Verslag - Vodafone

Verslag
Vodafone
Stakeholder event
Telecom in 2020
Amsterdam, 9 mei 2016
Inleiding
In voorbereiding op een nieuwe strategie ontwikkelt
Vodafone een visie op 2020. Tijdens dit event gingen
het senior management en de directie van Vodafone in
gesprek met key stakeholders over de belangrijkste
ontwikkelingen en trends. We bespraken specifieke
dilemma’s op het gebied van privacy,
klimaatverandering, digitalisering en arbeidsmarkt en
de rol van Vodafone hierin.
Programma
• Trends in 2020 – Tony Bosma, Trendwatcher
• Vodafone visie op 2020 – Rob Shuter, CEO
• Flitsdebat – onder leiding van Donatello Piras
• Break-out sessies
– De Slimme Samenleving
– Big Data & Privacy
– Kansen voor Klimaat en Business
– Technologie in een veranderende arbeidsmarkt
2
Trends in 2020 – Tony Bosma, Trendwatcher
• Iedereen is geconditioneerd vanaf zijn geboorte. Dat
betekent dat iedereen de wereld op zijn manier ziet en dat
we het beoordelen op wat we denken te zien. Echte
intelligentie is twijfelen aan de wereld die wij gecreëerd
hebben, want veel van onze aannames zijn niet meer
houdbaar. Zo worden humanisering en verbinding cruciaal
voor organisaties. Maar kan dit in een wereld die draait om
enkel rendement? Onze traditionele insteek is: doe minder
slecht, wees geen uitzondering. Maar veel organisaties zijn
goed geworden door slecht te zijn.
• 40% van de organisaties zal over 10 jaar niet meer
betekenisvol bestaan. We gaan naar een andere wereld.
Hiervoor hebben we elkaar en organisaties meer dan ooit
nodig. De voornaamste vaardigheden hiervoor zijn een
kritische blik en openstaan voor verkenning. De oplossing:
verander de regels, doe alleen goed, adresseer het systeem
dat problemen veroorzaakt, wees circulair en weerbaar. Als
je ergens midden in zit, heb je niet door hoeveel er
verandert. Begin 2015 had iedereen het over ‘positive
computing’: we zijn happy want de economie trekt weer
aan.
Download de presentatie van Tony Bosma via
deze link .
3
Part II: Trends in 2020 – Tony Bosma, Trendwatcher
• We gaan echter naar de betekeniseconomie. Nota bene
Goldman Sachs, zegt: “we moeten fundamenteel ons
kapitalisme veranderen”. Edelman stopt met zaken doen
met bedrijven die klimaatverandering ontkennen. We zijn
opgegroeid in een systeem dat gericht is op aanbod,
reactief, economische waarde, gesloten, bezit, efficiency,
lineair, marketing. We gaan naar een wereld van preventie,
sociale waarde, transparantie, toegang, mens in regie,
circulair, mattering.
• Het zeker menen te weten is de grootste obstructie voor
groei. Wat je niet voor mogelijk had gehouden, gaat
gebeuren. Domino’s gaat robots pizza’s laten bezorgen en
KLM gaat robots inzetten voor transfers, via virtual reality
worden kinderen straks voorbereid op een operatie,
Luxemburg gaat grondstoffen winnen uit de ruimte, het
zogenoemde space mining.
• Algoritmes gaan hier een heel belangrijk rol in spelen. Ubble
kan nu al voorspellen of je binnen nu en vijf jaar sterft aan
een ziekte. Het menselijk lichaam wordt volledig
analyseerbaar.
• Maar waar gaat het naar toe met digitale ethiek? Is het
bijvoorbeeld ethisch als jij geen snack krijgt van de
snackautomaat omdat hij kan zien dat jouw BMI te hoog is?
Technologie gaat ingrijpen tot in de essentie van ons leven.
Mens en technologie versmelten met elkaar. Een ethisch
debat is noodzakelijk. Wordt ‘data reclaim’ - wat jij weet is
wat ik weet - bijvoorbeeld een voorwaarde?
• Gaat technologie te snel? Technologie kan veel antwoorden
geven, maar mensen stellen de vragen. Stellen we nog wel
de goede vragen? We hebben modellen gecreëerd die niet
meer houdbaar zijn. Een kleine toplaag profiteert van
technologie maar het grootste deel van de wereldbevolking
helemaal niet, zegt de Wereldbank.
• De mens heeft het verloren van de technologie: het
$1000 brein, de miljard-sensor economie, perfecte kennis, • Wat we nodig hebben? Een anticiperende samenleving die
8 miljard hyper-verbonden mensen, disruptie van zorg,
focust op de werkelijke behoeftes van mensen én
augmented en virtual reality, opkomst JARVIS en
anticiperende organisaties waar passie en goed willen doen
Blockchain.
in de kern zit. Meer dan ooit hebben we mensen nodig die
het bestaan in twijfel trekken om het verschil te kunnen
maken.
4
Vodafone visie op 2020 – Rob Shuter, CEO
• Onze merkbelofte is Power to you . We verbinden klanten en
organisaties. Wij moeten hen ervan kunnen verzekeren dat
het proces van verbinden vertrouwelijk gebeurt. Daarom is
onze missie ‘to empower everybody to be confidently
connected’’.
• De bancaire sector is één van de oudste ter wereld. Als
telecomsector staan wij eigenlijk nog maar aan het begin.
De veranderingen in onze sector gaan echter vliegensvlug.
SMS is bijvoorbeeld al lang achterhaald terwijl het tot voor
kort zeer relevant was. Die relevantie is noodzakelijk én
gevaarlijk. Innovatie op innovatie is nodig om relevant te
blijven.
• Onze sector zorgde voor slim en flexibel werken. We waren
de eerste die mobiel internet in Nederland lanceerde in
2002 en brachten de 1e connected laptop op de markt
wereldwijd. Hierdoor kunnen nu meer dan 750.000 mensen
in Nederland via onze diensten mobiel werken.
• We zijn pioniers in mobiel betalen. Met de dienst M-Pesa
maken we financiële transacties mogelijk voor 25 miljoen
mensen in Afrika, Azië en Europa die geen of moeilijk
toegang hebben tot financiële diensten.
5
Part II: Vodafone visie op 2020 – Rob Shuter, CEO
• We staan nu aan de vooravond van de ‘Gigabit society’. We
• 25 miljoen kinderen leven gemiddeld 17 jaar in
verwachten 1000x meer data te gebruiken in 2020 in
vluchtelingenkampen waar ze beperkt toegang tot
vergelijking met 2010 en 25 biljoen interconnected dingen.
onderwijs hebben. Na Instant Classroom voor
Wij maken de transitie naar de ‘Gigabit society’ mogelijk door
vluchtelingenkampen, breiden we nu uit naar Afrika om in
het ontwikkelen van het volgende generatie mobiele netwerk
de komende jaren miljoenen kinderen onderwijs te bieden.
(5G) en verdere ontwikkeling van glasvezel.
• Volgens Gesi kunnen ICT-diensten potentieel 16,5% CO2
• Voor consumenten betekent de Gigabit society dat je je hele
besparen van de totale emissies in 2020. Onze smart
leven straks regelt via de mobiele telefoon. Dat je vrijwel altijd
working en Internet of Things producten en diensten dragen
online zal zijn en dat alle apparaten in en om je huis
bij aan CO2-besparing in andere sectoren en zo kunnen we
verbonden zijn (Smart Life) met o.a. online winkels.
een rol spelen in het tegengaan van klimaatverandering.
Personalisatie wordt hierin key.
• Wij dragen een grote verantwoordelijkheid als mensen
• Voor bedrijven betekent het dat ze vooral digitaal
straks hun complete leven met hun smartphone
concurreren, en dat veel sectoren, zoals de automotive en
organiseren en als de gezondheidszorg en connected cars
energiesector, innoveren door een snelle en betrouwbare
en homes straks afhankelijk zijn van een hoge snelheid en
internetverbinding. De “mobile office” maakt zaken doen
betrouwbare verbindingen. Dit betekent dat de samenleving
makkelijker en flexibeler.
ons bedrijf en onze technologie moet kunnen vertrouwen.
Uitdagingen hierin zijn zelfcontrole bij privacy , veiligheid
• Voor de samenleving kan de Gigabit society toegang tot
waarborgen voor kritieke diensten en een gezonde balans
onderwijs betekenen voor iedereen ongeacht waar je op de
houden in een meer digitale wereld.
wereld woont, de aanpak van klimaatverandering,
gezondheidszorg toegankelijk en efficiënt maken en
economische ontwikkeling. Twee voorbeelden van wat onze
technologie voor de samenleving kan betekenen:
• 2020 brengt nieuwe kansen en uitdagingen. Het is cruciaal
voor ons om te weten wat stakeholders belangrijk vinden en
van ons verwachten. Daarom voeren we deze dialoog.
6
Flitsdebat – onder leiding van Donatello Piras
Eens met de stelling
De voorstanders vinden dat de ethische grens opener en
transparanter moet zijn. Omdat klanten niet precies weten
welke macht bedrijven hebben, is er een ethische grens nodig.
In deze tijd van technologische ontwikkelingen lopen wetten
altijd achter, dus kunnen bedrijven beter zelf het initiatief
nemen. En als je je als bedrijf wilt onderscheiden, moet je
verder dan het minimum of de standaard gaan.
Oneens met de stelling
De tegenstanders vinden dat de gebruiker zelf moet kunnen
bepalen wanneer iets ethisch is of niet. Power to you betekent
dat jij bepaalt, niet Vodafone. Vodafone is geen politieke partij.
Ethiek gaat niet over normen maar over waarden. Het is goed
om mensen van die waarden bewust te maken en ze controle
te geven. Ze moeten zelf kunnen kiezen. De ethische grens
moet niet worden vastgezet.
7
Break–out sessie
•
Hoe meer inzicht, hoe minder overzicht? Sommige deelnemers vragen
zich af hoe je al die informatie managet als alles met elkaar is
verbonden en je overal meldingen over krijgt. Andere deelnemers
verwachten dat er technologische oplossingen komen om alle
informatie in goede banen te leiden. De grootste revolutie qua IoT
verwacht men op het gebied van gezondheid en familie. Het aanbod
aan apps om overal inzicht in te krijgen is groot, maar weinig zijn echt
van toegevoegde waarde.
•
De grootste remmende factor van de slimme samenleving is gebrek
aan ownership? Wie neemt de verantwoordelijkheid in het creëren van
de slimme samenleving? Wie bepaalt de standaarden? Volgens
sommigen zullen partijen hier alleen actief in zijn als er een belang
voor hen is. Men verwacht niet dat grote bedrijven als Vodafone
innovaties bedenken, maar wel dat zij kleinere initiatieven helpen om
succesvol te worden.
•
Is de slimme samenleving een betere samenleving? Zijn we het
verleden efficiënter aan het maken, of maken we echt een sprong
voorwaarts naar de toekomst? Volgens een deel van de deelnemers is
het een betere samenleving, want we worden gezonder ouder. Volgens
anderen is het geen verbetering, omdat er teveel impulsen zijn en we
te weinig zelfbeschikking hebben.
De Slimme Samenleving
Inleiding
Onze samenleving digitaliseert. Over niet al te lange tijd wonen en
werken de meesten van ons in een slimme stad. In de slimme stad
maakt intelligente technologie ons leven veiliger, schoner, sneller en
leuker. Maar wat zijn de sociale gevolgen van deze technologische
ontwikkelingen? Biedt digitalisering ons echt alleen maar voordelen of
zijn er ook keerzijden? En wat zijn de kansen en bedreigingen voor
bedrijven en organisaties die al deze technologie mogelijk maken? De
hoofdvraag was: Hoe levert technologie daadwerkelijk een bijdrage
aan een betere samenleving?
De dialoog
•
Leidt digitalisering tot individualisering of tot globalisering?
Volgens sommige deelnemers maken we net zo makkelijk contact
met iemand aan de andere kant van de wereld als aan de andere
kant van de tafel. Dit geldt in elk geval vooral voor jongeren. Zij
maken ook in de virtuele wereld écht contact met elkaar. Dat is
niet asociaal. Wel hebben steeds meer mensen behoefte aan een
digital detox: even je telefoon uitzetten, bijvoorbeeld tijdens het
avondeten. Providers zouden geen standpunt moeten innemen in
deze discussie. Wel kunnen ze mensen ondersteunen als zij
behoefte hebben aan digitale balans.
To do
•
Vodafone zou tools kunnen bieden waarmee mensen zelf een digitale
balans kunnen vormen.
•
Vodafone zou een rol kunnen spelen in het bieden van relevante apps
op het gebied van gezondheid en familie.
•
Vodafone zou innovaties van anderen succesvol kunnen maken.
8
Break–out sessie
Big Data & Privacy
Inleiding
•
Technologie ontwikkelt snel en maakt enorm veel mogelijk. Steeds
meer kunnen we weten over waar een persoon zich bevindt, hoe hij
zich beweegt en wat hem drijft. Het is technisch mogelijk gigantische
databases te vullen met informatie waarmee allerlei maatschappelijke
problemen kunnen worden aangepakt. Tegelijkertijd is de vraag wat de
keerzijde is van al deze mogelijkheden. In hoeverre ruilt het individu
vrijheden in ten behoeve van het algemene nut? Hoe vind je de juiste
balans tussen privacy en kennis? Welke verantwoordelijkheden heeft
Vodafone?
•
Volgens sommige deelnemers is de huidige privacywetgeving in
ontwikkeling. Volgens anderen is privacywetgeving niet het meest
geschikt om vraagstukken rond big data aan te pakken. De
rechtsgebieden productaansprakelijkheid en oneerlijke
handelspraktijken sluiten mogelijk beter aan bij de problematiek.
•
In Amerika gaan industrieën bijvoorbeeld in gesprek met de Federal
Trade Commission. Bij de Europese toezichthouders gebeurt dat erg
weinig, wordt snel gewezen naar gebrekkige dialoog met privacy
toezichthouders, terwijl privacy toezichthouders misschien niet
steeds de meest aangewezen partij zijn.
De dialoog
To do:
•
Het verzamelen en analyseren van persoonsgegevens vereist altijd een
duidelijk doel. Van organisaties die over deze data beschikken mag
worden verwacht dat zij hun klanten zo goed kennen dat zei weten wat
wel en wat niet in klantenbelang is.
•
Vodafone moet zich bij concrete business opportunities betreffende
niet-geanonimiseerde klantgegevens telkens afvragen in hoeverre
dit bijdraagt aan het vertrouwen dat klanten in het bedrijf stellen.
•
•
Er was vrij brede consensus dat het wettelijke systeem van
toestemming van de klant voor het gebruik van zijn persoonsgegevens
gebrekkig is. Ook met toestemming van de klant moet zorgvuldig
gekeken worden wat dit doet met het vertrouwen in het bedrijf.
Het wettelijk systeem van toestemmingsvereisten geeft op zich zelf
geen vrijbrief voor verwerking van persoonsgegevens Regels rond
productaansprakelijkheid en oneerlijke handelspraktijken geven
extra richting.
•
Terwijl Big data analyseren ‘in het wilde weg’ niet wenselijk is en
vertrouwen van klanten verspeelt, kan een voldoende gespecificeerde
data analyse juist heel wenselijk zijn. Denk aan het herkennen van een
loyale klant die zich niet telkens wil voorstellen.
• Vodafone moet blijven inzetten op dialoog met de relevante
toezichthouders, en daarbij breder kijken dan de Autoriteit
Persoonsgegevens.
9
Break–out sessie
Kansen voor klimaat en business
Inleiding
•
Klimaat verandering is het belangrijkste milieu risico ter wereld en
wordt mede veroorzaakt door CO2-uitstoot, door toedoen van
menselijke activiteiten. Tevens is dit voor de ICT sector het meest
relevante milieu element. Dit vind je ook terug in de Milieu Winst
en Verlies Rekening van Vodafone. Vodafone wil CO2-uitstoot
reduceren door slimme ICT oplossingen op de kaart te zetten en
zo bij te dragen aan een groene toekomst. Dit doet Vodafone onder
andere door mobiel werken, recycling, hergebruik en Internet of
Things technieken. Om de visie van Vodafone te vertalen naar
echte acties is er een korte film vertoond. Deze gaat over het
milieu programma van Vodafone, Planet Tomorrow.
•
To do
•
Vodafone heeft de ambitie om koploper te blijven op het gebied
van duurzaamheid, om zowel zijn klanten als de gehele keten
(leveranciers etc.) over de streep te trekken. Hierbij kan Vodafone,
met de juiste nuancering, zich als een klimaat-reddend bedrijf
positioneren.
•
Verder kan Vodafone de telecomsector en andere sectoren
stimuleren, door hen in te laten zien dat deze bedrijfsvoering vele
voordelen oplevert, zodat er makkelijker climate connections
worden gelegd.
•
Er wordt verwacht dat met Vodafone’s optreden prikkels worden
gecreëerd om mee te gaan doen. Mee is bewust schuingedrukt,
want ook Vodafone realiseert zich dat we een grote slag kunnen
slaan door gezamenlijk op te treden tegen het klimaatprobleem.
De dialoog
•
•
De ICT sector is verantwoordelijk voor 2% van de CO2-uitstoot, maar
heeft de potentie om 20% van alle CO2-uitstoot te reduceren.
Onder de deelnemers was dit geen discussie meer. De focus van de
dialoog was vooral gevestigd op de rol van Vodafone hierin. Hoe
kan Vodafone klanten inspireren om ook CO2-bewust te
ondernemen?
Volgens de deelnemers is de eerste stap, klanten overtuigen dat
de ICT-branche een essentiële rol kan spelen in het
klimaatprobleem. Dit kan stapsgewijs door het creëren van een
storyline en het bouwen van een paradigma. Praktische
voorbeelden en wetenschappelijke kennis vormen de fundering.
Werken aan duurzaamheid is winstgevend; groen doen is niet
alleen ethisch verantwoord, maar kan ook een respons zijn op
zaken als claims van consumenten, het werken aan merkreputatie,
het bieden van regulatieve voordelen, een investering die
rendement biedt op lange termijn, kostenbesparing en omzet. Met
andere woorden, een shift van klimaat en duurzaamheid als bijzaak
naar hoofdzaak is noodzakelijk. Dit kan Vodafone bereiken door
grenzen te verleggen en samenwerkingsverbanden op te zetten,
zowel binnen als buiten de sector. Deelnemers zien geen rol voor
Vodafone in het stimuleren van de invoering van CO2-belastingen.
10
Break–out sessie
Technologie in een veranderende arbeidsmarkt
Inleiding
•
Om organisaties naar de 2020 visie toe te ontwikkelen moeten zij
‘agile’ (anticiperend) worden en werken vanuit flexibele netwerken
met passie als kern. Deze stelling diende als basis voor de discussie.
We hebben twee centrale vragen besproken:
-Hoe kunnen bedrijven de overgang naar een wendbare en flexibele
organisatie het beste organiseren?
-Welke technologische ontwikkelingen kunnen helpen om een
representatieve afspiegeling te waarborgen op de werkvloer?
•
Ook werd besproken hoe een bedrijf als Vodafone er voor kan
zorgen dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer aan
het werk kunnen gaan.
•
Functies binnen organisaties worden steeds complexer door
technologische ontwikkelingen en globalisering. Ze vereisen steeds
meer scholing en flexibiliteit van werknemers. Voor een deel van de
bevolking wordt deelname aan de arbeidsmarkt steeds moeilijker.
•
Als men de keuze heeft tussen geen werk of werk met een beperkte
bijdrage zullen mensen voor het laatste kiezen. Je staat niet aan de
zijlijn maar doet naar vermogen mee aan de samenleving.
•
Neem Amerika als voorbeeld. Daar pakken mensen boodschappen
voor jou in. Wij zouden zeggen: “die baan is gecreëerd”. In Amerika
vinden ze dit een heel normale baan. We moeten in Nederland de
status quo doorbreken.
De dialoog
•
•
We hebben een discussie gevoerd over de transitie van een klassieke
organisatie naar een ‘agile organisatie’ en in hoeverre deze nieuwe
structuur aansluit op de arbeidsmarkt en in het bijzonder jongeren.
De antwoorden zijn verdeeld. Enerzijds willen jongeren in een
betekenisvolle organisatie werken met multidisciplinaire teams.
Anderzijds willen zij ook carrière maken en dus impact hebben op
hoger niveau (niet alleen binnen hun agile team). Immers, agile
teams hebben minder zichtbaarheid bij hoger management omdat
zij geen manager hebben die ze aanstuurt. De vraag is hoe
carrièreperspectief past binnen een agile organisatie. Deze vraag is
nog niet beantwoord.
De conclusie is dat deze manier van werken niet voor iedere afdeling
of team geschikt is. Het zou kunnen dat agile working minder
carrièreperspectieven biedt en dat dit tot meer job-hopping leidt.
To do
•
Vodafone moet zich bewust zijn van de impact op het bedrijfsimago
en werkplekken creëren die bijdragen aan het toekomstige
bedrijfssucces. Daarbij moet werkverschaffing wel nuttig zijn.
•
Werktevredenheid kan in grote mate bijdragen aan werkprestatie.
Kortom, passie als kern! Zonder passie is agile working geen succes.
11
Break–out sessies in beeld
12
Deelnemers
Er waren 44 deelnemers bestaande uit business
partners, leveranciers en zakelijke klanten van
Vodafone en andere relaties zoals
vertegenwoordigers van toezichthouder,
universiteit, maatschappelijke en
belangenorganisaties.
ACHTUNG!, Agentschap Telecom, Alliander, Arvato
Benelux, Atos, BAM, Belsimpel, BTC Teleconsult, Cisco
Systems International, Coas, Dunea, Duurzaam
Bedrijfsleven, Ericsson, Eurofiber, EY, KPMG, Mezuro,
Motivaction, MVO Nederland, Natuur & Milieu, NewTeam,
Oxyma, PHC Telecom, QNH Consulting Zuid, QSN, RVO,
Schiphol, Searchdog.nl, SLTN, Spencer Stuart, Springtij,
Telecombinatie, Triple, Telecompaper, UvA, VNO NCW,
Websend, Xerox.
13