Bijlage 2 behorend bij statenvoorstel 43/05 - Provincie Noord

Bijlage 2 behorend bij statenvoorstel 43/05
Nadere uitwerking autorisatie-aspecten voor de Begroting 2005:
Met de vaststelling van de programmabegroting 2005 leggen PS aan de ene kant vast wat op basis van de
beleidsdoelstellingen de prioriteiten en prestaties zijn. Aan de andere kant leggen PS per programma vast hoeveel
baten en lasten voor het bereiken van die doelstellingen beschikbaar zijn. Een programma is opgebouwd uit
verschillende productgroepen die samen één totaal programma vormen. Per productgroep worden de doelen,
prioriteiten, prestaties en bijbehorende financiële middelen door PS vastgesteld. Een productgroep is een
aansprekend samenhangend geheel van activiteiten met daaraan gekoppeld de financiële middeleninzet. Bovendien
vormen deze productgroepen het scharnierpunt met de productenraming; in de productenraming is een verdere
invulling gegeven per productgroep. I.t.t. de programmabegroting 2004, waar alleen een totaalbedrag per
programma was opgenomen, zijn nu dus binnen een programma verschillende productgroepen gevormd met
daaraan gekoppeld de lasten en baten. Hierdoor zijn de programma’s voor de Staten beter beheersbaar en is er
een duidelijke koppeling tussen programmabegroting en productenraming. Met de vorming van productgroepen
kunnen we voldoen aan de bedoeling van de nieuwe duale wetgeving zoals opgenomen in het Besluit begroting en
verantwoording provincies en gemeenten (Bbv); een begroting die het kaderstellende en controlerende
instrument vormt voor de Staten en een productenraming waarmee GS uitvoering kunnen geven aan dit beleid
binnen de door PS gestelde kaders.
In de Programmabegroting 2005 is op hoofdlijnen aangegeven hoe de autorisatie vorm wordt gegeven. Deze
hoofdlijnen zijn hieronder nader ingevuld en geconcretiseerd als het gaat om de besluitvorming op te nemen in
collegedossiers en begrotingswijzigingen.
1. Algemeen
Met de verbeteringen die met name in de programmabegroting 2005 zijn gerealiseerd, wordt nu verondersteld
dat de twee sturingsniveaus (PS/GS) volledig zijn uitgewerkt; PS beschikt over een programmabegroting die het
beleidsmatige en financiële kader vormt voor GS en GS over een productenraming die een opdracht voor verdere
uitwerking weergeeft aan de ambtelijke organisatie.
Autorisatieniveau PS:
Met de vaststelling van de programmabegroting leggen PS per programma de visie en het beleid in hoofdlijnen
vast, wat de provincie wil bereiken (de beleidsdoelstellingen), wat daarvoor gedaan wordt (prestaties) en hoeveel
baten en lasten voor het bereiken van die doelstellingen beschikbaar zijn. Dit betekent dat een
(begrotings)wijziging van de programmabegroting door PS vastgesteld dient te worden in de volgende gevallen:
- Bij een wijziging/actualisatie van de visie of het beleid in hoofdlijnen;
- Wanneer er aanleiding toe is de beoogde doelen, prioriteiten of prestaties van het programma tussentijds
bij te stellen;
- Bij het naar boven of beneden bijstellen van de baten en/of lasten van één of meerdere productgroepen
binnen een programma;
- Wanneer er aanleiding toe is de lasten en/of baten tussen programma’s bij te stellen.
Kortom; per productgroep worden alle wijzigingen t.o.v. de vastgestelde begroting, zowel inhoudelijk als wat
betreft de middeleninzet, geaccordeerd door PS.
Autorisatieniveau GS:
Met de vaststelling van de productenraming leggen GS binnen de begrotingsproductgroep vast welke producten
de ambtelijke organisatie gaat leveren en welke budgetten, onderscheiden naar kostensoorten (apparaatskosten,
programmatische kosten en kapitaallasten), voor het maken van die producten beschikbaar zijn. Dit betekent dat
een (begrotings)wijziging van de productenraming door GS vastgesteld dient te worden in de volgende gevallen:
-
Wanneer er aanleiding toe is de producten of de indicatoren tussentijds bij te stellen;
Wanneer er aanleiding toe is de baten en/of de lasten binnen één productgroep tussentijds bij te stellen
als gevolg van verschuivingen tussen de daaronder vallende begrotingsproducten.
2. Praktische uitwerking voor collegestukken
Met de intrede van een volwaardige duale begroting zijn er verschillende autorisatieniveaus ontstaan waarbij
wijzigingen in één of twee begrotingen vertaald moeten worden.
In het onderstaande schema worden de hierboven vermelde autorisatie-aspecten, waarbij een begrotingswijziging
op een bepaald niveau noodzakelijk is, vertaald naar het besluitvormingstraject. Vervolgens wordt voor de
verschillende situaties aangegeven welke beslispunten in het voorstel voor de wijziging van de
programmabegroting en/of productenraming dienen te worden opgenomen.
Voor de helderheid zijn in onderstaande schema de termen programma, productgroep en product schematisch
weergegeven in relatie tot de programmabegroting en de productenraming.
Programma 02
Programmabegroting
Begrotingsproductgroep
02.01
02.02
02.03
Productenraming
Begr product
02.01.01
oduct
02.01.02
02.01.03
02.01.04
Figuur 1: Begrotingsopbouw 2005
Opmerkingen:
Stelposten
Over de aanwending van stelposten werd de functionele commissie altijd geïnformeerd. Bij de vaststelling van de
programmabegroting maken deze middelen deel uit van het totaalbedrag van een productgroep. Voor die
productgroep zijn prestaties en doelstellingen in de programmabegroting benoemd. Het ligt voor de hand dat een
nadere invulling tijdens het begrotingsjaar gevolgen heeft voor de doelstellingen en prestaties zoals opgenomen in
de oorspronkelijke programmabegroting. Om die reden leidt de aanwending van een omvangrijke stelpost
waarschijnlijk nog steeds tot een wijziging van de programmabegroting en wordt de commissie hierover
geïnformeerd; voor kleine stelposten zou een GS besluit kunnen volstaan zeker als het gaat om een nadere
invulling van de uitvoering van het beleid (is immers bevoegdheid GS in duaal systeem).
Technische wijzigingen
Een aantal begrotingswijzigingen heeft betrekking op de verwerking van een door PS genomen besluit of zijn
technisch van aard waardoor er geen noodzaak is de wijzigingen om politiek relevante redenen conform
bovenstaande schema te behandelen.
Voorbeelden van wijzigingen waarover in politieke zin reeds discussie en besluitvorming heeft plaatsgevonden zijn
wijzigingen n.a.v.: vaststelling BA, VJN, NJN en aanbiedingsbrief bij de begroting.
Voorbeelden van technische wijzigingen zijn: herrekening apparaatskosten zoals opgenomen in de oorspronkelijke
begroting n.a.v. opgestelde directieplannen waarmee de toegerekende apparaatskosten naar de
begrotingsproducten worden herzien, doorlichtingen in het kader van de marap (bijstellingen hebben betrekking
op ongewijzigd beleid en zijn zichtbaar in resp. de aanbiedingsbrief bij de begroting en de NJN) en correcties voor
BTW uitname.
Deze wijzigingen zullen uitsluitend aan de commissie BM ter advisering worden voorgelegd.