GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 2014 2015 KNOKKEN VOOR WAT KWETSBAAR IS Gooise Meren Groen en Sociaal 1 INHOUD INLEIDING 3 1. DUURZAAM EN GROEN 7 2. ZORG EN WELZIJN 15 3. WERK EN INKOMEN EN LOKALE ECONOMIE 18 4. JEUGD 22 5. BEWONERSPARTICIPATIE EN LOKALE DEMOCRATIE 24 6. CULTUUR EN SPORT 27 7. VERKEER 30 8. RUIMTELIJKE ORDENING EN WONEN 33 9. GEMEENTELIJKE FINANCIËN EN BESTUUR 37 MEER INFORMATIE 39 2 INLEIDING GroenLinks Gooise Meren staat voor ecologische duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid. Wij streven naar een ontspannen samenleving waarin de economie niet draait om financiële winst, maar om de waarde voor mens, milieu en samenleving. Een samenleving waarin mensen zelf verantwoordelijkheid kunnen nemen voor voedsel, energie en natuur. Het gaat goed met GroenLinks. Daarmee doelen we niet alleen op de verkiezingspeilingen die een groeiend aantal Tweede Kamerzetels voorspellen voor GroenLinks. We doelen vooral op het gedachtengoed van GroenLinks, dat steeds meer mensen aanspreekt. Op het gebied van milieu groeit bij burgers en bedrijven het besef dat al het afval moet worden gerecycled. Afval en verspilling worden steeds meer taboe. Mensen leggen zonnepanelen op hun dak, anderen nemen initiatieven tot het opzetten van zorg- en energiecoöperaties. Buurtbewoners maken zelf hun omgeving groener en schoner. Internet wordt gebruikt om spullen met elkaar te delen, in plaats van nieuw te kopen. De afkeer groeit van de toenemende kloof tussen arm en rijk, tegen exorbitante bonussen, tegen het rendementsdenken in de publieke sector. En ook op het gebied van internationale solidariteit lijkt er een kentering gaande. Veel Nederlanders trekken zich het lot aan van vluchtelingen en bieden hen hier een warm welkom. GroenLinks wil deze ontwikkelingen versterken om zo tot een in de kern andere samenleving te komen. Een ambitieuze opdracht, want die mooie initiatieven zijn nog wel broos. Nu de bankencrisis achter de rug is tieren de financiële producten weer welig. Recycling is prachtig en noodzakelijk, maar het lost het werkelijke probleem – de eindige capaciteit van de natuurlijke ecosystemen – niet op. Willen we echt naar een samenleving van ecologische duurzaamheid en sociale rechtvaardigheid, dan moet ons hele economisch systeem, waarin alles wordt gereduceerd tot financiële winst, op de schop. GroenLinks wil af van dit ‘economisme’: een economisch bestel dat gebaseerd is op méér consumptie, méér productie, uitputting van natuurlijke hulpbronnen, op efficiency en geldelijke winst. GroenLinks wil naar een ontspannen samenleving waarin ‘winst’ wordt uitgedrukt in maatschappelijke waarde. De waarde van goed onderwijs en 3 ontplooiingskansen voor iedereen, de waarde van wandelen in de natuur, van veilig fietsen in je stad of dorp, van schone lucht, van goede gezondheidszorg, van de vrijheid om korter te werken om voor anderen te zorgen en betrokken te zijn bij de inrichting van maatschappij en cultuur. Een ontspannen samenleving waarin we vertrouwen op wat mensen zelf kunnen. En waarin we ze ondersteunen om dat wat ze willen ook waar te kunnen maken. In dit verkiezingsprogramma beschrijven we hoe we deze idealen vertalen naar de gemeentepolitiek in Gooise Meren. We willen knokken voor wat kwetsbaar is. Onze prioriteiten liggen bij groen en sociaal. Groen vatten we breed op. We willen een groene economie met duurzame werkgelegenheid. Om de rijke natuur in en rondom onze gemeente te behouden willen we dat het Gooi de UNESCO-status van Geopark verwerft en zullen we ervoor waken dat beschermde natuurgebieden beschermd blijven en niet worden verkwanseld door veranderende bestemmingsplannen. Wij willen flink investeren in milieubesparende maatregelen, zodat Gooise Meren over tien jaar energieneutraal is. Voor GroenLinks staan de inwoners centraal, niet instellingen met een zorgaanbod: dat noemen wij ‘onttuttelen’! Ook als het even tegenzit en inwoners aangewezen zijn op hulp, moeten zij zelf de regie houden. Gelukkig zorgen mensen ook nog steeds voor elkaar. Sterker nog, inwoners nemen steeds vaker zelf initiatieven. Daar moeten we zuinig op zijn, de overheid kan immers niet elk probleem oplossen. Van groot belang is de zorg voor elkaar in buurten en wijken. Initiatieven om de zorg voor elkaar te versterken, hebben dan ook de steun van GroenLinks: het gaat om samenleven, samen redzaam zijn in wijk en buurt. Ons sociale programma richt zich op goede zorg voor iedereen en een eerlijke verdeling van de welvaart. In de zorg staat kwaliteit voorop. Voor de jeugdzorg, ouderenzorg en gehandicaptenzorg zijn professionele krachten hard nodig, want mantelzorg kent zijn grenzen. Door te investeren in preventie is er minder dure zorg nodig. Maar wie specialistische zorg nodig heeft, krijgt die. Op goede zorg bezuinigen we niet. Als de gemeentelijke inkomsten daarvoor moeten worden verhoogd, dan gebeurt dat op een rechtvaardige manier: de sterkste schouders dragen de zwaarste lasten. Mensen die moeilijk aan een reguliere baan komen helpen wij met aangepast werk of zinvolle dagbesteding. GroenLinks staat een soepele uitvoering van de Participatiewet voor. Wij gaan ervan uit dat de 4 meeste mensen een bijdrage willen leveren aan de samenleving. Sancties en verplichte tegenprestaties werken daarbij contraproductief. Sociale rechtvaardigheid rijkt verder dan onze gemeentegrens. Wij zijn goed in staat om onze welvaart te delen met mensen van buiten Nederland die op de vlucht zijn voor oorlogsverschrikkingen. Daarom willen wij als gemeente Gooise Meren opvang bieden aan vluchtelingen en de voorzieningen treffen die nodig zijn om, als ze eenmaal een verblijfsvergunning hebben, hier te kunnen integreren. Dit kan alleen slagen wanneer we onze inwoners goed betrekken bij de besluitvorming hierover. GroenLinks is blij met de fusie, maar wij vinden het van groot belang dat de kernen Naarden, Muiden, Muiderberg en Bussum hun identiteit behouden. De kracht van de gemeente ligt nooit alleen in schaalvergroting, maar ook in schaalverkleining. Dit betekent niet alleen dat de gemeentelijke dienstverlening in de kernen intact blijft, dit vraagt ook om een gemeentebestuur dat oog heeft voor de verschillen in de kernen en wijken. Juist bij een fusie is extra aandacht voor ‘klein binnen groot’ cruciaal. GroenLinks wil dat de inwoners van Gooise Meren een aanzienlijke invloed hebben op hun directe leefomgeving. De gemeente moet daarvoor kansen aanreiken en voorwaarden scheppen. De goede ervaringen met burgerparticipatie die al in Naarden, Bussum, Muiden en Muiderberg zijn opgedaan willen we voortzetten en uitbouwen in het beleid van Gooise Meren. Regionale samenwerking is voor GroenLinks van groot belang. Veel zaken kunnen gemeenten niet alleen oplossen, bijvoorbeeld contracten met zorgaanbieders, behoud van ons prachtige landschap en afstemming van (vracht)verkeersstromen. Ook is het belangrijk om als regio vaker één geluid te laten horen in de Provincie en Den Haag. Op dit moment gebeurt dat als het gaat om de opvang van vluchtelingen. Dat is een goede zaak, maar tot nu toe een uitzondering op de regel. De afgelopen periode zijn belangrijke stappen gezet in de regio. De gemeenteraden zijn meer betrokken geraakt bij beleidsontwikkeling, de zogenaamde regionale samenwerkingsagenda is hiervan het levende bewijs. Hiermee is de democratische legitimiteit van de regio vergroot. Nu moeten de prioriteiten die de gemeenteraden hebben aangereikt ook uitgevoerd worden. Aan Gooise Meren de opdracht het voortouw te nemen om de regionale samenwerking verder te verbeteren en de raden nog meer te betrekken bij regionaal beleid. 5 In de huidige raadsperiode is GroenLinks met twee raadsleden vertegenwoordigd in de Bussumse gemeenteraad en maakt ze deel uit van het college van B&W. In Naarden is GroenLinks met drie raadsleden in de gemeenteraad vertegenwoordigd en voert ze oppositie. In Muiden heeft GroenLinks geen zetel in de gemeenteraad. GroenLinks heeft in Naarden en Bussum, of we nu deel uitmaakten van het college of niet, altijd gekozen voor een inhoudelijke benadering van de maatschappelijke vraagstukken. Wij willen op een respectvolle en integere manier debat voeren, op grond van argumenten en niet om ‘voor’ of ‘tegen’ te zijn. Dit blijven we doen. Dit verkiezingsprogramma bestaat uit negen hoofdstukken: negen speerpunten waarvoor GroenLinks de komende raadsperiode wil knokken. Wij wensen u niet alleen veel leesplezier, maar hopen ook dat het u inspireert GroenLinks te helpen bij het verwezenlijken van onze idealen. Stem daarom op 18 november GroenLinks. Stem lijst 5. 6 1. DUURZAAM EN GROEN In de missie van de nieuwe gemeente Gooise Meren is op initiatief van GroenLinks opgenomen dat duurzaamheid en vergroening belangrijke uitgangspunten zijn voor de nieuwe gemeente. Op het gebied van duurzaamheid zijn er al positieve, lokale ontwikkelingen. Zo organiseert Bussum het Duurzaamheidscafé en informatieavonden voor buurtbewoners over mogelijkheden om energie te besparen. In Muiden en Muiderberg bieden Facebookpagina’s een levendig overzicht van vraag en aanbod van gebruikte goederen. Hiermee krijgen de goederen een tweede leven. Zo wordt aan het motto ‘delen is het nieuwe bezit’ vorm en inhoud gegeven. Mede op initiatief van Groen Muiderberg heeft de gemeenteraad de nota Natuurlijk Muiderberg vastgesteld. Muiderberg krijgt hiermee een groene en duurzame impuls, een voorbeeld voor de andere kernen in de gemeente Gooise Meren. In Bussum, Naarden, Muiden en Muiderberg wordt op een milieuvriendelijke manier onkruid op verhardingen bestreden. De Gewestelijke Afvalstoffendienst (GAD) zet zich in om zoveel mogelijk afval bij de bron te scheiden. Met haar project VANG (Van Afval Naar Grondstoffen) streeft zij ernaar om over vier jaar driekwart van het huishoudelijk afval in de regio bij de bron te scheiden (nu is dat 55 procent). Met als uiteindelijk doel straks al het afval te recyclen. GroenLinks is hier een groot voorstander van: afval is immers grondstof. Lokale initiatieven, zoals het Repaircafé, de Kringloopwinkel, de Groenteclub Bussum en WattNu, kunnen veel bijdragen aan duurzaamheid, juist als inwoners er zelf verantwoordelijk voor zijn. Daarnaast zorgen deze initiatieven voor sociale samenhang in wijken en betrokken inwoners. GroenLinks zet zich in voor de overgang naar een economie die draait op zon en wind in plaats van kolen en gas en presenteert een Actieplan Duurzaamheid voor de gemeente Gooise Meren. Toch valt er nog veel te winnen. Alle initiatieven ten spijt scoren de vier kernen slecht op het gebied van duurzame energie. Dat blijkt uit de gemeentelijke duurzaamheidsindex, een site1 waarop gemeenten op het gebied van duurzaamheid met elkaar vergeleken worden. Wat betreft energiebesparing, CO2-uitstoot en het produceren van hernieuwbare energie uit waterkracht, biomassa 1 http://www.gdindex.nl 7 en zon en wind, scoren alle vier de kernen ver onder het landelijk gemiddelde. Er zal nog heel wat meer moeten gebeuren om Gooise Meren straks energieneutraal te laten zijn. Het 8-puntenplan van de Milieuraad in Bussum (zie hierna) is nog steeds actueel. GroenLinks wil daarom dat de Milieuraad de gelegenheid krijgt uit te groeien naar een volwaardige Milieuraad Gooise Meren. Naar een energieneutrale gemeente GroenLinks Gooise Meren streeft ernaar dat de nieuwe gemeente binnen tien jaar energieneutraal wordt. Energieneutraal houdt in dat het energiegebruik door fossiele brandstoffen in zijn geheel wordt gecompenseerd door in de gemeente geproduceerde energie. We willen niet wachten op mondiale afspraken om milieuvervuiling tegen te gaan. We moeten zelf beginnen met de omschakeling naar duurzame energie, op lokaal niveau. Investeren in energiebesparing, innovatie en duurzaam renoveren levert bovendien op korte termijn banen op en op de langere termijn kostenbesparingen. Als het aan GroenLinks ligt, worden nieuwe gebouwen energieneutraal gebouwd, bijvoorbeeld met zonnepanelen. Huiseigenaren moeten worden gestimuleerd om zonnepanelen op hun dak te plaatsen en hun woning te isoleren. GroenLinks vindt het dan ook onbegrijpelijk dat de gemeente Naarden de subsidieregeling hiervoor heeft stopgezet omdat de subsidiepot al zo snel leeg was. GroenLinks zegt: vul die pot bij, want duurzaamheid is belangrijk. En gemeente, doe meer! Ondersteun initiatieven van inwoners die hun omgeving groener willen maken of met elkaar duurzame energie willen exploiteren. Bied huishoudens met een laag inkomen hulp aan van energieadviseurs en stel voor hen gratis of goedkope ‘energieboxen’ beschikbaar met producten als spaarlampen en isolatiefolies. Actieplan voor een milieuvriendelijke gemeente Het 8-puntenplan van de Milieuraad vormt de basis voor ons Actieplan voor een duurzaam en milieuvriendelijk Gooise Meren. 1. Integrale benadering van het milieu GroenLinks wil dat in alle werkvelden van het gemeentelijk bestuur het milieu en duurzame ontwikkeling hoog op de agenda staan. De gemeente bevordert proactief de bewustwording van de inwoners op het gebied van milieu en duurzaamheid. 2. Duurzame energie Gooise Meren moet energiebesparing in (huur- en koop)huizen blijvend stimuleren. In de toekomst moet ook het lokaal opwekken van hernieuwbare energie door particulieren of collectieve ondernemingen (bijvoorbeeld door zonneboilers of zonnecollectoren) worden 8 aangemoedigd, bijvoorbeeld in de vorm van speciale leningen. Groene initiatieven GroenLinks kocht een zonnepaneel voor op het dak van het gemeentehuis van Bussum. GroenLinks heeft bij het plan van het Naardense college om op de Borgronden woningen te gaan bouwen scherpe milieueisen gesteld. GroenLinks heeft bewonersinitiatieven om hun wijk te vergroenen gestimuleerd. GroenLinks heeft de bijenvereniging ondersteund; er werden heel veel bij-vriendelijke bollen geplant. 3. Milieuvriendelijke evenementen Op door de gemeente gefaciliteerde en gesubsidieerde projecten (markten, festivals) mogen strengere milieueisen van toepassing zijn. Voordat vergunningen en ontheffingen worden verstrekt en projecten subsidie ontvangen, krijgen alle aanvragen een duurzaamheidstoets. Het niet voldoen aan de toets leidt tot lagere of geen subsidie. 4. Milieueducatie Het is zaak kinderen en jongeren te laten nadenken over het milieu en te betrekken bij de lokale milieuen duurzaamheidsprojecten. Met de Milieuraad pleit GroenLinks voor behoud van de duurzaamheidsprogramma’s op middelbare scholen en voor uitbreiding ervan naar basisscholen. De grote impact van onze dagelijkse voedselkeuzes op het milieu mag daarbij niet vergeten worden: denk bijvoorbeeld aan de milieukosten van veel vlees eten. 5. Groenvoorziening GroenLinks pleit voor behoud en versterking van bestaand groen en uitbreiding van groen waar mogelijk. Een peiling van de Milieuraad wees uit dat Bussumers méér en béter groen bovenaan het verlanglijstje zetten: beplanting die naast makkelijk en mooi ook nuttig is. Wij zien graag pluktuinen, notenbomen en buurtmoestuinen. Wij willen ook meer aandacht voor bestuivers. Inwoners moeten worden gestimuleerd en gefaciliteerd om zelf bij te dragen aan het behoud en de verbetering van de groene leefomgeving. Zo kan Gooise Meren uitgroeien tot het groene tuinhart van de Gooi en Vechtstreek. 6. Verkeer en vervoer De ambitie om van Gooise Meren een echte fietsgemeente te maken mag op alle beleidsterreinen nadrukkelijker worden ingevuld. Voor een betere doorstroom van verkeer en vergroting van de verkeersveiligheid geven wij fietsgebruik, het gebruik van openbaar vervoer en carpoolen een veel hogere prioriteit dan nu het geval is, zeker in de centra van de kernen van Gooise Meren. De voorzieningen hiervoor kunnen worden geoptimaliseerd door bijvoorbeeld: • meer fietsparkeergelegenheden te creëren; 9 sommige straten en kruispunten voor fietsers veiliger te maken; meer voorrangsregels in het voordeel van fietsers op te stellen (zoals in Almere); een autoluw centrum te creëren in elke kern van Gooise Meren en meer elektrische oplaadpunten voor auto, brommer en fiets te plaatsen. r Naast het stimuleren van het gebruik van de fiets, wil GroenLinks zwaar vervoer zoveel mogelijk uit de bebouwde kom van de kernen weren. r • • • • 7. Innovatie GroenLinks pleit voor een startersfonds om ondernemers die een duurzame onderneming willen beginnen te ondersteunen. En voor een tweejaarlijkse verkiezing van de meest succesvolle lokale initiatieven. Ook ijvert GroenLinks voor duurzame herontwikkeling van bestaande kantoren tot bijvoorbeeld werkplekken voor ZZP’ers. 8. Verbod op het gebruik van pesticiden door particulieren Bussum, Naarden, Muiden en Muiderberg bestrijden onkruid al jaren mechanisch in plaats van met pesticiden. Via een Algemene Plaatselijke Verordening wil GroenLinks ook particuliere huishoudens verplichten de pesticiden in de ban te doen. We willen een verbod op pesticiden in alle voor- en achtertuinen. GroenLinks wil verder: r r r r r r groene daken en/of zonnepanelen op zoveel mogelijk gemeentelijke gebouwen (inclusief scholen in gemeentelijk eigendom); gratis parkeerplaatsen voor elektrische auto’s; dat de gemeente Gooise Meren een fairtrade-gemeente wordt; dat de gemeente streeft naar zelf 100% duurzaam inkopen (zowel lokaal als regionaal); dat de gemeente bij aanbestedingen duurzaamheid als uitgangspunt hanteert; dat het nieuwe gemeentehuis energieneutraal wordt en dat in alle raadsvoorstellen een kopje komt ‘gevolgen voor milieu en duurzaamheid’. Groen In landelijke onderzoeken naar de beste gemeente om in te wonen, scoren de fusiegemeenten Naarden, Muiden en Bussum al jaren hoog. Die hoge score komt vooral voort uit de hoge waardering voor de goed onderhouden groene omgeving, waarin open ruimte en bebouwing elkaar afwisselen. De natuur in de Gooi en Vechtstreek is van onschatbare waarde. Bij het in stand houden hiervan spelen organisaties als het Goois Natuurreservaat (GNR) ,Vrienden van het Gooi, Stichting Groen Muiderberg, Natuurmonumenten en de Vechtplassen Commissie een belangrijke rol. een schaliegasvrije gemeente; 10 De kwetsbare financiële positie van het GNR is een bedreiging voor het behoud van de Gooise natuur. GroenLinks wil zich inzetten voor een levensvatbaar GNR, zo nodig via een verhoging van de gemeentelijke bijdragen. • • • Extra steuntje Op voorhand heeft GroenLinks in Naarden en Bussum gezorgd voor een extra steuntje in de rug voor het Goois Natuurreservaat. Beide gemeenteraden gingen afgelopen zomer akkoord met een amendement van GroenLinks om eenmalig één euro per inwoner extra bij te dragen aan het reservaat. Geopark GroenLinks ondersteunt ook het initiatief van de Vrienden van het Gooi om voor het Gooi de UNESCOstatus van Geopark te verwerven. Een Geopark is een door de UNESCO erkend gebied met belangrijke geologische, archeologische, ecologische en culturele waarde. Het is een landschap waarin gewoond, gewerkt en gerecreëerd wordt. Een gebied met steden, dorpen en infrastructuur, met heel veel landschapsschoon en cultureel erfgoed, dat toegankelijk en interessant is. In Europa zijn momenteel 58 Geoparken. GroenLinks ondersteunt het Geopark-initiatief omdat het: • kansen biedt voor betere bescherming van landschap en natuur; de bewustwording bij inwoners versterkt van het unieke karakter van het landschap en erfgoed in de Gooi en Vechtstreek; kansen biedt voor een duurzame economische ontwikkeling van toerisme; Een initiatief van onderop is dat getrokken en gedragen wordt door inwoners. Nationaal Park Heuvelrug Met de nieuwe Natuurwet die al door de Tweede Kamer is vastgesteld komt een belangrijk beschermingsregime voor natuurgebieden in het Gooi te vervallen. Het gaat om beschermde natuurmonumenten (onder andere de Franse Kampheide) waarvan het bevoegd gezag de provincie Noord-Holland is. Door het wegvallen van deze bescherming is planologische bescherming van natuurgebieden alleen nog via bestemmingsplannen geregeld. En bestemmingsplannen kunnen vrij gemakkelijk gewijzigd worden. Vervangende bescherming is nog niet voorzien, maar wel van groot belang in een gebied dat zo onder druk staat van verstedelijking. Een mogelijke oplossing voor deze problematiek ziet GroenLinks in het instellen van 24 grote nationale parken in Nederland, waaronder een Nationaal Park Heuvelrug (Utrechtse Heuvelrug en Gooi tezamen, eventueel 11 aangevuld met de Vechtstreek). GroenLinks wil samen met regiogemeenten en de provincies Utrecht en Noord-Holland optrekken om dit Nationaal Park te realiseren. Vissergronden De Naardense schootvelden worden in ere hersteld. GroenLinks betreurt het echter dat daarvoor het natuurgebied achter het Vogelasiel, de Vissergronden, in zijn geheel moest worden opgeofferd. Omwonenden hebben hier fel tegen geprotesteerd. In een motie hebben GroenLinks en PvdA het college opgeroepen om samen met de bewoners en belanghebbenden nog eens te kijken of er betere alternatieven zouden zijn. Helaas werd de motie verworpen. Natura 2000 Het IJmeer en de IJmeerkustlijn van Muiden, Muiderberg en Naarden vallen onder het Natura 2000-netwerk. Het hoofddoel van dit netwerk is de biodiversiteit in Europa te waarborgen. De binnen het netwerk vallende soorten en habitats moeten in een ‘gunstige staat van instandhouding’ worden gehouden of gebracht. In de gemeente Gooise Meren liggen ook natuurverbindingen van het Natuurnetwerk Nederland (NNN), voorheen de Ecologische Hoofd Structuur. GroenLinks wil geen verstoringen in het Natura 2000-netwerk en in het Natuurnetwerk Nederland. Handen van af van deze gebieden! Groenlinks is dan ook tegen de voorgenomen buitenhaven in Muiden en de aanleg van het tweede hockeyveld naast het Kocherbos in Muiderberg. Groenbeheer Het onderhoud en beheer van de openbare ruimte kost geld. De vraag of het zuiniger kan ligt voor de hand. Een verdergaande versobering op dit gebied zal zichtbaar ten koste gaan van de kwaliteit van de woonomgeving. Dat willen we voorkomen. GroenLinks zoekt de bezuinigingen op dit gebied vooral in versterking van de samenwerking tussen de groenbeheerders en andere beheerders van de openbare ruimte van en in de omgeving van de gemeente Gooise Meren, zoals het GNR, Natuurmonumenten, Noord-Hollands Landschap en de GAD. GroenLinks wil initiatieven ondersteunen van mensen die groenten en fruit willen verbouwen in de kernen. Braakliggend terrein leent zich uitstekend voor de aanleg van buurtmoestuinen. Gemeentelijke regelgeving mag dit niet onnodig in de weg staan. GroenLinks ziet bij het groenbeheer ook een belangrijke rol weggelegd voor bewonersparticipatie. De leefbaarheid van buurten is niet iets wat de gemeente ‘even regelt’. De inzet en betrokkenheid van bewoners en 12 ondernemers bij het groen en schoonhouden van de buurt is cruciaal. GroenLinks zet daarom in op ondersteuning van bewoners die hun straat of buurt willen vergroenen. Een goed voorbeeld is de Bussumse Buurtvereniging Koopweg-Bijlstraat (door GroenLinks onderscheiden met een ‘groen lintje’). In Muiderberg neemt Groen Muiderberg hierin belangrijke initiatieven. GroenLinks wil ook dorpslandbouw (‘urban farming’) bevorderen evenals de aanleg van gezamenlijke moestuinen en schooltuinen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van wijkcoöperaties. Nieuwe initiatieven kunnen op onze steun rekenen! Vuurwerk centraal Vuurwerk is spektakel, maar heeft ook negatieve gevolgen op het welzijn van mens en dier en geeft zwerfafval. GroenLinks wil daarom het afsteken van vuurwerk door particulieren ontmoedigen. Met een amendement legde GroenLinks vast dat tijdens de jaarwisseling 2015-2016 fusiegemeente Naarden een vuurwerkshow organiseert. Behalve dat we zo knallend door de poort naar de nieuwe gemeente Gooise Meren gaan, willen we hiermee tevens onderzoeken of een door de gemeente georganiseerde vuurwerkshow op oudejaarsnacht leidt tot minder overlast (en meer feestvreugde). Dierenwelzijn Dieren hebben recht op een goed leven. GroenLinks wil daarom adequete opvang voor zwerfdieren en in beslag genomen verwaarloosde dieren. De gemeente moet meebetalen aan de kosten voor het Vogelasiel in Naarden. In het rampenplan houden we rekening met maatregelen voor de opvang van dieren. En bij het beheer van het gemeentelijke groen staan biodiversiteit, bescherming van dieren en hun leefgebieden voorop. GroenLinks wil verder de plezierjacht verbieden en het jagen op gemeentegronden uitbannen. Verder wil GroenLinks: r r r r dat buurtparticipatie bij groenbeheer en beheer van de openbare ruimte wordt gefaciliteerd door buurtverordeningen, buurtbudgetten en wijkcoöperaties; dat groenbeheer gericht is op biodiversiteit (ecolint, bijenlint, wilde bermbeplanting); kruidentuinen in wijken voor collectief gebruik; naast het voorkomen van natuurverstoringen als de buitenhaven en het hockeyveld, het behoud en versterking van het strandje bij de Westbatterij in Muiden en schoon oppervlakte- en grondwater; 13 r behoud, versterking en uitbreiding van de groenzones langs de rijkswegen A1 en A6 en langs de spoorlijnen door de gemeente, als buffer tegen de overlast voor de betreffende kernen en r dat een mogelijke verbreding van de A1 tussen Muiden en Eemnes alleen kan mits die verbrede snelweg ondergronds wordt aangelegd. 14 2. ZORG EN WELZIJN Per 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en arbeidsparticipatie. Bij deze stelselwijziging in het sociaal domein gaat het niet alleen om een verschuiving van taken die voorheen bij het Rijk, provincies en zorgverzekeraars lagen, maar ook om een andere manier van hulp verlenen: problemen moeten in samenhang worden aangepakt en de eigen kracht van mensen moet zoveel mogelijk worden benut. Dat kan alleen door de ondersteuning van goed toegeruste en goed bereikbare professionals. GroenLinks wil dat mensen de zorg krijgen die nodig is en dat deze zorg voor iedereen betaalbaar blijft. GroenLinks vindt dat iedereen maximaal zeggenschap moet hebben over zijn eigen leven. De zorg moet gericht zijn op het vergroten van ieders kansen en mogelijkheden om mee te doen. Al bij de voorbereiding van deze stelselwijziging trokken de fusiegemeenten Bussum, Naarden en Muiden gezamenlijk op. Inmiddels zijn in de fusieraad (de gezamenlijke vergadering van de drie gemeenteraden) de kaders vastgelegd voor het sociaal beleid. Nu komt het aan op de uitvoering ervan. GroenLinks omarmt het uitgangspunt van integraal werken. Als mensen op diverse terreinen problemen hebben, moeten die in samenhang met elkaar worden aangepakt. De coördinatie van en de verantwoordelijkheid voor de hulpverlening moeten daarbij helder geregeld zijn. Zo kan worden voorkomen dat hulpverleners langs elkaar heen werken en cliënten van het kastje naar de muur worden gestuurd. GroenLinks vindt het een goed uitgangspunt dat er eerst gekeken wordt wat mensen en hun omgeving zelf kunnen doen als zij om hulp vragen. Maar dat er een beroep wordt gedaan op burgers en verenigingen ontslaat de gemeente niet van de verantwoordelijkheid om een voldoende niveau van voorzieningen in stand te houden. Niet iedereen heeft immers de kracht en capaciteiten om de eigen problemen op te lossen. Zo plaatst GroenLinks kanttekeningen bij het huidige beleid om hulpbehoevende ouderen en mensen met een beperking zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Natuurlijk willen mensen het liefst in hun eigen huis, in hun vertrouwde omgeving wonen en daarbij de 15 ondersteuning krijgen die nodig is. Die mogelijkheden moeten er voor hen zijn, maar dan wel op een verantwoorde manier. Mensen mogen niet vereenzamen en mantelzorgers mogen niet worden overbelast. Indicatiestellers moeten daar een scherp oog voor hebben en de zorg voorschrijven die mensen in staat stelt om op een prettige manier thuis te kunnen blijven wonen. ‘Marktwerking’ in de zorg mag niet ten koste gaan van de kwaliteit van leven! sociale wijkteams van en voor de wijk. Investeren in preventie De overheveling van taken gaat gepaard met veel organisatorische veranderingen. GroenLinks wil dat de overheadkosten voor de invoering van het nieuwe beleid beperkt blijven, zodat er voldoende geld overblijft voor de uitvoering van de zorg, voor ‘handen aan het bed’, voor hulp aan gezinnen, voor ondersteuning bij het zoeken naar werk en dagbesteding, kortom voor het werkelijk helpen en ondersteunen van mensen. Het grootste gevaar van de overheveling van taken naar gemeenten schuilt in de bezuinigingen die ermee gepaard gaan. Die bezuinigingen wil de gemeente realiseren door het beroep op dure, specialistische zorg (individuele maatwerkvoorzieningen) te verminderen. Dit moet worden gerealiseerd door meer preventie en lichtere vormen van ondersteuning. Daar staat GroenLinks volledig achter, maar dan moet er wel meer geld geïnvesteerd worden in preventieve voorzieningen, zoals in opvoedingsondersteuning en welzijnsvoorzieningen in de wijk. Daarvoor is het ook nodig dat zorg- en welzijnsinstellingen goed met elkaar samenwerken en hun aanbod op elkaar afstemmen. Volgens GroenLinks werkt dat het beste als de zorg per wijk wordt georganiseerd, bijvoorbeeld door De afgelopen raadsperiode heeft GroenLinks er steeds voor gepleit goed bij te houden wat de effecten van het nieuwe beleid zijn, zodat duidelijk wordt of iedereen die hulp nodig heeft ook inderdaad de juiste hulp heeft gekregen. Alleen met goede monitoring kan de gemeenteraad toetsen of de beoogde doelstellingen werkelijk worden behaald. Kwaliteit van zorg De kwaliteit van de zorg moet intact blijven. Bij het bepalen van de kaders voor het sociaal domein heeft GroenLinks met een amendement laten vastleggen dat er bij het inkopen van zorg niet alleen gekeken wordt naar de goedkoopste aanbieder, maar dat er ook eisen worden gesteld aan kwaliteit en continuïteit van zorg, 16 goed werkgeverschap, duurzaamheid en de bereidheid tot samenwerking met ketenpartners. r r Right to Challenge GroenLinks gelooft in de kracht van mensen, in de intrinsieke wil van mensen om een bijdrage te leveren aan de samenleving en in de creatieve mogelijkheden van mensen om nieuwe vormen van hulp te ontwikkelen. Daarom wil GroenLinks dat inwoners en buurtorganisaties het recht krijgen om de gemeente uit te dagen als ze denken dat ze de zorg in hun buurt beter kunnen organiseren dan de gemeente. Dit recht, ook wel Right to Challenge genoemd, is inmiddels bij wet geregeld, maar er moet lokaal invulling aan worden gegeven. GroenLinks wil dat dit recht in de Wmo-verordening van de gemeente Gooise Meren wordt opgenomen. Verder wil GroenLinks r r r kwalitatief goede zorg in de buurt; dat de zorg er voor de burger is en dat de zorg niet het speeltje is van marktpartijen; een rechtvaardige verdeling van zorg; dat iedereen een eerlijke kans op een gezond en waardig leven heeft; r r r r r verspilling, bureaucratie en onkunde in de zorg tegengaan; dat zorgverlening in de gemeente Gooise Meren gewaardeerd wordt als een waardevolle, menswaardige arbeid; een betere ondersteuning van mantelzorgers. Het ‘Mantelzorgcompliment’ van Naarden krijgt navolging in de gehele gemeente Gooise Meren; innovatieve zorg, bijvoorbeeld via buurtzorg en ICTtoepassingen; cliëntparticipatie blijven faciliteren en cliënten actief betrekken bij het te voeren beleid; vrijwilligersbeleid waarin de ondersteuning van vrijwilligers en hun rechten goed zijn geregeld en dat sociale eenzaamheid onder met name ouderen wordt aangepakt door bijvoorbeeld -voor wie dat wil- de maaltijdservice te koppelen aan vormen van ontmoeten in woondienstencentra. 17 3. WERK EN INKOMEN EN LOKALE ECONOMIE Hoewel de werkloosheid nog altijd hoog is, daalt zij in de regio Gooi en Vechtstreek sneller dan in de rest van het land. Dat is vooral te danken aan de groei van de zakelijke dienstverlening en de informatie- en communicatiesector, de banen waarvoor veel mensen uit de regio naar Amsterdam forensen. Voor mensen die in de zorg en bij de overheid werken zijn de werkgelegenheidsperspectieven minder florissant. Als gevolg van een almaar bezuinigende overheid komen steeds meer zorgverleners en ambtenaren op straat te staan. Oudere werknemers vinden steeds lastiger een baan. En helemaal problematisch is het voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Door de bezuinigingen op de sociale werkplaatsen en reintegratiebudgetten wordt het voor hen wel heel moeilijk om passende arbeid of dagbesteding te vinden. GroenLinks wil investeren in banen, arbeid lonend maken en het werk eerlijk verdelen. Met een duurzame economie kunnen we Nederland weer laten groeien. Werk geeft mensen naast inkomen ook zekerheid, voldoening en zelfvertrouwen. Maar de werkgelegenheid is oneerlijk verdeeld. De een werkt zich het schompes, de ander zit werkloos thuis of heeft een nulurencontract. Anderen hoppen van flexbaan naar flexbaan. GroenLinks staat een ander soort arbeidsmarkt voor ogen. Een arbeidsmarkt waarin werk is voor iedereen, waarin mensen ervoor kunnen kiezen korter te werken om tijd vrij te maken voor ontspanning, opvoeden van kinderen, vrijwilligerswerk, mantelzorg en betrokkenheid bij het maatschappelijk gebeuren. Wij willen meer werkgelegenheid creëren in een duurzame economie. GroenLinks wil daarom via een aantrekkelijk vestigingsklimaat ruim baan voor alle ondernemers die in Gooise Meren duurzaam willen groeien. Ondernemers die energie willen besparen, worden ondersteund met kennis en bij de vergunningverlening. Gooise Meren is bij uitstek geschikt voor duurzaam toerisme. De kernen Muiden, Muiderberg en Naarden kunnen meer gepromoot worden als historische steden, als de groenblauwe long van de metropool Amsterdam en als watersportcentra voor kitesurfers en zeilers. Inzetten op de UNESCO-status van Geopark biedt nieuwe kansen. Het Geopark biedt niet 18 alleen kansen voor een betere bescherming van landschap en natuur, maar vormt ook een impuls voor meer (duurzaam) toerisme en is daarmee een vliegwiel voor meer structurele werkgelegenheid en versterking van de regionale en lokale economie. Wij willen de leegstand in het centrum van Bussum aanpakken om de winkelgebieden aantrekkelijk te houden voor Bussum en de regio. De inzet van de dorpsmanager en de evenementencoördinator zijn hierbij belangrijk. GroenLinks wil deze functies behouden en hun expertise inzetten in alle kernen van Gooise Meren. Het centrum van Bussum kan veel levendiger worden door meer horeca op gezellige pleinen, meer groen en meer ruimte voor fiets en voetganger. GroenLinks vindt het een goed idee als de Brinklaan in het centrum fietsstraat wordt. Dit stimuleert de veiligheid en het winkelgebied in het centrum wordt één aantrekkelijk geheel. De koopzondagen in Bussum centrum zijn nog geen groot succes. Wij denken dat meer gerichte promotie in combinatie met een gezelliger centrum wel het gewenste resultaat kan hebben voor onze ondernemers. Het moet voor de kleine ondernemer rendabel zijn de deuren te openen op koopzondagen. Wij zien dat de behoefte bij consumenten om op zondag (supermarkt) boodschappen te doen groot is. Daar staat tegenover dat omwonenden overlast vrezen vooral in de winkelgebieden buiten het centrum van Bussum. Strikte handhaving is daarom van belang, bijvoorbeeld van het verbod op laden en lossen. Houdt een supermarkt zich niet aan de regels dan moet deze de deuren op zondag sluiten. GroenLinks wil in het eerste kwartaal van 2016 een discussie over de koopzondag in zijn huidige vorm. Sociale werkvoorziening Bij werkgelegenheid gaat onze aandacht ook uit naar de mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. GroenLinks heeft zich ingezet om de werkgeversdienstverlening in de regio Gooi en Vechtstreek te professionaliseren, zodat meer mensen de stap van uitkering naar werk kunnen maken. Dat geldt zeker ook voor mensen met een arbeidshulpvraag. Om hen meer kansen te bieden, zal de gemeente Gooise Meren op aandringen van GroenLinks zelf het voorbeeld geven en een extra aantal mensen die moeilijk aan het werk komen in dienst nemen. Ook heeft GroenLinks zich hard gemaakt voor voldoende beschutte werkplekken en matiging van de beloning van de directie van het sociale werkbedrijf Tomin Groep. 19 Participatiewet De nieuwe Participatiewet legt nog meer dan de oude wetgeving de nadruk op dwang en sancties om mensen aan het werk te krijgen. Bij het opleggen van sancties aan bijstandsgerechtigden heeft GroenLinks er met een amendement voor gezorgd dat er in Gooise Meren uiterst behoedzaam zal worden omgegaan met strafkortingen. Op initiatief van GroenLinks zijn in 2014 de kaders voor de tegenprestatie aangepast, waardoor veel minder mensen te maken krijgen met de verplichting om iets terug te doen voor een uitkering. Zo worden bijvoorbeeld alle bijstandsgerechtigden in Gooise Meren die perspectief hebben op werk of bezig zijn met een re-integratietraject, vrijgesteld van het leveren van een tegenprestatie. Verder worden mensen die nog geen uitzicht hebben op werk gestimuleerd in plaats van verplicht om maatschappelijk nuttige werkzaamheden te verrichten. Alleen wanneer de stimulerende aanpak niet heeft gewerkt en andere instrumenten niet effectief zijn gebleken, kan een tegenprestatie worden verplicht. In de volgende periode wil GroenLinks een stap verder gaan. Wij twijfelen namelijk sterk aan het opleggen van dwang en sancties om mensen aan het werk te krijgen. GroenLinks heeft een positiever mensbeeld dan het wantrouwige beeld in de Participatiewet. Verreweg de meeste mensen willen bijdragen aan de samenleving: door te werken, te zorgen of vrijwilligerswerk te doen. Wij denken dat dwang en sancties voor veel bijstandsgerechtigden schadelijk zijn; ze werken contraproductief bij het zoeken naar werk en leiden tot toenemende bureaucratische lasten en de verspilling van publiek geld. Daarom wil GroenLinks dat Gooise Meren een experiment gaat starten waarbij bijstandsgerechtigden worden vrijgesteld van repressie en verplichtende maatregelen en zij naast hun uitkering tot een bepaald bedrag mogen bijverdienen. Kaders tegenprestatie versoepeld Op initiatief van GroenLinks zijn dit jaar de kaders voor de tegenprestatie aangepast, waardoor veel minder mensen in Gooise Meren te maken zullen krijgen met de verplichting om iets terug te doen voor een uitkering. Armoedebeleid GroenLinks blijft strijden tegen alle vormen van armoede. Daarom wil GroenLinks dat het kwijtscheldingsbeleid van de gemeente wordt verruimd en de inkomensgrens van armoedevoorzieningen wordt verhoogd naar 120 procent van het wettelijk minimum loon. 20 Ruim één op de tien Nederlandse kinderen groeit op in armoede. In 2015 is in onze gemeenten het kindpakket ingevoerd. Hierdoor kan armoede onder kinderen in Gooise Meren effectiever worden tegengegaan. Verder wil GroenLinks r geen bezuinigingen op minimabeleid; r langdurige afhankelijkheid van de bijstand voorkomen; r voor wie dat wil: een collectieve zorgverzekering voor mensen met een minimuminkomen; r extra hulp voor inwoners die moeite hebben met hun financiële administratie; r initiatieven uit de gemeenschap ondersteunen voor kleinschalige projecten in ontwikkelingslanden, zoals bijvoorbeeld de VOMM (vereniging voor ontwikkelingssamenwerking Muiden Muiderberg) dat doet in Muiden en Muiderberg; r lokaal produceren versterken door streekmarkten te organiseren en lokale initiatieven te faciliteren (‘Tafel van 4’ in Bussum, de Groenteclub) en r dat de leegstandsverordening een instrument wordt van leegstandsbeleid. 21 4. JEUGD Elk kind verdient een goede start, in een gezonde omgeving en met onderwijs dat achterstanden wegwerkt en talenten ontwikkelt. Bewustwording van de wereld waarin wij leven en de wereld waarin zij willen leven is van essentieel belang. Kinderen met een minder goede start en problemen moeten geholpen worden door een goed functionerende jeugdzorg. GroenLinks-wethouder Nen van Ramshorst heeft er de afgelopen jaren in Bussum hard aan gewerkt om die ambitie waar te maken. Er is een hangplek gekomen aan de Ceintuurbaan, de skatebaan is uitgebreid en er zijn nieuwe speelplaatsen aangelegd, ook speelplaatsen voor de wat oudere jeugd. In samenwerking met STAD, een organisatie die jongeren helpt projecten op te zetten, ondersteunt de gemeente eigen initiatieven van jongeren. GroenLinks vindt jongerenparticipatie belangrijk en steunt de aanpak van onderop van STAD, omdat die goed aansluit bij de huidige jeugd. We verbreden dit graag naar Naarden, Muiden en Muiderberg. De jeugd verdient een eigen plek in de samenleving gebaseerd op hun behoefte. Na de sluiting van jongerencentrum Obsessie/Cameleon in 2006 heeft de jeugd in Naarden en Bussum geen herkenbaar, eigen (muziek)podium meer gehad. Na de verhoging van de leeftijdsgrens voor alcoholconsumptie naar achttien jaar, vallen zestien- tot achttienjarigen tussen wal en schip. Mogelijkheden voor de jeugd zien wij onder andere bij het Bensdorpproject in Bussum. Goede zorg voor onze kinderen is belangrijk. GroenLinks wil dat de jeugdzorg dichtbij huis wordt georganiseerd en dat de kwaliteit van die zorg voorop staat. Jeugdzorg Vanaf januari 2015 zijn de gemeenten geheel verantwoordelijk voor alle aspecten van de professionele jeugdzorg. Deze verandering is tot nu toe zonder grote problemen verlopen. De gemeente Gooise Meren zal moeten leren van de ervaringen tot nu toe en moet klaarstaan om direct in te grijpen als jongeren toch tussen wal en schip dreigen te belanden. Voor GroenLinks blijft voorop staan dat wie hulp nodig heeft, deze ook moet krijgen; de vanuit het Rijk opgelegde bezuinigingen mogen niet ten koste gaan van de jeugd. Daarnaast geldt ook hier dat 22 preventie, vroegsignalering, intensieve samenwerking tussen de gemeente en het veld (waaronder scholen, huisartsen, jongerenwerk) en het voorkomen van overmatige bureaucratie van groot belang zijn. Transitie Jeugdzorg De afgelopen periode heeft de Bussumse wethouder van GroenLinks, Nen van Ramshorst, leiding gegeven aan het team van jeugdwethouders uit de regio bij de totstandkoming en uitvoering van de nieuwe Jeugdzorg. hiervoor hebben opgebouwd, behouden blijft. Verder wil GroenLinks r r r r r r Maatschappelijke stage De verplichte maatschappelijke stages door leerlingen van het voortgezet onderwijs zijn door het Rijk afgeschaft. GroenLinks wil dat scholen deze stages voortzetten in Gooise Meren en dat de infrastructuur die scholen r dat geen enkele jongere thuis zit. Iedere jongere zit op school of volgt een leerproject; ruimte voor de leerkracht, ruimte voor vakmanschap; passende ondersteuning van zorgleerlingen; vroegtijdige signalering van risicojongeren; geen bezuinigingen op jongerenwerk; voortzetting van het ambulant jongerenwerk; overmatig alcoholgebruik van jongeren terugdringen door preventie. Daarbij is ook voorlichting aan ouders essentieel. 23 5. BEWONERSPARTICIPATIE EN LOKALE DEMOCRATIE GroenLinks is blij dat de fusie van Naarden, Muiden en Bussum per 1 januari 2016 een feit is. Naarden en Muiden zijn nu al te klein om alle (nieuwe) gemeentelijke taken zelf te vervullen, maar ook voor Bussum geldt dat op termijn. Een grotere gemeente wint binnen de Gooi en Vechtstreek aan bestuurskracht. GroenLinks wil een overheid die niet in de weg loopt, maar mensen meer de ruimte en zeggenschap geeft, bijvoorbeeld via burgerpanels en wijkbudgetten. In Gooise Meren moeten cliënten- en bewonersraden een sterke positie krijgen. Inwoners moeten kunnen meedenken over het beleid. GroenLinks hecht er groot belang aan dat de kernen Naarden, Muiden, Muiderberg en Bussum hun identiteit behouden. De kracht van de gemeente ligt nooit alleen in schaalvergroting, maar ook in schaalverkleining. Dat wil zeggen dat de gemeentelijke taken dicht bij de inwoners worden uitgevoerd en de dienstverlening in de kernen op peil blijft. De gemeente mag niet op grote afstand van de burgers komen te staan. Behoud van identiteit vraagt om een gemeentebestuur dat oog heeft voor de verschillen in de kernen en wijken. Bewoners moeten een aanzienlijke invloed kunnen hebben op hun directe leefomgeving. Juist bij een fusie (schaalvergroting) is extra aandacht voor ‘klein binnen groot’ cruciaal. Als het om burgerparticipatie gaat luidt het adagium van GroenLinks: samen maken we de beste plannen. Dit betekent een overschakeling van een bemoeizuchtige overheid die de neiging heeft mensen afhankelijk te maken naar een betrokken en dienstbare overheid, die kansen aanreikt en voorwaarden schept. Een overheid die optreedt als sterke speler (en soms regisseur) in een netwerk van burgers, ondernemers en maatschappelijke organisaties. Een meewerkende overheid, die burgermoed stimuleert, maatwerk levert en niet krampachtig vasthoudt aan regels en voorschriften. GroenLinks hecht ook aan een integere lokale politiek. Dat betekent dat we in onze communicatie naar inwoners zorgvuldig willen zijn: we moeten niet alleen goed luisteren, maar ook eerlijk zijn over wat mogelijk is. In veel kwesties spelen heel verschillende belangen en er zijn 24 zelden ‘simpele’ oplossingen; we kunnen in onze belangenafweging daarom niet altijd iedereen tevreden stellen. Wanneer partijen verschillende standpunten innemen, is het belangrijk om samen naar oplossingen te zoeken, zonder elkaar met de vinger na te wijzen. Wantrouwen zaaien jegens anderen, om politiek gewin, vinden wij uit den boze, zeker wanneer mensen daar persoonlijk door beschadigd worden. GroenLinks wil zich de komende periode inzetten voor eerlijke en integere politieke omgangsvormen in Gooise Meren. Wijkplatforms Wijkplatforms kunnen, als schakel tussen bewoners en gemeente, een belangrijke bijdrage leveren aan burgerparticipatie. Met de oprichting van het bewonersplatform Naarden-Vesting beschikken nu alle wijken in Naarden over een buurtplatform of bewonersvereniging. In Bussum is om lokale initiatieven te stimuleren en te faciliteren mede op initiatief van GroenLinks de ideeënmakelaar in het leven geroepen. In Muiden is de afgelopen periode geëxperimenteerd met inspraak in de vorm van een atelier. Bij de inrichting van de Bredius-driehoek is een oproep gedaan aan de inwoners van de aangrenzende wijk, Muiden Zuid-West, om mee te denken over de inrichting van deze driehoek. Het gevormde atelier is een aantal keren bijeen geweest en heeft de richting aangegeven. Bewoners actief betrekken Wil de Vries-Kempes, wethouder in Naarden van 2012 tot 2014, zette in Naarden in nauwe samenspraak met de gemeenteraad de omslag in gang waarbij het gewoon is om burgers en andere belanghebbenden zo vroeg mogelijk actief te betrekken bij het maken en uitvoeren van gemeentelijk beleid. GroenLinks wil dat de goede ervaringen met burgerparticipatie die in Naarden, Muiden, Muiderberg en Bussum zijn opgedaan, worden voortgezet en uitgebouwd in het beleid van Gooise Meren. GroenLinks ziet daarvoor nog veel mogelijkheden. In de voorbereiding naar de fusie is al een paar keer e-participatie ingezet: burgers kunnen op de gemeentelijke website hun mening geven over bepaalde zaken. E-participatie kan veel vaker worden ingezet. Bewonersinitiatieven moeten worden gestimuleerd en zo nodig worden ondersteund. De gemeente kan wijk- of leefbaarheidsbudgetten beschikbaar stellen ter ondersteuning van lokale initiatieven. Ook zouden er burger- of buitenraden ingesteld kunnen worden, die signalen en ideeën uit de samenleving oppikken en 25 uitwerken tot concrete voorstellen. r r Gooise Meren Dag Om de eenheid van de nieuwe gemeente Gooise Meren te bevorderen, pleit GroenLinks voor het organiseren van een jaarlijkse Gooise Meren Dag met uitwisselingen en optredens van muziekverenigingen, koren en sportwedstrijden. Met een Gooise Meren Kunstroute kunnen inwoners elkaars kunstzinnige objecten leren kennen en bewonderen. En natuurlijk mag dan een Gooise Meren Loop door alle vier de kernen niet ontbreken! Verder wil GroenLinks r dat alle wijken in Gooise Meren zelf invulling geven aan de wijze waarop ze zich willen organiseren, bijvoorbeeld door een bewonersplatform of een wijkcoöperatie op te zetten; r r r dat het opstellen van een wijkvisie wordt gefaciliteerd; dat open-dialoogbijeenkomsten in de wijken worden gefaciliteerd om wijkdilemma’s te bespreken; dat alle wijken een wijkagenda opstellen als inbreng voor de programmabegroting van de gemeente Gooise Meren; dat er per wijk een wijkondersteuner wordt aangesteld of een vrijwilligerscentrale wordt opgericht die helpers met vragers verbindt, bijvoorbeeld voor klusjes in en om het huis; dit kan ook via wijkcoöperaties worden gerealiseerd; dat er pleinen of plaatsen worden gecreëerd of gefaciliteerd waar mensen het als natuurlijk ervaren om bij elkaar te komen. 26 6. CULTUUR EN SPORT Bussum staat bekend als kunstenaarsdorp, Naarden als gastvrije vestingstad en culturele hoofdstad van het Gooi. Muiden geniet grote bekendheid met haar Muiderslot en Pampus en Muiderberg met haar Brink en (kitesurf)strand. Kunst is van grote maatschappelijke waarde. Op plaatsen waar de kunsten bloeien, willen mensen graag wonen en werken. In Bussum is, in navolging van Naarden, een begin gemaakt met het schilderen van muurgedichten (van dichters die een link met Bussum hebben). Op de bieb en op het C&A-pand staan al gedichten. Er volgen er nog veel meer! Het culturele leven in alle vier de kernen groeit en bloeit. Er zijn muziekgezelschappen en toneelverenigingen in overvloed. Uniek is het meer dan honderdjarige Toonkunstkoor en -orkest in Bussum. Ook de Tindalvilla neemt letterlijk en figuurlijk een bijzondere plaats in. Bij de Bussumse kunstenaarsvereniging Artes vinden veel lokale kunstenaars elkaar. De musea in Naarden, zoals het Vesting-, Comenius- en Weegschaalmuseum trekken jaarlijks duizenden bezoekers. En wie kent niet de uitvoeringen van de Matthäus Passion door de Bachvereniging in de monumentale Grote Kerk? De historische omgeving van Naarden nodigt uit om te genieten van creativiteit in talrijke verschijningsvormen, maar ook om zelf actief en vernieuwend te zijn. Zo is Naarden-Vesting een aantrekkelijk decor voor bijvoorbeeld fotografen, cineasten, (toon)kunstenaars, designers, kunst- en antiekminnaars en gastronomen. Denk onder meer aan het Fotofestival en aan de fototentoonstellingen van World Press Photo en Zilveren Camera. Ook Muiden en Muiderberg kennen festivals en muziekuitvoeringen. Watersportevenementen zijn Vlaggetjesdag, waarin de Bruine Vloot zich presenteert aan de bevolking, en de roeisloepenrace MuidenPampus-Muiden. Dit is een landelijke evenement. Het rijke aanbod van kunst- en culturele voorzieningen moet blijven. Cultuur verbindt, biedt plezier en draagt bij aan het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. Kunst en cultuur zijn noodzakelijk voor de ontplooiing van mensen, voor de ontwikkeling van creativiteit en 27 voor de vorming van onze identiteit. Protest tegen bezuinigingen op zwemmen en bibliotheekwerk In het najaar in 2014 heeft GroenLinks actie gevoerd tegen de voorgenomen bezuinigingen van het college van Naarden op het zwembad De Lunet en de bibliotheek. De Lunet trekt jaarlijks 52.000 bezoekers. Voor kinderen is dit kleine en gezellige zwembad in de nabije omgeving de ideale plek om te leren zwemmen. Voor ouderen biedt het zwembad niet alleen de mogelijkheid om gezond en sportief te blijven, het heeft ook een belangrijke sociale functie. De Naardense dependance van de bibliotheek heeft naast de uitleenfunctie ook die sociale kant. De petitie tegen de bezuinigingen, ondertekend door ruim 1.300 bibliotheek- en zwembadbezoekers, mocht echter niet baten. De bezuinigingen gaan door. GroenLinks zal zich er hard voor blijven maken dat het zwembad en de bibliotheek voor Naarden behouden blijven. GroenLinks vindt de bibliotheek van groot maatschappelijk belang. Het bestuur van de bibliotheek Naarden-Bussum is druk bezig met het versterken van de sociale functie van de bibliotheek; de bibliotheek moet een plaats worden waar mensen elkaar weten te vinden. Een aangepast of ander gebouw zal er zeker aan bijdragen om de bibliotheek klaar te maken voor de toekomst. GroenLinks wil zich daarvoor inzetten. De dependance van de bibliotheek in Naarden trekt jaarlijks 30.000 bezoekers, onder wie veel kinderen. Ook veel ouderen uit de buurt lenen hier hun boeken en maken gebruik van de leestafel. Voor hen is de bibliotheek in het centrum van Bussum vaak net te ver weg. De geplande bezuinigingen voor het bibliotheekwerk moeten wat GroenLinks betreft dan ook van tafel. Sport Bussum, Naarden en Muiden kunnen bogen op goede sportvoorzieningen. Er wordt veel gesport, ook op hoog niveau. Inwoners zijn veel actiever dan enkele generaties geleden. Toch beweegt of sport niet iedereen voldoende. GroenLinks wil een sportieve leefstijl voor jong en oud bevorderen door een breed en toegankelijk sportaanbod voor alle inwoners van Gooise Meren. Sport is belangrijk voor de samenleving. Bovendien is sporten gezond. Daarom moet er niet worden bezuinigd op sportverenigingen en moeten scholen voldoende sportfaciliteiten aanbieden. Het geld dat de gemeente via het Sportfonds beschikbaar stelt voor kinderen uit arme gezinnen die willen sporten, moet beschikbaar 28 blijven. Indien nodig moet het fonds meer geld krijgen. De inzet van buurtsportcoaches krijgt onze steun. r r Verder wil GroenLinks: r r r dat de gemeente Gooise Meren het verenigingsleven en vrijwilligersorganisaties ruimhartig stimuleert en faciliteert; dat de gemeente kunstzinnige en culturele uitingen stimuleert en faciliteert; dat sport- en culturele voorzieningen voor iedereen toegankelijk zijn en blijven; r r dat op sport- en culturele voorzieningen niet wordt bezuinigd; dat het jeugdcultuurfonds naar alle kernen wordt uitgebreid en voldoende geld beschikbaar heeft; dat verdere samenwerking tussen verenigingen en de samenleving (zoals buitenschoolse opvang en ouderensport) wordt gestimuleerd; dat de parkeerproblematiek rond sportparken wordt aangepakt (‘kom met de fiets naar de club’). 29 7. VERKEER Voor GroenLinks is een veilig wegennet voor voetgangers, fietsers en gemotoriseerd wegverkeer prioriteit. Wij komen vooral op voor de belangen van voetgangers en fietsers. Fietsen is gezond en goed voor het milieu. Fietsen is gezond, gemakkelijk en groen. GroenLinks wil fietsen stimuleren. Fietspaden moeten veilig zijn en het parkeren van fietsen gemakkelijk. In alle kernen van Gooise Meren moet een fiets- en voetgangersvriendelijke verkeersaanpak prioriteit zijn. Fiets Er zijn nog steeds straten waar het niet veilig is voor fietsers en voetgangers. Onveiligheid in de wijken wordt nu voornamelijk veroorzaakt door onvoorzichtig en harder rijden dan de toegestane 30 km. Voor GroenLinks is dat een schrijnend voorbeeld van gebrekkige solidariteit met (mede)bewoners, in het bijzonder de meest kwetsbaren onder hen. GroenLinks wil snelheidsbeperkende maatregelen (zoals wegversmallingen) en politietoezicht in straten waar de toegestane snelheid stelselmatig wordt overschreden. In het centrum van Bussum is fietsbeleid nu niet meer onder- geschikt aan het autobeleid maar leidend. Dit is het streven voor alle kernen in Gooise Meren. De komende jaren moet dit beleid samen met de inwoners en andere belanghebbenden concreet worden uitgewerkt. In Muiden wil GroenLinks dat de Naarderstraat, de Groote Zeesluis, de Sluisstraat en de Amsterdamsestraat na de openstelling van de Spieringbrug over de Vecht autoluw worden en daardoor veiliger voor voetgangers en fietsers. Om het autoverkeer in de centra van de kernen te ontmoedigen wil GroenLinks zo nodig in alle centra betaald parkeren invoeren – de vervuiler betaalt. Waar ruimte genoeg is om te parkeren of de automobilist succesvol verleid kan worden tot een schoner alternatief hoeft dat niet. GroenLinks zet zich in voor het realiseren van ‘fietssnelwegen’ binnen de Gooi en Vechtstreek. Zulke ‘snelwegen’ voor fietsers hebben een beter wegdek (bij voorkeur bestrating) en hebben geen verkeerslichten of kruisingen met gemotoriseerd verkeer. Hier kan dus sneller gefietst worden, wat meer mensen zal stimuleren om met de fiets naar het werk te gaan, zeker nu de elektrische fiets aan een opmars bezig is, een goed 30 alternatief vervoermiddel voor woon- werkverkeer. aansluitingen op het lokaal wegennet. Snelwegen Spoor GroenLinks wil dat de maximum snelheid op de Rijkswegen rond Gooise Meren beperkt wordt tot 80 km/uur. Wij maken ons grote zorgen over de luchtkwaliteit van Gooise Meren als gevolg van de verdubbeling van het aantal rijstroken op de rijkswegen A1 en A6. Met die uitbreiding verdubbelt ook de vracht fijnstof en ultra fijnstof en dat is niet goed voor de gezondheid van inwoners van Bussum, Naarden, Muiden en Muiderberg, die in de omgeving van deze rijkswegen wonen. Snelheidsbeperking vermindert ook de kans op ongelukken en filevorming waardoor het verkeer beter doorstroomt. Dat leidt tot minder brandstofverbruik en dus minder CO2 uitstoot. En voor de omwonenden van de snelweg komt daar nog het voordeel bij van minder geluidsoverlast van het voorbijrazende verkeer. Na verbreding van de Rijkswegen zal er onvermijdelijk discussie komen over de noodzaak voor verbreding van de A1 tussen Muiden en Eemnes. Verbreding leidt tot problemen voor het landschap en de mensen die er wonen. GroenLinks wil daarom alleen akkoord gaan met capaciteitsuitbreiding als de Rijksweg daar onder de grond gaat. Het bovengrondse deel kan dan een aantrekkelijke regionale groene weg worden met Bussum is groot geworden door de aanleg van het spoor. Maar Bussum heeft net als Naarden ook te lijden onder het succes van het spoor: de overgangen zijn heel vaak dicht en delen de woonomgeving in tweeën. GroenLinks is een warm voorstander van openbaar vervoer, maar we willen ook dat er iets gedaan wordt aan de problematiek die hieruit voortkomt. Een verdiept spoor is de beste oplossing, maar ook een dure. Vooralsnog stelt het Rijk daarvoor geen geld beschikbaar. Wel is verdieping van het spoor hoog op de prioriteitenlijst van Den Haag, provincie en ProRail komen te staan. Het is zaak het ijzer te smeden nu het heet is en actief te blijven lobbyen in Den Haag samen met de ander spoorgemeenten in het Gooi. Liften op station NaardenBussum Vijftig jaar nadat Naarders en Bussumers voor het eerst om liften op het station Naarden-Bussum vroegen, werden op 20 juni 2014 de liften in werking gesteld. Een mooi succes voor GroenLinks wethouder Nen van Ramshorst. Het spoor wordt nu weliswaar versmald, maar de NS wil ook in de toekomst de snelheid van de treinen die door Naarden en 31 Bussum gaan, verhogen van 80 km/u naar 130 km/u en daarvoor de bocht ter hoogte van de Cort van der Lindenlaan in Naarden verhogen. De snelheidsverhoging, de ophoging van het spoor en een mogelijke frequentieverhoging van het aantal treinen brengen grote risico’s mee voor geluidsoverlast en verkeersveiligheid op en rond de spoorwegovergangen. Bij de onderhandelingen over het spoor moeten de belangen van de inwoners meetellen. Bij alle projecten van ProRail aan de Gooilijn moet niet alleen de wettelijke inspraak van bewoners en stakeholders gewaarborgd zijn, maar ook hun daadwerkelijke participatie. Treinen, bussen en trams zijn efficiënt, groen en nemen weinig ruimte in. GroenLinks investeert op landelijk niveau het meest van alle partijen in openbaar vervoer. Daardoor vergroten we de mobiliteit en bereikbaarheid in Nederland. Als het spoor wordt versmald, moet de vrijkomende ruimte aan de westzijde van het station Naarden-Bussum gebruikt worden voor spoorse voorzieningen, zoals een westelijke toegang en een bewaakte fietsenstalling. En mocht de HOVlijn (Hoogwaardig Openbaar Vervoer) in het Gooi niet doorgaan, dan moet het geld dat de provincie daaraan zou besteden, beschikbaar komen voor een duurzame oplossing van het spoor in Naarden en Bussum. De voorkeur heeft een verdiepte ligging van het spoor. Op de korte en middellange termijn mogen dan ook geen maatregelen genomen worden die een verdiept spoor op lange termijn buiten bereik brengen. Herinrichting Westereng Bij de herinrichting van de Westereng in Bussum zijn de inwoners meer dan ooit betrokken. De Rekenkamercommissie in Bussum oordeelde positief over de communicatie met de inwoners. Verder wil GroenLinks: r r r r r r permanente aandacht voor de veiligheid op de wegen in de gemeente Gooise Meren; vrachtverkeer in de kernen tegengaan en duurzame, alternatieve distributiewijzen in de kernen stimuleren; betaalbaar aanvullend openbaar vervoer (buurt- of belbus) uit Muiderberg naar de middelbare scholen in Naarden en Bussum en naar de treinstations Almere Poort en Naarden-Bussum; invoering van een belbus van vrijwilligers in Muiden en Muiderberg; meer (overdekte) fietsparkeerplaatsen met kwalitatief goede rekken en bestrijding van fout en te lang gestalde fietsen op beide NS-stations, bijvoorbeeld met bewaakte stallingen waarbij de eerste dag gratis is. 32 8. RUIMTELIJKE ORDENING EN WONEN Het is mooi wonen in Gooise Meren, met zijn historische kernen, het vele groen, rustieke lanen, karakteristieke huizen en de nabijheid van water. Dat wil GroenLinks graag zo behouden, maar dan wel voor iedereen en niet alleen voor mensen met een goedgevulde beurs; ook mensen die minder geld te besteden hebben moeten in Gooise Meren kunnen wonen. Voor hen moeten er voldoende betaalbare woningen zijn. De inrichting van de ruimtelijke ordening gaat gepaard met een berg aan regelgeving. Regelgeving is nodig om de natuur, cultureel erfgoed, de leefbaarheid, de verkeersveiligheid en andere belangrijke waarden in een gemeente te beschermen. Maar soms vormen de vele regels en procedures waaraan moet worden voldaan een overbodige ballast voor de inwoners en het ambtelijke apparaat. De fusie biedt een goede gelegenheid om de stofkam te halen door al die regelgeving en te onderzoeken welke regels noodzakelijk zijn en welke kunnen worden afgeschaft. Bouwprojecten In Muiden wordt het voormalig KNSF-terrein omgevormd tot een nieuwe woonwijk met de voorlopige naam De Krijgsman. GroenLinks vindt het geplande aantal woningen veel te hoog. Dit gaat ten koste van de waardevolle natuur en biodiversiteit in het gebied. De gemeenteraad van Muiden heeft echter besloten, en vastgelegd in de Vaststellingovereenkomst, dat er maximaal 1.300 woningen gebouwd mogen worden, met ruimte voor multifunctionele voorzieningen. Hoewel GroenLinks het te massaal vindt, kan het toch een mooie wijk worden. Helaas zijn er in het plan geen sociale woningbouw, geen starterswoningen en geen seniorenwoningen opgenomen. Wij moeten nu samen met de ontwikkelaar onze blik op de toekomst richten met als doel: het behoud van cultureel en industrieel erfgoed en zoveel mogelijk het behoud van de natuurwaarden en biodiversiteit in het gebied. In de wijk Muiden Noordwest wordt binnenkort groot onderhoud aan het riool uitgevoerd. GroenLinks wil in aansluiting hierop de basis leggen voor een grootschalige renovatie van deze wijk en daarmee deze wijk in harmonie brengen met de ontwikkelingen op het KNSFterrein. De wijk heeft merendeels sociale huurwoningen. GroenLinks wil samen met de inwoners van de wijk plannen ontwikkelen, met als voorbeeld de samenspraak tussen inwoners 33 en de gemeente Naarden bij de herinrichting van het centrum van Keverdijk in Naarden. Tot ongenoegen van GroenLinks zijn in Naarden de sociale huurwoningen verdwenen uit het oorspronkelijke plan voor het Storkterrein. Ook op de BORgronden zal geen sociale woningbouw verrijzen. Alleen bij het woningbouwproject aan de Amersfoortsestraatweg kan nog sociale woningbouw worden gerealiseerd. GroenLinks zal er voor waken dat hier voldoende sociale woningbouw wordt gerealiseerd. Deze woningen zijn hard nodig! In Bussum is vooral het centrumplan belangrijk. Op basis van dit plan moet de komende periode in samenspraak met inwoners invulling worden gegeven aan de ontwikkeling van het centrum. De ontwikkeling van het Scapinoterrein moet weer worden opgepakt. Wij kiezen voor een integrale benadering waarbij ook de Kapelstraat/Havenstraat/ Brinklaan en Mariënburg/Veldweg worden betrokken. Een goede samenwerking met inwoners en alle belanghebbenden is hierbij van groot belang. Samen maken we de beste plannen! Woningverdeling De regionale woonvisie gaat uit van 1/3 goedkopere woningen, 1/3 woningen in het middensegment en 1/3 dure woningen. GroenLinks wil dat aan deze verdeling niet getornd wordt en dat er voldoende betaalbare woningen in het goedkopere en middensegment gebouwd worden. We hebben mensen die geen topsalaris verdienen immers hard nodig! Wie moeten straks onze hulpbehoevende ouderen (vergrijzing!) verzorgen, onze kinderen lesgeven, onze veiligheid bewaken of de omgeving schoon houden? GroenLinks wil ook meer aangepaste woningen voor ouderen en mensen met beperkingen. Het is goed als mensen langer thuis kunnen blijven wonen, maar dat moet dan wel gefaciliteerd worden. Wij willen dat levensloopbestendig bouwen de norm wordt. GroenLinks wil dat er voor iedereen betaalbare en goede woningen beschikbaar zijn. De wachtlijsten voor sociale woningen zijn nu veel te lang. GroenLinks wil de doorstroming op de huizenmarkt bevorderen. Opvang vluchtelingen Vluchtelingen zijn welkom in Gooise Meren. Voor vluchtelingen die nog geen status hebben willen we tijdelijke opvang creëren, bijvoorbeeld door leegstaande gebouwen daarvoor geschikt te maken. Daarbij is het van belang om omwonenden goed te informeren en betrekken. We willen dat de provincie Noord- 34 Holland het voormalige asielzoekerscentrum Crailo heropent. Vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben willen we actief ondersteunen om in Nederland te integreren. Duurzaam bouwen In Bussum is wat betreft duurzaam bouwen ‘zilver’ de standaard bij nieuwbouwprojecten. Als het aan GroenLinks ligt wordt die standaard in Gooise Meren opgekrikt naar ‘goud’. Dan wordt de lat net even wat hoger gelegd. Een zonnecollector wekt dan niet minimaal 20 procent van de energie voor verwarming en warm water op (zilver), maar minimaal 30 procent (goud). Of er wordt niet alleen een regenton gebruikt voor het begieten van de tuin (zilver), maar het regenwater wordt dan ook ontkoppeld op het riool, waarbij dan ook een hemelwatersysteem wordt geïnstalleerd voor het gebruik van regenwater voor het toilet en de wasmachine. Gemeentelijke hypotheek Om starters een grotere kans te geven op de dure koopmarkt in Gooise Meren pleit GroenLinks voor het verstrekken van goedkopere geldleningen aan huizenkopers in Gooise Meren door middel van een gemeentelijke hypotheek (in Bussum is dit al praktijk via gemeentelijke startersleningen). Goedkoop geld uitlenen door de gemeenten aan partijen is inmiddels een beproefde praktijk. Klimaatbestendige woonkernen Samenwerking met de waterbeheerder, het waterschap Amstel, Gooi en Vecht, is van groot belang om de kernen in de gemeente Gooise Meren duurzaam klimaatbestendig te maken. Aandacht voor schoon oppervlakte- en grondwater, duurzaam grondgebruik en de biodiversiteit vormt hierbij de basis. We moeten samen zorgen voor voldoende waterberging in en rond de kernen en voor een vernieuwende, integrale aanpak op het gebied van oppervlaktewater en groen om de verbinding tussen stad en land (verder) te versterken en hittestress tegen te gaan. Een voorbeeld hiervan zijn ‘groene daken’. Behoud van monumenten Het Rijk wil af van een groot deel van zijn monumenten. Het wil de Vestingwerken in Naarden, samen met circa dertig andere monumenten, verkopen aan de Nationale Monumentenorganisatie (NMo). GroenLinks is daar tegen. Wij willen dat de Vestingwerken in publieke handen blijven. Als ze bij de NMo worden ondergebracht, is het nog maar de vraag of de invloed van de gemeente en inwoners op de kwaliteit, inrichting en het gebruik van de openbare ruimte goed gewaarborgd is en of er voldoende geld zal zijn om de huidige staat van onderhoud te handhaven. GroenLinks Naarden 35 heeft zich de afgelopen periode samen met de andere politieke partijen in Naarden ingespannen om een gezamenlijk standpunt in te nemen naar het Rijk: geen vervreemding zolang er geen goede afspraken zijn in de constructie met de NMo. GroenLinks Gooise Meren zal dat blijven doen: de Vestingwerken zijn van groot publiek en internationaal belang. Met dit cultureel erfgoed moet zeer zorgvuldig worden omgegaan. Eigendom en beheer van dit erfgoed vereisen publieke verantwoordelijkheid op Rijksniveau. Het monumentenbeleid in de gemeente Gooise Meren verdient speciale aandacht. GroenLinks pleit voor voldoende en deskundige mankracht. Verder wil GroenLinks: r r r r als alternatief voor de buitenhaven in Muiden een binnenhaven aan de oostzijde van de Vecht in het vrijkomende tracé van de A1; behoud en vergroting van het strandje bij de Westbatterij in Muiden; meer huisvesting voor jongeren, onder andere door leegstaande gebouwen daarvoor geschikt te maken en dat wonen in het centrum van Bussum gestimuleerd wordt. 36 9. GEMEENTELIJKE FINANCIËN EN BESTUUR GroenLinks wil een vitale gemeente met een gezond financieel beleid. Dat betekent: niet meer geld uitgeven dan er binnenkomt en geen rekeningen naar de toekomst verplaatsen. Net als andere gemeenten ontkomt Gooise Meren niet aan bezuinigen. Het tekort op de begroting voor 2016 is 3 miljoen euro op een begroting van 120 miljoen euro. De nieuwe gemeente zal maatregelen moeten nemen om dit tekort weg te werken. GroenLinks zal daarbij blijven waken voor een eerlijke lastenverdeling waarbij de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. GroenLinks wil het voorzieningenniveau op peil houden. We willen niet inboeten op de kwaliteit van de zorg, de veiligheid op straat, de bescherming van onze kinderen, op onze leefomgeving, de natuur en het milieu. Als het nodig is om daarvoor de gemeentelijke belastingen iets te verhogen, dan is dat voor GroenLinks bespreekbaar. Plannen om het –lage– Bussumse tarief voor de onroerend zaakbelasting (ozb) structureel op dat niveau te handhaven in Gooise Meren acht GroenLinks niet realistisch. Op ozb-verhoging lijkt een taboe te zitten. Wij willen dit relativeren. Ozb vormt slechts één component van het totaal aan woonlasten. Van de totale bijkomende woonlasten (dat zijn de kosten naast het financieren van een woning, bijvoorbeeld hypotheekkosten) maakt de ozb 6 procent uit, gemiddeld 263 euro in Nederland. Aan een brood per dag zijn we meer geld kwijt. Bovendien werkt de ozb nivellerend: hoe hoger de waarde van de woning, hoe hoger de kosten. Dat vinden we solidair: zo dragen de sterkste schouders de zwaarste lasten. En de ozb is ook geen geld dat je in een bodemloze put stopt, maar geld waarmee publieke voorzieningen worden gefinancierd: het zwembad, de bibliotheek, zorg, groenvoorzieningen, goede wegen. Het is investeren in publieke waarden en dat is waardevol, ook voor de waarde van de huizen! Transparante begroting Inwoners van Gooise Meren moeten kunnen zien hoe de gemeente haar geld besteedt. Daarom hecht GroenLinks belang aan een transparante begroting, zowel van de gemeente zelf als van de samenwerkingsverbanden waarvan de gemeente deel uitmaakt, zoals de Regio Gooi en Vechtstreek, de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek en de 37 Omgevingsdienst Flevoland en Gooi en Vechtstreek. De afgelopen periode heeft GroenLinks herhaaldelijk aangedrongen op betere effecten prestatie-indicatoren in de begrotingen. Dat zullen we blijven doen. Alternatieve begroting GroenLinks Naarden ontwierp een alternatieve begroting voor 2015. Door onder andere een slimmer grondstoffen- en afvalbeheer, invoering van betaald parkeren voor bezoekers van de Vesting en het kostendekkend maken van bouw- en sloopvergunningen zouden de bezuinigingen niet nodig zijn. Er was in de alternatieve begroting ook nog ruimte voor extra geld voor mensen met een minimuminkomen, voor bewonersinitiatieven, energiebesparende maatregelen en het door de gemeente organiseren van een vuurwerkshow op oudejaarsavond. De coalitiepartijen VVD, D66 en CDA waren echter niet bereid tot een rechtvaardiger verdeling van de lasten waarbij niet getornd zou worden aan de bezuinigingen op het zwembad en de bibliotheek in Naarden. Alleen het voorstel voor een vuurwerkshow kreeg steun. gedragen zich op een manier die bij hen past en komen na wat is afgesproken. In de huidige raadsperiode maakt GroenLinks in Bussum met één wethouder deel uit van het college. In Naarden voeren wij oppositie; van 2012 tot 2014 zat GroenLinks ook daar met één wethouder in het college. GroenLinks heeft in Naarden en Bussum, of we nu deel uitmaakten van het college of niet, altijd gekozen voor een inhoudelijke benadering van maatschappelijke vraagstukken. Wij voeren op een respectvolle en integere manier het debat, op grond van argumenten. GroenLinks heeft zich in het college en in de raad altijd constructief opgesteld. We hebben bewezen bestuursverantwoordelijkheid te kunnen dragen. We willen dat in het nieuwe college van Gooise Meren weer doen. Verder wil GroenLinks: r r r r Integer en respectvol GroenLinks wil dat de bestuurders van Gooise Meren in houding en gedrag het voorbeeld zijn voor de normen en waarden van de samenleving. Integriteit is hierbij essentieel: politici en bestuurders doen wat ze zeggen te doen, r dat wie meer vervuilt, meer betaalt; geen subsidieverlening zonder heldere doelen; burgers laten meepraten over de gemeentebegroting; wijkbegrotingen, die op basis van de wijkvisies tot stand komen, als basis voor de gemeente begroting en dat de staat van onderhoud van gemeentelijke eigendommen en de kwaliteit van de infrastructuur inzichtelijk is. 38 MEER INFORMATIE GroenLinks Gooise Meren communiceert niet alleen in verkiezingstijd over het werk van de gemeenteraadsleden. Op onze website vindt u veel informatie over onze behaalde resultaten in het verleden en hoe u ons kunt helpen knokken voor wat kwetsbaar is. Ook vindt u op de website alle informatie over de gemeenteraadsverkiezingen: onze kandidaten (aangevoerd door Gerben Struik), onze standpunten en onze activiteiten tijdens de campagne. Daarbij is GroenLinks Gooise Meren ook op Facebook en Twitter actief. Internet: http://gooisemeren.groenlinks.nl Facebook: GroenLinksGooiseMeren Twitter: @groenlinks_GM 39