Over Klinische psychologie en `abnormaal` gedrag

Henk van der Molen & Sandra Perreijn.
Disciplines
Toepassingsgerichte
disciplines
Basisdisciplines
 Onderwijspsychologie
 Functieleer
 Arbeids- en
 Ontwikkelingspyschologie
organisatiepsychologie
 Klinische en
gezondheidspsychologie
 Sociale psychologie
 Persoonlijkheidspsychologie
 Methodenleer
Meest bekenste subdiscipline binnen de
psychologie!
Het terrein van de Klinische
psychologie
 Klinische psychologen =/= werkzaam zijn in kliniek
 aan te treffen in alle sectoren van de gezondheidszorg.
 ‘Het gebied van de psychologie dat zich bezighoudt met afwijkend, slecht
aangepast en abnormaal gedrag. Onder de grote paraplu van klinische
praktijken vallen diagnose, slassificatie, behandeling, preventie en
onderzoek. ‘
(Reber, 2004, blz. 331)
 Kern vd klinische psychologie
= psychologische stoornissen.
Wat verstaan we onder
psychologische stoornissen?
 Afwijkingen van een bepaalde norm
 Afwijkingen die lastig zijn voor de persoon zelf of zijn
omgeving en problemen met zich meedragen .



Afwijkend gedrag
(bv: excessief drinken)
Afwijkende gedachten (bv: dwanggedachten)
Afwijkende belevingen (bv: extreme angsten)
 Vaak combinatie van deze drie gebieden.

Afwijkingen binnen sociale relaties.
bv: agressief gedrag van een man tgo zijn vrouw.
Verschil abnormaal en normaal
gedrag?
 Grens tussen deze twee = VAAG
 Wanneer is gedrag te beschouwen als pathologisch?
7 aspecten die bepalen of gedrag
als ‘abnormaal’ wordt beschouwd.
Seligman, Walker en Rosenhan (2001)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Persoonlijk lijden
Disfunctionaliteit van het gedrag
Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag
Onvoorspelbaarheid en controleverlies
Opvallend en onconventioneel gedrag
Gedrag dat een ongemakkelijk gevoel bij anderen
teweegbrengt
Overtreden van morele normen
Definitie van mentale stoortnissen
in de DSM-IV-TR
Definiërende kenmerken
Een gedrags- of psychologisch syndroom dat samengaat met:
1. actueel lijden of
2. onvermogen (te kort schieten op een of meer belangrijke gebieden
van het functioneren) of met
3. een significant toegenomen risico om dood te gaan, pijn te lijden, of
de persoonlijke vrijheid te verliezen.
Uitsluitende omstandigheden
Het syndroom moet niet louter:
1. een te verwachten en cultureel aanvaarde reactie zijn op een bepaalde
gebeurtenis (bijvoorbeeld rouw na de dood van een familielid)
2. Bestaan uit ‘deviant’ gedrag (zoals acties van politieke, religieuze of
seksuele minderheden
3. Uitvloeisel zijn van conflicten tussen het individu en de maatschappij
(zoals pogingen om uitdrukking te geven aan de eigen individualiteit.)
Verschil tussen Klinische
psycholoog en Psychiater
Klinische psycholoog
Psychiater
 Academische opleiding in de
 Academische opleiding in de
psychologie ( met accent op
het empirisch onderzoek!)
beter onderlegd in
methodologisch opzicht.
geneeskunde
meer verstand van de
biologische aspecten van
mentale stoornissen
!!! recht om medicatie voor te schrijven.