Een regularisatie via Werk

Datum: 28 september 2009. Surf naar www.orcasite.be voor de laatste versie!
Organisatie voor Clandestiene Arbeidsmigranten vzw
KOMT OP VOOR WERKNEMERS ZONDER PAPIEREN
Een regularisatie via Werk
Van 15 september tot en met 15 december is er een mogelijkheid voor mensen zonder wettig verblijf,
om hun verblijf te regulariseren op basis van een arbeidscontract. (Instructienota Dienst
Vreemdelingenzaken van 19/07/2009, punt 2.8 B)
Maar een arbeidscontract is niet alleen een mogelijke weg naar regularisatie. Het is vooral een
overeenkomst die bepaalt in welke omstandigheden je de komende tijd zal werken. Het is erg
belangrijk dat je contract correct is.
- Een correct contract beschermt je arbeidsrechten en je inkomen.
- Bovendien zal gecontroleerd worden of je contract echt is, en of je werkgever alle regels
respecteert. Alleen dan zal je een arbeidskaart en een regularisatie kunnen krijgen. Wanneer
je een verlenging van je verblijf en arbeidskaart aanvraagt, zal er opnieuw gecontroleerd
worden. Een correct contract, dat door de werkgever wordt gerespecteerd, is daarom ook de
beste garantie voor je regularisatie en de verlenging van je verblijfsvergunning in
de toekomst.
In deze fiche vind je informatie over je arbeidscontract in de regularisatieprocedure,
vanaf punt 3. Omdat sommige details in de procedure nog niet duidelijk zijn of nog
kunnen veranderen, zal je regelmatig updates vinden van deze fiche op www.orcasite.be
(klik op ‘regularisatie’). Je zal de fiche daar ook terugvinden in andere talen.
Maar lees eerst de volgende algemene informatie over je arbeidscontract:
1. Waar vind ik werk?
-
-
Vacatures kan je vinden in kranten, en op heel wat gespecialiseerde websites.
Daarnaast is er in elk gewest een instelling die werkzoekende begeleidt naar werk: VDAB
(Vlaanderen), FOREM (Wallonië) en Actiris (Brussel). Zij organiseren ook opleidingen. Wie
geen papieren heeft, of wie een arbeidskaart B nodig heeft om te werken, kan zich bij deze
instellingen echter niet inschrijven. Bij de VDAB kan je wel een attest van
werkbereidheid krijgen.
Je kan deze instellingen wel contacteren om te vragen waar je vacatures kan vinden, of de
vacatures raadplegen op hun websites (op sommige plaatsen, bv. in de Werkwinkels in
Vlaanderen, kan je deze vacatures ook bekijken op speciale computers ter plekke).
2. Een werkgever mag geen geld vragen voor een contract
-
-
Een werkgever mag niet vragen om te betalen voor een contract. Hij mag hiervoor ook geen
geld aftrekken van je loon. Als iemand je voorstelt om in ruil voor een contract te betalen of
extra te werken, aanvaard dat dan niet.
Als je werkgever toch een vergoeding eist omdat hij je een contract heeft gegeven, dan kan
je daar een klacht voor indienen. Informeer je bij de vakbond of de inspectie (zie verder) over
jouw specifieke dossier.
3. Je rechten
Algemeen minimumloon: Niemand mag in België minder verdienen dan 1387,49 € bruto voor een
voltijdse baan. Dit minimumloon stijgt nadat je 6 maanden gewerkt hebt.
1
Datum: 28 september 2009. Surf naar www.orcasite.be voor de laatste versie!
Minimumloon per sector: Voor de meeste beroepen zijn de wettelijke minimumlonen hoger dan het
algemeen minimumloon. Informeer bij de vakbond of bij de inspectiediensten over het minimumloon
in jouw beroepssector.
Loonbriefje: Je werkgever moet voor elk loon een loonbriefje geven. Daarop staat onder andere je
brutoloon en je nettoloon (= het loon dat je uitbetaald krijgt).
De uitbetaling:
- In je contract moet vermeld staan op welke momenten je loon zal uitbetaald worden: elke
week, elke maand,… Je werkgever moet je altijd op tijd betalen.
- Je loon mag uitbetaald worden per bankrekening, per cheque of cash.
o Vraag om uitbetaling per bankrekening. De bankafschriften zorgen ervoor dat je
kan bewijzen wat er wel en niet betaald is.
o Bij cash uitbetaling, moet je werkgever jou elke keer een ontvangstbewijs laten
tekenen. Controleer of het bedrag op het bewijs overeenkomt met wat je gekregen
hebt.
o Aanvaard geen cheques.
- Je kan een deel van je loon ‘in natura’ krijgen: bijvoorbeeld eten en onderdak.
o Alles wat in natura wordt betaald, moet op een papieren overeenkomst staan.
o Vraag je vakbond of de inspectiediensten of de bedragen die worden gerekend voor
het eten, een slaapkamer,… correct zijn.
Andere rechten: je kan informatie krijgen over je rechten bij de vakbonden, de inspectiediensten en
bij OR.C.A. (de rechtengids voor werknemers zonder papieren op www.orcasite.be bevat de
belangrijkste arbeidsrechten, die natuurlijk ook geldig zijn voor werknemers met papieren).
2
Datum: 28 september 2009. Surf naar www.orcasite.be voor de laatste versie!
4. Hoe moet mijn contract eruitzien als ik een regularisatieaanvraag wil indienen?
Wie een aanvraag wil indienen op basis van punt 2.8.B moet voldoen aan de volgende voorwaarden:
-
In België zijn van voor 31 maart 2007
Geïntegreerd zijn in de Belgische maatschappij
Kennis van het Frans, Nederlands of Duits
Je contract moet opgesteld worden volgens het STANDAARDMODEL, dat je zal terugvinden op de
website van de verschillende gewesten: www.werk.be (Vlaanderen), www.irisnet.be (Brussel),
emploi.wallonie.be (Wallonië). Let op dat je het juiste typecontract gebruikt!
Je moet je contract toevoegen aan het regularisatiedossier dat ingediend wordt bij Dienst
Vreemdelingenzaken, via de gemeente of rechtstreeks via email [email protected] als je al een
lopend dossier 9bis, 9.3 of 9ter hebt bij de Dienst Vreemdelingenzaken. Wanneer de Dienst
Vreemdelingenzaken bericht geeft (via aangetekende zending) dat je in aanmerking komt voor een
regularisatie op basis van punt 2.8B, moet je werkgever een arbeidskaart aanvragen in het gewest
waar hij/zij gevestigd is: Vlaanderen, Brussel of Wallonië. Als je aanvraag wordt goedgekeurd, krijgt je
familie (echtgenoot en kinderen ten laste) dezelfde verblijfsvergunning als jijzelf.
Opgepast! De gewesten kunnen controleren of je nog niet werkt voor je de arbeidskaart gekregen
hebt. Als je werkgever de aanvraag indient, wacht je dus best met werken tot je de arbeidskaart hebt.
Je contract moet voldoen aan al de volgende voorwaarden:
 Minimumloon
Je moet per maand het algemeen minimumloon verdienen, ook als je deeltijds werkt, en per uur het
minimumloon van je sector.
Voorbeeld : persoon x werkt 4 dagen per week (30 uur) als ploegbaas in de bouwsector. Het
wettelijk minimum loon voor zijn werk is 15,239 €/uur. Deze persoon verdient per maand 1828,68
€ of meer.
- Dit is meer dan 1387,49 €, het algemeen minimumloon.
- Het uurloon is het juiste loon voor zijn werk in zijn beroepssector.
Dit contract kan dus aanvaard worden voor een regularisatie.
 Duur van het contract
Je zal enkel een regularisatie krijgen als je een contract hebt:
- van onbepaalde duur; een contract zonder einddatum is altijd van onbepaalde duur.
- of van bepaalde duur, geldend voor minimum 1 jaar.
 Welk soort werk wordt aanvaard?
- De gewesten beslissen welk werk ze aanvaarden voor de regularisatie. Ze zullen zeker nagaan
of je werkgever betrouwbaar is.
- Het is mogelijk dat een arbeidskaart B eerst geweigerd wordt. Wanneer de werkgever beroep
aantekent, bekijkt de regionale minister of er toch een arbeidskaart kan uitgereikt worden.
Vraag je werkgever dus om beroep aan te tekenen wanneer het eerste antwoord negatief is.
Vraag indien nodig advies aan een gespecialiseerde juridische dienst of een advocaat.
5. Wat als ik mijn werk verlies?
-
Als je met een arbeidskaart B werkt, kan je strikt genomen je verblijfsvergunning verliezen als
je je job verliest. Maar dat gebeurt niet automatisch. Ga dus op zoek naar een nieuwe
werkgever (zie boven punt 1), zolang je verblijfsvergunning nog geldig is.
3
Datum: 28 september 2009. Surf naar www.orcasite.be voor de laatste versie!
Bijvoorbeeld : Je hebt een verblijfsvergunning en een arbeidskaart B geldig van 1 januari tot en met
31 december 2010. Op 30 juni 2010 verlies je je werk. Je hebt dan nog 6 maanden, tot je
verblijfsvergunning vervalt, om een nieuwe werkgever te zoeken.
-
Wie werkt met arbeidskaart B, kan geen werkloosheidsuitkeringen krijgen.
Technische werkloosheidsuitkeringen krijg je als je werkgever je even geen werk kan geven,
maar je nog niet wil ontslaan, bijvoorbeeld als een fabriek tijdelijk stil ligt. Als je moeilijkheden
hebt om deze uitkeringen te bekomen, contacteer dan een vakbond.
Blijf niet bij een werkgever die je rechten schendt. Contacteer een vakbond of de inspectie,
nog voor je je werkgever verlaat. Ze kunnen je vertellen welke procedures je moet volgen.
6. Vakbond
-
Je hebt het recht om je aan te sluiten bij een vakbond. Je werkgever hoeft dat niet te weten,
en hij mag je zeker niet ontslaan omdat je lid bent van een vakbond.
Een vakbond organiseert werknemers, om actie te voeren voor betere werkomstandigheden.
Een vakbond geeft ook persoonlijk advies. Bij problemen kunnen ze juridische hulp bieden
voor de rechtbank. Ook bij werkloosheid kan je bij de vakbond terecht.
7. Verlenging
Als je werkt met een arbeidskaart B, moet je werkgever op tijd een verlenging aanvragen. Die heb je
nodig om ook je verblijfsvergunning te kunnen verlengen.
Vraag aan je werkgever ten laatste 2 maanden voor de einddatum van je arbeidskaart om de
verlenging aan te vragen.
8. Laat je contract nakijken!
Vragen kan je stellen bij de vakbond. Je kan echter ook bellen naar de inspectie, dienst Toezicht op de
Sociale Wetten. De inspecteurs geven gratis en anoniem advies over al je arbeidsrechten. Wees niet
bang om hen te contacteren.
Adres van de vakbonden in mijn buurt:
Zie www.acv-online.be, www.abvv.be, www.aclvb.be, of vraag aan de vakbond in de buurt wie de
plaatselijke contactpersoon is voor dit soort dossiers.
Adres van de inspectiedienst Toezicht Sociale Wetten in mijn buurt:
Zie www.meta.fgov.be, klik op ‘Over de FOD’.
Adres van de Werkwinkel in mijn buurt:
Zie www.VDAB.be
Andere nuttige adressen:
Adres OR.C.A.: Gaucheretstraat 164, 1030 Brussel – 02/274.14.31 – [email protected] –
www.orcasite.be
Website Dienst Vreemdelingenzaken (met alle relevante officiële documenten): www.dofi.fgov.be
4