WAT IS MANTELZORG? Mantelzorg? Definitie Mantelzorg (Kennispunt Mantelzorg): Mantelzorg is de extra zorg of ondersteuning die op regelmatige basis, tijdelijk of langdurig, aan een persoon met fysieke, psychische of sociale noden wordt verleend. Deze zorg gebeurt door één of meerdere personen uit het sociaal netwerk en valt buiten het kader van beroepsactiviteiten of georganiseerd vrijwilligerswerk. Mantelzorg? “Mijn moeder is 89 jaar en dementerend. Ze woont nog alleen thuis. Ik werk deeltijds en help elke dag nog enkele uren in het huishouden van mama. Sofie, de thuisverpleegkundige komt twee maal per dag. Op die manier is het voor mij ook haalbaar. Mijn moeder en ik hebben samen veel plezier. Toch is het niet altijd even gemakkelijk… Ben ik mantelzorger? Ja!” – Luc, 59 jaar. Mantelzorg? “Mijn buurman is 78 jaar en krijgt het steeds moeilijker om zelfstandig te wonen. Ik doe wekelijks de boodschappen en maak af en toe wat extra om op te warmen. Voor mij neemt het maar enkele uren per week in beslag, maar ik weet dat het voor hem veel betekent. Ben ik mantelzorger? Ja!” - Sofie, 34 jaar. Mantelzorg? “Zes jaar geleden kreeg mijn man een hersenbloeding. Sindsdien kan hij niet meer stappen en zorg ik dag en nacht voor hem. Ik ben eigenlijk zowel partner, verpleegkundige, chauffeur, bankier, poetsvrouw en luisterend oor. Mijn kinderen van 18 en 20 jaar helpen me waar ze kunnen, maar hebben zelf ook een druk sociaal leven. Ben ik mantelzorger? Ja!” - Lieve, 44 jaar. Profiel mantelzorgers Zowel mannen als vrouwen, jonge als oudere mensen, laag- als hoogopgeleiden verlenen mantelzorg Iedereen kan mantelzorger worden Men rolt in de zorgsituatie (~vanzelfsprekend) Geen eendagsvliegen Toch enkele elementen die ‘de doorsnee mantelzorger’ typeren Profiel mantelzorgers Tussen 45 en 65 jaar 1 op 4 zelfs tussen 55 en 65 jaar Voornamelijk vrouwen Beroepsactief Aantal mantelzorgers Aantal mantelzorgers in de bevolking en werkzaamheidsgraad naar geslacht en onderwijsniveau Bron: NIS EAK Module ‘Combinatie werk en gezin’ (Bewerking Steunpunt WAV) Procent (%) Aandeel mantelzorgers in de bevolking Werkzaamheidsgraad Mannen Vrouwen 7,3 10,8 71,9 57,7 25-29 jaar 30-34 jaar 35-39 jaar 40-44 jaar 45-49 jaar 50-54 jaar 55-59 jaar 60-64 jaar 4,4 6,8 5,3 8,5 9,7 12,8 16,6 20,3 86,4 86,5 87,5 85,9 81,3 72,0 44,4 14,7 Laaggeschoold Middengeschoold Hooggeschoold 12,7 9,9 7,7 53,1 77,9 86,8 Aantal mantelzorgers Aandeel mantelzorgers die mantelzorg en werk combineren Beroepsactieven in de bevolking: 54% Beroepsactieve mantelzorgers: in 2006 1/3, in 1988 1/5 Bron: PSBH, Panelstudie van het Belgisch huishouden, UIU & ULG, 1989 Van de beroepsactieve mantelzorgers werkt 41% voltijds werkt 27% deeltijds is 19% zelfstandig heeft 10% onbetaald werk of een familiebedrijf Bron: Dedry, 2001