en het ontwerp van individuele functies en taken.
3. Dankzij de nieuwe technologieën is de uitvoering van steeds meer taken
niet langer aan een vaste werkplek gebonden. Enerzijds worden de
werkgevers en werknemers hierdoor voor nieuwe uitdagingen geplaatst,
anderzijds worden hun ook nieuwe mogelijkheden geboden. Het is van
belang dat veranderingen in de werkorganisatie of het taakontwerp, die
dankzij nieuwe technologieën de invoering van telewerken of van
veranderingen daarin mogelijk maken, zorgvuldig worden georganiseerd
en geïntroduceerd.
4. In deze overeenkomst wordt onder telewerk verstaan alle
werkzaamheden die door een werknemer op de werkplek zouden kunnen
worden verricht, maar die met behulp van computertechnologie die
normaalgesproken op het informatienetwerk van het bedrijf is
aangesloten, ook op afstand kunnen worden uitgevoerd. Deze
richtsnoeren hebben geen betrekking op zelfstandigen, zoals
omschreven in de nationale wetgeving. Zij gelden evenmin voor
incidenteel telewerk en zijn uitsluitend van toepassing op
hoofdbetrekkingen.
5. In de verschillende lidstaten van de Europese Unie hebben de sociale
partners in de handel ervoor gekozen, of zullen dat wellicht doen,
telewerken op verschillende manieren te regelen, door middel van
speciale overeenkomsten op de passende niveaus of door het
telewerken in bestaande collectieve overeenkomsten of aanbevelingen
op te nemen. Ongeacht de gekozen aanpak worden voor de in- en
uitvoering van telewerk de volgende richtsnoeren aanbevolen.
Invoering van telewerken
6. Telewerken kan voor een werkgever of werknemer uitkomst bieden in
bepaalde perioden van zijn leven of wanneer het niet mogelijk is op het
bedrijfsterrein te blijven werken. Zo kan de arbeidsverhouding blijven
voortbestaan en kunnen de beroepskwalificaties behouden blijven. Er
moeten maatregelen worden genomen om ervoor te zorgen dat het
belangrijke sociaal contact met de werkplek en de andere werknemers
niet verloren gaat. Zo mogelijk kan dit doel in speciale situaties worden
bereikt door telewerken en werken op het bedrijf te combineren. Wanneer
een telewerker, die voorheen een andere functie in de onderneming
bekleedde, weer volledig in het bedrijf wil terugkeren, dan moet deze
wens zo veel mogelijk gehonoreerd worden. In andere situaties zou met
behulp van de beschikbare technologieën voor de betrokken werknemers
een virtuele werkomgeving gecreëerd moeten worden.
7. De beslissing omtrent de in- of uitvoering van telewerk dient op
transparante wijze tot stand te komen, met inachtneming van de
bestaande informatie- en overlegstructuren en -procedures. Telewerk
moet zo georganiseerd worden dat zowel de onderneming als de
werknemer er baat bij heeft.
Arbeidsvoorwaarden
8. Een werknemer die telewerk doet, is op dezelfde voorwaarden in dienst
van het bedrijf als de andere werknemers en geniet dezelfde rechten op
het gebied van arbeid, beloning en carrièremogelijkheden. Wat de
artikelen 2 (aanstelling van een werknemer) en 5 (wijziging van bepaalde
gegevens van de arbeidsverhouding) van Richtlijn 91/533/EEG betreft,
moet de telewerker in kennis worden gesteld van de belangrijkste
gegevens van zijn arbeidsverhouding.
Daartoe behoren:
- de identiteit van de partijen
- de plaats van het werk (of het principe dat de werknemer zijn arbeid op
verschillende plaatsen verricht) en de hoofdvestiging van het bedrijf
- het gebruik van ruimten voor telewerk
- de functiebeschrijving
- de aanvangsdatum van de arbeidsovereenkomst of –verhouding
- de normale dagelijkse of wekelijkse arbeidstijd van de werknemer
- het aanvangsbedrag en de overige bestanddelen van het loon waarop de
werknemer recht heeft
Zoals goede arbeidsverhoudingen en een goede werkpraktijk verlangen,
bevelen de sociale partners ook aan de telewerker te informeren over de
volgende punten:
- Sociale zekerheid en verzekering
- Supervisie- en overlegstructuren
- Gegevensbescherming en vertrouwelijkheid
- Opleiding
9. De wettelijke en eventuele cao-bepalingen en waar mogelijk de
bedrijfsregelingen inzake arbeidstijden moeten ook gelden voor
telewerkers, op een wijze die aan de bijzondere omstandigheden is
aangepast. Gezien de bijzondere kenmerken van telewerken, met name
wanneer flexibele werktijden zijn afgesproken, kan de meting van de
productiviteit van een telewerker echter ook gebaseerd worden op
andere factoren dan de arbeidstijd.
Vakanties en verzuim
10. Afwezigheid wegens ziekte, vakantie of om andere redenen moet
volgens de in het bedrijf gangbare praktijk gemeld worden. Het bedrijf
dient te bedenken dat er mogelijk regelingen moeten worden getroffen
om ervoor te zorgen dat het werk van de telewerker tijdens diens
afwezigheid gedaan wordt.
Taken en vertrouwelijkheid
11. Bij het toezicht en de controle op het werk van een telewerker dienen
de wetgeving en goede praktijken ter waarborging van de privésfeer
en integriteit van de werknemer volledig in acht te worden genomen.
Daarbij moet bijzondere aandacht worden geschonken aan de
beperkingen op het recht gegevens te registreren.
12. De telewerker moet de bestaande vertrouwelijkheidsregels van het
bedrijf in acht nemen en alle passende maatregelen nemen om ervoor
te zorgen dat onbevoegden geen toegang hebben tot vertrouwelijke
informatie.
Werkplek en uitrusting van de telewerker
13. Voor zover mogelijk, wordt de plaats waar het telewerk wordt verricht,
beschouwd als gelijkwaardig aan de andere werkplekken van het
bedrijf. De inrichting van de werkplek en de gebruikte apparatuur
moeten waar mogelijk beantwoorden aan dezelfde voorschriften als
die welke binnen het bedrijf gelden.
14. De
door
de
werkgever
benoemde
gezondheidsen
veiligheidsvertegenwoordigers en andere vertegenwoordigers hebben
het recht, na voorafgaand bericht aan de werknemer, de telewerkplek
te betreden en te inspecteren overeenkomstig de geldende wetgeving.
De voorwaarden voor gezondheids- en veiligheidsinspecties dienen in
de arbeidsovereenkomst of in de interne voorschriften van het bedrijf
te worden opgenomen indien de nationale regelgeving inzake
gezondheid en veiligheid voor telewerken tekortschiet.
15. In de regel moet er een compensatieregeling worden getroffen voor de
door telewerken ontstane kosten. Deze moet ook de verzekering
omvatten van schade aan de apparatuur en schade aan derden of aan
de plaats waar het telewerk wordt verricht.
In de regel is het bedrijf verantwoordelijk voor alle noodzakelijke
apparatuur en de installatie daarvan. Het bedrijf dient ook zorg te
dragen voor alle onderhoud en de noodzakelijke vervanging van
apparatuur en de opleiding van de gebruiker. De telewerker moet
zorgvuldig met de apparatuur omgaan.
16. Alle computersystemen mogen alleen voor bedrijfsdoeleinden worden
gebruikt en telewerkers mogen geen illegaal, aanstootgevend of
vertrouwelijk materiaal via het systeem of via internet verspreiden.
Deelname aan vakbondsactiviteiten
17. Onder erkenning van het recht van het bedrijf om richtlijnen uit te
vaardigen inzake het juiste gebruik van zijn apparatuur en
communicatiefaciliteiten, heeft een telewerker hetzelfde recht als de
andere werknemers in het bedrijf om door middel van deze apparatuur
en faciliteiten met zijn/haar collega’s te communiceren. Dit recht omvat
tevens de communicatie over zaken die het werk en de
arbeidsverhoudingen
betreffen,
de
communicatie
met
de
vakbondsorganisatie waarvan de telewerker lid is, of met andere
bonafide personeelsvertegenwoordigers. De communicatie tussen een
telewerker en zijn/haar personeels- of vakbondsvertegenwoordigers is
vertrouwelijk en mag niet door het bedrijf worden ingezien.
18. De telewerker moet hetzelfde recht als de andere werknemers in het
bedrijf hebben om deel te nemen aan vakbonds- of andere
personeelsactiviteiten die in het bedrijf of op het bedrijfsterrein
plaatsvinden. De deelname aan vakbondsactiviteiten en de
communicatie
tussen
telewerkers
en
hun
vakbondsvertegenwoordigers mogen echter niet tot onredelijke kosten
voor het bedrijf leiden, in vergelijking tot de kosten die het gevolg zijn
van soortgelijke activiteiten van het op het bedrijfsterrein werkzame
personeel.
For EuroCommerce
Xavier R. Durieu,
Secretary General
Ray Baker,
Chairman to the Social Affairs Committee
For UNI-Europa
Jan Furstenborg,
Head of Department “Commerce”
Angeles Rodriguez Bonilla,
Vice President