ToepsPsychol - van de Sande in lezingen

Drie soorten psychologie
Motto:
Een goed begin is nog lang het halve werk niet
NHL
Toegepaste Psychologie
3 februari 2014
WWW.VANDESANDEINLEZINGEN.NL
1e soort: Iedereen is psycholoog
Maar we zijn het maar zelden eens
• Die psychologie is dan subjectief.
• We noemen dat wel Naieve psychologie
• Luister maar eens naar gesprekken tussen mensen
• Die gaan haast alleen over psychologie
Roddel is Ps Liegen is Ps
Sport is Ps
Stoer doen is Ps
Verkeer is Ps Misdaad is Ps
Empahie is Ps Liefde is Ps
•
•
•
Dus: Niet alleen kunnen alle dingen die we doen
psychologisch verklaard worden, we praten er ook nog
eens voortdurend over
Als je dat goed kunt, wordt dat mensenkennis genoemd
Maar die mensenkennis blijkt zelden te kloppen
Enkele veel onderzochte biases
• Fundamentele attributiefout (ieder neigt er toe oorzaken eerder aan
mensen toe te schrijven dan aan omstandigheden)
• False consensus (we denken dat anderen veel op onszelf lijken)
• Self serving bias (mens neemt alles zo waar dat het voor zijn zelfgevoel
positief uitkomt)
• Actor observer bias
(actor zoekt oorzaken voor zijn gedrag in
omgeving, observator doet dat aan actor)
• Onrealistisch optimisme (ieder vindt zichzelf slimmer, gezonder,
sterker en beter dan de gemiddelde mens)
• Framing effecten (Bij hoop op winst heel andere schattingen dan bij vrees
voor verlies)
• Heuristieken (Kahneman): Representativiteit,
Beschikbaarheid en Ankering
Sommigen zijn meer psycholoog dan anderen
2e soort:Wetenschappelijke
Psychologie
• Wundt, Pavlov, Lewin,
Skinner, Milgram
• Maar ook: Diederik Stapel
3e soort: Toegepaste
Psychologie
•Freud, Maslow, Cialdini
•Maar ook: Houdini, Klok,
Ratelband
De mens gelooft snel het vreemde, bizarre

Hoe komt dat?
1. We hebben een voorkeur voor simpele directe
oplossingen zonder ‘moeilijk doen’.
2. We zijn in ons diepste wezen religieus
(Daarna wel!)
(geloof, vertrouwen)
VANDAAR:
•
•
•
•
•
•
Vliegende schotels, ontvoering door buitenaardsen
Religieuze constructies en Complottheorieen
Acupunctuur, homeopathie, natuurgenezers
Financiele adviseurs, economen, en andere oplichters
NLP, Psychoanalyse, rebirthing, lichaamswerk
Tijschriften als Bres of Happinez
Verneuk de massa, grijp de kassa!
Hoe lossen we dat op???
Door de wetenschap van de psychologie

Kenmerkend:
1. Altijd doorvragen naar het waarom
2. Je moet alles kunnen verantwoorden
3. Je moet een soort maniakale boekhouder en statisticus zijn
4. Je moet zo ongeveer alles op je eigen gebied gelezen hebben
5. Als je iets fout doet ben je al gauw de sigaar
6. Je wordt beoordeeld op je publicaties (tijdschrift artikelen)
Verder:
• Wetenschappers zijn eigenwijze honden
• Er is een enorme overproductie aan onderzoek
• In het psychologisch onderzoek bestaan modes: na zo’n
tien jaar heeft men genoeg van een bepaald onderwerp
en komt er wat nieuws
En wat hebben we hier aan?
on Regulatory Resources.
ca 1800: The greatest
Johnson, Russell E.; Lanaj, Klodiana; Barnes, Christopher M.
Reducing and Exaggerating Escalation of Commitment byhappiness
Option Partitioning.
for the greatest number
Kwong, Jessica Y. Y.; Wong, Kin Fai Ellick
Rainmakers: Why Bad Weather Means Good Productivity.
Lee, Jooa Julia; Gino, Francesca; Staats, Bradley R.
When Do Business Units Benefit More From Collective Citizenship Behavior
of Management Teams? An Upper Echelons Perspective.
Liu, Wu; Gong, Yaping; Liu, Jun
One Member, Two Leaders: Extending Leader–Member Exchange Theory
to a Dual Leadership Context.
Vidyarthi, Prajya R.; Erdogan, Berrin; Anand, Smriti; Liden, Robert C.; Chaudhry, Anjali
The Effects of Staffing and Training on Firm Productivity and Profit Growth
Before, During, and After the Great Recession.
Kim, Youngsang; Ployhart, Robert E.
Blame It on the Supervisor or the Subordinate? Reciprocal Relations Between
Abusive Supervision and Organizational Deviance.
Lian, Huiwen; Ferris, D. Lance; Morrison, Rachel; Brown, Douglas J.
Situational Bandwidth and the Criterion-Related Validity of Assessment Center Ratings:
(Bijv Journal of
Is Cross-Exercise Convergence Always Desirable?
Speer, Andrew B.; Christiansen, Neil D.; Goffin, Richard D.; Goff, Maynard
Applied Psychology)
Can Conflict Be Energizing? A Study of Task Conflict, Positive Emotions, and Job Satisfaction.
Todorova, Gergana; Bear, Julia B.; Weingart, Laurie R.
More Than g: Selection Quality and Adverse Impact Implications of
Considering Second-Stratum Cognitive Abilities.
Wee, Serena; Newman, Daniel A.; Joseph, Dana L.
Leading Multiple Teams: Average and Relative External Leadership Influences
on Team Empowerment and Effectiveness.
Bentham,
Theoretische kennis wordt nuttig
voor allen, als je het toepast
Nodig is wel dat die theoretische
kennis beschikbaar is
Nodig is ook dat je er
overzicht van hebt
Het is nuttig om regelmatig eens
wat in tijdschriften te
grasduinen
NADENKEN OVER DE MENS
Naieve psychologie
PSYCHOLOGIE
Gedrag
Persoon
Ontwikkeling
Functies
Methode
SocialeOrganisatieCounseling
TestKlinische
Therapie
KinderSchoolOuderen-
JuridischErgonomie
Art.Intell.
Statistiek
Databases
Reclame, Public
Relations, Veiligheid
Consultancy, Voorlichting
HRM, Personeelsbeleid
Sportpsychologie
Training, Coaching,
Selectie, Testafname
Gesprekstraining,
Gedragstherapie
GZpsychologie
Schoolpsycholoog,
Loopbaanadviseur,
Jeugdhulpverlener
ouderenconsulent
Ergonomisch ontwerper,
Verkeerspsycholoog
Smaakonderzoeker
ICT deskundige
Statisticus,
Marktonderzoeker,
ICT beheerder
Onderzoeksassistent
Database ontwerper
Ten slotte
U heeft dus nog wel
wat te doen!
Veel succes ermee!
