Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 1 Moderne openluchtgroeneteelt 1.1 Eisen gesteld aan het moderne openluchtgroentebedrijf Vruchtbare grond Beregingsinstallatie o Met buizen en rondgaande sproeiers o Haspelinstallatie o Telescopische standpijpen met rondgaande sproeiers o Druppelbevloeiing (t tape) Goede drainage Goede ligging van het bedrijf Ligging percelen Teeltplan Uitbreidingsmogelijkheden 1.2 Eisen moderne groenteteler 2 Vaardigheden o Teeltkennis o Organisatietalent o Boekhoudkundig overzicht o Vertrouwheid met informattca Eigen startkapitaal Veel werkuren Juiste mentaliteit Teeltspecialisatie Fundamenten van de westvlaamse groenteteelt 2.1 CVBA veiloing REO Iedere producent die wil leveren moet aandeelhouder zijn 2.2 Provenciaal centrulm voor loand en tuinbouw te beitem POVLT: provenciaal onderzoeks en voorlichtingscentrum voor land en tuinbouw Doel: - onderzoeken - voorlichten - helpen - vergaderingen Voldoende tewerkstelling in land en tuinbouw aanvaardbaar inkomen voor de boer 2.3 Groenteverwerkende bedrijven Groenteconserven: NV Talpe Diepvriesgroenten: pingium 2.4 Bodem Zandleembodems Jeffrey Goderis Pagina 1 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 2.5 Opkweekbedrijven voor plantmateriaal 2.6 Onderwijsinstellingen 2.7 Groentehandel Tussenschakel tss teler en verwerker 2.8 Reconversie in land en tuinbouw Soort doorschuifsysteem Gemende landbouw openluchtgroenten voor industrieopenluchtgroenten voor verse marktserregroentensierteelt 3 Industriegroenten 3.1 Diepvriesgroentesector 1000% zelfvoorzieningsgraad in belgië 90% van de diepvriesgroenten geproduceerd wordt in west vlaanderen Teelten o Stamslabonen o Erwten o Spruiten o Spinazie o Bloemkool Voordelen diepvriesgroenten o Goede bewaring o Opmars microgolf o Geen additieven toevoegen o Verpakking minder milieubelastend Nadelen o Diepvriezen vraagt veel energie o Concurrentie nieuwe bewaringstechnieken Verschillende gama’s o Gamma 1: verse groenten o Gamma2: conservengroenten o Gamma3: diepvriesgroenten o Gamma4: verse gesneden groenten o Gamma5: bereide schotels. Worden geleverd bij o Retail: detailhandel bv colruyt o Catering: studentenrestaurant, grootkeuken, food service o Voedingsmiddelenindustrie (pizzaindustrie, PET food industrie Merknamen o Merknaam supermarkt: colruyt o Privaat label: captain iglo o Merknaam producerende firma: ardo, pingium, green dujardin Jeffrey Goderis Pagina 2 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 3.2 Belgische diepvriesgroentebedrijven Ardooie o Ardo o D’arta o Begro o Unifrostt Staden o Pingium o Westfro Langemark o Dejaeghere Zonnebeke o Pastfrost Geer 3.3 Contractteelt industriegroenten 3.4 Ingro Telersvereniging industriegroenten GMO: europese gemeenschappelijke marktordening voor groenten en fruit Deze eurpese verordening wil de telers wapenen tegen de steeds groeiende liberalisering van de markt 3.5 Vegaplan 4 Doel: beheer van de IKKB: integraal keten kwaliteit beheersysteem 1 uniek systeem voor alle vereisten zoals: o Voedselveiligheid o Traceerbaarheid o Milieu (FAVV: federaal agentschap voor de veiligheid van de voedselketen Opgericht door o OVPG: overlegplatform voor de verwerking van plantaardige grondstoffen en van het agrofront IKKB bestaat uit o Lastenboek o Checklist o Register CVBA veiling REO 4.1 Bedrijfsgeg REO: roeselare en omstreken Taken o Aanvoer o Keuring o Conditionering o Verkoop Jeffrey Goderis Pagina 3 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt o Aflevering 4.2 Verkoopsysteem 4.2.1 Simulante blokverkoop Gelijktijdig hetzelfde product, dezelfde kwaliteit, en dezelfde sortering VLAM: vlaamse dienst voor agro marketing 4.2.2 Individuele verkoop De koper weet welk product hij koopt Gebruikt bij: pompoen; look; sjalot; keukenkruiden 4.2.3 Voorverkoop De teler belt smorgens en zegt dat hij een bepaalde hoeveelheid wil verkopen van zijn groeten De veiling probeert deze te verkopen De veiling belt de producent terug en zegt of het product verkocht is of niet en in welke hoeveelheid deze moet bevinden 4 leveringsperiodes - 15 u dezelfde dag - 19 u dezelfde dag - 11u volgende dag - 14u30 volgende dag Voordelen - handelaar ontvangt een product dat vers is - de producent krijgt zeker een prijs voor zijn product - de koper ontvangt het product in de gewenste verpakking 4.3 Infrastructuur 4.4 Klok Op de klok wordt vermeld Naam product Sorteringsklasse Kwaliteitsklasse Inhoudsopgave (per kg, per bs;.. Aantal aangeboden eenheden 4.5 Kwaliteitsbewakingssysteem 4.5.1 Flandria Staat voor veilig, kwalitatief hoogstaand en sterk gecontroleerd product Kwaliteitslabel of kwaliteitskeurmerk voor kwaliteitsgroenten, -fruit De flandriaproducten moeten voorzien zijn van flandriakaarten waarop het weeknummer, dagnummer, productennummer vermeld staan 4.5.2 GLOBAL GAP Goede agrarische praktijk Jeffrey Goderis Pagina 4 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt Doel o Kwaliteit en veilig voedsel o Milieu respecteren o Gezondheid en welzijn werknemers 4.5.3 ISO International organisation for standardisation 4.5.4 HACCP Gevarenanalyse van de kritische controlepunten 4.6 LAVA = logistieke en administratieve veiling associatie Overkoepeling van de belangrijkste Belgische groente en fruitveiling Bemiddelingsverkoop Zorgt ervoor dat de handel enkele weken vooraleer een groente geleverd wordt op de veiling bepaalde volumes groenten geleverd moet worden 4.7 GMO Gemeenschappelijke marktordening Doel o Productie moet beter afgestemd worden op de vraag o Interventie bij overproductie moet afgebouwd worden 4.8 Traceerbaarheid Producten met problemen snel op te sporen 4.9 Aanvullingen 4.17 4.9.1 Verschillende commercialisatiekanalen voor groenten Veiling: concentratie van vraag en aanbod Verwerkende industrie: voor diepvriezen, inblikken of droging Directe verkoop (markt) Rechtstreekse verkoop van producent aan groot- kleinhandelaar 5 Belgische groenteteelt ILVO: instituut voor land bouw en visserijonderzoek PCF: proefcentrum voor fruitteelt ST truiden PCS proefcentrum voor sierteelt o Boomkwekerij o Snijbloemen o bloemmisterij pitfruit: appel, peer steenfruit: kersen, pruimen kleinfruit: braambessen Jeffrey Goderis Pagina 5 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 6 bemesting vollegrondsgroenten 7 plantsystemen 7.1 losse planten = slipplanten (vooral bij prei) wordt niet veel gebruikt losse planten worden opgekweekt in volle grond, voor het planten worden ze geoogst, waarbij bijna alle grond van de wortels afvalt goedkoopst planten zijn meestal groter 7.2 perspotplanten worden opgekweekt in een kubusvormig geperste grondkluit soms losse en soms aan elkaar hangende perspotplanten 140 perspotjes per plantbak Hogere kostprijs omwille van de aarde die eraan hangt Door het grote grondvolume van de perspot kan door een behandeling voor het planten een dosis bestrijdingsmiddel meegegeven worden met de plant 7.3 kluitplanten in trays planten worden los van elkaar opgekweekt in kweekplaten (trays) platen gevuld met opkweekgrond of substraatpluggen bij uitplanten, geen wortelbreuk omdat ze apart staan betere benutting van de kweekruimte dan bij perspotplanten, nadeel dat kluitplanten kleiner zijn bij het uitplanten dan perspotplanten bij iedere tray heb je een passende uitdrukplaat zodat in 1 beweging alle planten los zijn 7.3.1 zuper-seedling = een perskluitplant kweekplaat van 60 op 40 cm cellen zijn cilindrisch en voorzien van beluchtingssleuven (4 per cel) de kluitjes worden geperst in de cellen zodat bij het uitplanten de kluit minder snel uiteenvalt bij het planten (anders grotere stresstoestand) diameter van 2 cm en lengte van 4 cm 7.3.2 plantek = een (gewone) kluitplant ontworpen om volautomatisch te planten met het lannen plantek systeem trays: 40 op 40 cm clegrootte kan varieren van 1.8 *1.8 tot 8 *8cm trays gemaakt uit hard plastiek met gladde wanden( gemakkelijk loskomen) de plantek 144-trays wordt meest gebruikt (bv kool, selder, sla , boomkwekerijgewasn) 144 cellen 7.4 papierkluitplant kluitplanten waarrond papier zit, bovenaan en onderaan is het open Jeffrey Goderis Pagina 6 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt kleinste plantjes bij dit systeem wortellengte is groter dan kluitplant, het papier zorgt ervoor dat men weerstand biedt tegen doorworteling waardoor de wortels in de diepte moeten groeien door het papier is er geen wortelvermenging en geen wortelbreuk bij het planten bij droog en warm weer na het planten zullen deze plantjes beter kunnen starten in vergelijking met andere plantsysteem 7.4.1 losse papierkluiten papieren mallen (moet je openvouwen) bij openvouwen zijn de cellen 6 hoekig in iedere cel komt er aarde en een zaadje omdat de lijm loskomt van de cellen door het water spreken we van losse papierkluiten kan geplant worden met een machine gebruikt voor kluitplanten te planten meestal zacht papier gebruiken omdat na enige tijd de wortels kunnen doorgroeien 7.4.2 cultoplant substraatstreng wordt in doorwortelbaar papier gewikkeld en op lengte afgesneden worden in een tray geplaatst waardoor ze een grotere groeioppervlak hebben dan papierkluiplantn 7.5 opkweek van perspot, kluitplant en papierkluitplant 8 opkweek gebeurt meestal bij gespecialiseerde plantenkwekers.. zaaien met een pneumatische zaaimachine, 1 zaadje per perspot of kluit na uitzaai wordt het zaad afgedekt met zand of vermicultiet de bakken of trays worden naar de klimaatkamer gebracht (ideale kiemingsomstandigheden) na het kiemen worden ze uit de klimaatkamer gehaald en opengezet in een beschermde ruimte voor uitplanten moeten ze goed afgehard worden (stevige planten bekomen) gebeurt door ze in openlucht te plaatsen wanneer ze geremd moeten worden in hun groei doet men dit best door ze een lage temperatuur te geven( opletten bij planten voor vernalisatie zoals bij knolselder , ze denken dat het winter is en na het uiplanten zullen ze dan bloeien) (overgang van vegetatief naar generatief) teeltbeschrijving 8.1 asperge moeten een goede gesloten kop bezitten bij nieuwe percelen, gebruik van mannelijke hybriden hogere opbrengsten voorjaar (jaar 0) worden ze gezaaid op een zaaibed het jaar daarop wordt de aspergeklauw geplant op het productieveld (het eerste jaar) 2de jaar kan een kleine oogst plaatsvinden (3000kg/ha) 3de jaar halve steek oogsten (5000kg/ha) Jeffrey Goderis Pagina 7 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 4de jaar volle steek oogsten (9000kg/ha) Oogsttijdstip: mei en juni Oogst stoppen op sint jan 24 juni. de plant kan daarna bovengronds ontwikkelen en fotosynthese verrichten (reservestoffen naar de wortels sturen voor het volgend jaar) Aspergeplanten aanleggen voor 12 jaar Liefst lichte grond (diep bewortelbaar >1m) Witte asperges worden geteeld op bermen en wordt geoogst wanneer er zich een barstje of verhevenheid in de gladgestreken berm voordoet en worden afgesneden op 25 cm Groene asperges groeien uit boven de grond als ze de vereiste lengte bereiken, gevoeliger voor vorstschade en uitdroogschade 8.2 Sjalot Gemeenschappelijke bolschuif die met elkaar vergroeit is Iedere bol bestaat uit een aantal vlezige rokken die omsloten worden door enkele droge, gepigmenteerde vellen (geel tot roodbruin) Uitplanten van kleine, aparte sjalotten waarbij er tussen de bolrokken van de moederbol jonge bolletjes ontstaan op de gemeenschappelijke bolschijf die uitgroeien tot volwaardige sjalotten 8.3 Ui 8.3.1 Zaaiui Ter plaatse gezaaid Bestaat bij oogst uit een aantal vlezige rokken die omsloten is door enige gepigmenteerde droge vellen Voor de verse markt worden de droge vellen erond gelaten, voor industrie worden ze verwijderd Spontane spruitvorming begint in januari of februari Tijdstip van rooien: als de helft van de loofmassa afgestorven is 8.3.2 Plantui Eerste jaar gezaaid en de maat 8-21mm wordt het volgende jaar gebruikt als pootgoed voor de 2dejaars plantui Vroeger verkoopbaar dan de zaaiui 1ste jaar: teelt van pootgoed de 2 jaar teelt van consumptie 8.4 Zilverui Kleine,witte uitjes Bekomen door bepaalde rassen dik en diep te zaaien 8.5 Prei Stengelplaat en bladscheden vormen een witte tot groenwitte schacht Boven de schacht zijn er v-vormige ingeplante bladschijven Bij zomerprei: bladeren lichtgroen, Bij herfstprei: bladeren donkergroen, bij winterprei: blauwgroen Losse planten worden geplant in een voor of in ponsgaten Jeffrey Goderis Pagina 8 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt In het loop van het groeiseizoen worden ze aangeaard (langere witte schacht Oogst: uit de grond losgeschud of met een klembandrooier uit de grond gehaald Voor versmarkt: moeten de bladeren en eventueel de wortels ingekort worden, daarna pellen van de prei (vuile bladeren ), mooi wassen en in bundels samenbinden(per 5) of los in bakken Voor industrie: wortelpruik wordt afgesneden tot boven stengelplaat, pellen om ongewassen te worden aangevoerd, volledige lengte prei 60cm, voornamelijk herfstprei 8.6 Knoflook Witte droge bollen met klisters Klisters uitplanten in oktober, november Oogsten in juli 8.7 Bieslook Keukenkruid met fijn, buisvormig blad aangevoerd in bosjes als groeiend gewas in potjes 8.8 Suikermais Kolven geoogst in deegrijp stadium Zachte, gele korrels en zoet van smaak Gegeten als diepvries, conserve product 8.9 Rode biet Eetbare knol, meestal bolvormig, soms plat of langwerpig Binnenin is de knol meestal sterk rood gekleurd door betaninekleurstof Voor versemarkt worden ze met of zonder blad geleverd Voor industrie wordt het blad en wortelpunt verwijderd (verwerken tot zoetzuur product) 8.10 Snijbiet Wordt meestal bij snijbietribben gegeten Kan gegeven worden als rode of groene bladgroente 8.11 Spinazie Jonge, groene blad wordt opgegeten Ter plaatse gezaaid en niet verdund Voor de verse markt wordt ze gemaaid Voor industrie geoogst met brede maaimachines met een grote voorraadbunker Bladgewas moet onkruidvrij op groeien Eerste snede bladspinazie Voor industrie wordt de 2de snede verkocht als gehakte spinazie Erge aantasting door de belager wolf (=valse meeldauw) voorkomen door resistente rassen 8.12 Breedbladige andijvie Vormt een zwaar rozet met brede, niet ingesneden bladerenn Het hart wordt kunstmatig gebleekt zodat het bleekgroen tot geel wordt Jeffrey Goderis Pagina 9 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 8.13 Krulandijvie Sterk ingesneden bladeren Dient voor de versiering en garnering van schotels Andijvie wordt meestal gezaaid op een perspot onder warm of koud glas en de perspotplanten worden dan machinaal uitgeplant 8.14 Maaiandijvie Voor industrie Ter plaatse gezaaid en niet verdund 8.15 Groenloof Vormt een langwerpige, enigszins open krop met vrij veel los, groen omblad Binnenin is het blad mooi witgeel Zoet van smaak 8.16 Radicchio rosso Vormt kleine , bolvormige, roodbladige kropjes met vrij zware, witte bladnerven Bitter blad 8.17 Witloof Zaaien in het voorjaar (mei) met precisie zaaimachine Vlakveldteelt(25 -30cm) of op ruggen 70 -75cm De bodem mag niet teveel N bevatten o Slechte afrijping o Wanverhouding tussen blad en wortelgroei o Rottingsverschijnselen Bladkraag van 2 – 3cm Eind oktober rooien Wortels bewaren in frigo -2 / -3°C Forceren van witloof in hydrocultuur en in bakken ingetafeld Na het intafelen kan men na 3 weken oogsten Wortels dan gebruiken als diervoeder 8.18 Roodloof Zelfde als witloof maar rood van kleur 8.19 Artisjok Grote distelachtige plant; waarvan de gesloten bloemknoppen eetbaar zijn Het onderste zachte bladmoes van de gaargestoofde blaadjes van de bloeiwijze wordt uitgezogen 8.20 Kropsla Bladgroente met min of meer gesloten krop Heel het jaar aangevoerd op de verse markt Plantenafstand 30 * 30 cm Meestal perspotplanten Jeffrey Goderis Pagina 10 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 8.21 Rode sla Kropsla met roodbruin omblad 8.22 Ijsbergsla Kropslatype met een grote, vaste krop Vrij dik blad van de krop is hard en knapperig 8.23 Romeinse sla Gekend als stoofgroente Donkergroene sla met langwerpige losse krop 8.24 Molsla (paardebloem) Groene of gebleekte blaadjes van paardebloem 8.25 Paksoi Niet sluitende bladkool met dikke , witte, kale bladstelen Bladeren en bladstelen worden gestoofd 8.26 Chinese kool Buikig en meer gesloten type dat rauw wordt gegeten 8.27 Raap Bezit een witvlezig knol die in een jong stadium mild van smaak is De schil van de knol is meestal wit Terplaatse gezaaid en eventueel verdund 8.28 Koolrabi Heeft een bovengrondse knol die ontstaat door verdikking van de stengel De bladeren staan verspreid op de knol Voornamelijk voor de diepvriesindustrie Ter plaatse gezaaid met pneumatische zaaimachine 8.29 Boerenkool Bladgroente gekroest blad Struikboerenkool en maaiboerenkool 8.30 Bloemkool Onvolwassen , witte bloeiwijzen die vlezig verdikt is Oogst: volgroeid maar moet nog gesloten zijn 8.31 Augurken Gezaaid in perspotten bij hoge temperatuur Van zodra het eerste echte augurkblad verschijnt wordt er geplant Het plantje kan geen nachtvorst verdragen Vanaf halfmei buiten geplant zonder afdekking Examenfiche 19 Jeffrey Goderis Pagina 11 Generated by Unregistered Batch DOC & DOCX Converter 2012.4.109.1532, please register! samenvatting vollegroententeelt 1) Bespreek eurepgap, globalgap 2) Leg uit hoe je hoeveel stikstof er vrijkomt /ha 1ha*25cm bouwvoor *1400kg soortelijk gewicht. = 3500000kg aarde 2% …. 3) Leg teelt uit: paprika & augurk Jeffrey Goderis Pagina 12