Klinische Psychologie

Faculteit Psychologie &
Educatiewetenschappen
PSYCHOLOGIE
Structuur van de opleiding
Inhoud profielen
BA Psychologie
1ste BA
2de BA
61 SP
60 SP
Klin.Psy: Levenslooppsychologie
3de BA
59 SP
2de BA
met
studieduur
verkorting
60 SP
3de VBA
69 SP
Klin.Psy: Cognitieve en Biologische Psychol.
Klin.Psy: Orthopsychologie
Arbeids- en Organisatiepsychologie
3de BA Psychologie
• Verplichte opleidingsonderdelen
24 SP
Persoonlijkheids- & gedragsstoornissen, Cognitieve psychologie II, Persoonlijkheidspsychologie II, Basisv. interview & observatie, multivariate data-analyse
• 2 profielen te kiezen
• Keuzevakken
2 x 15 SP
30 SP
5 (6) SP
=59 SP
3de VBA Psychologie
• Verplichte opleidingsonderdelen
39 SP
Persoonlijkheids- & gedragsstoornissen, Cognitieve psychologie II, Persoonlijkheidspsychologie I, Basisv.
interview & observatie, multivariate data-analyse
+ klinische psychiatrie, inl. pedagogische wetenschappen, orthopsychologie
• 2 profielen te kiezen
• Geen keuzevakken
2 x 15 SP
30 SP
=69 SP
3de BA Psychologie
Profielen
LEVENSL: Ontwikkelingspsych. II
Pychogerontologie
Basisvaardigh. psychol. begel.&interv.
Schoolpsychol. begeleiding
COBI:
Funct. Neuroanatomie m.i.v. hersendiss.
Onderzoekspracticum cognitieve psychol.
Neuropsychologie & neurodiagnostiek
ORTHO:
A&O:
Arbeids- & Personeelspsychologie
Praktijkonderz. Arbeids- & Personeelsps.
Marketing
Leerstoornissen & Orthodidactiek
Basisvaardigh. psychol. begel.&interv.
Opvoeding & opvoedingsproblemen
Master in de psychologie
2 afstudeerrichtingen
• Klinische psychologie
• Arbeids- & Organisatiepsychologie
Master Psychologie (120 SP)
Profiel Levenslooppsychologie
Klinische Psychologie
Profiel Biologische Psychologie
1MA: 1 profiel te kiezen: 12 SP
6 SP Keuzevakken
Profiel Orthopsychologie
Arbeids- &
Organisatiepsychologie
Optionele pakketten
1MA: 12 SP Keuzevakken
- Human resources management
- Consumentengedrag
- Kwantitatieve methoden
1MA Klinische Psychologie
Verplicht









Gedragstherapie
Systeemgeroriënteerde therapie
Psychodynamische therapie
Kind- & gezinsdiagnostiek
Psyhopathologie kinderen & adolescenten
Experimenteel-klinische psychologie
Gedrags- & persoonlijkheidsdiagnostiek volwassenen
Practische psychofarmacologie
Masterproef psychologie I
1 profiel
6 SP keuzevakken
1ste MA Psychologie
profielen
LEVENSL: Ontwikkelingsneuropsychologie
Capita selecta persoonlijkheidspsychologie
Seksuologie
ORTHO:
Handelend diagnosticeren
Kinderen & jongeren in problematische opvoedingssituaties
Inclusieve educatie – practicum
BIOL:
Methoden in de klinische gedragsneurowetenschappen
Biologische psychologie III
2de MASTERJAAR
Stage
Masterproef
Dead-lines:
- 15 december van je 1ste Masterjaar ! (PSY en ONKU): indienen onderwerp en
promotor
- 31 maart: exacte titel
- 15 oktober van het Masterjaar AGOG
Uiterlijk 1 november: aanvraag afstuderen in januari
Opleidingsonderdelen
KL: 2 vd 3 gevalstudies te kiezen + 1 gevalstudie vh profiel
AO: 1 opleidingsonderdeel
Klinisch psycholoog


Houdt zich bezig met psychosociale en
gezondheidsproblemen:
diagnostiek, therapie, preventie
 hoe
ga ik om met mijn huilbaby?
 heeft mijn peuter een ontwikkelingsachterstand?
 mijn kind wil niet naar school, wat te doen?
 hoe kom ik van mijn verslaving af?
 heeft deze dader psychische stoornissen?
 ik zit in de put, heb ik een depressie?
 hoe kan ik omgaan met mijn ziekte?
Psychologie en
educatiewetenschappen aan de VUB
20/07/2017 | pag. 10
Werkveld Klinische Psychologie
- (Psychiatrische) ziekenhuizen
- Centra voor Geestelijke GezondheidsZorg (CGGZ)
- Centra voor algemeen welzijnswerk (CAW): deelwerkingen zoals Centra voor
levens- en gezinsvragen, crisisopvang, begeleid wonen,…
- Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB)
- Scholen (voor buitengewoon onderwijs)
- Onderzoekscentra, universiteiten, …
- Zelfstandige (groeps)praktijk
- Politie: daderhulp, slachtofferhulp, stressteam, …
- Gevangenissen
- Voorzieningen bijzondere jeugdbijstand (Agentschap Jongerenwelzijn)
- Voorzieningen voor kinderen en volwassenen met een handicap (Agentschap
voor Personen met een Handicap)
- ……
Psychologie en
educatiewetenschappen aan de VUB
20/07/2017 | pag. 11
Klinisch-pschologische problemen
- seksueel geweld en afwijkend seksueel gedrag
- psychologische begeleiding bij lichamelijke ziekte, (bv. hartlijden, CVS, kanker, etc.)
- revalidatie bij kinderen en volwassenen met ontwikkelingsstoornissen,
neurologische stoornissen, etc.
- jongvolwassenen met een (eerste) psychische decompensatie
- schizofrenie
- angst- en stemmingsstoornissen
- kinderen en volwassenen met brandwonden
- Adolescenten en kinderen met pervasieve ontwikkelingsstoornissen, autisme,
ADHD, ticks, OCD
- eetstoornissen: anorexia en boulimia
- internaliserende en externaliserende problematieken
- kinderen met hechtingsstoornissen
- ……
Psychologie en
educatiewetenschappen aan de VUB
20/07/2017 | pag. 12
Profiel Levenslooppsychologie
Gaat dieper in op de aspecten van:



Ontwikkelingsneuropsychologie
Persoonlijkheid
Seksualiteit
Levensloop- of ontwikkelingspsychologie

Bestudeert de psychologische ontwikkeling van
geboorte, via kleutertijd, lagere schooltijd,
puberteit, adolescentie tot volwassenheid en
uiteindelijk de dood.

Hoe verloopt de ontwikkeling als er iets fout
loopt of anders verloopt?
Profiel
Orthopsychologie

Studie van en hulpverlening aan
kinderen en jongeren die zich
bevinden in speciale en
problematische opvoedings- en
onderwijsleersituaties.

Studie van handicap en diversiteit.
Psychologisch en (orthoped)agogisch
onderzoek naar kinderen en
volwassenen die zich bevinden in
maatschappelijke handicap- of
uitzonderingssituaties.
Profiel Orthopsychologie

Wetenschappelijke studie van en hulpverlening aan kinderen en jongeren in
problematische opvoedings- en onderwijsleersituaties
Bachelor
•Basisvaardigheden psychol begel
•Opvoeding en opvoedingsproblemen
•Leerstoornissen & orthodidactiek
Master
•Handelend diagnosticeren
•Inclusieve Educatie
•Kinderen en jongeren in POS
keuzelijst o.a.:
•Verstandelijke beperkingen
•Auditieve en visuele beperkingen
•Fysieke beperkingen en zieke kdn
•Ontwikkelingsneuropsychologie
Profiel
Orthopsychologie



Handelings- en
hulpverleningsgericht
Contextgericht (kinderen en
ouders)
Maakt gebruik van een veelheid
aan onderzoeksmethoden:
kwantitatief maar ook kwalitatief
en actieonderzoek.
Profiel
Orthopsychologie



Samenwerking met vakgroep
Orthopedagogiek van de
Universiteit Gent en Leuven (bv.
Van Hove (UGent) en Grietens
(KULeuven)).
Internationale samenwerking in
Bolivië, Colombia, Congo,
Oeganda, Palestina, Mexico en
andere derde wereldlanden.
Europese samenwerking met de
universiteit van La Coruña (Spanje),
Leiden en Groningen (Nederland).
Profiel
Orthopsychologie
Twee onderzoeksspeerpunten met
betrekking tot opvoeding en
opvoedingsondersteuning van zieke
kinderen, kinderen in
handicapsituaties en kinderen in
problematische opvoedingssituaties:


Onderzoek naar (bijzondere)
jeugdzorg met de nadruk op
pleegzorg
Onderzoeksgroep IDNS
Vroegtijdige
opvoeding
en
ouder-kind
interactie
Psychologische
hulpverlening
en
psychotherapie
Kinderen in
kwetsbare
situaties
CCVS
Onderzoeksgroep
Interpersoonlijke, Discursieve & Narratieve Studies
In Psychologie en Educatiewetenschappen
IDNS-PE
20
21
Vroegtijdige
opvoeding
en
ouder-kind
interactie
Psychologische
hulpverlening
en
psychotherapie
Kinderen in
kwetsbare
situaties
CCVS
Intersubjectieve constructie en
reconstructie van subjectiviteit
Onderzoeksgroep
Interpersoonlijke, Discursieve & Narratieve Studies
In Psychologie en Educatiewetenschappen
IDNS-PE
22
23
Resettlement of war-affected
communities in Northern Uganda
and a longitudinal follow-up of the
reintegration process of former
child soldiers
Kathleen Coppens
Living among armed groups and
the construction of the self in
Colombia
Julia Villanueva
Leaving the streets:
Participatory action
research with street
children and their
families. Improving
family reunification
programmes in poor
urban communities
in Bolivia
Isabel Berckmans
MA Arbeids- & Organisatiepsychologie
Verplichte opleidingsonderdelen













Organisatiepsychologie
Praktijkonderzoek organisatiepsychologie
Managementpsychologie
Ergonomie
Gezondheid in Organisaties: omgeving, medisch & psychologisch
Economie & Bedrijfsleven
Surveyonderzoek
Basisvaardigh. Psychologische Begeleiding & Interventie
Groepsdynamica
Sociale Wetgeving
Gevalstudies Human Resources Management
Stage (30 SP – 800u)
Masterproef (24 SP)
MA Arbeids- & Organisatiepsychologie

Keuzeopleidingsonderdelen (min 12 SP)
•
•
Levensloopeducatie
Arbeidsverhoudingen
Management for educational change
•
Consumentengedrag
•
Kwalitatieve methoden voor de psychologie
Kwantitatieve methoden voor personeelsbeleid
•
•
managementseminarie
• Organisatie en Begeleiden van
groepen
• Teambuilding (Oostduinkerke)
• Outward-bound (Durbuy)
Werkveld Arbeids- &
Organisatiepsychologie
Organisaties
• Private ondernemingen
• Consultingbedrijven
• KMO’s & Multinationals
• Reclamebureaus
• Marketing
• Non-profit organisaties
• Preventiediensten
Ziekenhuizen
• VDAB
• Universiteiten
• Overheid
• Overheidsdiensten
• Federale politie & Leger
• Selor
Jobs
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Werving en selectieconsulent
Carrièrebegeleider
Opleidingsverantwoordelijke
Organisatiedeskundige
Kwaliteitsverantwoordelijke
Human Resources Manager
Outplacementbegeleider
Testontwikkelaar - assessor
Interimconsultant/Arbeidsbemiddelaar
Preventieadviseur
Teambuilding begeleider
• Marktonderzoeker
• Reclameadviseur
• Productmanager
• Wetenschappelijk onderzoeker
Onderzoek Arbeids- &
Organisatiepsychologie

Arbeidspsychologie in profit/non-profit







Psychologische beloningen
Motivatie (zelfdeterminatietheorie)
Persoon/organisatie-fit
Psychologisch contract
Non-profit: scholen, ziekenhuizen, NGO, cult.centra,...
Vrijwilligerswerk
Managers en carrières


Carrièresucces
Talent, high potentials, experts
Vakgroepen Faculteit PE
1.
EDucatieWEtenschappen (EDWE)


2.
Agogiek
Onderwijskunde
EXperimentele en TOegepaste psychologie (EXTO)




Biologische Psychologie (BIPs)
Cognitieve Psychologie (COPs)
Methoden in Psychologie (MEPs)
Sociale Psychologie (SOPs)
Work and Organizational Psychology (WOPs)
Klinische en LEvensloopPsychologie (KLEP)

3.



Ontwikkelingspsychologie
Orthopsychologie
Persoonlijkheidspsychologie
Functionele neuro-anatomie, met hersendissectie
Profiel Biologische psychologie
Biologische,
neurofysiologische
en neurochemische
benadering van
menselijk
functioneren
Neuropsychologie en -Diagnostiek
•Omvat de studie van de gedragsmatige gevolgen van hersenschade
• de diagnostiek, revalidatie en counseling patiënt en omgeving
•Met toepassingen binnen neurologie, psychiatrie, en
neuropsychologie
•Cursus:
Sterk ‘case’ gericht. Studie van zo’n 15 frekwent voorkomende
aandoeningen: hersenbloeding, tumoren, milde en ernstige hersentrauma,
dementie, Parkinson, MS, waarbij telkens de theoretische achtergrond wordt
uiteengezet en een casus wordt besproken.
Onderzoekspracticum cognitieve psychologie
Aan de hand van EyeLink II oogbewegingsregistratieapparatuur worden snelheid en nauwkeurigheid van
oogbewegingen meten.
We maken gebruik van een visuele Simon taak met een
locatie-precue.
Invloed van amfetamine op het consolidatieproces verschillend
voor impliciet en expliciet geleerde kennis?
En is er invloed van de diepte van verwerking?
Visuele aandacht: automatisch vs gecontroleerd
Bv. optimalisering van de huisstijl van de Vlaamse openbare
vervoermaatschappij 'De Lijn'.
Binnen dit project trachten we o.a. de zichtbaarheid en
duidelijkheid van nieuwe stijlelementen (nieuwe iconen, pijlen,
kleuren, plaatsing van borden, …) experimenteel te testen.
Psycholinguistiek (keuzevak)
De normale spraak- en taalontwikkeling
Taalontwikkelingsstoornissen
(o.a. dysfasie, dyslexie &
dysorthografie)
De verworven emotionele, cognitieve, spraak- en
taalstoornissen na hersenletsels bij zowel kinderen als
volwassenen
Onderzoeksinstrumentarium met de belangrijkste tests
Biologische
psychologie
Profiel:Profiel
Biologische
Psychologie
Eerste Master:
Biologische psychologie III
Methoden in de klinische gedragsneurowet.
Tweede Master:
Selected chapters in clinical neuroscience
-Sympathisch/parasympathisch
functioneren
-Slaap-waakregulatie
Centraal
Zenuwstelsel
-Functioneren in extreme
omstandigheden zoals in Antartica, in
de ruimte..
Biologische
III
-Bewustzijn:
-Affectief bewustzijn
-A-noetisch en auto-noetisch bewustzijn
Neurofysiologie
-Pijn
-Neuroendocrinologie-Stress en immuunfunctioneren
-Gevolgen van vroegkinderlijke stres
en de hersenontwikkeling
Selected chapters in clinical neuroscience: een functionele
benadering
Bespreking van geselecteerde topics vanuit het
perspectief van de neurofysiologie, van het gezond
functioneren en de psychopathologie.
Hoe worden de functies die we besproken hebben in
BIO-II, beïnvloed bij psychopathologie?
1.
2.
3.
4.
5.
Emotie
Perceptie
Wil
Motivatie
Cognitief leren….
In psychose, angst, etc.
Een functionele en neurofysiologische benadering
Slaap
Emotieregulatie
Welbevinden
Psychopathologie
Affectieve
motivatie
Emotie en
geheugen
Methoden in de klinische gedragsneurowetenschappen

Opname activiteit van de
lichaamssystemen:


Link fysiologische responsen en
menselijk gedrag: bloeddruk,
Galvanische huidrespons, ECG,  Toepassingsgebieden:
 Motoriek
EEG, EMG, EOG, ERP, fMRI,
TMS,…
 Geheugen en aandacht
 Conditionering
 Slaap
Demonstraties: opname,
 Hemisferische asymmetrie
analyse, interpretatie
 Emotie
 Motivatie
 Stress
 Prestatie
Essentieel voor zowel
wetenschappelijk onderzoek als de
klinische praktijk
Vb: Polysomnografie
Vb: fMRI van de REM-slaap
3. fMRI en DTI vd emotieregulatie
Vb: Lesie-studies

Lesie-studies: patiënten met ventromediale, orbitofrontale of
cerebellaire schade
Transcraniale stimulatie: TMS
Onderzoek: Multi-methodisch en functioneel
Experimentele gedragsstudies
Beeldvorming
Emotieregulatie
Emotie en geheugen
Affectieve motivatie
Slaap
Cross-sectionele studies
Experiencing sample studies
Conclusie:

Biologische Psychologie:

een noodzakelijke én interessante basis voor
voor het onderzoek als de klinische praktijk.