FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO Samenvatting De DRC kent hoge economische groei, een stabiele macro-economische omgeving met dalende inflatie en is o.m. rijk aan grondstoffen en landbouwpotentieel. De DRC is recent lid geworden van OHADA, dit impliceert harmonisatie van (douane) procedures en mogelijkheid tot internationale arbitrage voor ondernemers. Betreft een complexe en intransparante markt, staat laag op de ‘ease of doing business ranking’ van de Wereldbank, de informele sector is omvangrijk. De DRC economie is grotendeels afhankelijk van de export van grondstoffen. Kansen voor het NL bedrijfsleven, diverse NL bedrijven opereren succesvol in de DRC. Het (OS-)bedrijfsleveninstrumentarium is opengesteld voor de DRC. Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012 FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO Kerngetallen (schatting 2011) BNP BNP per capita Economische Groei Valuta Inflatie Opbouw BNP Landbouwproducten Industrieën Bevolking Beroepsbevolking Opleidingsniveau Alfabetisme (Frans of lokale taal) Ease of doing business index Failed States Index Human Development Index USD 15,3 miljard USD 300 6.5% Congolese Franc 17% 37,5% Landbouw 27,6% Industrie 35% Dienstensector Koffie, suiker, palmolie, thee, katoen, cacao, kinine, cassave, bananen, pinda’s, maïs, fruit, hout. Mijnbouw (diamanten, goud, koper, cobalt, coltan, zink, tin), mineralen, consumentenproducten (textiel, plastic, schoenen, sigaretten), metaalindustrie, voedsel- en drankenproductie, hout, cement, schipreparaties. 71,7 miljoen 34,79 miljoen 91% Basisonderwijs 36,5% Middelbaar onderwijs 4,6% Hoger onderwijs Gemiddeld 3.5 jaar onderwijs 76% Mannen 55% Vrouwen Plaats 178 van 184 Plaats 4 187 (laatste) Economie De Democratische Republiek Congo (DRC) komt uit een diep dal maar kent inmiddels structureel hoge economische groei en een dalende inflatie. Na decennia van financieel-economisch mismanagement en conflict is door politieke en economische hervormingen vanaf 2002 de economie geleidelijk gestabiliseerd (zie grafieken 2.1 en 2.2). In juni 2010 was de macro-economische vooruitgang dusdanig dat de internationale gemeenschap besloot de schuldenlast grotendeels (US$ 12,3 miljard) kwijt te schelden. De economische basis blijft wankel. Grondstoffen als koper en kobalt vormen de belangrijkste exportproducten en de economische groei hangt hierdoor nauw samen met de wereldmarktprijzen. Interne industriële productie is goeddeels afwezig, veel levensbehoeften worden geïmporteerd. De prioritering binnen de begroting - van slechts US$ 7 miljard – belemmerd vooralsnog effectieve armoedereductie. De DRC staat laatste op de VN Human Development Index. Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012 FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO Ondernemingsklimaat De in 2012 aangetreden regering onder leiding van premier Matata presenteert zichf als een “probusiness government”. De hoop is dat dit leidt tot een verbeterd investeringsklimaat, de eerste indicaties – ook van ondernemers - zijn positief: Wettelijke beperkingen aan landbezit door buitenlandse investeerders worden geschrapt. Lidmaatschap OHADA (Organisation pour l'Harmonisation en Afrique du Droit des Affaires) is geratificeerd. Betreft uniforme – en internationaal afdwingbare - regels voor handel/douane en economie in de 17 OHADA-lidstaten, De verzekeringssector wordt open gesteld voor (buitenlandse) investeerders, Publieke ondernemingen (elektriciteit, water, mijnbouw, havens) worden geprivatiseerd, Investeringen in communicatie- en internet verbindingen vinden plaats, Intransparantie, bureaucratie en illegale heffingen worden teruggedrongen, Bureaucratie en regelgeving bij oprichten onderneming wordt vereenvoudigd, Importheffingen worden verlaagd. Bovenstaande betreft noodzakelijke stappen richting een beter investeringsklimaat, zowel voor buitenlandse als binnenlandse ondernemers. Tegelijkertijd stelt de DRC ondernemers nog voor uitdagingen, zoals: De belastingdruk en complexiteit van het belastingstelsel, Wijdverspreide corruptie en documentfraude, Onveiligheid (kleine criminaliteit, conflictsituatie in de oostelijke provincies), Gebrekkige rechtszekerheid en afdwingbaarheid van contracten en eigendomstitels, Toegang tot de financiële sector, Omvangrijke namaak en smokkel, Omvangrijke informele sector, beperkte aanwezigheid modern opererende MKB-sector, Slechte infrastructuur (wegen, water- en elektriciteitsvoorziening). De DRC wordt gekenmerkt door een onderbenut economisch potentieel, specifieke kansen bestaan onder meer op het gebied van: mijnbouw, landbouw en veeteelt, logistiek, groot- en detailhandel, import/export, constructie, (rehabilitatie) van de industriële sector. Kennis van de markt en omgangsvormen, alsmede goede contacten zijn essentieel. Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012 FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012 FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO Economische vooruitzichten (Economist Intelligence Unit) (% unless otherwise indicated) 2010a 2011b 2012c 2013c Real GDP growth 7.1b 6.9 6.3 7.0 b Gross fixed investment growth 10.0 13.0 12.0 14.0 Consumer price inflation (av) 23.5 15.5a 13.5 12.0 56.5 a 43.8 30.0 30.0 Lending rate b Government balance (% of GDP) 1.6 -1.5 -4.4 -3.5 Exports of goods fob (US$ m) 8,477 10,931 11,420 12,562 Imports of goods fob (US$ m) -8,043 -9,021 -9,137 -9,777 -679 -418 -142 -4.1 -2.1 -0.6 15,196 15,724 1,188 1,161 b Current-account balance (US$ m) -2,043 Current-account balance (% of GDP) -15.7b b Total foreign debt (year-end; US$ m) 13,138 Exchange rate FC:€ (av) a Actual. b 1,210 Economist Intelligence Unit estimates. c 14,819 a 1,251 Economist Intelligence Unit forecasts. Internationale Handel China is net als in andere Afrikaanse landen een economische factor van betekenis in Congo. Sinds 2010 gaat de helft van de Congolese export naar China. Ook België blijft als oud-kolonisator een belangrijke handelspartner. Congo exporteert voornamelijk ruwe grondstoffen, het importeert kapitaalgoederen en consumentengoederen. Veel buitenlandse bedrijven in Congo zijn actief in de mijnbouw, maar ook in de telecommunicatie en de bouw van waterkrachtcentrales. Internationale actoren proberen de Congo te helpen bij het diversifiëren van de economie en richten zich vooral op de landbouwsector. Vooralsnog blijft het land sterk afhankelijk van voedselimport. Destinations of exports 2010 China Belgium % of total 44.7 16.9 Origins of imports 2010 South Africa Belgium Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org % of total 29.1 10.2 Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012 FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO Finland US Exports 2007 Base metals Diamonds Crude oil Others 10.4 8.9 % of total 47.6 26.1 19.0 7.3 Zambia Zimbabwe Imports 2007 Capital goods Consumer goods Energy Raw materials 7.3 6.1 % of total 41.5 39.4 15.3 3.8 De bekendste Nederlandse investeerder in Congo is Heineken, dat eigenaar is van de grootste brouwerij Bralima. Daarnaast is Vlisco een grote speler in het hogere marktsegment voor kleding. Ook Damen Shipyards is actief in Congo. Handel met Nederland 2010 (* 1000 euro) Import uit DRC Export naar DRC Totaal 40 328 94 725 Voeding en levende dieren 119 37 294 Dranken en tabak 2 166 1343 Grondstoffen, niet eetbaar 6 014 2837 Minerale brandstoffen, smeermiddellen e.d. 31 606 22069 Dierlijke en plantaardige oliën en vetten 0 86 Chemische producten 1 4594 Fabrikaten 86 10210 Machines en vervoermaterieel 320 14835 Diverse gefabriceerde goederen 6 1369 Niet afzonderlijk genoemde goederen 11 87 Bedrijfsleveninstrumentarium Het ministerie van Buitenlandse zaken heeft het bedrijfsleveninstrumentarium opengesteld voor ondersteuning van activiteiten van Nederlandse bedrijven in de DRC. Het Private Sector Investeringsprogramma (PSI) is gericht op de ondersteuning – via een schenking - van vernieuwende investeringsprojecten in opkomende markten. Ook de faciliteit Ontwikkelingsrelevante Infrastructuurontwikkeling (ORIO) is opengesteld als schenkingsfaciliteit om publieke infrastructuurontwikkeling te stimuleren. De Faciliteit Duurzaam Ondernemen en Voedselzekerheid stimuleert duurzame economische ontwikkeling in ontwikkelingslanden door middel van publiek private partnerschappen voor verbetering van voedselzekerheid en private sector ontwikkeling. Het Fonds Duurzaam Water stimuleert publiek private samenwerking in de watersector. De Matchmakingfaciliteit (MMF) van Agentschap NL brengt ten slotte inspirerende bedrijven in ontwikkelingslanden en opkomende markten in contact met Nederlandse ondernemers. Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012 FACT SHEET ECONOMIE DEMOCRATISCHE REPUBLIEK CONGO De economische afdeling van de Nederlandse ambassade in Kinshasa kan u hierover meer informatie verschaffen. Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden te Kinshasa Tel: +243(0)996050600 E: [email protected] en http://drcongo.nlambassade.org Factsheet / Democratische Republiek Congo 2012