ING Weekoverzicht Vraag van Vandaag 27 maart t/m 2 april 2013 Belastingteruggaaf verdwijnt in de spaarpot Bijna de helft van de ondervraagden die geld terugkrijgen van de belasting zet het opzij. Ook een belastingmeevaller zou in veel gevallen rechtstreeks naar de spaarrekening gaan. Belastingverhogingen waaraan het makkelijkst valt te ‘ontsnappen’ vinden consumenten het minst erg. Dat blijkt uit de ING Vraag van Vandaag van afgelopen week onder gemiddeld 57.900 respondenten per dag. Wat doet u met geld dat u terugkrijgt van de belastingdienst? Sparen (46,4%) Aflossen hypotheek of andere schuld (22,4%) Grote uitgave (11,0%) Iets anders (20,2%) Teruggaaf vooral naar de spaarpot Begin april zullen veel belastingformulieren zijn ingevuld en hebben consumenten een idee of zij wel of niet geld terugkrijgen van de Belastingdienst. Ruim een derde van de respondenten op de Vraag van Vandaag geeft aan niets terug te krijgen. Van de belastingbetalers die wel wat terugkrijgen zet bijna de helft (46%) de belastingteruggaaf opzij. Ruim een vijfde (22%) lost schulden af en één op de negen (11%) doet er een grote uitgave van. Eén op de vijf (20%) gebruikt het geld voor iets anders. Een extraatje in de portemonnee komt altijd van pas, zeker nu consumenten de vakantie weer in het vooruitzicht hebben. Bijna de helft doet aangifte binnen het uur Veel consumenten zijn relatief snel klaar met hun belastingaangifte. Van de ondervraagden die zelf aangifte doen heeft bijna de helft (48%) hier niet meer dan een uur voor nodig. Vier op de tien (42%) is tussen één en vier uur bezig en één op de negen (11%) langer. Daarmee zijn de respondenten gemiddeld binnen de twee uur klaar, beduidend sneller dan een paar jaar geleden, toen de aangifte gemiddeld ruim 2 uur in beslag nam. Kennelijk heeft de vooraf ingevulde aangifte tijdwinst opgeleverd. Overigens doet een derde (32%) van alle ondervraagden zijn belastingaangifte niet zelf. Belastingmeevaller ook gespaard Consumenten zetten niet alleen hun eventuele teruggaaf opzij, ook een belastingmeevaller zou vooral naar de spaarrekening gaan, zo blijkt uit de Vraag van Vandaag. Vier op de tien (40%) zou bij een lagere belastingdruk vooral extra sparen. Een groep van 23% van de ondervraagden zou vooral meer uitgeven, terwijl 22% zich zou richten op aflossing van schulden. Om extra geld daadwerkelijk uit te geven moeten consumenten naast de mogelijkheid ook het vertrouwen hebben. Mogelijk werken huishoudens op dit moment, mede gezien de oplopende werkloosheid, liever nog even aan hun financiële buffers. Wat mogelijk ook meespeelt is dat respondenten er rekening mee houden dat lagere belastingen nu, mogelijk leiden tot hogere lasten in de toekomst, bijvoorbeeld door hogere belastingen of in de vorm van beperktere sociale zekerheden (zoals kortere of lagere uitkeringen) waarvoor ze dus geld opzij moeten leggen. Stel de belasting gaat omhoog. Verhoging van welke belasting vindt u dan het minst erg? Loonbelasting (6,5%) Btw (6,9%) Overdrachtsbelasting op huizen (47,7%) Motorrijtuigenbelasting (13,6%) Ecotaks op (niet groene) energie (25,3%) Belastingsoorten op een rij Natuurlijk wordt belasting betalen nooit echt ‘leuk’, maar niet alle belastingen zijn even impopulair. Als de belastingen dan toch omhoog moeten, dan kiezen consumenten eerder voor een verhoging van de overdrachtsbelasting dan voor een hogere loonbelasting, zo blijkt uit de Vraag van Vandaag. Daarom hoeven hoge belastingen niet per se samen te gaan met slechte economische prestaties van een land. Wel blijkt uit onderzoek van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) dat de belastingmix ertoe doet. Sommige belastingen pakken namelijk slechter uit dan andere. In volgorde van aflopende schadelijkheid gaat het om winst-, inkomsten-, en consumptiebelasting en daarna belasting op onroerend goed. Winstbelasting gaat gepaard met de meeste economische schade omdat het rendement op investeringen vermindert en zo de ontwikkeling van economische activiteit remt. Internationale bedrijven kijken bij hun investerings- en vestigingsbeslissingen dan ook naar het belastingklimaat. Hogere winstbelasting kan dus bedrijvigheid schelen. Werknemers zullen minder snel uitwijken naar het buitenland, maar kunnen wel reageren op de negatieve prikkel van loonbelasting door bijvoorbeeld een kortere werkweek. Consumptiebelasting heeft minder invloed op het gedrag en heeft dus minder negatieve economische invloed. Het minst verstorend zijn belastingen op onroerend goed, zoals de onroerend zaak belasting (OZB). Omdat huiseigenaren moeilijk aan deze heffing kunnen ontsnappen, blijft het effect op de economie beperkt. Gevraagd om te kiezen uit vijf verschillende belastingverhogingen valt de eerste keus op de overdrachtsbelasting op huizen (48%) daarna gaat de voorkeur uit naar ecotaks op (niet groene) energie (25%) en de motorrijtuigenbelasting (14%). Weinig ondervraagden verkiezen een verhoging van de btw (7%) of loonbelasting (5%). Mogelijk speelt bij de voorkeuren een rol of er aan belastingen valt te ontkomen door het gedrag aan te passen. Zo valt het effect van een verhoging van de ecotaks tegen te gaan door energiebesparende maatregelen. Bij btw of loonbelasting is ontwijken moeilijker. Verder geldt voor het topantwoord overdrachtsbelasting dat mensen hier minder vaak mee te maken hebben, huurders betalen deze belasting zelfs helemaal niet. Belastingen verstoren economische groei Belastingen hebben op zichzelf een negatief effect op de economie omdat ze beslissingen van burgers en bedrijven verstoren. Zo maken belastingen op arbeid het minder interessant om (extra) te werken. Uiteraard kan de overheid met de belastinginkomsten wel weer nuttige uitgaven voor de economie en samenleving doen, bijvoorbeeld door te investeren in onderwijs. ING Weekoverzicht Vraag van Vandaag Economisch Bureau, 27 maart t/m 2 april 2013 2 Verantwoording en disclaimer Deze publicatie is gebaseerd op de antwoorden op de ING Vraag van Vandaag op ING.nl van 27 maart t/m 2 april 2013. Elke dag werd een andere vraag gesteld, waarop gemiddeld 57.900 mensen per dag hebben gereageerd. De in deze publicatie neergelegde opvattingen zijn gebaseerd op de door ING vergaarde informatie en door ING betrouwbaar geachte bronnen. Deze gegevens zijn op zorgvuldige wijze in onze analyses verwerkt. Noch de ING, noch medewerkers van de bank kunnen aansprakelijk worden gesteld voor de in deze publicatie eventueel aanwezige onjuistheden. Aan de verstrekte informatie kunnen geen rechten worden ontleend. ING aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de inhoud van de publicaties of voor informatie die op of via de sites wordt verstrekt. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze publicatie. Niets in deze publicatie mag worden gereproduceerd, verspreid of gepubliceerd zonder de uitdrukkelijke vermelding van de ING als bron van deze informatie. De afnemer van deze informatie is verplicht aanwijzingen van de ING betreffende het gebruik van de informatie op te volgen. Nederlands recht is van toepassing. ING Weekoverzicht Vraag van Vandaag Economisch Bureau, 27 maart t/m 2 april 2013 3