Fijn ouder worden, ook als je een beperking hebt Zorg en ondersteuning voor ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking Wat gaan we doen? We hebben het over zorg en ondersteuning voor ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking. Kijken vanuit cliëntenperspectief. 1. Voorgeschiedenis: onderzoek naar ervaringen 2. Over wie gaat het? 3. Kijken vanuit cliëntenperspectief 4. Wegwijzers als hulpmiddel voor familie en vertegenwoordigers Voorgeschiedenis Mensen worden steeds ouder. Ook mensen met een verstandelijke beperking die gebruik maken van de diensten van een zorginstelling. Zijn zorginstellingen voorbereid op deze groep ouder wordende mensen? Hoe kunnen mensen met een verstandelijke beperking, samen met hun naastbetrokkenen, er voor zorgen dat zij goede zorg en ondersteuning krijgen, die past bij het ouder worden? Voorgeschiedenis Kwaliteit van leven kent geen leeftijd en beperking Inventariserend onderzoek naar ervaringen van ouder wordende mensen met een verstandelijke beperking die van instellingszorg gebruik maken Voorgeschiedenis Doelstelling onderzoek: In beeld krijgen of zorgaanbieders voldoende rekening houden met wijzigende behoeften op gebied van wonen, dagbesteding en zorgverlening. In beeld brengen van knelpunten en positieve ervaringen. Ideeënvorming door bestaande ervaringen te inventariseren. Doel: een handreiking ontwikkelen voor cliëntvertegenwoordigers en cliëntenraden (te gebruiken bij overleg met de instelling en het toetsen van instellingsbeleid). Voorgeschiedenis Een greep uit de uitkomsten: In zorgplannen onvoldoende aandacht voor veranderende zorgvraag bij ouder worden. Verhuizing op latere leeftijd heeft grotere emotionele impact op cliënt. Behoud van sociale contacten belangrijk. Ouder wordende mensen moeten betrokken blijven bij sociaal netwerk door deelname aan maatschappelijke en sociale activiteiten. Merendeel ouder wordende mensen voelt zich sociaal en emotioneel veilig in de woonsituatie. Voorgeschiedenis Uit onderzoek wordt duidelijk: Veel mensen weten niet of zorginstellingen rekening houden met steeds meer ouder wordende mensen. En dus met de wensen van deze mensen. Belangrijk om met elkaar in gesprek te gaan. Behoefte aan materialen hierbij. Wegwijzers en handreiking voor familie en vertegenwoordigers Prijs MOVISIE Diversiteitsprijs 2011 ‘Ouderen: de generatie van de toekomst?’ Aanmoediging voor het project ‘Kwaliteit van leven kent geen beperking’ (boekje krijgt u aan het einde van de dag mee) Over wie gaat het? Ouder wordende mensen mensen met een verstandelijke beperking ouder dan 40 tot 50 jaar mensen met Down syndroom: vanaf hun 40ste al te maken met dementie mensen met ernstige, meervoudige beperkingen: vanaf hun 40ste intreden van verouderingsprocessen mensen die gebruik maken van de diensten van een zorginstelling NB: Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), in 2001 14 % van de mensen met een verstandelijke beperking ouder dan 50 jaar (16.000 cliënten) in 2020 23 % (26.000 cliënten). Groeiend aantal mensen. Ieder mens wordt op zijn eigen wijze ouder. We doorlopen niet allemaal hetzelfde proces. Wegwijzers als hulpmiddel 5 wegwijzers: wonen en veiligheid dagbesteding en vrije tijd zorg en welzijn bijzondere aandachtsgebieden algemeen beleid Mogelijkheden: alle wegwijzers invullen - totaalbeeld van zorg en ondersteuning voor cliënt kiezen welk onderwerp van belang in situatie cliënt Handreiking als hulpmiddel Wat kunnen familie en vertegenwoordigers met de wegwijzers? Het maakt hen bewust van de zorg en ondersteuning die er is Het zorgt er voor dat zij aandachtspunten formuleren over wat anders kan Het biedt een basis voor een gesprek met de zorginstelling (verbetering van de communicatie) Wat kunnen cliëntenraden, begeleiders en bestuurders met de wegwijzers? Signalen verzamelen en bespreekbaar maken Zorgen voor bespreekmomenten zorg en ondersteuning Kijken vanuit professie én cliëntenperspectief Filmpjes over situaties KansPlus Belangennetwerk verstandelijk gehandicapten www.kansplus.nl VraagRaak Steunpunt medezeggenschap cliëntenraden w.vraagraak.nl Buro Opaal maakt moeilijke informatie toegankelijk www.buro-opaal.nl