BowTie Methode

BowTie Methode
Introductie
De BowTie-methode is oorspronkelijk afkomstig uit de petrochemische industrie en de luchtvaart. Bedrijven als Shell
en de Amerikaanse luchtvaartautoriteit, de FAA (de US Federal Aviation Administration) hebben de afgelopen jaren
ruime ervaring opgedaan met de BowTie-methode, aanvankelijk voor veiligheid maar nu ook als integraal
risicomanagement model.
Beschrijving van de BowTie-methode
De BowTie-methode is een kwalitatieve risicoanalyse methode waarmee op een systematische en efficiënte wijze een
beeld kan worden verkregen van de risico’s die in een organisatie aanwezig zijn en van de preventieve en
herstelmaatregelen die hierop (kunnen) worden ingezet.
BowTie is een gebeurtenis gerelateerde tool gebaseerd op scenario denken. De BowTie-methode
is extra krachtig omdat het risico’s, bedreigingen, preventieve en herstelmaatregelen in één model verenigt. Het model
kan een beeld geven van de manier waarop (in complexe systemen) risico’s worden beheerst en gemanaged waarbij
een directe koppeling wordt gemaakt met specifieke organisatorische factoren zoals risicoperceptie, gedrag, cultuur en
aanwezige middelen en competenties.
De grafische weergave vertaald een complexe risicoanalyse op een eenvoudige wijze voor zowel het (hoger)
management als de mensen op de werkvloer; ‘one picture says more than a thousand words’.
Toepassing van de BowTie-methode
● Prospectieve risicoanalyse
Proactief identificeren en analyseren van risico’s voor een organisatie, activiteit of proces. Resultaat is een duidelijk
beeld van mogelijke risico’s met hun gevolgen en hetgeen de organisatie in staat stelt om te beoordelen of men
“in control” is en waar de knelpunten zijn.
● Weergave van de bestaande situatie (organisatie/afdeling/proces)
De BowTie-methode is een goed instrument om de bestaande situatie van een systeem en de wijze waarop risico’s
beheerst worden voor iedere werknemer overzichtelijk weer te geven. Dit geeft de deelnemers aan de BowTieanalyse meer inzicht in de processen op de afdeling. Alleen al het weergeven van de bestaande situatie kan
waardevolle informatie opleveren voor verbeterpunten.
● Retrospectief analyseren van incidenten
Analyse van incidenten al dan niet in combinatie met bijvoorbeeld de Tripod Beta-methodiek. Hierbij wordt een
incident geprojecteerd op de BowTie en wordt direct duidelijk welke barrières hebben gefaald en wat de zwakke
plekken in de risicobeheersing zijn.
● Basis van (of aanvulling op) een Risicomanagement Systeem
Door in de BowTies de barrières te koppelen aan specifieke taken en de verantwoordelijke personen of functies,
ontstaat een ‘blauwdruk’ van de te hanteren werkwijze. Het BowTie-diagram biedt daarmee de leidinggevende een
risicomanagement tool.
● Basis voor audits
Doordat het BowTie-diagram de specifieke risico’s, preventieve en herstelmaatregelen (barrières) en de
bijbehorende consequenties weergeeft gekoppeld aan taken en verantwoordelijkheden van personen of functies
geeft de methode een auditor een instrument voor het uitvoeren van risico georiënteerde audits.
● Hulpmiddel bij cultuurverandering
Toepassing van de BowTie-methode maakt risico’s en het managementsysteem tastbaar voor medewerkers.
Hun rol in het grotere geheel wordt direct duidelijk. De kracht van de BowTie-methodiek is onder andere dat bij
goed geleide discussies er wederzijds begrip ontstaat en inzicht in de risico’s bij de deelnemers. Vooral de
basisoorzaken van enkele grote risicofactoren en incidenten blijken eye-openers te kunnen zijn.
BowTie gerelateerde diensten RPS
RPS heeft de afgelopen 15 jaar veel ervaring met de methode opgedaan bij onder andere Shell, NAM en Total en is nu
ook betrokken bij de invoering van de BowTie-methode en denkwijze bij organisaties als de Rabobank, ESSENT,
KEMIRA, Wagenborg Offshore en het Maasstad Ziekenhuis.
Diensten
●
●
●
●
●
●
BowTie Master Class; gericht op risk managers en facilitators
BowTie-familiarisatie workshop; gericht op deelnemers van de BowTie-analyse workshops
Faciliteren van BowTie-analyse workshops
Ontwikkeling en implementatie Managementsystemen gebaseerd op de BowTie-methode
Incident Onderzoek Master Class op basis van Tripod Beta en/of BowTie
Incident onderzoek op basis van de BowTie-Methode (eventueel in combinatie met Tripod Beta)
RPS
Contact:
Veiligheid en risicomanagement Martijn Mud
E [email protected]
T +31 (0)15 - 750 16 00