Zorg op maat Het CITO Leerling volg systeem In alle leerjaren

Zorg op maat
Het CITO Leerling volg systeem
In alle leerjaren houden de groepsleerkrachten bij hoe het met de leerlingen gaat.
In de kleutergroepen wordt de nadruk gelegd op observatie van de ontwikkeling op
verschillende gebieden. De ontwikkelingen worden verwerkt op registratielijsten. Zo is het
mogelijk om eventuele achterstanden snel te signaleren en vervolgens extra hulp te bieden.
Bij de oudste kleuters worden de CITO toetsen Rekenen voor Kleuters RvK en Taal voor
Kleuters TvK
In de groepen 3 t/m 8 worden naast observaties verschillende toetsen afgenomen voor taal,
rekenen, spelling, lezen en sociaal emotionele ontwikkeling. We maken gebruik van Citotoetsen (methodeonafhankelijk) en toetsen die horen bij de door ons gehanteerde
methodes. De toets gegevens worden genoteerd in ons Leerlingvolgsysteem (Esis). Tijdens
het zorgoverleg met de IB-er worden de toets gegevens en eventuele problemen van
leerlingen besproken en gezamenlijk wordt gezocht naar mogelijke oplossingen. De
leerlingen worden goed in kaart gebracht en de leerkracht krijgt tips en ondersteuning om
met deze leerlingen aan de slag te gaan. Twee keer per jaar krijgen de leerlingen uit alle
groepen een rapport.
Individuele zorg
Binnen onze scholen hebben we de beschikking over twee interne begeleiders(IB-er). Zij
coördineren de individuele onderwijszorg. De zorgblokken tussen leerkracht en IB-er zijn
hierbij erg belangrijk.
De leerkrachten bespreken de ontwikkeling en resultaten regelmatig met de IB-er. Indien
noodzakelijk wordt met elkaar bekeken welke stappen worden ondernomen. Hierbij kan
gedacht worden aan extra observatie/toetsing, speciale hulp in de klas of buiten de klas,
aansluitend passend huiswerk. Twee keer per jaar (in september en februari) wordt er een
groepsplan opgesteld, waarin 3 zorgniveaus staan beschreven. Indien nodig wordt er een
individueel handelingsplan opgesteld. Hierin staat wat het probleem is, wat er aan gedaan
gaat worden en wanneer er extra hulp gegeven wordt. Een helder omschreven doel is hierbij
erg belangrijk. Voor sommige leerlingen stellen we een ontwikkelingsperspectief op. In dit
document wordt het onderwijsaanbod voor de leerling zodanig gepland dat deze zich
optimaal ontwikkelt, waarbij rekening wordt gehouden met het uitstroomniveau.
Kinderen met een behandelplan worden regelmatig besproken, het verloop en het resultaat
van de extra hulp worden geëvalueerd. De ouders worden vanzelfsprekend regelmatig op de
hoogte gebracht door de groepsleerkracht en het is mogelijk om te overleggen met de Intern
Begeleider.
Externe hulp
Soms lukt het ons niet ondanks onze individuele onderwijszorg voldoende vooruitgang te
bewerkstelligen in de ontwikkeling van de leerling. Dan kunnen we een beroep doen op het
Samenwerkingsverband Westelijke Mijnstreek. In het kader van hiervan is er een nauwe
samenwerking tot stand gekomen tussen de verschillende basisscholen en het speciaal
basisonderwijs.
In het Zorgplan van het samenwerkingsverband wordt aangegeven dat scholen met elkaar
regionaal samenwerken om een zo groot mogelijke groep kinderen “zorg op maat” in het
basisonderwijs te bieden. Daarnaast blijft voor een groep kinderen de opvang in de speciale
school voor basisonderwijs de aangewezen voorziening. In dit Zorgplan wordt aangegeven
vanuit welke doelstelling gewerkt wordt, hoe de inrichting van de huidige zorgstructuur eruit
ziet en hoe de zorgmiddelen van het samenwerkingsverband worden ingezet.
Op basisschool de hoefer loc. Geleen komt 6 keer per schooljaar het Externe Zorgteam (EZT)
bij elkaar. In deze commissie kunnen, met toestemming van ouders, kinderen worden
besproken met een pedagogisch/didactische hulpvraag.
Basisschool de hoefer Sittard zit samen met basisschool de Vlieger in een Zorg Advies Team
(ZAT). Dit overleg vindt 5 keer per schooljaar plaats.
Logopedie binnen de basisschool
Jaarlijks vinden er op de basisscholen logopedische screenings plaats. In de loop van het
schooljaar worden kleuters onderzocht om te kijken of ze problemen hebben met de stem,
de spraak, de taal of het mondgedrag. Elke ouder/opvoeder ontvangt van te voren via de
school een vragenformulier. Hierin kan vermeld worden waar ouders/opvoeders bezorgd
over zijn of wat henzelf is opgevallen. Na de screening krijgt het kind een brief met
bevindingen van de logopedist mee naar huis. Als verwijzing wordt geadviseerd, ontvangt u
ook een brief voor uw huisarts. Deze kan u verwijzen naar een logopedie praktijk. Het is ook
mogelijk dat u een adviesbrief krijgt of dat uw kind op een controlelijst komt te staan.
Heeft U vragen over de logopedische screening neem dan gerust contact op met de
leerkracht van uw kind.
Ontwikkelingsvoorsprong en (hoog)begaafdheid
Er zijn grote verschillen in begaafdheid, tempo en interesse bij kinderen. Kinderen leren het
beste als ze aangesproken worden op hun kwaliteiten en hun belangstelling. Daarom
besteden we op school ook aandacht aan de (hoog)begaafde leerlingen. Voor deze
leerlingen hebben we een aangepast leerstofaanbod omdat de reguliere methodes te weinig
uitdaging bieden. Met dit aangepast leerstofaanbod proberen we aan te sluiten bij de
mogelijkheden van het kind, de specifieke leereigenschappen, de interesses en behoeften op
cognitief en sociaal emotioneel gebied. Pas dan kan er sprake zijn van passend onderwijs en
een ononderbroken ontwikkeling.
Bij kleuters spreken we nog niet over (hoog)begaafdheid, maar over een
ontwikkelingsvoorsprong. Door in gesprek te gaan met ouders en goed te observeren
kunnen we aangeven of er sprake is van een ontwikkelingsvoorsprong en of het kind al op
jonge leeftijd behoefte heeft aan een ander onderwijsaanbod.
Om tegemoet te komen aan de behoefte van (hoog)begaafde leerlingen met een
ontwikkelingsvoorsprong hebben wij ervoor gekozen om te werken met Levelwerk, een
leerlijn voor intelligente en (hoog)begaafde leerlingen voor groep 3 t/m 8. Levelwerk biedt
zeer uitdagend materiaal op reken-, taal- en leesgebied. Naast de lesboeken bevat Levelwerk
ook breinbrekers (spellen) en digitaal verwerkingsmateriaal. Voor de kleuters hebben we
verschillende uitdagende materialen. Daarnaast gebruiken we het aanwezige
ontwikkelingsmateriaal, waarbij de opdrachten moelijker gemaakt worden.
Het komt wel eens voor dat we in het belang van het kind kiezen voor een vervroegde
doorstroming. Kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong op leesgebied, bieden we de
mogelijkheid om het leesonderwijs te volgen in groep 3. Dit alles natuurlijk in goed overleg
met de ouders.
Voordat we Levelwerk gaan inzetten, gaan we eerst onderzoeken waar de behoefte van het
kind ligt. We gaan in gesprek met het kind en de ouders en aan de hand van dit gesprek
kijken we welke leerstof het beste aansluit bij het kind. Dit passend leerstofaanbod uit
Levelwerk staat los van de andere methode die we gebruiken. Het sluit aan bij de motivatie
van de leerlingen en we oefenen hiermee de metacognitieve (leren ‘leren’), sociaal
emotionele en creatieve vaardigheden.
Ook onderpresteren en de sociaal emotionele ontwikkeling hebben onze aandacht. Onder
resterende kinderen moeten weer leren om gemotiveerd te zijn voor hun werk, leren
omgaan met hun fouten, leren doorzetten en leren om zichzelf te zijn in plaats van aan te
passen aan het niveau van de groep. Aan deze punten besteden we aandacht om het
onderpresteren aan te pakken. Om de sociaal emotionele ontwikkeling van de
(hoog)begaafde leerling goed te kunnen begeleiden hebben we aandacht voor o.a. het leren
‘leren’, de ontmoeting met ontwikkelingsgelijken, het sluiten van vriendschappen en het
hebben van andere interesses dan hun leeftijdgenootjes.
Levelwerk wordt in de klas gemaakt als de leerlingen hun basisstof afhebben (routeboekje).
De kinderen worden hierbij begeleid door hun eigen leerkracht. Daarnaast kijkt de Specialist
Begaafdheid over de schouders mee, om leerkracht en leerling te ondersteunen.
Compacten
Doordat de leerlingen van groep 3 t/m 8 meer werk aankunnen, werken zij versneld door de
taal- en/of rekenmethode. In een routeboekje staat vastgelegd welke onderdelen de leerling
gaat leren, wat hij kan overslaan en welke instructiemomenten nodig zijn. Ook staat er in
aangegeven welke taken wanneer gedaan moeten worden, zodat alle leerstof van de
methode aangeboden wordt.
Dit noemen we “compacten”. Hierdoor kan de leerling de basisstof sneller doorwerken dan
gebruikelijk en wordt er tijd gecreëerd om te werken met Levelwerk.
Verrijken
Na het afronden van het werk van het routeboekje is er ruimte voor de leerlingen om verder
te gaan met hun eigen leerlijn. Dit noemen we verrijken.
We maken gebruik van het DHH (digitaal handelingsprotocol) om te signaleren en te
diagnosticeren. Dit computerprogramma geeft pedagogische handelingssuggesties,
richtlijnen en adviezen voor compacten, verrijken en vervroegde doorstroming.
Kwaliteit bieden en vasthouden/ boeiend onderwijs
Scholen verschillen in werkwijzen, sfeer en resultaten. Vast staat dat een ieder werkt aan
kwaliteit. Op drie manieren werken wij aan het waarborgen van de kwaliteit: werken met
goed personeel, werken met goede methodes en het gericht volgen van de resultaten van de
leerlingen en de persoonlijke ontwikkeling van de leerkrachten.
Aan de leerkrachten vertrouwt u uw kind toe. Van hen wordt veel verwacht. In een goede
sfeer werken zij o.a. aan de overdracht van kennis. Zij werken niet op eigen houtje, maar
besteden heel wat tijd aan samenwerking en overleg.
Leerkrachten blijven zich ontwikkelen. Vandaar dat er jaarlijks tijd en geld geïnvesteerd
wordt in bij- en nascholing.
De afgelopen jaren hebben we ons bijvoorbeeld bezig gehouden met het bespreken en
beschrijven van onze visie op het onderwijs nu en in de toekomst. Individueel zijn er
cursussen gevolgd op het terrein van: klassenmanagement, computergebruik,
zorgverbreding, bedrijfshulpverlening en gedragsverandering binnen en buiten de klas.
Goede eigentijdse methodes zijn onontbeerlijk voor ons onderwijs. Regelmatig worden onze
methodes vernieuwd. Het volgen van de resultaten van de leerlingen is van groot belang om
te zien of uw kind zich voldoende ontwikkelt. In hoofdstuk 7 "Zorg op maat" is hier meer
over verteld.