Gezond eten makkelijker maken

Tekst en foto’s: Baukje van der Meer
TastyBasics: ‘Juiste balans nutriënten essentieel’
‘Gezond eten
makkelijker maken’
Veel mensen ervaren gezond eten als gedoe. De huidige welvaart biedt een walhalla aan
gemaksproducten. Maar wie weinig tijd heeft om te koken, lijkt veroordeeld tot het eten van
ware koolhydraatbommen. TastyBasics gaat voor een gezonder alternatief, door producten te
ontwikkelen waarbij de natuurlijke nutriënten in balans zijn. Van boterham tot frietje.
expertise voedingsmiddelenindustrie | augustus 2016
37
Bij baby’s, patiënten die sondevoeding krijgen en zelfs bij dieren
letten mensen heel goed op wat ze binnenkrijgen. Hun voedings- patroon is zó uitgebalanceerd dat de verhouding van nutriënten precies aansluit bij de behoeften van de ontvanger.
Waarom raakt die verhouding zoek als je als volwassene zelf
mag kiezen wat je eet (en je kinderen te eten geeft) en hoe
kan dit anders? Een vraagstuk dat Jan Buining, oprichter en eigenaar van Food Basics, en Mariëtte van Duijn, productmanager bij TastyBasics, al jaren boeit.
“Eten betekent plezier en gezelligheid, maar de laatste decennia houden we geen rekening meer met wat voeding doet”,
begint Buining. “Er komt wel steeds meer kennis beschikbaar.
Ziekten als obesitas, hart- en vaatziekten en diabetes type 2
‘Veel mensen hebben geen idee
wat koolhydraten zijn’
zijn voor 70 tot 90 procent leefstijlgerelateerd. Naast factoren
als beweging en stress speelt voeding een prominente rol bij
het voorkomen van deze welvaartsziektes. Hoe lang blijven we
onze gezondheid nog afkopen met een verzekeringspremie
rond 100 euro per maand? We moeten gezonder gaan eten!”
Duijn uit. “Nederlanders krijgen elke dag gemiddeld 200 gram
suikers te veel binnen, waarvan 100 gram korte en 100 gram
lange suikers. Convenienceproducten bevatten vaak veel koolhydraten. Die zorgen bij zes eetmomenten per dag dus ook zes
keer voor een piek in je bloedsuikerspiegel. Dat is niet gezond.
Bij TastyBasics werken we niet met toegevoegde suikers en
hebben de producten een laag koolhydraatgehalte. We gebruiken groente, fruit, peulvruchten, noten en zaden. Dat sluit
aan op het advies van de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum. De suikers en koolhydraten die op het etiket staan,
komen onversneden uit het oorspronkelijke product.”
Pannenkoeken en brood
Op dit moment wordt er nog volop geëxperimenteerd met de
producten van TastyBasics. Vorig jaar zijn onder meer TastyBasics Pannenkoeken en TastyBasics Brood geïntroduceerd in
de bedrijfskantine van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Ook wordt er gewerkt aan crackers, pasta’s en
friet. Naar verwachting liggen de eerste producten van TastyBasics begin volgend jaar in de supermarkt. Via de website
TastyBasics.nl kan de consument binnenkort rechtstreeks de
producten bestellen en thuis laten bezorgen.
Friet met groente
Alternatief
De ontwikkelaars van TastyBasics willen een lans breken voor
gezondere convenienceproducten. “We willen de vrijheid van
de consument niet beknotten en de landbouw of levensmiddelenindustrie niet veroordelen, maar er moet wat veranderen”,
zegt Buining, die ook voorzitter is van Innexus, een samenwerkingsverband van bedrijven werkzaam in de foodsector in
Noord-Nederland. “In een supermarkt is nauwelijks soep zónder
suiker te krijgen. Zelfs in bouillonblokjes zit al suiker. Zoet verkoopt goed en suiker is bovendien een goedkoop ingrediënt.
Groente en fruit zijn veel duurder. Maar dit staat niet in verhouding met de stijgende zorgkosten. Gezond kost iets meer, maar
je krijgt er veel meer levensgeluk en welzijn voor terug.”
Juiste balans
TastyBasics wil voor alle zes eetmomenten van de dag (ontbijt,
lunch, diner en drie tussendoortjes) een alternatief bieden.
Daarbij draait alles om de juiste balans van nutriënten, legt Van
­38
expertise voedingsmiddelenindustrie | augustus 2016
Tijdens diverse festivals laat TastyBasics deze zomer haar eigen
friet proeven; gemaakt van een deeg van onder meer bloemkool, knolselderij, ei en gele erwt. Hier wordt churros-ogende
patat van gebakken - in plantaardige olie - en de friet wordt
vervolgens geserveerd met een mayonaise zonder toegevoegde
suikers. De reacties zijn erg goed, vertelt Van Duijn. “Evene-
Food Basics en TastyBasics
TastyBasics richt zich op gezonde convenienceproducten zonder toegevoegde suikers. Het maakt onderdeel uit van Food
Basics in het Drentse Aalden. Food Basics is opgericht in 1992
en ontwikkelt en exporteert sinds 2012 instant zuivelproducten buiten Europa onder de noemer DairyBasics. Daarnaast
ontwikkelt en vermarkt het bedrijf emulgatoren voor specifieke diervoeder- en levensmiddelensectoren.
Jan Buining, Marijn Mulder en Mariëtte van Duijn (van links naar rechts)
keuren de TastyBasics Friet.
begin volgend jaar informatieavonden organiseren om de consument voor te lichten over koolhydraten. “Je trekt dan misschien mensen die al bewuster bezig zijn met voeding, maar
die krijgen dan een ambassadeursfunctie en vertellen het verhaal door. Veel mensen hebben geen idee wat koolhydraten
zijn, waar ze allemaal in zitten en wat ze doen. Als er op een
ontbijtkoek staat dat deze geen suiker bevat, kan het koolhydratengehalte nog wel enorm hoog zijn.”
Groeiend besef
Productontwikkelaar en kok Marijn Mulder bereidt TastyBasics Friet op
basis van groente.
menten zijn een mooi moment om zo’n product te laten proeven. Gemiddeld scoort de friet bij festivalbezoekers een 8.6.”
Dat er groente in het product zit, wil niet zeggen dat het nu
opeens gezond is om dagelijks friet te eten. “Maar áls je friet
eet, is dit een betere keuze”, licht Van Duijn toe. “Een patatje
op basis van groente bevat 50 procent minder koolhydraten
dan een normaal patatje.”
Knapperig
Hoe waarborgt TastyBasics de smaak, structuur en houdbaarheid van haar producten? “Het is mogelijk om smaakvolle producten te maken met een laag koolhydraatgehalte”, stelt Van
Duijn enthousiast. “Het kan soms een uitdaging zijn om bijvoorbeeld de juiste structuur te krijgen, maar het kan!” “Friet hoort
natuurlijk knapperig te zijn”, noemt Buining als voorbeeld. “Hiervoor moesten we de juiste glasstructuur zien te krijgen, met behulp van amylose. Alles was erop gericht om de amylose maximaal te activeren, in de technologische richting die wij willen.”
Gekeken naar de positieve reacties is dat aardig gelukt. Toch
ligt de friet nog lang niet in de schappen. “Misschien wel nooit”,
zegt Van Duijn. “We zitten nu nog volop in de ontwikkelingsfase. We kijken ook goed naar welke producten we wanneer
introduceren. Producten als brood en pasta worden veel gegeten. Daarmee kun je een groot effect bereiken.”
Voorlichting
De vraag blijft altijd hoe je consumenten zo ver krijgt dat ze
kiezen voor een gezond(er) alternatief. “Door veel voorlichting
over koolhydraten en door onze producten te laten proeven”,
antwoordt Van Duijn. Op TastyBasics.nl wordt veel uitleg gegeven over wat goede voeding nu werkelijk is. Het bedrijf wil
De meeste mensen snappen nu al heel goed dat ze hun eetpatroon aan moeten pakken, stelt Van Duijn. “Maar als je door
de supermarkt loopt, wordt het je wel heel erg lastig gemaakt
om gezonde keuzes te maken. Zeker als je voor een heel gezin
‘Voedingsmiddelenindustrie
moet ‘omdenken’’
moet koken.” Ook bij de tussenhandel groeit het besef dat we
gezonder moeten eten, ziet Buining. “De oplossing voor gezond
eten ligt niet bij het tellen van calorieën of bij het reduceren
van E-nummers, zoals veel mensen denken. Dat is niet de kern
van de zaak. Gezonde voeding bereik je met de juiste balans
van natuurlijke nutriënten.”
Voorbeeld volgen
Buining en Van Duijn verwachten én hopen dat meer bedrijven
het voorbeeld van TastyBasics volgen. “Steeds meer bedrijven
gaan producten aanbieden zoals wordt aangeraden door de Gezondheidsraad; met groenten, fruit en peulvruchten in plaats
van toegevoegde koolhydraten en suikers. Wij juichen dat alleen
maar toe. Bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie moeten
samen ‘omdenken’. We moeten ons meer richten op het gezondheidsaspect in plaats van op veel, lekker en lang houdbaar.”
‘Not done’
Gemakzuchtig je winkelkar volladen met chips, kant-en-klare
pasta’s en andere koolhydraatbommen: tegenwoordig kom je
er nog makkelijk mee weg, maar over tien jaar is dat minder
vanzelfsprekend, denken Van Duijn en Buining. “Het beeld van
hoe wij tegen gezond eten aankijken, verandert langzaamaan”,
merkt Van Duijn. “Steeds meer jongeren vinden roken ‘not
done’ en zeggen dat ook. Over tien jaar word je erop aangesproken als je vaak ongezond eet.”
expertise voedingsmiddelenindustrie | augustus 2016
39