Studiefiche Vanaf academiejaar 2014-2015 Sociologie (B000597) Cursusomvang (nominale waarden; effectieve waarden kunnen verschillen per opleiding) Studiepunten 3.0 Studietijd 90 u Contacturen 30.0 u Aanbodsessies en werkvormen in academiejaar 2016-2017 A (semester 2) hoorcollege 30.0 u Lesgevers in academiejaar 2016-2017 Aangeboden in onderstaande opleidingen in 2016-2017 stptn aanbodsessie Onderwijstalen Nederlands Trefwoorden Institutionalisatie, structuur, cultuur, socialisatie, stratificatie, deviantie en sociale controle, sociale verandering, relgiie. Situering Dit opleidingsonderdeel is inleidend van aard en heeft tot doel studenten inzicht te bieden in hoe de sociologie als wetenschap de sociale werkelijkheid analytisch benadert. Aan de hand van centrale theorieën en begrippen wordt toegelicht hoe de samenleving werkt. Deze basiskennis wordt vervolgens toegepast op een aantal deeldomeinen van de sociologie. Studenten leren de vanzelfsprekendheid van hun eigen sociale leefwereld te doorprikken. Op die manier sluit het opleidingsonderdeel aan bij de opleidingscompetenties Ba 1.4. (Inzicht hebben in de betekenis van de economische, sociologische, sociaalpsychologische en politieke factoren die het recht beïnvloeden, vorm geven en/of ondersteunen en, omgekeerd, zicht hebben op de impact van het recht op de samenleving), Ba 3.3. (Bewust zijn van het evolutief karakter en de sociaal-culturele gebondenheid van rechtsregels), Ba 5.2. (Kritisch reflecteren over de relatie tussen het recht en de relevante sociale, economische en politieke factoren uit de samenleving, doorheen de tijd). Inhoud Waarom zijn sommige mensen rijk en andere mensen arm? Hoe komt het dat sommige mensen misdrijven plegen? Waarom geloofden mensen vroeger dat de wereld rondom hen ‘bezeten’ was door bovennatuurlijke krachten, en nu niet meer? Dit zijn maar enkele van de vele vragen waarop de sociologie een antwoord tracht te geven. Het uitgangspunt van de sociologie hierbij is dat het menselijk handelen – zoals het plegen van misdrijven – en menselijke kenmerken – zoals rijk of arm zijn – tot op zekere hoogte bepaald worden door de samenleving. Het voornaamste doel van de cursus sociologie is dan ook om toe te lichten hoe de samenleving dit precies doet. Het vertrekpunt hierbij is de studie van de structuur en de cultuur van de samenleving. De structuur verwijst naar de verschillende posities die mensen innemen (zoals bijvoorbeeld het onderscheid tussen bezitters en nietbezittenden en het onderscheid tussen mannen en vrouwen). De cultuur verwijst naar de ideeën en waarden van mensen. Een tweede stap betreft de studie van twee processen die de maatschappelijke werking ondersteunen: institutionalisatie of de vorming van geijkte procedures in het menselijke handelen (b.v. de regeling van de voortplanting via het instituut van het huwelijk) en socialisatie of het aanleren van die procedures aan elke nieuwe generatie. Deze inzichten worden toegepast op een aantal deelterreinen van de sociologie, zoals de studie van sociale ongelijkheid, sociale verandering, afwijkend gedrag en religie. Tijdens de lessen worden de abstracte (Goedgekeurd) 1 begrippen die nodig zijn om het menselijk handelen te duiden telkens concreet geïllustreerd aan de hand van actuele voorbeelden. Begincompetenties Aansluitend op de eindtermen van het secundair onderwijs. Eindcompetenties • Kennis hebben van de sociologische basisbegrippen • Inzicht hebben in de processen van institutionalisatie en socialisatie, en de • vraagstukken van sociale deviantie, sociale stratificatie, sociale verandering, en • religie/secularisatie. • Inzicht hebben in het specifieke karakter van de sociologische benaderingswijze bij • de studie van maatschappelijke fenomenen. • Inzicht hebben in de basiselementen van sociologische analyse en de werking van • de maatschappelijke organisatie • Het recht als maatschappelijke institutie situeren • De ontwikkeling van rechtsregels in een maatschappelijke context plaatsen Creditcontractvoorwaarde De toegang tot dit opleidingsonderdeel via creditcontract is open: de student houdt zelf rekening met voorkennis uitgedrukt in begincompetenties Examencontractvoorwaarde De toegang tot dit opleidingsonderdeel via examencontract is open Didactische werkvormen Hoorcollege Toelichtingen bij de didactische werkvormen Hoorcollege: de lesgever brengt kennis over aan een groep studenten en structureert de leerstof. Hierbij worden activerende werkvormen gebruikt (vragen aan studenten, korte opdrachten). Om de leerstof te verduidelijken en illustreren wordt er gebruik gemaakt van voorbeelden en toepassingen uit de actualiteit, die waar mogelijk op het recht en de rechtsregels betrekking hebben. Leermateriaal Bracke, P., Van de Putte, B., Van Houtte, M. & Vermeersch, H. (2012). Sociologie: Een hedendaagse inleiding. (Academia Press) Geraamde totaalprijs: 25.0 EUR Referenties -- Vakinhoudelijke studiebegeleiding Interactieve ondersteuning via Minerva Monitoraat Op afspraak Evaluatiemomenten periodegebonden evaluatie Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de eerste examenperiode Schriftelijk examen met meerkeuzevragen Evaluatievormen bij periodegebonden evaluatie in de tweede examenperiode Schriftelijk examen met meerkeuzevragen Evaluatievormen bij niet-periodegebonden evaluatie Tweede examenkans in geval van niet-periodegebonden evaluatie Examen in de tweede examenperiode is mogelijk Toelichtingen bij de evaluatievormen Schriftelijk examen met 40 meerkeuzevragen (duur: 2 uur) – 20 situatieschetsen – 20 juist-fout-vragen Eindscoreberekening Periodegebonden evaluatie (100%) 40 meerkeuzevragen met giscorrectie (Goedgekeurd) 2