van kapucijn tot consulent spirituele zorg Geestelijk verzorger

Geestelijke verzorging op een
kruispunt van wegen.
Tien jaar later.
VGVZ.SING. 12.05.2014
Wim Smeets
Met dank aan Elsemarijn Hijweege
Geestelijke verzorging op een
kruispunt van wegen.
Tien jaar later.
Opbouw
1.
2.
3.
Geschiedenis: van capucijn tot consulent
spirituele zorg
Recente discussie: wetenschappelijk,
professioneel, beleidsmatig
En jij? En ik?
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
•
Een pastor?
• “Geestelijk verzorger?”
Pagina 3
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Pagina 4
Geestelijk Verzorger
28 uur per week
Locatie: De Koningshof
Functieomschrijving
Als geestelijk verzorger bied je geestelijke verzorging en bijstand aan bewoners en hun
relaties.
Je ondersteunt medewerkers in het inhoud geven aan de individuele
levensbeschouwing van de bewoner op basis van de protestants-christelijke identiteit.
Daarnaast begeleid je mantelzorgers, familie en medewerkers in het pastoraat.
De kaders hierbij zijn de behoefte van de bewoner en diens relaties, het
(multidisciplinair) vastgestelde zorgplan en de visie op wonen zorg en welzijn. Je
verzorgt de dagopening, weeksluiting, zondagse kerkdienst (1x per maand), bijbelkring,
gesprekskring en wanneer nodig ziekenhuisbezoek bij bewoners. Op beperkte schaal
verzorg je ook begrafenissen.
Tevens adviseer je de organisatie over levensbeschouwelijke en ethische vraagstukken
en je stimuleert integratie van identiteitsaspecten in de ontwikkeling van de visie op
zorg en welzijn.
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Geestelijk Verzorger
28 uur per week
Locatie: De Koningshof
Functie-eisen
Om voor deze functie in aanmerking te komen ben je in het bezit van een afgeronde
opleiding tot geestelijk verzorger op HBO of universitair niveau. Je hebt kennis van en
inzicht, en mogelijk ervaring, in de recente ontwikkelingen in de ouderenzorg. Je voelt
je thuis in de veelkleurigheid van de protestantse geloofsgemeenschappen. Je hebt
empathisch vermogen, tact, geduld en bent in staat mensen te stimuleren en samen te
binden. Je bent in staat bijeenkomsten te leiden en groepsactiviteiten te organiseren.
Je hebt uitstekende communicatievaardigheden en weet op een goede wijze samen te
werken met andere disciplines.
Je bent belijdend lid van een van de achterban kerken van De Koningshof ( bij voorkeur
CGK).
De functie is voor 28 uur per week (bij voorkeur verdeeld over 4 of 5 dagen per week),
bij voorkeur te combineren met de vacature voor Geestelijk Verzorger bij Agathos.
Pagina 5
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Pastor, dominee, humanistisch geestelijk verzorger, rabbijn, imam, pandit….
Pagina 6
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Pagina 7
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
• Pater kapucijn
Pagina 8
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
• Pastor in een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking,
met zending van de bisschop
Pagina 9
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
• Pastor binnen de Pastorale Dienst van het AZN St Radboud, zonder zending
van de bisschop
• Hardheidsclausule VGVZ, katholieke sector
Pagina 10
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
• Geestelijk verzorger/ pastor binnen de Dienst Geestelijke Verzorging en
Pastoraat van het UMC St Radboud (zonder zending van de bisschop)
Pagina 11
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
• Consulent spirituele zorg binnen het palliatief team van het UMC St
Radboud (zonder zending van de bisschop)
Pagina 12
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Pagina 13
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Pagina 14
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Hoofdstuk
Geestelijke verzorging op een
kruispunt van wegen
Pagina 15
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later
• 2010: veertig jaar georganiseerd pastoraat in
het St Radboudziekenhuis Nijmegen
• Wat zijn de keuzes die we hebben gemaakt in die tijd?
• Wat zijn actuele keuzes, wat ligt voor ons?
• Hoe zal het in 2020 zijn?
• Zeven keuzes – met allesbehalve consensus
Pagina 16
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.1. Van eucharistieviering
Pagina 17
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.1. … via oecumenische vieringen
Pagina 18
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.1. … naar een breder ritueel aanbod
Pagina 19
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.2 territoriale werkwijze ….ook voor islamitische geestelijk verzorgers
Dhr. A. Karbila
Islamitisch geestelijk
verzorger; St Franciscus
Gasthuis Rotterdam
Pagina 20
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.3 Naamgeving: pastoraat…geestelijke verzorging ….
Spirituele zorg
Levensoriëntatie
Ontmoeting in levensvragen
Pagina 21
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.4 Expertfunctie
Van enige gesprekspartner op het terrein naar
Expert- begeleider van andere disciplines
Pagina 22
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.5 Meerdere kerntaken
Specialistische patiëntenzorg
Onderwijs aan andere disciplines
Onderzoek – projectmatig werken
Pagina 23
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.6 Transmuraal
Van intramurale geestelijke verzorging
Via projecten poliklinische geestelijke verzorging
Naar gecombineerde praktijken intra-, poli- en extramurale geestelijke verzorging .
Focus wordt eerste lijn.
Pagina 24
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
1. Geschiedenis: van kapucijn tot consulent spirituele zorg
Kruispunt van wegen – 10 jaar later:
1.7 Algemene geestelijke verzorging
Van categoriale, ambtsgebonden geestelijke verzorging
Via terrritoriale ambtsgebonden geestelijke verzorging
Naar gevarieerd team met (algemene) geestelijke verzorging en
denominatiegebonden geestelijke verzorging
Pagina 25
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Wetenschappelijk:
Kwaliteit van geestelijke verzorging in zorginstellingen
Theoretisch: bipolaire positie professioneel – ambtelijk
Pagina 26
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
Structurele identiteit van geestelijke verzorging
structuur van de
levensbeschouwingen
structurele interactie
van de
geestelijke verzorging
structuur van de
zorginstellingen
recht en noodzaak
preambule van professionaliteit
ambt
element van
professionaliteit
DGVP - Centrum KPV
integratie
element van
professionaliteit
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Wetenschappelijk:
Kwaliteit van geestelijke verzorging in zorginstellingen
Empirisch:
• Spanning professioneel – ambtelijk
• Ook de geestelijk verzorger: deïnstitutionalisering, individualisering
Spiritual Care in a
Hospital Setting (2006)
Pagina 28
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Wetenschappelijk:
Kwaliteit van geestelijke verzorging in zorginstellingen
• Geestelijke verzorging / Band met kerk werkt niet aan bed
Edo Sturm − 22/05/06
De grootste Nederlandse vereniging van geestelijk verzorgers hecht aan de
binding tussen hen en de kerk – het zou het werk bevorderen. Een nieuw
onderzoek van de vereniging legt daar een ’bom’ onder: de band met de kerk
belemmert juist de kwaliteit van de geestelijke verzorging.
Pagina 29
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Wetenschappelijk:
Commissie Ambtelijke Binding (VGVZ Cahiers 4, 2010)
•
Wetenschappelijke eerlijkheid
•
Ontwikkeling van overstijgen van eigen positie
Pagina 30
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Wetenschappelijk:
Opleidingen tot algemeen geestelijk verzorger WO- HBO
Pagina 31
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Professioneel:
Commissie Levensbeschouwelijke legitimatie
•
Een (professionele) eed
Pagina 32
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Professioneel:
Geestelijk verzorgers, zorginstellingen : geen ambtelijke binding – om die
reden kritiek op de VGVZ
•
•
•
•
Albert Camus VGW
Vrijgevestigd Geestelijk Verzorgers
Vereniging van Zingevingstherapeuten
Team van geestelijk verzorgers in Catharina Ziekenhuis Eindhoven
Pagina 33
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Beleidsmatig:
• REGIEGROEP
• EINDNOTA TOEKOMSTIG BESTEL GEESTELIJKE VERZORGING April 2013
Pagina 34
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Beleidsmatig:
• SKGV zelfstandig
• http://prezi.com/ylm-pkpizyt/?utm_campaign=share&utm_medium=copy&rc=ex0share
Pagina 35
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Beleidsmatig:
•
EXTRA NIEUWSBRIEF
Beste collega´s, In deze extra Nieuwsbrief informeren wij u graag over de besluiten die zijn genomen in de ALV van afgelopen
maandag 24 juni. Op een zeer druk bezochte ALV –er waren meer dan 180 leden aanwezig –zijn belangrijke besluiten genomen
voor de toekomst van de VGVZ en van het beroep geestelijk verzorger.
•
1. Ten eerste heeft de vergadering met een meerderheid van ruim 82% stemmen vóór ingestemd met de conclusies van het
eindrapport van de Regiegroep Toekomstig Bestel Geestelijke Verzorging als basis voor toekomstig beleid van de VGVZ.
•
2. Ten tweede heeft de vergadering met overgrote meerderheid ingestemd met het voorstel om VGV Albert Camus te
integreren binnen de VGVZ. Als gevolg hiervan worden een nieuw werkveld en een nieuwe sector ingericht binnen de
huidige structuur van de VGVZ: het werkveld ´eerstelijns´ werkende geestelijk verzorgers en de sector ´ongebonden´ of
´divers gefundeerd´ werkende geestelijk verzorgers. Leden van Albert Camus kunnen zich individueel aanmelden bij de
VGVZ; er vindt dus geen automatische instroom plaats.
•
3. Als gevolg van beide bovenstaande besluiten worden de criteria voor het lidmaatschap van de VGVZ aangepast.
Pagina 36
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Beleidsmatig:
• Borging van ‘levensbeschouwelijke competentie’ ?
Pagina 37
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Wetenschappelijk:
Tessa Morice-Calkhoven & Wim Smeets
De levensbeschouwelijke competentie zou moeten:
1
2
3
4
Waarborgen dat geestelijk verzorgers zelf over
een doorleefde levensbeschouwing beschikken
Niveau
Persoon
Waarborgen dat geestelijk verzorgers in staat zijn
het verhaal van de gesprekspartner over diens
Beroepsuitoefening
huidige situatie/ervaring te betrekken op diens
levensbeschouwing c.q. zingevingskader
Zorgen voor een duidelijke beroepsidentiteit,
Domein / eigenheid
onderscheiden van andere disciplines
Zorgen voor maatschappelijke/juridische
erkenning van die beroepsidentiteit
Legitimatie
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Professioneel:
•
Training- persoonlijk traject studenten met begeleiders
levensbeschouwelijke biografie
Pagina 39
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
Dienst Pastoraat en Geestelijke Verzorging
drs. Jannette Delver, hoofd van dienst, trainer
drs. Lenneke Post, onderzoeker
2. Recente discussie: wetenschappelijk, professioneel, beleidsmatig
Professioneel, wetenschappelijk:
•
•
Symposium levensbeschouwelijke biografie (10 of 12 december)
verschillende methodieken, ervaringen, reflecties
Symposium bij sluiting van
huidig programma geestelijke
verzorging Universiteit Utrecht
Pagina 41
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
3. Recente discussie: En jij? En ik?
Een historische dag – in de geschiedenis van de beroepsvereniging, in de
internationale hospital chaplaincy/ spiritual care/ Krankenhausseelsorge
Pagina 42
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
3. Recente discussie: En jij? En ik?
• Wat drijft jou om lid te worden van deze nieuwe sector?
• Geestelijk verzorger: geboeid in je verhaal
• Wetenschapper: onderzoek zinvol naar beweegredenen, spirituele
motivatie
Pagina 43
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
3. Recente discussie: En jij? En ik?
• Ik: welke sector?
• Nieuwe regeling? Lid van meerdere sectoren!
• Enorm blij: er moet ruimte zijn voor diversiteit in beleving en vormgeving
van spiritualiteit!
Pagina 44
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
Veelkleurige beleving en vormgeving: nr 1!
Pagina 45
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets
Vragen – feedback – Dank jullie wel
• Aan de nieuwe sector, het nieuwe bestuur: goede moed!
• Ruimte zijn voor veelkleurige eigenheid en ontmoeting: toekomst en
succes gewenst!
Pagina 46
VGVZ. oprichting SING. 12.05.2014. W. Smeets