Inleiding Incidenties Ruptuur anale sfincter: Primipara - 2.9% Multipara - 0.8% Isala Klinieken 2009: 4% Kans op faecale incontinentie : Na Graad 3a ruptuur: 21% Na Graad 3b ruptuur: 31% Na Graad 4 ruptuur: 64% Risicofactoren: Primipara Gewicht > 4000 gram Achterhoofdsligging met achterhoofd achter (Aaa) Mediolaterale episiotomie Langdurig tweede tijdperk Forcipale extractie Definities / Diagnose Perineumruptuur Graad 1 ruptuur: enkel de perineale huid of vaginawand Graad 2 ruptuur: huid en bekkenbodemspieren Graad 3 ruptuur: ruptuur anale sfincter o 3a: < 50% externe sfincter o 3b: > 50% externe sfincter o 3c: 3a of 3b met letsel van interne sfincter o Graad 4 ruptuur:Graad 3 ruptuur met schade rectovaginale slijmvlies Beleid Bij elke ruptuur: rectaal toucher! Iedere ruptuur classificeren op basis van bovenstaande definities Vaginawandruptuur: Alleen hechten bij bloeding: doorlopend met vicryl 2-0. Labiumruptuur: Hechten bij bloeding. ( vicryl rapide 3-0). Indien ruptuur in beide labia minora een vet gaasje ertussen ter voorkoming van fusie. Verdoving met spray te overwegen. Cervixruptuur: Hechten bij bloedverlies. ( vicryl 2-0 atraumatisch ) Episiotomie of 2e graads ruptuur: Doorlopend hechten (vagina/perineum/huid) geeft minder postoperatieve pijn. Lokale analgesie met lidocaine 1% (max 20cc) Vaginawand doorlopend hechten met vicryl 2-0 Perineum doorlopend hechten met vicryl 2-0 Huid met vicryl-rapide (intracutaan) 3e of 4e graads ruptuur: In principe zo spoedig mogelijk ter voorkoming van bloeding of infectie. Op OK-complex: steriele omgeving, beter licht, meer instrumentarium, diathermie mogelijk (> graad 3a) Onder algehele anesthesie of spinale analgesie Antibiotica pre-operatief: 1000mg Kefzol/500mg flagyl Evaluatie ruptuur: rectaal toucher! Beoordeel opnieuw vaginawand, externe sfincter, interne sfincter, rectovaginale slijmvlies Indien schade rectovaginale slijmvlies: los geknoopt hechten met vicryl 3-0 of PDS 3-0 met knoop intraluminaal. Indien schade interne sfincter: los geknoopt hechten met matrashechting (vicryl 20) Indien schade externe sfincter: Allisklemmen op uiteinden. Zo nodig mobiliseren van de spier door dissectie. Indien < 50% ruptuur -> approximerende end-to-end hechtingen. Indien > 50%: Hechten volgens overlappende techniek. Streven naar overlap van circa 1,5cm. Ook hier gebruik oplosbaar hechtmateriaal (vicryl 2-0). Overlappende techniek geeft significant minder fecale incontinentie, urgency en perineale pijn. Postoperatief Zo nodig CAD Laxantia gedurende 2 weken: o Magnesiumoxide 2dd500mg o Zo nodig combineren met Movicolon 1 sachet per dag Algemene hygiëne maatregelen Advies bekkenfysiotherapeut - preconceptioneel Indien totaalruptuur in voorgeschiedenis: Indicaties voor primaire sectio caesarea bij volgende zwangerschap: vrouwen met fecale incontinentie na succesvol secundair herstel van de anale sfincter Geen bewijs voor profylactisch toepassen van episiotomie bij volgende partus - post partum Nacontrole Revisie na 6-8 wkn (door operateur) Aandacht voor mictie/defaecatieproblemen en seksualiteit o Milde incontinentie (fecale urgency, flatus incontinentie) kan verbeteren met dieetadviezen, constiperende middelen (loperamide), fysiotherapie door een geregistreerd bekkenfysiotherapeut (http://www.defysiotherapeut.com), adviezen door een continentieverpleegkundige. o o Ernstige incontinentie: evt secundair herstel door chirurgie Zo nodig endo-echo 60-80% asymptomatisch na 12 maanden. Meest voorkomende klacht dan incontinentie voor flatus. Referenties Fernando RJ, Sultan AH, Kettle C, et al. Repair techniques for obstetric anal sphincter injuries: a randomized controlled trial. Obstet Gynecol 2006; 107: 1261-1268 Sultan AH, Thakar R. Lower genital tract and anal sphincter trauma. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol 2002; 16: 99-115. Fernando R, Sultan AH, Kettle C , et al. Methods of repair for obstetric anal sphincter injury. Cochrane Database Syst Rev 2006; 3: CD002866. Eogan M, Daly L, Behan M, et al. Randomised clinical trial of a laxative alone versus a laxative and a bulking agent after primary repair of obstetric anal sphincter injury. BJOG 2007; 114: 736-740. Kettle C, Hills RK, Ismail KM. Continuous versus interrupted sutures for repair of episiotomy or second degree tears. Cochrane Database Syst Rev 2007; 17: CD000947. Sultan AH, Thakar R. Repair of 3rd and 4th degree tears. Hands-on workshop Auteur(s) M. Oonk S.W.A. Nij Bijvank