De hervorming van de Geestelijke Gezondheidszorg in België ‘ PROGRESSIE EN INNOVERENDE PRAKTIJKEN ’ La réforme des soins en santé mentale en Belgique ‘ AVANCÉES ET PRATIQUES INNOVANTES ’ 23-04-2014 Een regionaal gemeenschappelijk aanmeldingspunt – “samenwerking GGZ en sociale huisvestingsmaatschappijen” 1. Voor het arrondissement Antwerpen: 3 regionale aanmeldingspunten wonen (binnen functie 5) 2. Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) • Outreach bemoeizorg (SSeGA) • Wooneenheden buiten het sociale stelsel • Wooneenheden via versnelde toewijzing (over functies 1, 2, 3, 4 en 5) 23-04-2014 Arrondissement Antwerpen 4 zorgregio’s – 920.000 inwoners Antwerpen 515.000 inwoners Mortsel 96.000 inwoners Schilde/Brasschaat 310.000 inwoners 23-04-2014 1. Regionale aanmeldingspunten wonen Regio Mortsel: IBW (90 plaatsen), IBW (55 plaatsen) en PVT (150 bedden) Regio Antwerpen: IBW (106 plaatsen) en PVT (30 bedden) Regio Schilde/Brasschaat: IBW (96 plaatsen) en PVT (147 bedden) • • • • • • • • Voordelen: Cliënt kan zich aanmelden in regio naar keuze (1 aanmeldingsbundel en 1 aanmeldingsteam) Zorg-op-maat Meer diversiteit woonvormen mogelijk (wooncontinuüm) Flexibel bij interne transfer indien nodig Herstel als gedeelde basisvisie Duidelijk beeld van aanvragen voor een regio Ketenzorg: beschut wonen met steun personeel PVT Afwachten: Vlaams beleid aangaande diversiteit in woonvormen 23-04-2014 1.Regionaal aanmeldingspunt wonen Schilde/Brasschaat: enkele cijfers Van februari 2013 tot maart 2014 • • • • • • • 93 aanmeldingen (effectieve) 16 opnames PVT 18 opnames IBW 47 externe cliënten op wachtlijst 12 interne cliënten voor wissel IBW ↔ PVT 3 bewoners van PVT → IBW 2 bewoners van IBW → PV Info op http://sara.oggpa.be zorgaanbod F5 woonfunctie zorgregio Brasschaat/Schilde 23-04-2014 2. Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Voornaamste doelstelling: Betaalbaar wonen mogelijk maken én houden voor cliënten met een ernstige en langdurende psychische kwetsbaarheid Partners hierbij: Functie 1: OCMW, CAW, huisartsen, CGG, ambulante psychiaters, … Functie 2: mobiele teams GGZ, PZT, outreach verslavingszorg, outreach forensische, … Functie 3: activiteitencentra, trajectbegeleiders,… Functie 4: psychiatrische ziekenhuizen,… Functie 5: IBW, SHM,… 23-04-2014 2. Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Praktijk 1: psychiatrische bemoeizorg door outreach team (SSeGAteam) • 3 SHM (24.000 wooneenheden; 45.200 bewoners); 2 PZ en 1 IBW • Enkel maatschappelijk werker SHM kan SSeGA-team vragen • Zowel cliëntenbegeleiding als advies aan SHM • Vlaamse projectmiddelen wonen/welzijn (4 FTE + 4u psychiater) • Samenwerking met CAW (preventieve woonbegeleiding) • Permanent 55 cliënten in caseload (25 afrondingen per jaar) • Wachtlijst 17 cliënten (snelle interventie bij crisissituatie) • Meerderheid cliënten (60%) heeft geen hulpverleningsgeschiedenis • 33% psychose; 16% middelen; 20% persoonlijkheidsstoornis • Bemoeizorg; aanklampende zorg; herstelondersteunende zorg • 71% inkomen lager dan € 1.000; 96% lager dan € 1.250! 23-04-2014 2. Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Praktijk 2: wonen buiten het sociale stelsel • 3 SHM; 4 PZ; 2 mobiele teams; 2 PZT • 15 wooneenheden • PZ staat garant voor financiering • Cliënt wordt begeleid door mobiel team of PZT • Huisarts is actief betrokken • Cliënt blijft op wachtlijst SHM → behoudt woning wanneer hij plaats krijgt binnen sociaal stelsel • Komt tegemoet aan gemeenschapsgerichte GGZ • Vraagt goodwill van PZ (structureel is beter) 23-04-2014 2. Samenwerking GGZ/verslavingszorg en Sociale Huisvestingsmaatschappijen (SHM) Praktijk 3: versnelde toewijzing binnen sociale huurstelsel • Sinds 1/1/2014 aanpassing besluit Vlaamse regering tot reglementering sociale huurstelsel • Versnelde toewijzing mogelijk voor minstens 5% (op basis van toewijzingen laatste 5 jaar) • Doelgroepen zijn daklozen, GGZ, bijz. jeugdzorg • Voor grootstad Antwerpen: +/- 77 versneld per jaar • 2014: 25 wooneenheden voor GGZ/verslavingszorg • Cliënten die dakloos zijn/financiële problemen en motivatie en haalbaar in begeleiding • Begeleiding aan huis door mobiel 2b-team, PZT, BW eigen adres, outreach verslavingszorg, forensisch outreach team • Begeleidingsovereenkomst voor 2 jaar • Voor andere regio’s nog afspraken te maken 23-04-2014 Enkele conclusies • Betaalbaar wonen is een recht…ook voor mensen met ernstige psychische kwetsbaarheid! • Structurele samenwerking SHM en GGZ/verslavingszorg is nodig in vermaatschappelijking van zorg! • Psychiatrische en verslavingsproblematiek in een grootstad vraagt extra aandacht en we staan voor uitdagingen: • • • • Taal/cultuur barrière Nood aan voldoende mobiel/outreach teams Multiple-problematiek in gezinnen Evenwicht tussen herstelondersteuning (cliëntgericht) en leefbaarheid (maatschappijgericht) 23-04-2014