MAO-remmers (informatie, voedingsadviezen en de combinatie met andere medicijnen) Uw arts heeft u een klassieke MAO-remmer (Parnate, Nardil) voorgeschreven. MAO-remmers worden voorgeschreven bij ernstige depressieve klachten, als andere anti-depressiva onvoldoende resultaat hebben gegeven. Een MAO-remmer remt de werking van het enzym Mono-Amine-Oxidase. Dit enzym zorgt voor de afbraak van tyramine in het bloed. Als u MAO-remmers gebruikt kan dit tyrami-negehalte in het bloed dus stijgen, wat een verhoging van de bloeddruk kan geven. Tyramine krijgt u binnen met de voeding. Als u een MAO-remmer gebruikt moet u dus rekening houden met wat u eet en drinkt. Voorbereiding op de behandeling Voorafgaande aan een behandeling met MAO-remmers wordt nagegaan of er redenen zijn waarom u geen MAO-remmers zou mogen gebruiken. Ernstige hoge bloeddruk of ernstige longproblemen zijn hiervan een voorbeeld. Zonodig zal uw bloeddruk regelmatig, liggend en staand, worden gemeten. Daarnaast krijgt u voorlichting over de noodzakelijke dieetvoorschriften. Omdat MAO-remmers niet vrij te krijgen zijn in Nederland zal uw arts een verklaring invullen die u moet inleveren bij uw apotheek. Houdt u er rekening mee dat de levertijd voor MAO-remmers vaak langer is dan voor andere medicijnen. Voedingsadviezen Van uw arts heeft u dieetvoorschriften gekregen. U begint het dieet op dezelfde dag dat u de MAO-remmer gaat slikken. Nadat u gestopt bent met de MAO-remmer moet u nog 10 dagen doorgaan met het dieet. Tyramine komt van nature voor in de voeding. Het zit in eiwitrijke producten die gemakkelijk kunnen bederven. Verse eiwitrijke producten bevatten weinig tyramine. Naarmate u de producten langer bewaart, neemt de hoeveelheid tyramine toe. Wat u wel en niet mag eten Verse producten zijn de vuistregel. U mag alle soorten vlees, vis en kip eten en de meeste soorten vleeswaar. Salami of cervelaatworst of worstsoorten die hierop lijken mag u beperkt eten (maximaal 1 plak per dag). Pizza’s bevatten vaak salami en oude of buitenlandse kaassoorten. Houdt hiermee rekening bij de samenstelling van de pizza. Sojaprodukten (tahoe, tofu, tempeh) beperken (maximaal 100 gram per dag). Voorzichtig met Chinese keuken omdat de hoeveelheden verwerkte soja niet bekend zijn. Jonge kaas (4 tot 8 weken oud) mag u wel eten. Wat u beperkt mag eten is jong belegen, belegen en extra belegen Hollandse kaas. U mag per dag hooguit 60 gram (3 plakjes) van deze kaassoorten. Gebruik deze kaas ver- spreid over de dag, samen met andere voedingsmiddelen en niet in een keer. Produkten als kaaschips, kaaszoutjes, kaasburgers en kaassoufflés bevatten weinig kaas, maar wel vaak oudere kaassoorten. Gebruik deze met mate! Buitenlandse kaassoorten, zoals brie, camembert en gruyère, oude kaas en boerenkaas mag u niet gebruiken, evenals smeltkaas en smeerkaas. Eieren kunt u gewoon eten. Dit geldt eveneens voor vrijwel alle soorten groenten. Zuurkool mag u hooguit een keer per week eten. U mag alle soorten frisdranken, vruchtensappen, koffie, thee, water melk en karnemelk drinken. Wat u beperkt mag drinken zijn wijn, sterke dranken, bier en alcoholvrij bier. Brood, taart en koekjes kunt u gewoon eten. Wat u niet mag gebruiken zijn produkten die pure gist bevatten, bijvoorbeeld gistextracten zoals Marmite, Vitam-RD of Tartex. Ook geen reformartikelen met gist, zoals biergist. Bijwerkingen van MAO-remmers Gebruik van MAO-remmers kan een licht gevoel in het hoofd, duizeligheid, hoofdpijn en slaapstoornissen veroorzaken. Ook kunt u hiervan een droge mond en maag en darmklachten krijgen. Komt u bij een andere arts of tandarts, zeg dan dat u MAO-remmers gebruikt. Neem geen andere medicijnen dan uw arts voorschrijft. MAO-remmers kunnen in combinatie met enkele andere medicijnen namelijk tot gevaarlijke reacties leiden. Hieronder staat aangegeven welke medicijnen u niet mag gebruiken en welke medicijnen u beperkt mag gebruiken. Overleg met uw arts als u reformartikelen of andere alternatieve middelen wil gebruiken. Medicijnen die u niet mag gebruiken Middelen tegen depressie: Prozac (fluoxetine), Seroxat (paroxetine), Zoloft (sertraline), Fevarin (fluvoxamine), Anafranil (clomipramine), Cipramil (citalopram), Efexor (venlafaxine), Cymbalta (duloxetin), Lexapro (escitalopram). Pijnstillers: Tramadol, Pethidine, Fortral, Pentazocine Narcosemiddelen: Meperidine Afslankmiddelen: Ponderal Middelen tegen de ziekte van Parkinson: Dopamine, Sinemet Sommige middelen tegen benauwdheid: Ventolin inhalaties, Efedrine, Epinefrine, Bronchicum hoestdrank, Dopamine Middelen bij shock: Dopamine en Epinefrine Medicijnen die u beperkt mag gebruiken Middelen bij hoest en verkoudheid: Dampo, Darolan, Daromefan Bloedsuikerverlagende middelen: Tolbutamine, Glibencamide (in overleg met uw arts) Klassieke antidepressiva: Tryptizol, Imipramine, Ludiomil, Sinequan, Nortrilen (in overleg met uw arts) Stemmingsstabilisatoren: Lithium, Tegretol (in overleg met uw arts) Medicijnen die u zonder problemen kunt gebruiken Pijnstillers: Paracetamol, Panadol, Ibuprofen Middelen bij benauwdheid: Atrovent, inhalaties, Bricanyl Tot slot Als u na het lezen van deze folder nog vragen hebt kunt u altijd terecht bij uw behandelend arts. Ook bij klachten kunt u met hem of haar contact opnemen. Zorgeenheid psychiatrie ETZ TweeSteden.